Η ενασχόληση με τη μουσική ήταν ένα χόμπι που διαχρονικά υπήρξε συνυφασμένο με την ουσία της έννοιας του “cool kid”. Το να γνωρίζει κάποιος τη μουσική ιστορία και πραγματικότητα ήταν πάντα σαν ένα σχολικό μάθημα που θα έπρεπε να βρίσκεται στο ωρολόγιο πρόγραμμα κάθε εκπαιδευτικού ιδρύματος μόνο για τα πιο ενδιαφέροντα παιδιά κάθε τάξης. Ειδικά η κιθαριστική μουσική, το ροκ εν γένει υπήρξε πάντα συνώνυμο του coolness από τότε που γεννήθηκε. Για κάθε γενιά ήταν κάτι σαν εφηβική εθιμοτυπική τελετή περάσματος στην ενηλικίωση το να ακούν τους δίσκους και τους καλλιτέχνες των προηγούμενων δεκαετιών, ώστε να μορφωθούν πραγματικά για αυτά που έχουν σημασία στη ζωή, όπως είναι η μουσική ως τέχνη και ως κομμάτι της ποπ κουλτούρας. Αυτό συνέβαινε περίπου μέχρι τις αρχές της τελευταίας δεκαετίας.
Το τελευταίο, μαζικό, κιθαριστικό πυροτέχνημα -και όχι κίνημα- ήταν η αναβίωση του post punk και όλων των ετερόκλητων υποειδών που ξεπήδησαν μαζί του. Οι μπάντες τότε έδιναν την αίσθηση ότι ήταν μέρος ενός ρεύματος που δημιούργησε η εναλλακτική σκηνή μιας γενιάς προσπαθώντας να αντιτεθεί απέναντι στο ισοπεδωτικό mainstream του εμπορικού hip hop και της ιλουστρασιόν R&B, είδη τα οποία από την αλλαγή του μιλένιουμ και μετά ήταν και παραμένουν η κραταιά μουσική τάση που ακούγεται στα ραδιόφωνα, παίζεται στις μουσικές τηλεοράσεις και δημιουργεί τα νέα είδωλα και celebrities του lifestyle.
Spoiler alert: Οι “κιθάρες” των 00s ήταν πολλές, αλλά σίγουρα όχι οι Μεσσίες της μουσικής. Αν καλοσκεφτεί κάποιος και την καλλιτεχνική αποτυχία πολλών album που ακολούθησαν τα εντυπωσιακά ντεμπούτα αστέρων της σκηνής, πιο πολύ σαν θησαυρός που έγινε άνθρακας κατέληξαν. Η indie αναγέννηση της εποχής διευκολύνθηκε και πήρε παγκόσμια διάσταση χάρη στο internet και ειδικά στο MySpace, το πρώτο social media με τεράστιο κοινό που απενοχοποίησε την online κοινωνικοποίηση και ήταν βασισμένο στη μουσική, ως χαρακτηριστικό που ενώνει ανθρώπους πέρα από γεωγραφικά όρια. Η επιτυχία όμως του MySpace εκτόξευσε γρήγορα στη σφαίρα του mainstream πολλούς από τους καλλιτέχνες που ξεκίνησαν ως το αντίβαρο στη μαζική μουσική κουλτούρα, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να οδηγήσει τους ανθρώπους που στήριξαν τη φάση από τη γέννησή της να αποκηρύξουν ονόματα, τα οποία έδωσαν την αίσθηση ότι μετά την επιτυχία τους δεν ήταν οι ίδιοι καλλιτέχνες που συστήθηκαν στο κοινό. Η προηγούμενη δήλωση δεν ισχύει ισοπεδωτικά για όλους τους αστέρες της γενιάς αυτής, καθώς κάποιοι κατάφεραν να παραμείνουν μουσικά και κοινωνικά επίκαιροι επειδή έπεισαν τους θαυμαστές τους ότι είχαν ένα όραμα για το μέλλον και δεν αντέγραφαν στιλιζαρισμένα αναφορές από το παρελθόν. Κρίνοντας λοιπόν εκ των υστέρων, μπορούμε να πούμε ότι η αποτυχία των καλλιτεχνών της γενιάς αυτής είχε ως αποτέλεσμα οι κιθάρες να χάσουν κάτι από την αίγλη που κουβαλούσαν για δεκαετίες. Και κάπως έτσι οδηγηθήκαμε σε έναν πρώιμο “θάνατό” της κιθαριστικής μουσικής που είχε ως αποτέλεσμα τη δίκαια επικράτηση του hip hop στη mainstream μουσική πραγματικότητα, αλλά και την εναλλακτική σκηνή με καλλιτέχνες όπως ο Weeknd τότε να ηγείται της lo-fi, indie πλευράς της urban κουλτούρας.
Οι μεγαλύτεροι μουσικοκριτικοί διατείνονται ότι τα πραγματικά ρεύματα φτιάχνονται στους δρόμους και ανταποκρίνονται σε μία κοινωνική ανάγκη, κοιτούν το μέλλον και ευαγγελίζονται μια νέα κοινωνία που έρχεται. Εκεί ακριβώς δίκαια πέτυχε το hip hop σαν κουλτούρα και όχι μόνο σαν είδος μουσικής. Τι και αν είναι υπερφίαλο στη στιχουργική του σε περιπτώσεις, τι και αν δεν είναι μουσικά το πιο περίτεχνο κίνημα, αυτό που το έκανε να ξεχωρίσει ήταν η αλήθεια του. Αφουγκράστηκε τις ανησυχίες ανθρώπων που στερούνταν δικαιωμάτων για εκατοντάδες χρόνια και έδωσε βήμα σε μια κουλτούρα που ο κόσμος θέλησε να αντιγράψει για την αυθεντικότητα της και την ειλικρίνειά της.
Παράλληλα η άνοδος και επικράτηση του streaming οδήγησε στην απώλεια της μυσταγωγίας γύρω από την απόκτηση μουσικής και την ακρόασή της, οδηγώντας τη σε μία γενικότερη περίοδο κρίσης. Όταν υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε κάτι δημιουργείται η αίσθηση ότι ενδέχεται να είναι και ευτελές. Οι αλγόριθμοι των streaming πλατφορμών αντικατέστησαν τους μουσικοκριτικούς και τα δισκοπωλεία και οδήγησαν στην ακόμα μεγαλύτερη κατανάλωση του hip hop και φυσικά της εύπεπτης δυτικής pop που από ένα σημείο και μετά σταμάτησε να είναι μουσικό genre και έγινε περισσότερο ηχητική επένδυση σε οπτικά αριστουργήματα. Οι άνθρωποι δηλαδή έμαθαν να βλέπουν μουσική και όχι απαραίτητα να ακούν δημιουργώντας ένα παρόν που αγγίζει τα όρια της δυστοπίας των μουσικόφιλων των προηγούμενων δεκαετιών. Φυσικά η παραπάνω περιγραφή δεν σημαίνει ότι δεν γράφτηκε καλή μουσική ή δεν βγήκαν καλοί δίσκοι την τελευταία περίπου δεκαετία, αλλά ότι όλες οι αξιόλογες και καινοτόμες προσπάθειες έμοιαζαν μεμονωμένες και αποσπασματικές και όχι μέρος ενός γενικότερου κινήματος.
Και ενώ ετοιμαζόμασταν να σκαλίσουμε τα γράμματα στην ταφόπλακα της κιθάρας, κάποια κορίτσια ως άλλες Wonder Women ήρθαν να τη σώσουν και να δημιουργήσουν το πρώτο μουσικό ρεύμα εδώ και πολλά χρόνια ακόμα και αν δεν προέρχεται απαραίτητα από τους δρόμους με την παραδοσιακή έννοια της λέξης. Το internet είναι οι νέοι δρόμοι και πλέον μπορούμε να πούμε ότι βιώνουμε το πρώτο μεγάλο μουσικό κίνημα της γενιάς που έμαθε να ζει και να εκφράζεται online. Μια γενιά που σκέφτεται πολιτικά. Μια γενιά που αποφάσισε να αφήσει την κλασική στιχουργική γύρω από τον έρωτα που έχει εξαντληθεί στα εκατομμύρια mainstream τραγούδια για να καταπιαστεί με θέματα όπως ο φεμινισμός, η σεξουαλικότητα, η σεξουαλική παρενόχληση και οι ανθρώπινες σχέσεις μέσα από το πρίσμα του νέου κόσμου που ζούμε. Η γενιά αυτή μεγάλωσε με ένα lifestyle που τη γαλούχησε, αλλά ο κορεσμός και ο εκμαυλισμός του την οδήγησε να φτύσει τις νόρμες και τα στερεότυπα που παρέλαβε, δημιουργώντας ένα όραμα για έναν πιο ειλικρινή και ουσιαστικό κόσμο μακριά από την επιφάνεια και το φαίνεσθαι. Ελάτε να γνωρίσουμε μερικά από τα πιο σημαντικά κορίτσια του meta riot grrrl που έχουν αποφασίσει να αφήσουν το στίγμα τους στη μουσική και στην κοινωνία με έναν πολύ διαφορετικό ηχητικά τρόπο σε σχέση με τις προκατόχους τους και κοινό παρονομαστή την αγάπη τους για τις κιθάρες.
Μπροστάρισσα της σκηνής είναι η Phoebe Bridgers, ένα κορίτσι που πατάει σε folk αναφορές, έχει μουσικό είδωλο τον Elliott Smith, διακατέχεται από μία goth αισθητική στην εμφάνισή της και ο μουσικός τύπος έχει φτάσει να την αποκαλεί μέχρι νέο Bob Dylan ή νέα Joni Mitchell. Σαν γνήσιο icon της γενιάς αυτής δεν φοβάται να μοιραστεί αναπολογητικά τη θλίψη ή την καύλα της στα τραγούδια της, να μιλήσει για τον θρησκευτικό φανατισμό και την αίσθηση της ιδιωτικότητας που χάνουμε όλο και περισσότερο κάθε μέρα.
https://www.youtube.com/watch?v=WJ9-xN6dCW4&ab_channel=PhoebeBridgers
Μαζί με την Phoebe βρίσκουμε και τη Julien Baker, μια ανοιχτά gay καλλιτέχνιδα που μεγάλωσε στον σκληροπυρηνικό, αμερικανικό Νότο με συντηρητικά χριστιανικό τρόπο, αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να ξεπεράσει τις αναστολές της ανατροφής της για να γίνει η τραγουδοποιός που δεν φοβάται να μιλήσει για την κακοποίηση και τον εθισμό στο ποτό και τις ουσίες.
https://www.youtube.com/watch?v=6pGBIAiJPF4&ab_channel=JulienBaker
Η Lucy Dacus συμπληρώνει μια ενδιαφέρουσα τριπλέτα καθώς με τις δύο προηγούμενες γυναίκες έχουν μαζί τη μπάντα Boygenius. Η ίδια είναι επίσης μια queer γυναίκα που περιγράφει τη σεξουαλικότητά της ως pansexual, είναι college dropout και στα τραγούδια της μιλά ανοιχτά για τον εξευτελισμό, τον θάνατο, το τραύμα και τη θλίψη.
https://www.youtube.com/watch?v=0WDZdT04ls4&ab_channel=MatadorRecords
Η Stella Donnelly είναι ο ορισμός της millennial singer songwriter αφού ανάμεσα στα χόμπι της θα βρεις ασχολίες όπως το birdwatching. Το hit της Boys Will Be Boys χρησιμοποιήθηκε από το κίνημα #metoo καθώς είναι μια καλλιτέχνιδα που εκφράζει τις φεμινιστικές ανησυχίες της γενιάς της.
https://www.youtube.com/watch?v=VcD9EKeCtIY&ab_channel=StellaDonnelly
Οι Girlpool είναι η μπάντα της Harmony και του Cleo. Ο Cleo προχώρησε σε φυλομετάβαση όσο ήταν στη μπάντα και ως trans αγόρι άλλαξε και τη φωνή του δίνοντας νέο vibe και πολιτική χροιά στην εναλλακτική, κιθαριστική ποπ τους.
https://www.youtube.com/watch?v=4T2EvZdVwPg&ab_channel=ANTI-Records
H Adrianne Lenker είναι μια queer γυναίκα που βγήκε από ένα γάμο με έναν άντρα μόνο για να μας χαρίσει μερικές από τις πιο μαγευτικές μελωδίες που έχει ποτέ ακούσει κανένας.
https://www.youtube.com/watch?v=Vi_XDv4fH_k&ab_channel=AdrianneLenker
Η bi Αγγλίδα Arlo Parks είναι το αστέρι του 2021 και έχει τη δυναμική να γίνει η φωνή μιας γενιάς, όπως κάποτε η Amy Winehouse. Τα τραγούδια της μιλάνε για την σεξουαλική ταυτότητα, την queer επιθυμία, την ψυχική υγεία και την σχέση της με την εικόνα του σώματός της, ανησυχίες που συμμερίζεται η γενιά της και υπάρχει στο δημόσιο διάλογο.
https://www.youtube.com/watch?v=IBFdbJlGhFE&ab_channel=ArloParksVEVO
Η Soccer Mommy κατά κόσμον Sophie Allison είναι η τραγουδοποιός που κατάφερε να δώσει στην κατάθλιψη και τη θλίψη τη μεγαλειώδη φωνή που χρειαζόταν για να ακουστεί.
https://www.youtube.com/watch?v=DTc1w32Vbeo&ab_channel=SoccerMommyVEVO
H Snail Mail κατά κόσμον Lindsey Jordan φέρνει στο προσκήνιο με σπαρακτικό και δυναμικό τρόπο θεματικές όπως η απογοήτευση, η σύγχυση και ο queer έρωτας που δεν έχει βρει ανταπόκριση.
https://www.youtube.com/watch?v=-d91Qn8QUks&ab_channel=MatadorRecords
H Mitski είναι μισή Γιαπωνέζα, μισή Αμερικανίδα και μας μεταφέρει μέσα από τα υπέροχα τραγούδια της με μοναδικό τρόπο την αίσθηση να μεγαλώνεις σε μία κοινωνία, στην οποία νιώθεις ότι δεν ανήκεις.
https://www.youtube.com/watch?v=p8FDl_tMs4Y&ab_channel=mitskimitski
Η Tomberlin τραγουδά μελωδικά με τους φολκ ύμνους της την προσωπική πάλη της να φύγει από το θρησκευτικό background της που την εγκλώβιζε.
https://www.youtube.com/watch?v=vquVuj0DWZk&ab_channel=SaddleCreek
Η Faye Webster στα 20κάτι της κυκλοφόρησε τραγούδια με μελαγχολία και ψυχή που δεν θα μπορούσαμε ποτέ να πιστέψουμε ότι γίνεται να νιώθει μια γυναίκα σε αυτή την ηλικία.
https://www.youtube.com/watch?v=-5_tGEao_GQ&ab_channel=FayeWebsterVEVO
Η Girl in Red, η Νορβηγίδα Ulven είναι το queer lo fi pop icon που χρειαζόμαστε και ήρθε να δώσει νέο χρώμα στο τι σημαίνει queer εκπροσώπηση στη μουσική.
https://www.youtube.com/watch?v=iggmiF7DNoM&ab_channel=girlinred
H Courtney Barnett έχει τη στόφα και τη δυναμική να γίνει η νέα Patti Smith ή η νέα PJ Harvey ή η νέα Cat Power. Η σχέση της με την Jen Cloher έχει εμπνεύσει μερικά από τα καλύτερα κιθαριστικά κομμάτια των τελευταίων χρόνων.
https://www.youtube.com/watch?v=o-nr1nNC3ds&ab_channel=courtneybarnett
Οι Chastity Belt κανιβαλίζουν τα στερεότυπα γύρω από τη θηλυκότητα και το δίπολο του γένους ως κοινωνικό κατασκεύασμα και επαναπροσδιορίζουν τις ιδέες που έχουμε στα θέματα αυτά.
https://www.youtube.com/watch?v=0ntfEZySu1A&ab_channel=hardlyartrecords
Για να καταλάβουμε γιατί οι παραπάνω γυναίκες είναι πραγματικό μουσικό ρεύμα, αρκεί να δούμε το pop αντίβαρο της εποχής που δεν είναι άλλη από την Billie Ellish. Αν πριν μία δεκαετία λέγαμε σε κάποιον ότι η μεγαλύτερη pop star της γενιάς που έρχεται θα ήταν ένα κορίτσι σαν τη Billie Eilish, τότε αυτός θα νόμιζε ότι έχουμε καταναλώσει μια καθόλου ασήμαντη ποσότητα παραισθησιογόνων μανιταριών. Από τη διαφορετική για τα pop δεδομένα εικόνα της και τη ραστώνη που αποπνέει η μουσική της μέχρι τη ντανταϊστική προσέγγισή της στη δημιουργία pop hits, η Billie ήρθε για να επιβεβαιώσει ότι η γενιά στην οποία απευθύνεται δεν έχει καμία σχέση με αυτές που πέρασαν πριν. Είναι μια γενιά που επαναστατεί online και δεν χρησιμοποιεί το internet μόνο ως αναψυχή, βαριέται να ζήσει κάτω από τις καπιταλιστικές επιταγές που τη γαλούχησαν, δεν τη νοιάζει το lifestyle που κληρονόμησε και δεν θεωρεί ότι αξίζει να σωθεί με κάθε θυσία, αμφισβητεί με θράσος αξίες και νόρμες που ήξερε και προσπαθεί να δημιουργήσει ένα νέο όραμα για ένα κόσμο που περιλαμβάνει την κοινωνική δικαιοσύνη και την προοδευτικότητα ως θεμελιώδεις πυλώνες του. Ακούστε τα κορίτσια του meta riot grrrl που έχουν ήδη καταφέρει να δημιουργήσουν έναν διάλογο για κοινωνική αλλαγή και απολαύστε τη μεγάλη επιστροφή της κιθάρας.
