Ένας Τραμπ στο μεσοπόλεμο

«Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι κάποιος πολύ μορφωμένος, πέρα ίσως από την μόρφωση της καρδιάς και την ικανότητα να συναισθάνομαι τις λύπες και τους φόβους κάθε απλού συναθρώπου μου». Θα μπορούσε να είναι απόσπασμα από προεκλογική ομιλία του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλτ Τραμπ. Αλλά είναι μία πρόταση από το βιβλίο «Ώρα Μηδέν» του Μπαζίλιους Γουίντριπ. Ενός λαϊκιστή δικηγόρου που μοιάζει να μιμείται τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι που κυριαρχούν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Όπως κάθε δημαγωγός, ο Μπαζ δεν μασάει τα λόγια του, δεν κρύβεται πίσω από κρατικούς προϋπολογισμούς και πολιτικάντικες κορώνες. Είναι ο μέσος Αμερικανός που νιώθει τις ανάγκες του λαού, υπερασπίζεται τον αμερικάνικο τρόπο ζωής και υπόσχεται ξεκάθαρα να ξανακάνει την Αμερική χώρα της Ελευθερίας, των Υψηλών Μισθών και της Οικουμενικής Ασφάλειας.

Το 1935 οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμα συνέλθει από την κρίση του 1929 που βύθισε όλη την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση. Οι προεδρικές εκλογές του 1936 είναι καθοριστικές καθώς ο πόλεμος στην Ευρώπη μοιάζει αναπόφευκτος ενώ ο μεγάλος εχθρός ο Στάλιν εκκαθαρίζει τους παλιούς μπολσεβίκους και εγκαθιδρύει την εξουσία του στην ΕΣΣΔ.

Οπότε ο Μπαζ Γουίντριπ, αφού κερδίζει τον Φράνκλιν Ρούσβελτ στις εσωκομματικές εκλογές των Δημοκρατικών γίνεται υποψήφιος Πρόεδρος και σαρώνει στις μετέπειτα Προεδρικές εκλογές. Τότε αυτός και οι σύμμαχοι του, ένα κράμα από ιεροκήρυκες, βετεράνους του Α’ Παγκοσμίου, αμετανόητους ρατσιστές και σκοτεινούς αριβίστες πολιτικούς παίρνουν την εξουσία και εφαρμόζουν μία πολιτική που θυμίζει περισσότερο την φασιστική Ιταλία. Ουσιαστικά η χώρα κυβερνάται από τις παραστρατιωτικές ομάδες των Minute Men, οι οποίοι διαλύουν με την βία τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά του Προέδρου. Οι αντιφρονούντες συλλαμβάνονται, βασανίζονται και φυλακίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Και ο φόβος παραλύει τους πολίτες, που ακολουθούν πειθήνια τον ηγέτη τους.

Αυτή είναι η εναλλακτική ιστορία των ΗΠΑ στον Μεσοπόλεμο που διηγείται με αρκετό σαρκασμό ο Σίνκλερ Λιούις στο μυθιστόρημα του «Δεν Γίνονται Αυτά Εδώ» (Εκδόσεις Καστανιώτη, μετάφραση Νίκος Α. Μαντής). Και είναι το μυθιστόρημα που προβλήθηκε από τον αμερικάνικο τύπο ως αυτό που προφήτεψε την νίκη ενός ανερμάτιστου λαικϊστή Προέδρου σαν τον Ντόναλτ Τραμπ.

Δεν έχουν άδικο. Παρά το γεγονός ότι ο Λιούις έγραφε το βιβλίο σε καιρούς που ο ολοκληρωτισμός εξαπλωνόταν στην Ευρώπη, δεν είχε στο μυαλό του τις κλασικές φιγούρες του Χίτλερ ή του Μουσολίνι. Ήξερε την πορεία του Χίτλερ προς την Καγκελαρία από την μετέπειτα σύζυγο του αμερικανίδα δημοσιογράφο, Ντόροθι Τόμσον που τον είχε συναντήσει το 1931 στο Βερολίνο και είχε γράψει το βιβλίο «I Saw Hitler». Αλλά το μυθιστόρημα γράφτηκε, έχοντας δει την πορεία του Χιούι Λονγκ, του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Λουιζιάνα που δολοφονήθηκε από τον γαμπρό ενός πολιτικού του αντίπαλου ενώ προετοίμαζε την προεκλογική του εκστρατεία ως ανεξάρτητος υποψήφιος Πρόεδρος των ΗΠΑ, το 1935.  

Στην λαικϊστικα μαχητική εικόνα του Λονγκ, βασίστηκε ο ήρωας του, Μπαζ Γουίντριπ. Γιατί ο Λονγκ ήταν ο δικηγόρος που έγινε πολιτικός ακριβώς μετά την οικονομική κρίση του 1929, τα έβαλε με τις πολυεθνικές όπως τη Standard Oil, και ως κυβερνήτης έφτιαξε σχολεία, νοσοκομεία και γηροκομεία. Από την άλλη ήταν ένας ταλαντούχος δημαγωγός που υποσχόταν ανακατανομή του πλούτου, έβγαζε λόγους ενάντια στους διεφθαρμένους τραπεζίτες και πίστευε ότι η Αμερική θα κυριαρχήσει στον κόσμο αν ακολουθήσει το δόγμα της απομόνωσης. Όσο για τα υπόλοιπα, ήταν ένας φιλάρεσκος τύπος που ντυνόταν με λευκά μεταξωτά κουστούμια και ροζ γραβάτες, φλέρταρε ασύστολα τις γυναίκες και τριγυρνούσε στα μπαρ πίνοντας ακριβά ουίσκι. Με άλλα λόγια ήταν ένας αμφιλεγόμενος πολιτικός, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ο πρόγονος του Τραμπ. Μόνο που ο Λονγκ δεν ήταν φαφλατάς εκατομυριούχος αφού και εμπειρία είχε στην πολιτική και θάρρος να τα βάλει με τους τότε ισχυρούς των ΗΠΑ.