Sexharassmap: Η σημασία καταγραφής της σεξουαλικής βίας

Σχεδόν ένα χρόνο πριν ξεκίνησε το SexHarassMap να καταγράφει περιστατικά έμφυλης βίας σε έναν χάρτη:

• ξυλοδαρμούς,
• βιασμούς,
• δολοφονίες,
• παρενοχλήσεις.

Τα περιστατικά που καταγράφει είτε τα βρίσκουν στις ειδήσεις ή στα αστυνομικά δελτία, είτε τους τα στέλνουν με ηλεκτρονικό μήνυμα. Η καταγραφή είναι δηλαδή άτυπη και ερασιτεχνική. Αυτό σημαίνει πως, ενώ όσα περιστατικά μπαίνουν στον χάρτη είναι έγκυρα, δεν αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα καθώς δεν έχουν πρόσβαση σε πολλές πηγές, δημοσιογραφικές ή αστυνομικές.

Παρόλα αυτά, μέσα σε λιγότερο από χρόνο, έχουμε καταγράψει πάνω από 100 περιστατικά έμφυλης βίας. Παρακολουθώντας αυτά τα περιστατικά, αναρωτήθηκαν αν υπάρχει όντως έξαρση ειδικότερα της σεξουαλικής βίας το τελευταίο διάστημα ή αν οι γυναίκες καταγγέλλουν πλέον πιο εύκολα και πιο συχνά.

Γενικότερα, η έμφυλη βία σε όλες τις μορφές της παραβλέπεται, υπoτιμάται και αμφισβητείται συνεχώς. Είναι η βία αυτή που στιγματίζει όχι τον θύτη, τον βιαστή, τον εγκληματία, αλλά το καθαυτό θύμα και ακόμη περισσότερο το βλέπουμε αυτό να συμβαίνει στη σεξουαλική βία. Και έτσι, η αμφισβήτηση  συνεχίζεται στην ίδια την ύπαρξη της βίας αυτής, στη σημασία της και στην συχνότητα εμφάνισης της. 

Πολλοί και πολλές επιλέγουν να αγνοούν και να απορρίπτουν  τις στατιστικές που σκιαγραφούν το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας. Ωστόσο, είναι ενθαρρυντικό το ότι καταγγέλλονται τόσο τα πιο άγρια περιστατικά (όπως οι βιασμοί και οι σεξουαλικές επιθέσεις), όσο και οι λεκτικές παρενοχλήσεις, η διακίνηση ηλεκτρονικού υλικού και ο εκβιασμός, οι επιδειξίες, κλπ. Καταγγέλονται δηλαδή πλέον και αυτές οι μορφές σεξουαλικής βίας, οι οποίες αντιμετωπίζονται όχι μόνο με συγκατάβαση και αδιαφορία, αλλά πολλές φορές, ακόμη και με σκωπτικότητα.

Τα θύματα αντιμετωπίζονται από το σύστημα και την κοινωνία σαν να δικάζονται για αυτό που τους συνέβη, σαν η ευθύνη να είναι δικιά τους. Αναγκάζονται να ξαναζούν την κακοποίηση τους μπροστά σε ακροατήρια, να πρέπει να αποδείξουν ότι δεν φταίνε αυτές που κάποιος τους επιτέθηκε. Και το ακροατήριο αυτό δεν είναι μόνο το δικαστικό σύστημα και η αστυνομία, αλλά και τα media και η γειτονιά και η κοινωνία όλη.

Στην περίπτωση της 22χρονης στα Χανιά, για παράδειγμα, η δικηγόρος υπεράσπισης των βιαστών δήλωσε ότι δεν επρόκειτο για ποινικό αδίκημα, αλλά για αταξία!  Τα εγκλήματα σεξουαλικής βίας είναι τα μόνα εγκλήματα στα οποία το ανθρώπινο σώμα φέρεται να έχει βαθμούς κακοποίησης:

-«δεν την βιάσαν μωρέ, την χούφτωσαν»,

-«ε δεν την βίασε κιόλας απλά την ανάγκασε σε πεολειχία»,

-«εντάξει την είδε το παιδί, άναψε και είπε να αυνανιστεί μπροστά σε όλο τον κόσμο»,

-«την  έβγαλαν στο κλαρί ε και τι πήγε να κάνει αυτή με τους νταβατζήδες» κλπ.

Και μαζί με τις διαβαθμίσεις της κακοποίησης  του γυναικείου σώματος, τα media φροντίζουν κάθε φορά να διαρρεύσουν πληροφορίες σε ένα σχεδόν πορνογραφικό πλαίσιο για το τι ακριβώς έγινε στο θύμα τροφοδοτώντας την ηδονοβλεπτική ανάγκη του θεατή/αναγνώστη/ακροατή, μεταδίδοντας τις σχετικές ειδήσεις σχεδόν σαν κουτσομπολιά, αναπαράγοντας τον κυρίαρχο λόγο που τα συντηρεί, συχνά εξωραϊζοντάς τα. Η είδηση για το  θύμα που κακοποιήθηκε με ξύλο στα γεννητικά της όργανα και κόντεψε να πεθάνει από την αιμορραγία αναπαράχθηκε από τα media με τίτλους του στυλ «ερωτική περιπέτεια με επικίνδυνο τέλος» κ.ά. Η καταγραφή και η παρακολούθηση των περιστατικών αυτών δείχνουν ότι η σεξουαλική βία είναι καθημερινή και θύτης μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε. Η κακοποίηση δεν έχει καμία σχέση με τον έρωτα, την περιπέτεια και το σεξ. Η κακοποίηση του γυναικείου σώματος έχει σχέση με την πατριαρχική θεώρηση του γυναικείου σώματος, με την επιβολή εξουσίας.

Ενδεικτικά, θυμίζουμε μερικά περιστατικά:

• την απαγωγή, ομαδικό βιασμό και εξαναγκασμό σε πορνεία 14χρονης στη Λάρισα
• τον εξαναγκασμό σε πορνεία επίσης 14χρονης στην Καλλιθέα Αθήνας
• την ομαδική σεξουαλική επίθεση σε 23χρονη στο χώρο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
• την περίπτωση της 17χρονης που έπεσε θύμα βιασμού 2 φορές μέσα σε ένα χρόνο στη Δράμα και τη 2η φορά μπήκε στην Μονάδα Εντατικής
• την ομαδική σεξουαλική κακοποίηση 22χρονης και τη βιντεοσκόπηση της επίθεσης από μεταξύ άλλων και το φίλο του θύματος της με σκοπό τον εκβιασμό της στα Χανιά
• τον εκβιασμό με ηλεκτρονικό υλικό και βιασμό κατ’ επανάληψη 16χρονης στη Ζάκυνθο
• τον εγκλεισμό και αλλεπάλληλο βιασμό 25χρονης σε κοντέινερ στο Κιλκίς
• την δολοφονία μιας γυναίκας στο Βελβεντό από τον σύζηγο της
• την σεξουαλική κακοποίηση και εξαναγκασμό σε πορνογραφία 12χρονης και 14χρονης από τον πατέρα τους στη Λέσβο

Και αυτά είναι κάποια από τα περιστατικά που έχει καταγράψει το SexHarassMap, κάποια από τα περιστατικά τα οποία έφτασαν τα ΜΜΕ, κάποια από τα περιστατικά τα οποία συνέβησαν.

Η κακοποίηση και η έμφυλη βία αμφισβητούνται μεταξύ όλων των άλλων διότι δεν ακούγονται: δεν μιλάμε γι’ αυτές, δεν τις συζητάμε και συχνά είναι σαν μην υπάρχουν. Και άμα κάτι μοιάζει ανύπαρκτο, για πολλούς είναι. Παρόλο όμως που τα θύματα έχουν να αντιμετωπίσουν bullying, σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες, καταφέρνουν και καταγγέλλουν την κακοποίηση που έχουν υποστεί και συνεχίζουν να υφίστανται. Και οι καταγγελίες τους αποκτούν σημασία και στέκονται απέναντι στα τρολ, τους σεξιστές, τα ηδονοβλεπτικά media και την κουτσομπολίστικη γειτονιά, απέναντι στην πατριαρχία.

Ελπίζουμε ότι με την καταγραφή θα φανεί σιγά-σιγά η πραγματική έκταση του προβλήματος, ότι θα  συνειδητοποιήσουμε πως πραγματικά έχουν τα πράγματα και θα πάψουμε να ντρεπόμαστε και να φοβόμαστε. Ότι θα μπορούμε επιτέλους να απαντάμε στην έμφυλη βία κάθε μορφής όπως της αξίζει.

Facebook Page

[email protected]

Πηγή: FyloSykis