Έχω Όμικρον, Δέλτα, κρύωμα ή γρίπη; (Ή μήπως έχω “κοκτέιλ”;)

Η Πρωτοχρονιά βρήκε δυστυχώς πολύ κόσμο εντός σπιτιού, να μετρά αντίστροφα για το 2022 φορώντας πιτζάμες και με τα χαρτομάντηλα στο χέρι λόγω θετικής διάγνωσης στον κορωνοϊό. Μετά τα Χριστούγεννα τα θετικά τεστ είναι πολλαπλάσια και σε κάθε σπίτι. Από την προσωπική τους εμπειρία, πλέον, οι πολίτες είναι αισιόδοξοι καθώς αντιλαμβάνονται ότι η νόσηση, ειδικά για όσους είναι τριπλά εμβολιασμένοι, θυμίζει ένα απλό κρύωμα που σε άλλες εποχές δεν θα δίναμε σημασία. Έτσι, η παραλλαγή Όμικρον φαίνεται να μην τρομάζει τόσο και σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να μας περάσει στην ενδημικότητα του ιού με πολύ ελαφρύτερα συμπτώματα – κάτι για το οποίο είναι νωρίς να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.

Ωστόσο, η Δέλτα παραμένει αντιπροσωπεύοντας περίπου το 30% των κρουσμάτων και του συνόλου όσων νοσούν βαριά στα νοσοκομεία. Οι πολίτες προσπαθούν να απαντήσουν στα ερωτήματα «τι έχω τελικά; Είναι δέλτα; Είναι όμικρον; Ή μπορεί και να κρύωσα;» και η κατάσταση περιπλέκεται όταν τα τεστ για τον κορωνοϊό βγαίνουν αρνητικά.

«Εξακολουθούμε όπως και πέρυσι το χειμώνα να είμαστε σε ένα μειωμένο αριθμό άλλων λοιμώξεων εκτός του κορωνοϊού. Σε αυτή τη φάση δεν βλέπουμε ούτε περιστατικά γρίπης. Κάνουμε τεστ στα επείγοντα των νοσοκομείων αλλά δεν έχουμε άλλες λοιμώξεις», εξηγεί στην Popaganda ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο νοσοκομείο Aττικόν, Στέλιος Λουκίδης.

Πώς θα ξεχωρίσω εάν έχω covid ή κρύωσα, εάν έχω την Όμικρον ή τη Δέλτα

Σε αυτό το σημείο αξίζει να πούμε ότι οι ιοί του κοινού κρυολογήματος και οι ιοί της εποχικής γρίπης είναι διαφορετικοί. Τα συμπτώματα, όμως, είναι πολύ κοινά και είναι ανέφικτο να καταλάβει κανείς από τη συμπτωματολογία που έχει εάν νοσεί με κορωνοϊό, έχει κρυολόγημα ή γρίπη. Ειδικά η μετάλλαξη Όμικρον θυμίζει πολύ ένα κοινό κρυολόγημα, δηλαδή παρουσιάζει καταρροή, πονόλαιμο, φτάρνισμα, ξερόβηχα. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεδομένα από τη Βρετανία δείχνουν ότι περίπου τα μισά άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα κρυολογήματος, στην πραγματικότητα νοσούν με Covid-19.

Τα μέχρι τώρα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί επίσημα στο υπουργείο Υγείας στις τακτικές ενημερώσεις δείχνουν ότι η Όμικρον πολλαπλασιάζεται στο ανώτερο αναπνευστικό, ενώ η Δέλτα στο κατώτερο αναπνευστικό δημιουργώντας επιπλοκές στους πνεύμονες. Γι’ αυτό και θεωρητικά η δύσπνοια και ο πυρετός παραπέμπουν περισσότερο στη Δέλτα.

Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι εάν έχεις Όμικρον δεν θα κάνεις πυρετό. «Με τη Δέλτα η διάρκεια του πυρετού είναι μεγαλύτερη σε σχέση με την Όμικρον, η οποία μπορεί να κάνει πυρετό για λιγότερο χρόνο. Επίσης, η Όμικρον επαναφέρει ένα σύμπτωμα που δεν υπήρχε τόσο με τη Δέλτα: τον πονόλαιμο. Τόσο η Δέλτα όσο και η Όμικρον δεν έχουν συμπτώματα του γαστρεντερικού, όπως είχαμε στο πρώτο κύμα της πανδημίας», εξηγεί ο κ. Λουκίδης, τονίζοντας ότι η τριπλή δόση εμβολίου κατά του κορωνοϊού δείχνει ότι οδηγεί σε ηπιότερα συμπτώματα σε σχέση με τις δύο δόσεις. Κοινά συμπτώματα και στις δύο μεταλλάξεις του πανδημικού ιού που αυτή τη στιγμή κυριαρχούν είναι, επίσης, η απώλεια όσφρησης και γεύσης.

Το τεστ είναι αυτό που τεκμηριώνει την απάντηση σε σχέση με το εάν υπάρχει κορωνοϊός ή κάτι άλλο. Δε δίνει, όμως, απάντηση για το ποια μετάλλαξη φέρει κανείς εφόσον βρεθεί θετικός. Και δεν πρόκειται για μια χρήσιμη πληροφορία για τους πολίτες, αφού σε κάθε περίπτωση θα αυτοπεριοριστούν μέχρι να περάσει η λοίμωξη. Σε αρκετές περιπτώσεις τα τεστ που κάνουμε μόνοι στο σπίτι βγαίνουν αρνητικά παρά το γεγονός ότι έχουμε συμπτώματα. Οι ειδικοί τονίζουν ότι αυτό δε σημαίνει ότι δεν φέρουμε τον ιό αλλά μπορεί να μην είναι ανιχνεύσιμος. Γι’ αυτό κρίνεται απαραίτητη η διασταύρωση με μοριακό έλεγχο ή, για όποιον δεν θέλει, η επανάληψη ενός self ή rapid μετά από 3-4 ημέρες. Η σύσταση, βεβαίως, είναι όποιος έχει συμπτώματα να παραμένει σπίτι και να μην πηγαίνει στη δουλειά του ούτε να βρίσκεται με κόσμο. 

Εάν έχω αρνητικό μοριακό τεστ ενώ έχω συμπτώματα σημαίνει ότι έχω κάτι άλλο;

Μια πιθανότητα είναι να μην είναι κανείς φορέας του κορωνοϊού. «Βλέπουμε ανθρώπους που παίζουμε στοίχημα ότι έχουν τον ιό και όμως βγάζουν αρνητικά τα μοριακά τεστ. Αυτό έχει ένα μήνυμα από κάτω: Μπορεί να νοσούν αλλά να μην μπορούν να βγάλουν το κατάλληλο ιικό φορτίο. Σαφέστατα η μετάδοση από αυτούς είναι πολύ μικρότερη έως και καθόλου», επισημαίνει ο κ. Λουκίδης.

Μήπως έχω “κοκτέιλ” ιών;

Τις τελευταίες ημέρες, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, έχουν κατακλυστεί από δύο νέους όρους, τη “Florona” και τη “Delmicron”, κοκτέιλ γρίπης-κορωνοϊού στην πρώτη περίπτωση και Δέλτα με Όμικρον στη δεύτερη. Επίσημες αναφορές για τέτοια περιστατικά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. Σημειώνεται ότι ακόμη στη χώρα μας δεν έχει καταγραφεί και η εποχική γρίπη παρότι στην Ευρώπη οι υγειονομικές αρχές είναι σε αυξημένη επιφυλακή. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) προειδοποιεί σε πρόσφατη έκθεσή του ότι η γηραιά ήπειρος παρουσιάζει περισσότερα σε σχέση με τα αναμενόμενα κρούσματα γρίπης. Οι ιοί της γρίπης έχουν παρόμοια συμπτώματα τόσο με τον κορωνοϊό όσο με το κοινό κρυολόγημα (βήχας, χαμηλός πυρετός, μυαλγίες, κεφαλαλγίες).

Πολύ πρόσφατα αναφέρθηκε στο Ισραήλ η περίπτωση μιας εγκύου που προσήλθε στο νοσοκομείο για τοκετό και διαγνώσθηκε με παράλληλη λοίμωξη Covid-19 και γρίπης (Florona). Παρόλο που ο όρος Florona μπορεί να προέκυψε πρόσφατα, η συλλοίμωξη δεν αποτελεί κάτι καινούργιο για την ιατρική κοινότητα. Ο ιός SARS-CoV-2 και η εποχική γρίπη μεταδίδονται με παρόμοιο τρόπο, δηλαδή με την κοντινή επαφή σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων ή/και αερολύματος κατά τη διάρκεια της ομιλίας, του βήχα και του φταρνίσματος.

Σε σχέση με τη Delmicron, δηλαδή ταυτόχρονη λοίμωξη με τις μεταλλάξεις Δέλτα και Όμικρον του κορωνοϊού, καθηγητές του ΕΚΠΑ σε πρόσφατη αναφορά τους τονίζουν ότι τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και με συνυπάρχουσες παθήσεις παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν ταυτόχρονα και από τα δύο επικρατούντα στελέχη του SARS-CoV-2. Η συλλοίμωξη Delmicron μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού. Και αυτό ισχύει γιατί μπορεί το στέλεχος Όμικρον να είναι το κυρίαρχο, ωστόσο το στέλεχος Δέλτα δεν έχει εκλείψει.