Νέα Υόρκη,
Είχα ξαναβρεθεί το 1995 στην Νέα Υόρκη για τέσσερις μήνες. Προ δίδυμων πύργων και λίγο πριν αμερικανοποιηθούν όλες οι πόλεις του κόσμου, η εικόνα αυτής της πόλης ήτανε πραγματικά εντυπωσιακή και μοναδική. Όλες αυτές οι φυλές του κόσμου μαζεμένες, τα γκέτο, οι ουρανοξύστες, ήτανε η τέλεια μακέτα ενός νέου κόσμου που χωρούσε τα πάντα. Όλα τα φαγητά, όλες τις μουσικές, όλες τις φυλές, όλες τις δουλειές. Πηγαίνοντας φέτος ξανά και με την ιστορία πλέον να καταγράφει την απάτη και την πτώση του καπιταλισμού, ολόκληρη η Νέα Υόρκη μοιάζει φθαρμένη. Ίσως επειδή όλες οι πόλεις την μιμήθηκαν, ίσως επειδή είδαμε πια όλοι στις γειτονιές μας τους μετανάστες, ίσως επειδή δημιουργήθηκαν κι άλλες τέτοιες πόλεις με πανύψηλα κτίρια όπως π.χ. το Ντουμπάι, ίσως επειδή είδαμε, είδαμε, είδαμε πια τα πάντα και τελικά κανένας νέος Κόσμος δεν δημιουργήθηκε. Είδαμε μια αχόρταγη ανάπτυξη της Δύσης σε βάρος λαών που πλέον το κύμα τους ξεβράζει νεκρούς στις παραλίες μας και συστήματα αξιών και εξουσιών δυτικού τύπου, οι οποίες εκτρέφουν και ανατρέφουν σχιζοειδή άτομα που εκδικούνται σκοτώνοντας κόσμο σε μετρό και εμπορικά κέντρα, οπότε αυτό το άγαλμα της Ελευθερίας πάνω στο νησί Έλλις, φαντάζει σήμερα, λίγο ως πολύ με παρωδία της Ελευθερίας. Είναι τρομαχτικό να περνάς από χιλιάδες ελέγχους σαν τον κατάδικο μέσα στο αεροδρόμιο, κουβούκλια, ακτίνες, δαχτυλικά αποτυπώματα, ουρές ανθρώπων που περιμένουν, σαν τα πρόβατα, μπάτσοι που σου φωνάζουνε κ.ο.κ Και όλα αυτά για να εισέλθεις στη χώρα της Ελευθερίας. Δεν είναι μοντέρνα πια η βιτρίνα της Νέας Υόρκης. Ούτε υπόσχεται πραγματοποιήσεις ονείρων. Είναι απομεινάρι μιας ψευδαίσθησης. Και όταν στέκεσαι σαν το μυρμήγκι ανάμεσα στους ουρανοξύστες, κάπου εκεί μεταξύ Αρμάνι και Πράντα, σαν να ακούς και λίγο εκείνα τα δύο αεροπλάνα της φρίκης να πλησιάζουν.
Φυσικά είναι όμορφη. Φυσικά έχει ωραίες γειτονιές. Φυσικά με το που αντικρίζεις ολόκληρο το Μανχάταν από το ταξί που σε φέρνει από το αεροδρόμιο, παθαίνεις ένα σοκ και ολόκληρο το αμερικάνικο σινεμά παρελαύνει μέσα στο κεφάλι σου.
Πήγαμε εκεί καλεσμένοι από το Πολιτιστικό Κέντρο του Ιδρύματος Ωνάση για μία συναυλία στο πλαίσιο μίας εβδομάδας αφιερωμένης στο ρεμπέτικο. Μέσα στην καρδιά του Μανχάταν, στην Πέμπτη λεωφόρο με 51ο δρόμο, στο Olympic Tower, βρίσκεται αυτός ο χώρος εκδηλώσεων του Ωνασείου. Παίξαμε για μία βραδυά, στις 12 Νοεμβρίου, εγώ και τρεις μουσικοί (Γιώργος Πετρούδης, Κώστας Γεράκης, Ηλίας Κρομμύδας), ένα πρόγραμμα κυρίως μεταπολεμικού ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού, Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Χιώτη, Μητσάκη κ.ά. Ήρθανε Έλληνες και Αμερικάνοι, ανάμικτοι, κάνανε παραγγελιές και η βραδυά ζεστάθηκε πολύ από τους ανθρώπους που τραγουδήσανε μαζί μας. Η Αμάλια Κοσμετάτου, διευθύντρια του πολιτιστικού Κέντρου κάνει μία σπουδαία προσπάθεια προώθησης του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού στην Νέα Υόρκη, με φρέσκιες ιδέες, με πολλά σχέδια για το μέλλον, με πολύ όρεξη και με μεγάλο ενδιαφέρον και γνώση πάνω στα μουσικά, εικαστικά και θεατρικά πράγματα που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.
Νομίζω ότι οι βιτρίνες στην εποχή μας, έχουν γενικά θολώσει. Και αυτό που δίνει χαρακτήρα και ελπίδα σε κάθε πόλη, είναι οι άνθρωποί της, αυτοί που δουλεύουν ουσιαστικά. Μέσα από αυτούς καταλαβαίνεις τις πόλεις και τους τόπους και όχι από τις ταμπέλες και τις λεζάντες που τους φοράνε οι διάφορες εξουσίες για λόγους συμφεροντολογικούς, πολιτικούς, ή τουριστικούς. Η Αμάλια Κοσμετάτου και οι συνεργάτες της, μας έδωσαν αυτή τη δυνατότητα. Να πάρουμε μία μικρή γεύση της αληθινής Νέας Υόρκης του σήμερα, χωρίς το περιτύλιγμα αυτού που κάποτε ήθελε να συμβολίζει.
Το τελευταίο βράδυ φάγαμε τέλεια στο μαγαζί του Κόπολα, το πιο ωραίο στέικ που έχω φάει στη ζωή μου και ήπιαμε το πιο τέλειο κόκκινο κρασί από τα αμπέλια του Κόπολα στην Καλιφόρνια, με την ονομασία Director’ s Cut. Αυτά είναι τα ωραία της Νέας Υόρκης. Αυτά που έχουν να κάνουν με το σινεμά που μας πώρωσε στην εφηβεία. Ντε Νίρο, Taxi Driver, και Αλ Πατσίνο να περπατάει στις γειτονιές της πόλης. Γούντι Άλεν. Σε κάθε γωνιά νομίζεις ότι θα τους δεις μπροστά σου.
