Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν μεγαλώνατε; Πολλά: “Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλυν” (της Μπέττυ Σμιθ), “Το κάστρο” (του Α. Τζ. Κρόνιν), “Τομ Σόγιερ”. “Χάκλμπερρυ Φιν”, “Ο τελευταίος των Μοϊκανών”, “Ο Ιβανόης”, “Όλιβερ Τουίστ”, “Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων”, “To σπουργιτάκι” (της Μαρσέλ Βεριτέ). Πολλά, πολλά! Moυ άρεσαν οι ιπποτικές και ναυτικές περιπέτειες. Μεγάλωσα καθισμένη στην κορυφή ενός βουνού από βιβλία. Όταν ήμουν έφηβη διάβαζα βιβλία για μεγάλους, όπως συμβαίνει συχνά σ’ αυτή την ηλικία: Σαίξπηρ, Τόμας Χάρντυ, Ρόμπερτ Γκρέιβς, Οργισμένους Νέους της δεκαετίας του 1950, διηγήματα του Τσέχοφ, Νόρμαν Μέιλερ. Το αναγνωστικό περιβάλλον ήταν πλήρως παγκοσμιοποιημένο – ήμουν όμως, και παραμένω, αγγλόφιλη. Δανειζόμουν βιβλία από τη βιβλιοθήκη του Βρετανικού Συμβουλίου και της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.
Ποιο βιβλίο διαβάσατε και ξαναδιαβάσατε; Κι εδώ θα απαντήσω “πολλά”. “Το τενεκεδένιο ταμπούρλο” του Γκύντερ Γκρας είναι ένα από αυτά: το Μεγάλο Ευρωπαϊκό Μυθιστόρημα. Η “Άννα Καρένινα”, “Η πριγκίπισσα ντε Κλεβ”, “Το κόκκινο και το μαύρο”, “Ο ξένος”. Ξαναδιάβασα, αναπόφευκτα, πλήθος βιβλίων τα οποία μετέφρασα. Επίσης, ανάλογα με τις εποχές και τα ερεθίσματά τους, ξαναδιαβάζω διάφορα δοκίμια. Αυτές τις μέρες, ένα παλιό του Ερίκ Γκομάν με τίτλο “Ο αμερικανικός μύθος”.
Σας ώθησε ποτέ βιβλίο να κάνετε κάτι ανόητο; Κάνω ανόητα πράγματα χωρίς να με ωθήσουν τα βιβλία. Γενικά μιλώντας τα βιβλία δεν με ωθούν στην ανοησία.
Σας ενέπνευσε κάποιο βιβλίο να γίνετε κάτι άλλο εκτός από συγγραφέας; Είχα και έχω πάθος με την επιστήμη. Στην πραγματικότητα θα προτιμούσα να έχω γίνει επιστήμων – φυσικός, μαθηματικός, κάτι τέτοιο – μολονότι πάντα ήθελα να γίνω συγγραφέας. Η αντίφαση δεν είναι τόσο εντυπωσιακή όσο φαίνεται: η αφήγηση είναι μια επιστήμη που απαιτεί λογικές σκέψεις, έναν μηχανισμό αιτίου-αιτιατού. Δεν γράφουμε ό,τι μας κατεβαίνει: γράφουμε πάνω σ’ ένα λίγο-πολύ ακριβές σχέδιο, σ’ ένα blueprint. Έτσι κι αλλιώς, όπως όλοι θα συμφωνήσουμε, έχουμε μόνο μια ζωή και μια κεντρική επιλογή – κάνουμε αυτή την επιλογή και στη συνέχεια την υποστηρίζουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό έπραξα κι εγώ.
Ποιο βιβλίο εύχεστε να είχατε γράψει; Δεν θα μπορούσα να έχω γράψει παρά μόνον αυτά που έχω γράψει.
