Παγκόσμια Ημέρα Ποταμών: «Σώζοντας τον τελευταίο ποταμό ελεύθερης ροής στην Ευρώπη: Αώος/Vjosa»

H επέκταση του καθεστώτος προστατευόμενης περιοχής του Αώου και των παραποτάμων του από την Κόνιτσα μέχρι τα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας κρίνεται αναγκαία για τη διεθνή συμμαχία των περιβαλλοντικών οργανώσεων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Σώζοντας τον τελευταίο ποταμό ελεύθερης ροής στην Ευρώπη: Αώος/Vjosa» με στόχο τη δημιουργία του πρώτου διασυνοριακού πάρκου ποταμού ελεύθερης ροής «Αώου-Vjosa» στην Ευρώπη.

Στο πλαίσιο της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ποταμών (25 Σεπτεμβρίου), η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), η Πίνδος Περιβαλλοντική, το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και το The Green Tank, αφιέρωσαν την εβδομάδα 19-25 Σεπτεμβρίου στον ποταμό Αώο και πιο συγκεκριμένα στο πιο ευάλωτο, μη προστατευόμενο τμήμα του, μεταξύ του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου και των συνόρων Ελλάδας-Αλβανίας. Αφορμή ήταν η ολοκλήρωση επιστημονικών μελετών που εκπόνησε η IUCN στην Ελλάδα για τον ποταμό, οι οποίες υπογραμμίζουν ότι η ισχυρή θεσμική προστασία μέσω του χαρακτηρισμού της περιοχής ως Εθνικό Πάρκο είναι απαραίτητη.

Κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και στην Περιφέρεια Ηπείρου, ενώ ανοιχτή εκδήλωση για το κοινό φιλοξένησε ο Δήμος Κόνιτσας. Σε όλες τις συσκέψεις, επισημάνθηκε η βούληση για την προστασία του Αώου ποταμού σε όλο το μήκος του, για ένα ποτάμι χωρίς φράγματα και χωρίς άλλες τεχνητές επεμβάσεις. 

Ταυτόχρονα, στην Αλβανία, βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για τη δημιουργία Εθνικού Πάρκου Vjosa. Η αλβανική κυβέρνηση εγκαταλείπει τα σχέδιά της για τη δημιουργία μεγάλων φραγμάτων στον ποταμό και στρέφεται σε ένα διαφορετικό μοντέλο με «πυρήνα» τη βιώσιμη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του ποταμού. Πριν τρεις μήνες, το υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος της Αλβανίας προχώρησε στην υπογραφή ενός μνημονίου συνεργασίας με την εταιρία Patagonia. 

Επιπλέον, στις 23 Σεπτεμβρίου οι φορείς πραγματοποίησαν υπό το συντονισμό της εταιρείας υπαίθριων δραστηριοτήτων, No Limits GR διασυνοριακή δράση rafting με Έλληνες και Αλβανούς εκπροσώπους φορέων και των Δήμων από τους οποίους διέρχεται ο ποταμός σε Ελλάδα και Αλβανία, στέλνοντας μήνυμα ενότητας, φιλίας και συνεργασίας για τον ποταμό Αώο/Vjosa που ενώνει τις δύο χώρες και χρειάζεται να προστατευθεί ισχυρά στο σύνολό του, από τις πηγές του μέχρι τις εκβολές του. 

Τέλος, στις 24 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε το 3ο The Home River BioBlitz – Εξερευνώντας τη ζωή στον Αώο, με εξόρμηση πεδίου στο φαράγγι του ποταμού και παρουσιάσεις – προβολές στο ξενοδοχείο Γεφύρι, στην Κόνιτσα. Το βράδυ της ίδιας μέρας έλαβε χώρα στην κεντρική πλατεία της Κόνιτσας ροκ συναυλία με τη συμμετοχή Ελλήνων και Αλβανών καλλιτεχνών.