Η Μαρία Βαμβακοπούλου νιώθει ευλογημένη που κάθε μέρα περπατάει πάνω στην Ιερά Οδό

Σε έναν πανέμορφο ανθισμένο κήπο στην καρδιά του Αιγάλεω, η κυρία Βαμβακοπούλου μας υποδέχτηκε κάτω από μια «επίμονη μουριά» που δε λέει να μαραθεί. Μοιράστηκε μαζί μας αναμνήσεις, συγκινήσεις και βιώματα του γενέθλιου τόπου της.

Γεννήθηκα, μεγάλωσα και κατοικώ εδώ 54 συναπτά έτη. Με την περιοχή με δένει το συναίσθημα, ο τόπος. Εδώ πήγα σχολείο, εδώ έζησα, εδώ παντρεύτηκα και εδώ βάφτισα τα παιδιά μου. Δεν άλλαξα ποτέ περιοχή. Με λίγα λόγια το Αιγάλεω είμαι εγώ. Δεν ξέρω αν κανείς μπορεί να δώσει ένα συγκεκριμένο επάγγελμα σε έναν ανεπάγγελτο σαν εμένα. Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης, όπως όλοι οι καλλιτέχνες. Συγγραφέας θα έλεγα. Τώρα τι με ώθησε να γράψω την ιστορία του Αιγάλεω; Πριν από χρόνια, το 1995-96 είχα την ευκαιρία να ζήσω από κοντά τις προσπάθειες κάποιων δασκάλων της περιοχής να μαζέψουνε και να τυπώσουνε ένα παζλ του δήμου. Οι μαθητές έκαναν έρευνα συγκεντρώνοντας υλικό από τα σπίτια τους πχ φωτογραφίες των γονιών τους, πλην όμως το υλικό αυτό ήταν ασύνδετο. Δεν έβγαινε η ιστορία, η συνέχεια, ο κρίκος. Αυτό ήταν το έρισμα να προχωρήσω πιο βαθιά την έρευνα.

Εν αρχή ην ο αείμνηστος δήμαρχος Σταύρος Μαυροθαλασσίτης. Όταν ανέλαβε, τη δεκαετία του 1950, το Αιγάλεω είχε βγει από τον πόλεμο που του στοίχησε θύματα, το ολοκαύτωμα και τον Εμφύλιο. Ένας δήμαρχος ήταν ευτύχημα να μπορέσει να σταθεί εκείνα τα χρόνια. Ήταν ο άνθρωπος που κατάφερε να συνενώσει τους κατοίκους, τον αγάπησαν όλοι ανεξαρτήτως κόμματος, τον ψήφιζαν και έπειθε τους ανθρώπους να δημιουργήσουν. Αρκεί να σου πω ότι θυμάμαι τότε που δημιουργήθηκε η δημοτική κατασκήνωση στην Αθήνα ο δήμαρχος αυτός χτυπούσε πόρτα πόρτα και έλεγε «γείτονα εσύ τι θα δώσεις για την κατασκήνωση;» και ο καθένας έδινε ζυμαρικά, ζάχαρη, όσπρια και με αυτά τα φτωχά μέσα δημιουργήθηκε μια κατασκήνωση που τώρα ρημάζει.

Υπήρξαν όμως και άλλοι άνθρωποι που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του Αιγάλεω. Ο Στέλιος Καφετζής ήταν αυτός που έκανε τον Πνευματικό Καλλιτεχνικό Όμιλο Αιγάλεω, ο οποίος επιστράτευσε απλούς Αιγαλιώτες, εργάτες, οδηγούς, νοικοκυρές. Ο Ηλιάδηςο φαρμακοποιός έκανε το πρώτο σχολείο αγραμμάτων, ο Μυστακόπουλος, που επί θητεία του αγοράστηκε το μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού, έβαλε τα θεμέλια του πολιτιστικού της περιοχής. Ο καθένας έβαλε το λιθαράκι του.

Από το 1974 οι καλλιτέχνες του Αιγάλεω ζήτησαν ο ένας τη συντροφιά του άλλου ιδρύοντας συλλόγους. Υπήρχε αρχικά η «Μορφωτική Εστία Αιγάλεω», ο «Πνευματικός Καλλιτεχνικός Όμιλος Αττικής», ζωγράφοι, μουσικοί, συγγραφείς, φωτογράφοι, αγιογράφοι σμίξαμε όλοι μαζί. Μην παραλείψω να πω τον «Δημήτρη Γληνό», έναν σύλλογο που ήμουν κι εγώ το ’74. Αυτές οι παρέες – αυτές είναι οι «διάφανες ψυχές». Από αυτές βγήκαν αρκετά μεγάλα ονόματα. Δεν θα αναφέρω μόνο αυτούς που γνωρίζετε: τον Ζαμπέτα, τη Μοσχολιού, τον Παγιουμτζή. Υπήρχαν κι εκείνοι που έκαναν μοναχική πορεία όπως ο Μάκης ο Πανώριος, ηθοποιός και συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, ο ηθοποιός ο Γαλανός, ο Πρέκας ο γνωστός, ο Καργάκος, ο Μήτσος ο Βακόλας που πήρε κρατικό βραβείο μυθιστορήματος για το Αιγάλεω, ο Πολύβιος Βασιλειάδης, συγγραφέας προπολεμικών και μεταπολεμικών επιθεωρήσεων, που τον πρόλαβα σε ένα καφενείο στην πλατεία του Εσταυρωμένου με το τραγιασκάκι του να γράφει. Είναι οι μοναχικοί που αναδείχθηκαν μέσα από την παρέα. Πολλά μεγάλα ονόματα και το Αιγάλεω έχει να το καυχιέται αυτό.

Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο που κάθε μέρα για να κοιμηθώ ή να πάω οπουδήποτε περπατάω πάνω στην Ιερά Οδό. Συγκινούμαι πραγματικά γιατί πατάω τα χνάρια της ιστορίας. Μου φαίνεται μυθικό όλο αυτό. Ώρες ώρες επειδή είμαι εντελώς τρελή και δεν έχω σχέση με την πραγματικότητα φαντάζομαι όλη εκείνη την πομπή των Ελευσινίων να ξεκινά από τον Κεραμεικό και να πηγαίνει προς την Ιερά Οδό κι εγώ να πατώ πάνω εκεί. Μέχρι και στα γύρω τετράγωνα στις ανασκαφές βρίσκανε τάφους.

Στο Μπαρουτάδικο υπάρχει ένας χωματόδρομος γεμάτος δέντρα στον οποίο πολλοί Αιγαλιώτες βγαίνουν να περπατήσουν. Γνωρίζοντας τη ιστορία της περιοχής και πως οι άνθρωποι ζούσαν με το μεροκάματο του τρόμου στο εργοστάσιο αυτό, μου αρέσει πάρα πολύ να πηγαίνω.

Η πόλη, ακόμα κι όταν έχεις πάντα τον ίδιο προορισμό, χρειάζεται να την αντιμετωπίζεις λίγο σαν τουρίστας. Αυτό το καταφέρνω όταν χάνομαι στα σοκάκια και κοιτάω πράγματα με το βλέμμα του παρατηρητή. Γι’ αυτό και μου αρέσει να πηγαίνω στο Αιγάλεω από διαφορετικούς δρόμους και να ανακαλύπτω καινούρια πράγματα.