Έχω κατασταλάξει: Η Αμοργός είναι το αγαπημένο μου νησί, μια μικρή ακτογραμμή που νιώθω σαν σπίτι μου. Έχω φλερτάρει με την Ανάφη, έχω ζήσει έναν μεγάλο έρωτα με τη Δονούσα, όμως, είναι αδύνατο να μην επιστρέψω στο νησί που πρόσφατα έμαθα ότι -κατά την αρχαιότητα τουλάχιστον- άκουγε και στα ονόματα Υπερία, Πατάγη ή Πλατάγη, Ψυχία και Καρκησία. Πόσο μάλλον όταν μπορώ να την γνωρίσω στην πιο ήρεμη εποχή της, το φθινόπωρο, να την πιω και να την απολαύσω στο πιάτο μου απ’ άκρη σ’ άκρη.
Η Αμοργός φαίνεται να έχει όλα τα φόντα για να εξελιχθεί με ανοδική πορεία μέσα στα επόμενα χρόνια σε γαστρονομικό προορισμό, είναι άλλωστε κάτι παραπάνω από αντάξια ώστε να ταυτιστεί στο μυαλό μας έτσι, γι’ αυτό και η Εβδομάδα Γαστρονομίας Αμοργού πραγματοποιήθηκε φέτος για δεύτερη χρονιά στο νησί. Ήδη από την πρώτη της χρονιά σκοπός της ήταν η ανάδειξη και η προβολή των τοπικών συνταγών, των προϊόντων αλλά και της γαστρονομικής κουλτούρας του νησιού από το χθες έως και το σήμερα σε ένα ευρύτερο ελληνικό αλλά και διεθνές κοινό με το βλέμμα στο αύριο της αμοργιανής κουζίνας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή τους. Όπως η Αμοργός έχει καταφέρει να διατηρήσει την παραδοσιακή της ταυτότητα αλλά να εξελιχθεί παράλληλα σε ένα νησί που επισκέπτονται όλο και περισσότεροι, γηγενείς και μη, έτσι και οι φθινοπωρινές τις εκδηλώσεις δεν είναι μονοθεματικές αλλά ενώνουν δύο από τα κορυφαία της χαρακτηριστικά: Τη νόστιμη κουλτούρα της με τα υπέροχα βαθιά απόλυτα μπλε νερά της. Γι’ αυτό και την ώρα που στην Αμοργό τρέχει μια εβδομάδα γαστρονομίας πραγματοποιούνται και οι καταδυτικοί αγώνες “The Authentic Big Blue” που κατά τη δεύτερη τους χρονιά συνέπεσαν και τα 30 χρόνια από την επέτειο της προβολής της ταινίας «Απέραντο Γαλάζιο» του Luc Besson που ενέπνευσε και την διοργάνωσή τους. Στους καταδυτικούς αυτούς αγώνες συμμετέχουν κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι δύτες, τον Σεπτέμβρη του 2018 (16-23) έφτασαν τους 64 αθλητές από 18 χώρες. Παράλληλα, στον Άγιο Παύλο ο φωτογράφος και ελεύθερος δύτης, Στέφανος Κοντός, παρουσίασε μια υποβρύχια έκθεση με τίτλο “Greece Underwater/On a single breath”, με φωτογραφίες που αποτύπωναν βυθούς, κάνοντας τους επισκέπτες της να μπουν σε μία υποβρύχια σπηλιά και σε βάθος 7 έως 17 μέτρων όπου βρισκόταν και το τελευταίο έκθεμα.
Επιστρέφοντας στην αμοργιανή γεύση, φέτος η καινοτομία της εβδομάδας γαστρονομίας -που πλαισιώνει το εντυπωσιακό διεθνές τουρνουά ελεύθερης κατάδυσης- ήταν πώς δεν ανέδειξε μόνο την γαστρονομία του νησιού αλλά μας έφερε σε επαφή και με τον γευστικό πλούτο των γειτονικών Μικρών Κυκλάδων. Προϊόντα, παραγωγοί, συνταγές και μάγειροι από τα γύρω νησιά έδωσαν το παρόν στην Αμοργό, διευρύνοντας έτσι το πεδίο ενδιαφέροντος μας στην εγγύς γειτονιά των Κυκλάδων.
Κάνοντας διαδρομές σε ένα νησί πλασμένο με εκπληκτικά βουνά, βραχώδη τοπία, γραφικούς κολπίσκους και υπέροχες παραλίες, η Αμοργός αποδείχθηκε πιο νόστιμη από ποτέ. Έτσι λοιπόν, μένοντας στο λιμάνι της Αιγιάλης για την Εβδομάδα Γαστρονομίας Αμοργού & Μικρών Κυκλάδων, το πρωινό στο καφέ-ζαχαροπλαστείο Γλυκάνησος με τις σπιτικές πίτες, τα φραγκόσυκα, τα ντόπια τυριά και τους υπέροχους λουκουμάδες ήταν κάτι παραπάνω από χορταστικό. Ένα μέρος για να ανακαλύψεις είναι το εστιατόριο που κρύβει εντός του κάμπινγκ της. Το εστιατόριο Ασκάς φιλοξένησε τους μάγειρες Φανή και Ηλία Γαβαλά από τη Σχοινούσα και την Ηρακλειά για να σερβίρουν γεύσεις όπως ντοματοκεφτέδες κι ένα γεμιστό αρνάκι πραγματικό λουκούμι. Ανεβαίνοντας πιο ορεινά, ένα μυστικό είναι το επισκέψιμο εργαστήρι μελιού του Παναγιώτη Μαρούλη στο γραφικό χωριό της Λαγκάδας.
Καφέ- Ζαχαροπλαστείο Γλυκάνησος
Στον Ασκά
Πολλοί ήταν εκείνοι που βρέθηκαν στην Κάτω Μεριά για να πάρουν το πρωινό τους στη θάλασσα απολαμβάνοντας τις φημισμένες χειροποίητες τυρόπιτες με ξινομυζήθρα και τα ξεροτήγανα στην καντίνα της Καλοταρίτισσας. Στο Καφενείο Στον Πύργο στην Αρκεσίνη ή «της Βαγγελίτσας», μια νέας μαγείρισσας που τιμά και χρησιμοποιεί τα ντόπια προϊόντα σερβίρει λίγα πιάτα, έχει εξαιρετικό τηγάνι, τους πιο νόστιμους κεφτέδες και μια μοναδική ρεβιθάδα.
Στο άλλο λιμάνι του νησιού, στα γραφικά Κατάπολα, μπορεί κανείς να βρεθεί στη Ναυτιλία Πρέκα, σε ένα καφεζυθεστιατόριο ιδανικό για αυγά σε απλή εκτέλεση και ελληνικό καφέ, για αποστάγματα, μεζέδες και βλέμμα προς την περατζάδα το βράδυ. Σε αυτό το σημείο του νησιού, μπορούσες να δοκιμάσεις για μια μέρα τριάντα διαφορετικά ελληνικά κρασιά από δέκα σημαντικά οινοποιεία.
Ναυτιλία Πρέκα
Πολλοί ήταν επίσης και εκείνοι που ανέβηκαν στη Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας για κέρασμα λουκούμι και ψημένη ρακή, ένα κέρασμα αυθεντικά ντόπιο που σερβίρεται κυριολεκτικά μέσα στον βράχο πάνω από τα ξακουστά νερά της Αγίας Άννας. Σε ένα ακόμα απόκοσμο σημείο του νησιού, σε ένα χωριό εγκαταλελειμμένο από τους αγρότες και κτηνοτρόφους που το κατοικούσαν μέχρι τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, στον Ασφοντυλίτη το μόνο παροντικό δείγμα ανθρώπινης ζωντάνιας έχει χαμηλό φωτισμό κι είναι το Στέκι του Μαχαίρα, εκεί που φέτος μαγείρεψε ο γνωστός σεφ Αλέξανδρος Παπανδρέου.
Στα αριστερά, ο σεφ Αλέξανδρος Παπανδρέου στην κουζίνα του «Στέκι του Μαχαίρα
Τη μέρα στη χώρα, στην πλατεία της Λόζας και στο ομώνυμο καφέ της, ο Μιχάλης Πολίτης σερβίρει σπιτικά γλυκά με τα πιο φρέσκα υλικά. Και από τον παλιό που άνοιξε τις πόρτες του στα μέσα τις δεκαετίας του ’80 βρεθήκαμε στους νέους του νησιού, στο Απόσπερο της χώρας, εκεί που η αιγαιοπελαγίτικη κουζίνα αποκτά δημιουργική υφή, εκεί που δοκιμάσαμε μεταξύ άλλων κακαβιά με καπνιστή σαρδέλα, αρωματικό βούτυρο από σέλινο, μοσχολέμονο αλλά και χειροποίητο ραβιόλι με ανθότυρο, σάλτσα οστρακόδερμων και ταρτάρ γαρίδας. Η γαστρονομική μας περιήγηση έκλεισε με τσούγκισμα, με ψημένη ρακή σε ένα μαγαζί ταυτισμένο με τα βράδια για όσους την επισκέπτονται ξανά και ξανά την Αμοργό. Βρεθήκαμε στο Bayoko, στο μπαρ που σε προφυλάσσει από τον αέρα που νομίζεις μερικές φορές ότι θα σε σηκώσει.
Γλυκά στη Λόζα
Ο Ζαν Μπριγιά-Σαβαρέν (1755 – 1826) υπήρξε Γάλλος δικηγόρος, δικαστικός, πολιτικός και συγγραφέας αλλά το όνομα του είναι μέχρι σήμερα συνδεδεμένο με το οκτάτομο έργο του περί γαστρονομίας Η φυσιολογία της γεύσης (Physiologie du Goût). Ο ίδιος πίστευε ότι «η ανακάλυψη ενός καινούριου πιάτου συνεισφέρει περισσότερα στην ανθρώπινη ευτυχία από την ανακάλυψη ενός καινούργιου αστεριού». Και η αλήθεια είναι πως η ανακάλυψη μιας κουζίνας συνεισφέρει στην ευτυχία όσων αγαπούν το καλό φαγητό, συνεισφέρει στην καλύτερη γνωριμία με έναν τόπο που φροντίζει να αναδεικνύει όλα του καλά, όπως είναι η Αμοργός και οι άνθρωποι που μαγειρεύουν σε αυτήν, αλλά και γι αυτήν πλέον, χάρη στην Εβδομάδα Γαστρονομίας Αμοργού & Μικρών Κυκλάδων.
Καφενείο Στον Πύργο
Απόσπερο
Μια εβδομάδα που εκτός από την τέρψη των επισκεπτών της στοχεύει επίσης στη γνωριμία, την ενασχόληση και την εμβάθυνση του συνόλου του πληθυσμού της Αμοργού ανεξαρτήτου ηλικίας και φύλου με την γαστρονομική κουλτούρα του νησιού της Αμοργού και τη χρήση όλο και περισσότερο τοπικών συνταγών και τοπικά παραγόμενων προϊόντων από το σύνολο των επισιτιστικών επιχειρήσεων και των Ξενοδοχείων της Αμοργού.
