Τι Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου θέλουμε;

Ευκαιρία για διάλογο και παραγωγή σκέψης

Λουίζα Κωστούλα (Violet Louise),μουσικός, performer

Τι φεστιβάλ θέλουμε; Αντιστρέφω το ερώτημα:Τι Φεστιβάλ δεν θέλουμε;Παρεμβάλλω για ιστορικούς λόγους και μια σύντομη ετυμολογική ανάλυση της λέξης φεστιβάλ: festivus, λατινική λέξη  που  είχε την έννοια του να γιορτάζει κανείς μία θρησκευτική γιορτή, του εορταστικού. Στην Αρχαία Ελλάδα,ο όρος ταυτίζεται με τη διεξαγωγή αγώνων, με το στοιχείο της άμιλλας και του αγωνιστικού ιδεώδους .

Το Φεστιβάλ, όπως το αντιλαμβανόμαστε σήμερα είναι κεντροευρωπαϊκης προέλευσης. Διαμορφώθηκε στην περίοδο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σκοπός της δημιουργίας του, ήταν η παροχή βοήθειας στην ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων κοινωνιών, όμως γρήγορα ακολούθησε κι Αυτό με τη σειρά του το δρόμο της μαζικής παραγωγής μέσω της εκβιομηχανοποίησης.

Τα φεστιβάλ σήμερα, σε ελάχιστα σημεία φέρουν χαρακτηριστικά και στοιχεία προγενέστερων εποχών.Η τέχνη πια, έχει μπει στο χρηματιστήριο αξιών, το ίδιο τα έργα τέχνης και οι καλλιτέχνες, ενώ οι θεσμοί,οι φορείς,τα φεστιβάλ παίζουν το ρόλο του κριτή που ανεβοκατεβάζουν τις μετοχές των δημιουργών και των παραγόμενων προϊόντων.

Πολύ γρήγορα ακολούθησε και η σχετική ταμπελοποίηση: διεθνές/εγχώριο,πολυσυλλεκτικό,εσωστρεφές/ εξωστρεφές,πρωτοποριακό. Oι κατηγοριοποιήσεις από ειδικούς, κάνουν τα προϊόντα τέχνης να φαντάζουν πιο θελκτικά (όπως σαμπουάν για την πιτυρίδα ή σαμπουάν για ταλαιπωρημένα μαλλιά), αφετέρου προάγουν τον ανταγωνισμό στο παγκόσμιο χρηματιστήριο τέχνης όπου ο θάνατος του ενός, μετατρέπεται σε  ολοκληρωτική νίκη του άλλου.

Ούτε λόγος πια για το ιδεώδες της ευγενούς άμιλλας. Η συμμετοχή ενός καλλιτέχνη σε ένα μητροπολιτικό φεστιβάλ, λειτουργεί ως θερμόμετρο της υπεραξίας του στο βασίλειο του παγκόσμιου κεφαλαίου.

Οποιαδήποτε μορφή τέχνης που φέρει κάτι επαναστατικό, υπόγειο, ανατρεπτικό ( τώρα πέφτω και εγώ στην παγίδα της ταμπελοποίησης), λοιδορείται, χλευάζεται,αποθαρρύνεται.Το χειρότερο σενάριο είναι όταν το ανατρεπτικό, το επαναστατικό γίνεται κομμάτι του ίδιου του συστήματος που χλεύαζε και σε βάθος χρόνου γίνεται το ίδιο και χειρότερο από αυτό.

Τι φεστιβάλ θέλουμε λοιπόν;Ή τι φεστιβάλ δε θέλουμε; Ήρθε η ώρα να πέσουν οι προτάσεις στο τραπέζι. Εγώ θα έλεγα ότι ίσως ήρθε η ώρα να πέσουν οι προθέσεις στο τραπέζι. Να γίνουν τα αποκαλυπτήρια.

Η συμμετοχή ενός καλλιτέχνη σε ένα μητροπολιτικό φεστιβάλ, λειτουργεί ως θερμόμετρο της υπεραξίας του στο βασίλειο του παγκόσμιου κεφαλαίου.

Τι είναι λοιπόν αποφασισμένο αυτό το συγκεκριμένο φεστιβάλ να προσφέρει, στην τοπική κοινωνία, που πρωτίστως απευθύνεται , αφού μέσα στους κόλπους της ζυμώθηκε, για να υπάρξει ελευθερία και ισοτιμία στην έκφραση, στη δημιουργία, στην επιλογή, στη συμμετοχική δράση κοινού και δημιουργών;

Μπορεί να ανεχθεί τη διαφορετικότητα, την ποικιλία, τις αντιθέσεις ;

Να διαφυλάξει το χώρο δράσης του από οποιαδήποτε πολιτική και πνευματική ισοπέδωση; Nα επαναφέρει το αγωνιστικό ιδεώδες, με την έννοια της εξύψωσης των αρετών του ανθρώπου, σε ένα τόπο δημόσιας συνάθροισης; Είναι λοιπόν θέμα συναποφάσης διοργανωτών και κοινωνικού συνόλου, ποια πορεία θα ακολουθήσει το δικό μας φεστιβάλ.

Tα φεστιβάλ, συνδέουν κοινό, δημιουργούς και πόλεις. Είναι μια ευκαιρία, και δεν υπάρχουν τόσες πολλές, για διάλογο και αμεσότητα, για παραγωγή σκέψης. Είναι ένα μεγάλο γεγονός. Ας φανταστούμε λαούς να συνομιλούν, για τις παραδόσεις τους, την κοινωνική τους πραγματικότητα,την καθημερινότητά τους μέσα σε αυτή την παγκόσμια πραγματικότητα.Είναι είναι ένας πολύ σημαντικός θεσμός,παράγει πολιτισμό, προάγει την αρμονική ανάπτυξη των συνόλων.Όσο πιο αλώβητο βγει μέσα από την παγκόσμια  ηθική και πολιτική κρίση, τόσο πιο κερδισμένοι θα βγούμε όλοι μας.

Απαντούν στις επόμενες σελίδες οι: Γιάννης Λεονταρής, Χρηστος Αγγελάκος, Άντζελα Μπρούσκου, Θεόφιλος Τραμπούλης, Γιάννης Αναστασάκης, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Βασίλης Νούλας, Βασίλης Μαζωμένος, Γιάννος Περλέγκας, Mαρία Μαγκανάρη, Ένκε Φεζολάρι, Βασίλι Κουκαλάνι, Λουίζα Κωστούλα (Violet Louise), Φωτεινή Παπαδοδήμα, Κώστας Κουτσολέλος