Όταν ξέρεις πως ακόμη και αν καταφέρεις να βρεις μια δουλειά, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να την κάνεις χωρίς να πληρώνεσαι, γιατί να μην ασχοληθείς με την Τέχνη για να «ταϊσεις» τουλάχιστον την ψυχή σου; Νομίζω ότι ολοένα και περισσότεροι σκέφτονται έτσι.
Κάπως έτσι. Σίγουρα είναι καλύτερο από το να μην κάνεις τίποτα ή από το να το ρίξεις στα ναρκωτικά.
Μετάνιωσες ποτέ που στα 70s άφησες την Αμερική για την Ευρώπη;
Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική, τουλάχιστον τότε, ήταν η στάση απέναντι στην Τέχνη. Αν ήσουν καλλιτέχνης στην Αμερική, σε κοιτούσαν με καχυποψία, σαν να είσαι αλήτης. Μην ξεχνάς ότι κάποτε μαύροι μουσικοί σαν τον Τσάρλι Πάρκερ ή τον Μάιλς Ντέιβις δε μπορούν ούτε ένα σάντουιτς να αγοράσουν. Και μετά ταξίδευσαν στη Γαλλία, όπου τους αντιμετώπιζαν σαν ιδιοφυίες. Το ίδιο έγινε και με τους Tuxedomoon. Στην Αμερική παίζαμε σε μικρά υπόγεια που βρωμοκοπούσαν, χωρίς να παίρνουμε φράγκο και μετά μας καλούσαν στην Ευρώπη και μας μεταχειρίζονταν σαν ροκ σταρ. Πως να μην ενδώσεις σε όλο αυτό;
Μπορεί να σας μεταχειρίζονταν σαν ροκ σταρ, όπως λες, αλλά δεν είναι ότι βγάλατε εκατομμύρια από την υπόθεση Tuxedomoon…
Πράγματι δε βγάλαμε πολύ χρήμα. Δεν είμαστε πάμφτωχοι, ούτε ψάχνουμε στα σκουπίδια, αλλά δεν έχω λεφτά για τα γηρατειά μου, που έχουν έρθει, προφανώς. Τώρα πια είμαι γέρος και τα μόνα λεφτά που έχω είναι αυτά που βγάζω από τις συναυλίες. Δεν έχω τίποτα εξασφαλισμένο. Ποτέ δεν είχα. Αλλά τι να κάνεις, έτσι πάει το πράγμα. Αν μπορούσα να αλλάξω κάτι θα ήταν η περίοδος που ζούσα στο Βέλγιο. Θα προτιμούσα να μην ήμουν φτωχός τότε. Θυμάμαι ότι πήγαινα στο σούπερ μάρκετ με λίγα κέρματα στην τσέπη, έχοντας υπολογίσει από πριν τα απολύτως βασικά πράγματα που χρειαζόμουν. Εντάξει, ήμουν και λίγο βλάκας. Για άλλες χαζομάρες κατάφερνα να βρίσκω λεφτά. Η νοοτροπία μου άλλαξε αργά και σταδιακά, όταν πια έκοψα τα ποτά, τα ναρκωτικά, τα πάντα.
Αυτό ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που έχεις κάνει μέχρι σήμερα;
Το να τα κόψεις όλα δεν είναι και τόσο δύσκολο. Δε χρειάστηκε να υποφέρω για να αποτοξινωθώ και τέτοια. Το δύσκολο είναι να αντιμετωπίσεις τον εαυτό σου, να καταλάβεις γιατί το έκανες αυτό, να ξυπνήσεις.
Σκέφτεσαι ποτέ πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή σου σήμερα αν οι Tuxedomoon δεν είχαν παίξει στην Αθήνα το 1987, αν δεν είχες φάει τότε την “πετριά” με την Ελλάδα;
Ήταν πράγματι ένα κομβικό σημείο. Γιατί σε εκείνη τη συναυλία γνωρίστηκα με τον Νίκο Τριανταφυλλίδη, που αποδείχτηκε πολύ σημαντικός για τη ζωή μου, σε διάφορα επίπεδα. Έπαιξα στις ταινίες του – και στην τελευταία είχα ένα μικρό ρόλο – και κάπως έτσι μου ανοίχτηκε ο δρόμος της υποκριτικής, και μου δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψω και να περιοδεύσω μέχρι και στη Νότια Αμερική με τον Μαρμαρινό, να παίξω μέχρι και την τραβεστί!
Σου λείπει καθόλου το ραδιόφωνο; Δεν ξέρω πόσοι τελικά άκουγαν την εκπομπή σου στον Rock FM στα τέλη των 90s, πάντως όλοι όσοι την ακούγαμε ακόμη τη θυμόμαστε.
Ήταν μία ιδιαίτερη κατάσταση. Από τη μία ήταν λίγο τρελό που μιλούσα on air στα αγγλικά, σε έναν ελληνικό σταθμό, από την άλλη όμως ένιωθα ότι δεν είχε σημασία, θα μπορούσε να είναι σε οποιαδήποτε γλώσσα, γιατί σημασία είχε η ατμόσφαιρα. Το στούντιο ήταν στο Μαρούσι, κοντά στο Ολυμπιακό Στάδιο. Ήταν περίεργα, γιατί πήγαινα αργά το βράδυ, μεσάνυχτα ή κάτι τέτοιο, και ένιωθα σαν να ήμουν σε νεκροταφείο. Ήταν έρημη όλη η περιοχή. Και στο σταθμό ήμασταν μόνο εγώ και ο ηχολήπτης. Έπινα συνέχεια diet coke κι έκανα «κεφάλι» από την μπόλικη καφεϊνη. Και έπαιρναν διάφοροι τηλέφωνο και μου ζητούσαν να βάλω κομμάτια. Μια φορά με πήρε ένας φυλακισμένος, και μου είπε «Βάλε το “Honky Tonk Woman” και πες είναι για τη Δέσποινα γιατί ακούει κι αυτή». Η Δέσποινα ήταν η κοπέλα του που ήταν επίσης φυλακισμένη στη γυναικεία πτέρυγα. Επικοινωνούσαν μέσω της δικής μου εκπομπής! Μία άλλη φορά με πήρε ένας και μου είπε: «Μπλέιν, έχασα το δρόμο μου με το αμάξι. Έχω σταματήσει σε ένα τηλεφωνικό θάλαμο για να σε πάρω». «Δε μπορώ να σε βοηθήσω, δεν έχω ιδέα που είσαι», του απάντσα. «Βάλε καλή μουσική για να με βοηθήσεις», μου είπε και έβαλα κάτι, Smiths απ’ όσο θυμάμαι. Μετά από 20 λεπτά με πήρε ξανά για να με ευχαριστήσει, γιατί είχε βρει το δρόμο του. Μυστήρια πράγματα… Αλλά ναι, με βοήθησε αρκετά αυτή η εκπομπή, γιατί στις Βρυξέλλες ζούσα σαν ερημίτης, δεν άκουγα καθόλου μουσική. Και με αφορμή αυτό το δίωρο βούτηξα πάλι στα βαθιά.
Έχεις πέσει κι έχεις ξανασηκωθεί δυο-τρεις φορές στη ζωή σου κι αυτό μάλλον δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται…
Όταν ήμουν νεότερος είχα την πεποίθηση ότι το εγώ μου ήταν το σημαντικότερο πράγμα στον κόσμο. Νομίζω ότι όλοι όταν είναι νέοι το κάνουν αυτό. Μάλλον πρέπει να έχεις υπερβολική αυτοπεποίθηση όταν είσαι νέος για να προχωρήσεις. Τώρα είμαι πιο ήρεμος, δεν χρειάζομαι κάτι τέτοιο, είμαι πιο ευτυχισμένος από ποτέ και ευγνωμοσύνη γι’ αυτά που έχω. Δεν αποκηρύσσω τον νεότερο εαυτό μου, αν τον συναντούσα σήμερα, μάλλον θα συμπαθιόμασταν. Αλλά θα του έριχνα και καμιά σφαλιάρα για να τον ξυπνήσω. Θα του έλεγα να παρατήσει τα ναρκωτικά, να ανοίξει τα μάτια του και να παρατηρήσει αυτό που είναι εκεί γύρω του και όχι αυτό που θα ήθελε να είναι εκεί. Είναι μία πολύ απλή συμβουλή. Δώσε προσοχή. Είναι πολύ απελευθερωτικό.
Το περιβόητο «ελληνικό φως» τελικά είναι ευχή ή κατάρα; Έχεις καταλήξει;
Μια χαρά είναι μωρέ, μου αρέσει πολύ, ιδιαίτερα τώρα το χειμώνα. Το καλοκαίρι μερικές φορές είναι ανυπόφορο λόγω της γαμημένης ζέστης. Κάποιος μου είχε πει πως ο λόγος που στους Έλληνες αρέσει τόσο πολύ η σκοτεινή μουσική είναι επειδή δεν υπάρχει σκιά πουθενά γύρω τους και πρέπει να την επινοήσουν οι ίδιοι. Αυτό το φως είναι υπέροχο, όταν το αφήνουν να λάμψει.
