Ο πρωτοπόρος της grunge και μία από τις σπουδαιότερες φωνές της ροκ, «κίνησε γι’ αλλού». Ο Mark Lanegan έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 57 ετών, στο σπίτι του στο Killarney της Ιρλανδίας, αφήνοντας πίσω του μια ανεξίτηλη υστεροφημία που θα συνεχίσει να συντροφεύει γενιές. “Mark Lanegan, RIP, deepest respect for you. Your fan, Iggy”, ήταν το μήνυμα του Iggy Pop στα social media, λίγες ώρες αφότου πληροφορήθηκε για τον θάνατό του και τα μάτια μας βούρκωσαν ξανά καθώς σκεφτήκαμε πως τα τελευταία χρόνια αποχαιρετάμε έναν έναν τους γερόλυκους (ή αιώνιους έφηβους;) της ροκ.
Για έναν άνθρωπο που συχνά απεικονιζόταν από τον Τύπο ως «μοναχικός λύκος», ο αείμνηστος Lanegan ήταν ασυνήθιστα συνεργάσιμος καθ’ όλη τη διάρκεια των δεκαετιών που σημείωσε στη μουσική βιομηχανία. Πέραν της καθηλωτικής solo πορείας του και των επτά άλμπουμ με τους grunge λόρδους του Σιάτλ, Screaming Trees, των οποίων ήταν frontman, υπήρξαν δίσκοι με τους Queens Of The Stone Age, τον Greg Dulli, την Isobel Campbell και τους Soulsavers, αλλά και guest εμφανίσεις σε άλμπουμ των The Breeders, The Eagles Of Death Metal, Masters Of Reality, Mike Watt και Creature With The Atom Brain – για να αναφέρουμε μονάχα μερικές από τις συμμετοχές του.
«Τραγουδάω πάντα για τα ίδια πράγματα, είτε με ένα ηχηρό, είτε με ένα ήρεμο περιτύλιγμα», αγαπούσε να λέει. Η μουσική του Lanegan, για την οποία ο ίδιος είχε επίσης πει ότι «ρίχνει λίγο σκοτάδι στους ανθρώπους», ήταν πράγματι τόσο θορυβώδης, όσο και παράξενα συγκινητική.
Γεννημένος στο προάστιο Έλενσμπουργκ της Ουάσιγκτον το 1964, η ταραχώδης εφηβική ζωή του τον οδήγησε στον εθισμό στην ηρωίνη και στη 12μηνη φυλάκισή του για αδικήματα που σχετίζονταν με τα ναρκωτικά. Το 1985 σχημάτισε τους Screaming Trees με τους Van και Gary Lee Conner και Mark Pickerel. Το 1991, ήρθε η δισκογραφική του συμφωνία με την Epic το 1991, όμως μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η ενεργός δράση των Screaming Trees αποτελούσε πλέον παρελθόν. Στο μεταξύ, ο Lanegan είχε ήδη κυκλοφορήσει αρκετά άλμπουμ στη σόλο καριέρα του.
Το 2000 συμμετείχε στο επιδραστικό Rated R των Queens Of The Stone Age, ενώ έγινε σταθερό μέλος του συγκροτήματος από την επόμενη χρονιά, έως και το 2005 όταν και αποχώρησε. Παράλληλα και μεταξύ πολλών άλλων, έβαλε το λιθαράκι του σε ένα downtempo electronica άλμπουμ των Soulsavers, αλλά και σε τρία desert-noir άλμπουμ της πρώην σταρ των Belle & Sebastian, Isobel Campbell.
Έπειτα από δισκογραφική απουσία οχτώ χρόνων στην σόλο του πορεία, ο Lanegan κυκλοφόρησε το 2012 το Blues Funeral, που πυροδότησε μια περίοδο παραγωγικότητας, με τέσσερα ακόμη άλμπουμ – Imitations, Phantom Radio, Gargoyle και Somebody’s Knocking, να τη διαδέχονται. Το τελευταίο του άλμπουμ, Straight Songs of Sorrow, κυκλοφόρησε το 2020 .
«Τα τραγούδια είναι πάντα μια έκφραση χαράς για μένα, ανεξάρτητα από το πόσο λυπηρά φαίνονται σε κάποιον άλλο», δήλωνε ο Mark. «Δεν αποκαλώ καν δουλειά αυτό που κάνω, γιατί η σύνθεση κομματιών μοιάζει περισσότερο με ένα δώρο που μπορώ να απολαύσω. Ένα δώρο που μου έκανε κάποιος, αν και δεν ξέρω πού, πότε και γιατί».
Από τους Screaming Trees μέχρι τους Queens Of The Stone Age και την αξιομνημόνευτη σόλο καριέρα του, συγκεντρώσαμε τις καλύτερες δισκογραφικές κυκλοφορίες του θρύλου της grunge που μας άφησε νωρίς:
Screaming Trees – Sweet Oblivion (Epic, 1992)
Το έκτο και καλύτερο άλμπουμ των Screaming Trees ήταν μια νικηφόρα μίξη grunge της Δυτικής Ακτής, knotty punk και hard rock της δεκαετίας του ’70. Ήταν ικανό να τοποθετήσει το συγκρότημα σε παρόμοιο εμπορικό επίπεδο με τους Nirvana, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Mark Lanegan Band – Bubblegum (Beggars Banquet, 2004)
Ο Lanegan μπορεί να ήταν ακόμα μέλος των QOTSA, όμως το Bubblegum υπήρξε το αδιαμφισβήτητο highlight της σόλο καριέρας του μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Queens Of The Stone Age – Songs For The Deaf (Interscope, 2002)
Έχοντας συμμετάσχει στο Rated R των QOTSA , η συνεισφορά του Lanegan στο τρίτο άλμπουμ των rockers της ερήμου ήταν πιο ουσιαστική, συνυπογράφοντας ή/και τραγουδώντας σε πέντε κομμάτια.
Gutter Twins – Saturnalia (Sub Pop, 2008)
Ο δεσμός μεταξύ του Lanegan και του πρώην frontman των Whigs, Greg Dulli, υπήρξε ισχυρός. Άρχισαν να παίζουν ο ένας στους δίσκους του άλλου, ενώ περιόδευσαν για λίγο μαζί ως Twilight Singers. (Ο Lanegan λέγεται επίσης ότι τον έσωσε από τη δυνητικά θανατηφόρα εξάρτησή του στην κοκαΐνη).
Mark Lanegan – Whisky For The Holy Ghost (Sub Pop, 1994)
Το σόλο ντεμπούτο του, Winding Sheet, βρήκε τον Lanegan να οπισθοχωρεί από τα noisy rockisms της περσόνας των Screaming Trees, αλλά η νέα του τροχιά δεν άρχισε πραγματικά να κινείται μέχρι αυτή τη συναρπαστική στιγμή της κυκλοφορίας του Whisky For The Holy Ghost.
Screaming Trees – Dust (Epic, 1996)
Το κύκνειο άσμα των Screeming Trees ήρθε τέσσερα χρόνια μετά το Sweet Oblivion. Το Dust, αποδείχτηκε ότι ήταν περισσότερο ένας προάγγελος της σόλο καριέρας του Lanegan παρά το εκπληκτικό τελευταίο “huzzah” που μπορεί να είχαν οραματιστεί οι θαυμαστές τους.
Isobel Campbell & Mark Lanegan – Hawk (V2, 2010)
Η τρίτη και καλύτερη συνεργασία με την πρώην τραγουδίστρια των Belle & Sebastian, συνέχισε την εξερεύνηση του διδύμου στους ήχους της Παλιάς Δύσης, με τη Nancy Sinatra να τους «κατασκοπεύει» και να τους εμπνέει. Πρόκειται για μία ξεχωριστή και πολύ ενδιαφέρουσα σύμπραξη.
Queens Of The Stone Age – Rated R (Interscope, 2000)
Το πρωτοποριακό άλμπουμ των QOTSA, Rated R σηματοδότησε την έναρξη της μακροχρόνιας σχέσης του συγκροτήματος με τον Lanegan. Ο ήχος του έφερε έντονα τα ίχνη των Trees (αναμφίβολα συνέβαλε σε αυτό και η συμμετοχή του πρώην ντράμερ τους, Barrett Martin).
Mark Lanegan Band – Phantom Radio (Vagrant, 2014)
Από την εποχή των Screaming Trees ακόμη, ο Lanegan ήταν συνώνυμος με μια σκοτεινή, σκονισμένη και ριψοκίνδυνη πτυχή του αμερικανικού μουσικού χάρτη. Αποτέλεσε λοιπόν έκπληξη κατά κάποιον τρόπο, να τον συναντήσουμε στο ένατο σόλο άλμπουμ του, περικυκλωμένο κάτω από τον γκρίζο ουρανό της Αγγλίας της δεκαετίας του 1980.
