Μια Γαλλίδα στο Μανχάτταν (Casse-tête chinois) ***1/2**
Γαλλία, ΗΠΑ, Βέλγιο, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Cédric Klapisch
Πρωταγωνιστούν: Romain Duris, Audrey Tautou, Cécile de France
Διάρκεια: 117’
Διανομή: Σπέντζος
Ο Xavier μετά από 10 χρόνια γάμου με τη Wendy χωρίζει και η πρώην σύζυγός του μετακομίζει στη Νέα Υόρκη με τα παιδιά τους και τον καινούριο της εραστή. Ανέκαθεν μπερδεμένος και με την τέταρτη δεκαετία της ζωής του να κοντοζυγώνει, παίρνει μια μεγάλη απόφαση: να εγκατασταθεί στην Αμερική για να βλέπει τα παιδιά του. Θα μείνει αρχικά με τη θεότρελη ομοφυλόφιλη κολλητή του, Isabelle για να ορθοποδήσει και μετά θα δει πως μπορεί να τα φέρει βόλτα. Μόνο που ο εκδότης του τον πιέζει να γράψει νέο βιβλίο και ο έρωτας των νιάτων του, η Martine θα επισκεφθεί τη Νέα Υόρκη σύντομα. Αφάνταστα ευχάριστη και τρυφερή ταινία, που δε δέχεται τον κυνισμό και ανταπαντά με επιχειρήματα στο γιατί αξίζει να ζεις και να ψάχνεις την ομορφιά μακριά από τα τουριστικά safespots.
Στη σκιά της ιστορικής τριλογίας του Linklater, ζει μια άλλη, υποτιμημένη τριλογία γαλλικής κοπής, που αντιμετωπίζει το πέρασμα του χρόνου και τις ανθρώπινες αναζητήσεις όχι με ρεαλισμό μα με αισιοδοξία: η τριλογία του Xavier του Cédric Klapisch. Μπορεί τα αρρωστάκια με τη συγκεκριμένη θεματολογία να τη γνωρίζουν, μα είναι αλήθεια πως δε θα γίνει ποτέ τόσο γνωστή όσο αυτή του Linklater. Κάτι που είναι μεταγενέστερη (άρα «υποδεέστερη» λένε οι ξερόλες), κάτι που δεν έχουν τη βάση τους τόσο στην ενδοσκόπηση αλλά στη comedie francaise, κάτι το ότι θέλουν να δείξουν όχι μια πρωτοπορία μα μια γλυκύτητα που αποτρέπει μερικούς, δε θα την καταστήσουν σύντομα ως απαραίτητη σε μια ενημερωμένη νοητή ταινιοθήκη.
Πείτε με χαζοβιόλη και αιθεροβάμονα, μα στην Τέχνη μου θέλω μια στο τόσο το καλογραμμένο happy end, τους χαρακτήρες που θα θέλω όσο κυλά η ταινία να βρουν ένα ροδοστρωμένο τέλος και θα αναστήσουν προσωρινά την ελπίδα για μια όμορφη ζωή, χωρίς άγχη και φόβο. Ο Klapisch ξέρει, βέβαια, ότι για να φτάσεις εκεί, προηγείται ο αρνητισμός και οι τρικλοποδιές, δεν είναι όλα δοσμένα στο πιάτο. Δεν υπάρχει το πρώτο βλέμμα, ο ακαριαίος έρωτας, ο γάμος, τα παιδιά, η ευτυχία. Η μόνη αλήθεια πλην του θανάτου είναι αυτή της αδυναμίας πρόβλεψης της ζωής και πάνω σ’ αυτή γλεντάει γελώντας με αυτούς που μάταια προσπαθούν να βρουν τον αλγόριθμο και αυτούς που επιμένουν στην μισανθρωπική απλοποίηση των πάντων.
Εδώ έχουμε κωμικούς ήρωες που ναι μεν πατάνε εν μέρει στο δάπεδο της αλήθειας, μα κοιτάνε προς τα πάνω, κάνουν λάθη, πονάνε, αρνούνται να ωριμάσουν, ζητούν τις δεύτερες ευκαιρίες που τους αναλογούν και μπλέκουν σε ξεκαρδιστικά μπερδεμένες καταστάσεις. Με ένα υποδειγματικά ευχάριστο, μα όχι σαχλό ή «τίγκα στα τριγλυκερίδια» σενάριο γεμάτο σκέψεις, αναζητήσεις, διαλόγους με αποθανόντες φιλοσόφους και (πάνω απ’ όλα) ζωή σε αφήνει να το απολαύσεις χωρίς πιέσεις, να γελάσεις, να βουρκώσεις, να απορήσεις και τελικά να μην καταλάβεις πότε πέρασαν δύο ώρες. Ξέχωρα απ’ τα υπόλοιπα, παρουσιάζει και μια πόλη όπως τη Νέα Υόρκη αφήνοντας στην άκρη τα hot σημεία της. Μάγκας και γνώστης, προσεγγίζει την urban ομορφιά της Chinatown, τα εγκαταλελειμμένα εργοστάσια, τους χώρους εργασίας με τους αλλοδαπούς και τις μαζικές πρωινές γυμναστικές των Κινέζων κατοίκων με γοητεία, παρουσιάζοντας το μοντέρνο και καθαρό ως ψυχρό και αντιπαθητικό. Ευρωπαϊκό ταμπεραμέντο μέσα στο ναό της προσκόλλησης στην επιτυχία, μια ευχάριστη βλασφημία. Ικανό να φτιάξει ένα κατεστραμμένο καλοκαιρινό βράδυ στα μέσα της εβδομάδας ενώ όλη η μέρα περιελάμβανε άγχος και ιδρώτα. «De quoi tu penses?». «La vie». Vive la vie.
Χίλιοι Τρόποι Να Πεθάνεις Στην Άγρια Δύση (A Million Ways To Die In The West) **1/2***
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Seth MacFarlane
Πρωταγωνιστούν: Seth MacFarlane, Charlize Theron, Liam Neeson
Διάρκεια: 116’
Διανομή: UIP
Ο Albert είναι ένας συνεσταλμένος βοσκός στην άγρια Δύση. Δεν αντέχει τη ζωή εκεί και επιθυμεί να φύγει και να εγκατασταθεί κάπου καλύτερα. Η διάθεσή του πέφτει κατακόρυφα όταν η κοπέλα του τον παρατά για τον φανφαρόνο ιδιοκτήτη της μουστακερί της πόλης τους, μα ξαφνικά στη ζωή του μπαίνει η Anna, μια κοπέλα που μόλις εγκαταστάθηκε στην πόλη. Αυτό που δεν ξέρει ο Albert είναι πως η Anna είναι η σύζυγος του πιο αδίστακτου πιστολέρο της Δύσης και κρύβεται ινκόγκνιτο στην πόλη τους. Αν και ξεκινάει με πολλές προοπτικές, τα διαρκώς ανώριμα και ανέμπνευστα αστεία κουράζουν μετά το πρώτο μισάωρο.
Δεν έχω κάποιο πρόβλημα με την ανωριμότητα και την καφρίλα. Προσκυνώ το ανεγκέφαλο αντιχιούμορ των Jackass και κάποια στιγμή σκέφτομαι να στήσω ένα εικόνισμα στον Tom Green. Το θέμα με αυτούς, όμως, είναι ότι δε στοχεύουν να περάσουν κάτι τέτοιο ως έξυπνο και διαφορετικό, μα σα σεσημασμένη κοπροφιλία που προκαλεί φτηνά γέλια. Ούτε έξυπνοι το παίζουν, ούτε παίρνουν στα σοβαρά τον εαυτό τους. Και εκεί έγκειται η αντίρρησή μου με τον Seth MacFarlane και το Χίλιοι Τρόποι Να Πεθάνεις Στην Άγρια Δύση.
Αν δούμε κατ’ αρχήν το χιούμορ του δημιουργού στο Family Guy, θα καταλάβουμε το εξής: δεν αρέσκεται ιδιαίτερα στο να αφηγείται μια ευθεία ιστορία και προτιμά τις διαρκείς καμένες, παράλογες αναφορές. Αυτό, όπως είναι λογικό, σε μια ταινία που διαρκεί κοντά δύο ώρες, θα έχει και ένα αντίστοιχο αντίτιμο. Ναι μεν φιλοδοξεί να κάνει κάτι το διαφορετικό μα, ελλείψει των δυνατοτήτων του κινουμένου σχεδίου, προσπαθεί να πει αστεία στα οποία δεν λάμπει. Η αλήθεια είναι πως γρήγορα καταλήγει σε μια μανιέρα με σκατολογικές αναφορές, βρίσιμο, αηδιαστικές υπερβολές και μάλιστα σε σημείο που αν μερικές από αυτές έλειπαν, δε θα έκανε και καμία διαφορά (μια σκηνή που εμπλέκει ένα πρόβατο και τη λειτουργία της ούρησης είναι χαρακτηριστική τέτοια).
Το κακό δεν είναι ότι όλη η ταινία απαρτίζεται από τέτοια αστεία. Είναι πως μάλλον παραπροσπαθεί να φανεί πιο έξυπνη απ’ ότι είναι και μια στο τόσο πετάει και ένα πιο «ψαγμένο» αστειάκι, θέλοντας να δείξει πως αυτά τα κάνει από άποψη. Η αλήθεια είναι πως, αν όντως είναι από άποψη, δε θα έπρεπε να περιοριστούν και να μην καταλήγουν να είναι μια μανιέρα που τη βαριέσαι μετά από λίγο; Γι’ αυτό υπερέχει το δίδυμο των δημιουργών του South Park: παρά το ιδιαίτερο χιούμορ, μπορούν να γράψουν ένα σενάριο με άψογη ροή όταν χρειαστεί, το έχουν αποδείξει πολλάκις. Και αυτό έχει αντίκτυπο και στο πληθωρικό του καστ, το οποίο καταλήγει να κάνει επαναλαμβανόμενους αστεϊσμούς που λειτουργούν εις βάρος του ενδιαφέροντος.
Μην παρεξηγιόμαστε, δεν αποσκοπεί να φτάσει τα επίπεδα των παρωδιών του Mel Brooks, προφανώς και θέλει να είναι πιο άμυαλο και ξεκούραστο. Αλλά θα ‘πρεπε να είναι είτε πιο μονόπλευρο είτε πιο ποικίλο για να γίνει η καλύτερη παρωδία των τελευταίων ετών. Υποθέτω πως οι φανς του κυρίου MacFarlane ήδη φοράτε τα σπιρούνια σας, οι υπόλοιποι αν θέλετε μια δόση αισχρότητας τιμήστε. Είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο, κάπου θα γελάσετε.
Στην επόμενη σελίδα: Το Χέρι Του Ενός Εκατομμυρίου, Αμελί, Πώς Να Εκπαιδεύσετε το Δράκο Σας 2
