Ζώδια: Γιατί το 2016 συνεχίζουμε να τα διαβάζουμε μανιωδώς;

Δεν πιστεύω στα ζώδια και κάθε Κυριακή διαβάζω τη στήλη των ζωδίων του Γιώργου Σαλαμά στην Popaganda. Συνειδητά δεν συνέθεσα τις δυο προτάσεις με αλλά παρά με και γιατί στην τελική δεν θεωρώ ότι η δεύτερη ακυρώνει την πρώτη. Η στήλη των ζωδίων κάθε Κυριακή σαρώνει από άποψη αναγνωσιμότητας, δεν είναι κρυφό ότι αυτό συμβαίνει στα περισσότερα sites. Τι είναι αυτό που κρατάει ακόμη τα ζώδια και τα κείμενα γι’ αυτά τόσο δημοφιλή εν έτει 2016, ενώ πλέον είμαστε σίγουροι ότι η επιστήμη δεν αποδέχεται την ύπαρξη τους, ενώ γινόμαστε όλο και περισσότερο αγνωστικιστές και απομακρυνόμαστε ως κοινωνία αλλά και ως μονάδες από μεταφυσικές ανησυχίες; Ή μήπως δεν απομακρυνόμαστε αλλά φροντίζουμε επιμελώς να τις κρύψουμε γιατί φοβόμαστε ότι ο άλλος θα μας κοιτάξει ειρωνικά όταν μας τις δείξει.

Προσωπικά, λίγα πράγματα με συγχύζουν περισσότερο από την φράση «Δεν πιστεύω στα ζώδια αλλά να, δεν το έχεις προσέξει κι εσύ ότι όλοι οι άνδρες καρκίνοι είναι ευαισθητούληδες;» Όχι, αγαπητά μου παιδιά δεν το έχω προσέξει, αντιθέτως έχω γνωρίσει μερικούς πολύ απαράδεκτους άνδρες Καρκίνους. Επίσης, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι όλοι οι Παρθένοι σε κάθε μήκος και πλάτος της Γης είναι ξέρω γω το ίδιο τακτικοί, τους σκέφτομαι να διπλώνουν με ευλάβεια τα σώβρακά τους στον Καναδά, στην Ουγγαρία και το Ουζμπεκιστάν και κάπου βραχυκυκλώνω όταν σκέφτομαι την παιδική μου φίλη, Παρθένος βεβαίως, που όταν μπαίνεις στο σπίτι της έχεις την εντύπωση ότι μόλις έχει γίνει σεισμός 7,3 ρίχτερ.

Τότε θα μου πείτε γιατί τα διαβάζω αφού δε τα πιστεύω; Γιατί, καταρχάς, τα συγκεκριμένα είναι καλογραμμένα και τα απολαμβάνω ως κείμενο και έχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι πια έτσι τα διαβάζουν τα ζώδια και όχι του τύπου «α, κάτσε να διαβάσω τι παίζει αυτή την εβδομάδα, να χωρίσω με τον Τάκη ή/και να παίξω όλα μου τα λεφτά στην τράπεζα, (160 ευρώ το πολύ) στο Πάμε Στοίχημα». Από την άλλη ψάχνουμε κι ένα μικρό άλλοθι για να (μη) κάνουμε κάτι ή για να αναλογιστούμε αν όντως τα έχουμε κάνει μαντάρα στα γκομενικά και τι φταίει ή απλώς τα διαβάζουμε για να πάρουμε μια γνώμη γιατί η Βούλα θα μας ξεχέσει αν την ρωτήσουμε για 283^η φορά «Ρε συ μου έστειλε μήνυμα, να του απαντήσω ή να τον φτύσω;» ειδικά όταν ξέρει ότι θα του στείλουμε ανεξάρτητα από την απάντηση.

Κι έτσι όπως όλα δείχνουν παρότι οι αστρονόμοι, οι επιστήμονες δηλαδή, είναι πολύ ξεκάθαροι ότι οι πλανήτες δεν μπορούν να μας επηρεάσουν συνεχίζουμε να τα διαβάζουμε κι έστω υποσυνείδητα να μας επηρεάζουν. Ας δώσουμε όμως τον λόγο στον κ. Άρη Μυλωνά, Αστρονόμο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και προέδρου της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης, για να μας εξηγήσει γιατί τα ζώδια από επιστημονικής άποψης είναι κάτι που δεν υφίσταται «αφού αυτή η φιγούρα που παρατηρούμε σχηματίζεται από αστέρια τα οποία είναι άσχετα μεταξύ τους και δεν ισαπέχουν από τον παρατηρητή δηλαδή από εμάς. Τα ίδια αστέρια με διαφορετικό ρυθμό σχημάτιζαν φιγούρες πριν 3000 χρόνια και με διαφορετικό μετά από 3000 χρόνια» και έχει τη δική του απάντηση για το γιατί οι άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν στα ζώδια μολονότι δεν αποδεικνύονται επιστημονικά «Για τον ίδιο λόγο που πιστεύουν σε οτιδήποτε άλλο. Λόγω της βαθύτερης ανάγκης τους να πιστέψουν σε μια θρησκεία ή σε κάτι μεταφυσικό. Θέλουν να πιστεύουν οι άνθρωποι ότι αυτά είναι κατά κάποιο τρόπο έμψυχα και ότι επηρεάζουν τις ζωές τους παρότι δεν έχουμε την παραμικρή επιστημονική απόδειξη γι’ αυτό όπως και δεν έχουμε την παραμικρή παρατήρηση μ’ ένα όργανο ότι μπορεί να συμβαίνει αυτό».

«Γιατί τα πιστεύουν; Για τον ίδιο λόγο που πιστεύουν σε οτιδήποτε άλλο. Λόγω της βαθύτερης ανάγκης τους να πιστέψουν σε μια θρησκεία ή σε κάτι μεταφυσικό.»- ‘Αρης Μυλωνάς, αστρονόμος στο Αστεροσκοπείο Αθηνών. 

Ωραία. Καταλήξαμε λοιπόν ότι τα ζώδια δεν επαληθεύονται από επιστημονικής άποψης. Και λοιπόν; Θα σταματήσετε να τα διαβάζετε τώρα; Μπααα. Γιατί; Δεν πιστεύουμε τους αστρονόμους; Δεν μας πείθουν; Δεν είναι ακριβώς αυτό αλλά σου λέει «κι αν; κι αν τόσο δα είναι μια ένδειξη για το τι θα πρέπει να κάνω μέσα στην κωλοεβδομάδα που έρχεται γιατί να μην τα διαβάσω;». Νομίζω ότι η φάση λειτουργεί πάνω κάτω όπως κι όταν παίζουμε Τζόκερ (ειδικά όσοι παίζουμε μια στήλη με το απλό σύστημα). Ξέρουμε ότι δε θα κερδίσουμε αλλά αν σου κάτσει; Στο κάτω κάτω τι πειράζει μια γνώμη παραπάνω;

Επιπλέον έχει αλλάξει ο τρόπος που γράφονται τα ζώδια. Σε παλιότερες εποχές ήταν πιο τηλεγραφική η διατύπωση τους, τύπου «Κακή περίοδος για να συζητήσετε με το ταίρι σας, μην ξανοίγεστε στα οικονομικά» δίνοντας σαφείς και απόλυτες οδηγίες για το έπρεπε να πράξει όποιος τα διάβαζε. Αυτό δε συμβαίνει πια, τουλάχιστον όχι σε απόλυτο βαθμό. Βλέπουμε πιο καλογραμμένα κείμενα, με ροή, με διατύπωση που περισσότερο κλίνει να σε βάλει σε σκέψη για το πώς θα πρέπει να κινηθείς παρά να σου δώσει μια εντολή.

«Οι άνθρωποι σήμερα νιώθουν την ανάγκη να ακούσουν κάτι που αφορά τη ζωή τους και να πουν πέντε πράγματα γι’ αυτό. Οτιδήποτε που εμπεριέχει μια πληροφορία πιο personalized, ακόμη κι αν είναι μια πληροφορία που την λαμβάνουν με παθητικό τρόπο, δηλαδή απλώς διαβάζοντας την και χωρίς να μπορείς να κάνεις feedback, τους αφορά και το εκτιμούν.»- Γιώργος Σαλαμάς- σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης – αρθρογράφος

Ρωτάω τον Γιώργο Σαλαμά, που γράφει τα ζώδια στην Popaganda, αν όντως συμβαίνει αυτό .«Νομίζω πως ναι γιατί είμαστε μια νέα γενιά αστρολόγων που το κάνουμε γιατί αγαπάμε να ασχολούμαστε με τα ζώδια και όχι απαραίτητα για να βιοποριστούμε. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι η συγκεκριμένη πληροφορία που θα δώσουμε είναι ότι αφορά εσένα προσωπικά, τη ζωή σου, την καθημερινότητά σου και όχι ένα πιο θεωρητικό κοινωνικό ή πολιτικό ζήτημα. Οι άνθρωποι σήμερα νιώθουν την ανάγκη να ακούσουν κάτι που αφορά τη ζωή τους και να πουν πέντε πράγματα γι’ αυτό. Οτιδήποτε που εμπεριέχει μια πληροφορία πιο personalized, ακόμη κι αν είναι μια πληροφορία που την λαμβάνουν με παθητικό τρόπο, δηλαδή απλώς διαβάζοντας την και χωρίς να μπορείς να κάνεις feedback, τους αφορά και το εκτιμούν. Το να διαβάζεις ζώδια σήμερα μπορεί να σε βοηθήσει να σου έρθει μια ιδέα, για το πώς κινείσαι, για το πώς βλέπεις τον εαυτό σου ή για το πώς σε βλέπουν οι άλλοι ή μπορεί να σε παρακινήσει να κάνεις κάτι ή να εκφραστείς σχετικά με κάτι και να σε κάνει να νιώσεις όμορφα. Στόχος μου δεν είναι να παρέμβω,  στην ζωή του άλλου -άλλωστε δεν έχω αντλήσει από κάπου τη γνώση που θα μου δώσει αυτή τη δυνατότητα- αλλά να του δώσω κάτι να σκεφτεί, θέλω τα κείμενα μου να λειτουργούν ως food for thought».

Και όλα αυτά που λένε οι επιστήμονες; «Η αστρολογία είναι κυρίως ένα παιχνίδι για εμάς. Δεν είναι θρησκεία, δεν κρίνεται η ζωή μας από αυτή. Ισχύει όμως ότι έχει τεράστια, ενδιαφέρουσα ιστορία και φιλοσοφία. Για παράδειγμα η «Ιστορία της Αστρολογίας» του Μάνλι Χολ, εκτιμάται και από αστρονόμους. Στην πραγματικότητα δεν θα έπρεπε καν να τίθεται το ερώτημα αν η αστρολογία είναι επιστήμη, δεν μας ενδιαφέρει καν αυτό. Η αστρολογία μπορεί να είναι κάτι άλλο, ένα σημάδι πολιτισμού, ένα σύστημα που έχει αναπτυχθεί, διορθωθεί, εξελιχθεί από την αρχαιότητα έως σήμερα. Θα χαρακτήριζα την αστρολογία ένα πολιτισμικό φαινόμενο».

Ρίχνοντας, πάντως, μια ματιά στην πρόβλεψη για την σημερινή ημέρα για τους Κριούς, τυχαίνει να είμαι το ζώδιο του μήνα που διανύουμε, αισθάνομαι μια μικρή σύγχυση για το τι μου επιφυλάσσει η 7^η του Απρίλη. Μεταξύ άλλων «Ένα απρόσμενο οικονομικό εμπόδιο μπορεί να σας ταράξει αρχικά….Ελέγξτε τα οικονομικά σας και μπορεί να εκπλαγείτε ευχάριστα. Κάντε υπομονή», κι όμως οι παραπάνω προτάσεις βρίσκονται στην ίδια παράγραφο ενώ αλλού «Εσύ που δεν έχεις ταίρι, αυτή την περίοδο που η Αφροδίτη θα είναι στο ζώδιό σου, θα έχεις την ευκαιρία να κάνεις μια πολύ καλή γνωριμία» αλλά τσουπ να μια άλλη γνώμη «Αν είσαι μόνος/η, μια γνωριμία μπορεί να εξελιχθεί ραγδαία σε κάτι περισσότερο, φαίνεται όμως ότι υπάρχει και “τρίτο πρόσωπο” στη μέση» και όχι, γνωριμία με ύπαρξη τρίτου ατόμου δεν τη λες καλή γνωριμία. Τέλος πάντων, σε αυτό που όλοι συμφωνούν είναι πως υπάρχει Νέα Σελήνη στον Κριό ό,τι κι τελικά σημαίνει αυτό. Επίσης, όλοι συμφωνούμε ότι μια σύντομη αναζήτηση στο ίντερνετ για ζώδια θα φέρει έναν αναπάντεχα μεγάλο αριθμό αποτελεσμάτων με τις αντίστοιχες προβλέψεις φυσικά.

Ξαναγυρνάω λοιπόν στο ερώτημα του τίτλου μόνο και μόνο για να καταλήξω ότι δεν υπάρχει σωστή απάντηση στο γιατί το 2016 τα ζώδια έχουν ακόμη τόση απήχηση. Η μόνη αλήθεια είναι, ίσως, ότι στην πραγματικότητα κανείς δεν χωρίζει τον Τάκη επειδή διάβασε στο ζώδιο «Λήξε τώρα τη συναισθηματική ιστορία που σε βασανίζει». Θα το λήξει γιατί όντως τον βασανίζει ή επειδή τον βαρέθηκε τον Τάκη ή επειδή πια γουστάρει τον Μπάμπη. Μόνο ως ένα μικρό, ψυχολογικό άλλοθι μπορεί κανείς να επικαλεστεί έναντι του εαυτού του τη συμβουλή ή την παρότρυνση του αστρολόγου. Γιατί αν ακόμη γουστάρει τον Τάκη με αυτόν θα μείνει, δεν πάει να είναι ανάδρομος ο Ερμής εις τον αιώνα τον άπαντα.