Οι πολίτες πιστεύουν ότι οι πολιτικοί που εκλέγουν για να τους εκπροσωπούν και να τους κυβερνούν είναι καλοί ή κακοί, αριστεροί ή δεξιοί, υστερόβουλοι ή ειλικρινείς. Σίγουρα όμως έχουν ως δεδομένο ότι είναι επαρκώς υγιείς, σωματικά και ψυχικά. Όμως, τα παραδείγματα πολιτικών που ήταν βαριά άρρωστοι κατά τη διάρκεια της θητείας τους στις ανώτατες θέσεις των μεγαλύτερων κρατών του πλανήτη περισσεύουν. Επιτρέπεται κάποιος με σοβαρό πρόβλημα να παραμένει σε μια σημαντική διοικητική θέση; Θα άλλαζε η ψήφος των πολιτών αν ήξεραν ότι ο τάδε πολιτικός είναι βαριά άρρωστος ή ψυχικά ασθενής; Πόσο έχουν επηρεάσει οι ασθένειες των πολιτικών την εξέλιξη του πολυτάραχου 20ου αιώνα;
Στα σημαντικά αυτά ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το βιβλίο «Ασθενείς Ηγέτες Στην Εξουσία» του Ντέιβιντ Όουεν. Ιατρός (νευρολόγος) και πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας επί Τζείμς Κάλαχαν, αρχηγός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και μέλος της Βουλής των Λόρδων, ο συγγραφέας εξεταζει την υγεία κορυφαίων πολιτικών από το 1901 ως το 2007. Για να βγάλει το εκάστοτε συμπέρασμά του, ο Όουεν κάνει ανάλυση της ιστορικής περιόδου και των ιδιαίτερων συνθηκών διάσημων επεισοδίων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, παρουσιάζει και πρωτότυπο υλικό έρευνας, ενώ παραπέμπει σε εκτενή βιβλιογραφία.
Ο JFK έπασχε από τη Νόσο του Άντισον, έκανε επί χρόνια εντατική χρήση ναρκωτικών (για ίαση και για ψυχαγωγία), είχε ξέφρενη σεξουαλική συμπεριφορά και στην κρίση του Κόλπου των Χοίρων, η κατάστασή του είχε σημανικές επιπτώσεις στους χειρισμούς του. Ο Αιζενχάουερ έπασχε από τη Νόσο του Κρον. Κατά τη θητεία του έπαθε έμφραγμα και εγκεφαλικό αλλά συνέχισε να κυβερνάει επί 4 χρόνια. Ο Ρουζβελτ ήταν ασθματικός, αγχωτικός, καταθλιπτικός με έντονα ξεσπάσματα και είχε διπολική διαταραχή. Ο Γουίλσον είχε νευρολογικά προβλήματα λόγω υπέρτασης και στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισίου το 1919 η κρίση του ήταν μειωμένη. Τους επόμενους μήνες έπαθε πολλά μικρά εγκεφαλικά και έγινε καχύποπτος και αγενής. Ο Κλεμανσό τον χαρακτήρισε φρενοβλαβή και πάσχοντα από «θρησκευτική νεύρωση».
Ο Πομπιντου είχε καρκίνο του μυελού των οστών επί 2 χρόνια, ενώ ήταν Πρόεδρος της Γαλλίας. Πονούσε τρομερά, ιδίως όταν περπατούσε. Ο Λίντον Τζόνσον είχε πάθει έμφραγμα πολύ πριν κυβερνήσει, ήταν βαριά καταθλιπτικός και κυκλοθυμικός, με επεισόδια παρανοειδούς αστάθειας και παραλογισμού. Μετά θάνατο έγινε διάγνωση για διπολική διαταραχή τύπου Ι.
Ο Νίξον παρουσίαζε συμπτώματα ψύχωσης, ήταν αλκοολικός και είχε ένστικτο για βίαιες αντιδράσεις, συμπεριφερόταν «πολύ περίεργα» και υπήρχαν υποψίες ότι η «ψυχική υγεία του δεν είναι καλή». Ο Ρήγκαν είχε πρώϊμη γερονική άνοια. Το 1981 κτυπήθηκε από σφαίρα στο κεφάλι και επί δύο μήνες δεν μπορούσε να εργαστεί κανονικά, σε αντίθεση με τις δηλώσεις των αρμοδίων. Η Θάτσερ από το 1989 και μετά άρχισε να χάνει την αντίληψη της πολιτικής πραγματικότητας, λόγω Συνδρόμου της Ύβρεως. Λοιδορούσε τους ίδιους τους βουλευτές της. Βουλευτής του κόμματος της δήλωσε ότι «έχει ξεφύγει» και υπουργός της ότι «έχει τρελαθεί τελείως».
Ο Μάο ήταν καταθλιπτικός. Περνούσε μεγάλες περιόδους καθηλωμένος στο κρεβάτι, άρρωστος από το άγχος. Ήταν παρανοϊκός, διαρκώς με το φόβο ότι τον κατασκόπευαν ή θα τον δηλητηριάσουν οι συνεργάτες του. Ο Στάλιν ήταν παρανοϊκός. Ο Χρούτσοφ ήταν υπομανιακός. Ο Μουσολίνι ήταν τρελός. Ο Χίτλερ δεν ήταν: ήταν η «προσωποποίηση του κακού».
Παρά την πλούσια περιπτωσιολογία, ξενίζει η μεγάλη διαφορά της έκτασης που αφιερώνει ο Όουεν στον κάθε πολιτικό: πολλές σελίδες στον JFK, στον Σάχη της Περσίας και στο δίδυμο Τζώρτζ Μπους-Τόνι Μπλαιρ (περιπτώσεις που γνωρίζει καλύτερα από προσωπική έρευνα και επαφή), ενώ ελάχιστες σελίδες για εξαιρετικά πολύπλοκες περιπτώσεις όπως ο Μάο, ο Μουσολίνι και ο Στάλιν.
Το βιβλίο στηλιτεύει την στάση και των ιατρών των πολιτικών, οι οποίοι λειτουργούν συχνά εις όφελος της προσωπικότητας του ασθενούς, αλλά εις βάρος των πολιτών του κράτους του. Κλείνει με πρότροπή για λιγότερη μυστικοπάθεια εκ μέρους των πολιτικών που θα ωφελήσει την πραγματική δημοκρατία.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
