Ο Ανδρέας Γκοράνης και τα μελίσσια του.
Το Μελοπωλείο είναι αυτό ακριβώς που φαντάζεστε, μια οικογενειακή επιχείρηση παραγωγής και εμπορίας μελιού και προϊόντων μέλιτος, με βάση τα Καλάβρυτα. Τρεις γενιές μελισσοκόμων μετρά η οικογένεια Γκοράνη, με τους συνεχιστές της να έχουν εμπειρία που ξεπερνά τα 25 χρόνια. Αυτή τη στιγμή μάλιστα, παράγουν το 95% όλων των ειδών μελιού που μπορούν να παραχθούν στην Ελλάδα με κάποια πολύ ιδιαίτερα και ασυνήθιστα να συμπεριλαμβάνονται ανάμεσά τους. Έχετε δοκιμάσει ή ακούσει ποτέ το «βαμβακόμελο», το μέλι ερείκης, ακακίας ή το φασκόμελο (μέλι από φασκόμηλο);
Ο φρέσκος βασιλικός πολτός σε μπουκάλι ή βασιλοκύτταρα, κηρήθρες, νωπή γύρη, πρόπολη ακατέργαστη ή σε βάμμα και βότανα συνθέτουν την εμπορική ταυτότητα της παραγωγής της οικογένειας Γκοράνη. Τον τελευταίο καιρό έχουν δημιουργήσει επαφές και με την αγορά της Γερμανίας έχοντας έδρα εκεί. Ο Πέτρος Γκοράνης είναι ένα από τα πέντε αδέλφια που ασχολούνται με την παραγωγή μελιού και εξηγεί ποιες είναι οι δυσκολίες της δουλειάς τους. «Υπήρξαν πολλές, καθώς κάθε χρονιά δεν σου δίνει την ίδια παραγωγή. Μια χρονιά μπορεί να σου βγάλει θυμάρι, την άλλη έλατο. Μια χρονιά μπορεί να μη βγάλει καθόλου βασιλικό πολτό ή άλλα προϊόντα. Η κάθε χρονιά έχει διαφορετικό κλίμα κι έτσι, βγαίνει άλλο μέλι. Οι δυσκολίες έχουν να κάνουν με το περιβάλλον. Φέτος για παράδειγμα, δεν βγήκε το έλατο λόγω του καιρού. Όταν τον Μάιο κάνει κρύο στο βουνό, η μέλισσα δεν μπορεί να ‘δουλέψει’. Πέρυσι που είχε καύσωνα δεν βγήκε το θυμάρι. Όταν θες να βγάλεις βαμβάκι ή πορτοκάλι, πρέπει να πας τα μελίσσια σε μέρος που δεν ραντίζουν με φυτοφάρμακα, διαφορετικά θα βρεθεί στο χημείο και θα βγει ακατάλληλο. Είναι πολλά αυτά που πρέπει να προσέχεις στο μέλι».
Η προσωπική σχέση και εμπιστοσύνη με τους πελάτες παίζει σημαντικό ρόλο για εκείνον που έχει μεγαλώσει επί της ουσίας μέσα στα μελίσσια και το μέλι.
«Από παιδί ασχολήθηκα με τη δουλειά, έχουμε πάνω από 25-30 χρόνια πείρα. Γι’ αυτό επιδιώκουμε να μας γνωρίζει απευθείας ο κόσμος. Θα μπορούσα να βάλω από έναν υπάλληλο σε κάθε πάγκο. Ο υπάλληλος όμως δεν θα εξηγήσει, όπως ο παραγωγός, στον πελάτη ότι αυτό το μέλι είναι έτσι, αξίζει τα χρήματα, γιατί έχει κόπο και μπορεί να το δοκιμάσει και θα το διαπιστώσει. Είναι πολλοί που δεν εξηγούν στον πελάτη τι είναι το προϊόν. Θυμάρι θέλεις, παρ’ το και ας είναι πορτοκάλι. Θέλουν να ξεγελάσουν τον πελάτη, γιατί είναι πολλοί εκείνοι που δεν γνωρίζουν από μέλια.
Εμείς είμαστε από τους πρώτους που ξεκινήσαμε να πηγαίνουμε στις λαϊκές αγορές με ταινίες ασφαλείας στα βάζα. Και τώρα ακόμη, κάποιοι πουλούν παράνομα μέλια. Καλό είναι να μάθει ο κόσμος ότι το μέλι πρέπει να έχει πάνω το ειδικό αυτοκόλλητο, την ημερομηνία λήξης (ουσιαστικά δεν λήγει, αλλά από τον νόμο αναγράφεται διάρκεια ζωής 2-3 χρόνια) και το όνομα του παραγωγού. Γιατί να πληρώσω ένα σωρό χρήματα, ο άλλος να μην πληρώσει και να το πουλά ένα ευρώ χαμηλότερα, όταν εγώ για να πάρει δείγμα ο ΕΦΕΤ έχω δώσει τόσα χρήματα; Ενώ από εκείνο δεν μπορεί να πάρει, γιατί δεν αναγράφονται τα στοιχεία του».
Πέτρος Γκοράνης.
Η οικονομική κρίση δημιούργησε μια τάση επιστροφής στις μικρές παραγωγές παραδοσιακών προϊόντων. Η μελισσοκομία δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, αν και ελλοχεύει κινδύνους.
«Οι μικροί παραγωγοί δοκιμάζουν την τύχη τους. Δεν γίνεσαι μελισσοκόμος με χαρτιά. Κάποιος με είχε ρωτήσει πόσο κοστίζει το συμβιβαστήριο κι αν πρέπει να έχεις πάνω από 100 κιλά. Ρώτησα πόσα μελίσσια έχει και δεν είχε σκεφτεί ότι πρώτα πρέπει να γίνεις μελισσοκόμος, για να δεις αν όντως αξίζει. Τους συμβουλεύω να πάρουν πέντε, δέκα, είκοσι μελίσσια και μ’ ένα γνώστη να μάθουν. Να σε τσιμπήσει η μέλισσα, να το μεταφέρεις από το ένα σημείο στο άλλο, γιατί μπορεί να βλέπεις εκείνον που τα έχει καταφέρει, αλλά δεν ξέρεις από πού ξεκίνησε. Πόσο κόπο, τι λεφτά έχει επενδύσει, πόσα άτομα δουλεύουν γι’ αυτή την επιχείρηση. Δεν μπορεί κάποιος να κάνει συμβιβαστήριο και να έχει εκατό ή χίλια μελίσσια. Θα πουλάς μόνο ανθόμελο; Πρέπει να έχεις μεγάλη ποικιλία. Πιστεύουν ότι με 10-20 μελίσσια θα βγάλουν μέλι και θα πουλήσουν, αλλά κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Το κλίμα για τους μελισσοκόμους στην Ελλάδα όσο πάει και δυσκολεύει και λόγω καιρού και λόγω φαρμάκων. Στη Βυτίνα πολλοί έχουν χάσει τα μελίσσια εξαιτίας του καιρού. Κάνει μια βδομάδα καλοκαιρία και βλέπουν ότι δουλεύει, μετά από 10 μέρες, όμως, έχουν χαθεί όλα τα μελίσσια. Αυτή είναι μεγάλη περιουσία, μέχρι και εκατό χιλιάδες ευρώ. Για έναν μελισσοκόμο τα πενήντα και εκατό χιλιάδες ευρώ είναι τα χρήματα της χρονιάς, ίσως και περισσότερα».
Πώς εξηγεί, ωστόσο, την στροφή που γίνεται διεθνώς προς τα ελληνικά προϊόντα;
«Το κλίμα που υπάρχει στην Ελλάδα δεν υπάρχει αλλού στον κόσμο. Αυτός είναι ο λόγος που οι ξένοι ενδιαφέρονται για τα ελληνικά προϊόντα. Μπορεί να ακούγεται τετριμμένο, αλλά ο κόσμος που έρχεται και δοκιμάζει λέει ότι πράγματι δεν υπάρχει σε άλλες χώρες τέτοιο κλίμα. Μέλια βγαίνουν παντού, σε όλα τα κράτη. Το θέμα είναι η ποιότητά τους. Εκείνος που θα πάρει να το δοκιμάσει, θα το εξετάσει κιόλας. Γιατί το λάδι, το μέλι, το τυρί που υπάρχει στην Ελλάδα είναι απ’ τα καλύτερα; Λόγω του κλίματος που έχουμε».
Εν ολίγοις, μπορεί να μην ανακαλύψαμε την πυρίτιδα όσον αφορά την παραγωγή προϊόντων, αλλά η φύση έκανε ένα μεγάλο δώρο στην ελληνική γη. Η ζήτηση συγκεκριμένων ειδών μελιού επηρεάζεται αρκετά από την κρίση, αλλά οι λάτρεις του δεν κάνουν εκπτώσεις.
«Ανάλογα με τον κόσμο ποικίλουν και οι προτιμήσεις. Προτιμούν το θυμάρι, αλλά και τα ‘δύσκολα’ μέλια που δεν βγαίνουν εύκολα. Το χαρουπόμελο το προτιμούν αυτοί που ξέρουν. Ένας καλός πελάτης που ξέρει τα μέλια, προτιμά και το έλατο -ξέρει να διαλέξει. Αν κάποιος θέλει μέλι για τσάι και γάλα, μπορεί να πάρει μια ποικιλία ανθέων-θυμαρίσιο-κωνοφόρων που είναι πολύ ωραίο. Αν θέλει μέλι για να δώσει σε παιδί, θα επιλέξει θυμάρι που δίνει δύναμη κι ενέργεια. Ως συνοδευτικό γιαουρτιού, θα πάρει έλατο για τη γεύση. Αν υπάρχει κάποια πάθηση, όπως ένας διαβητικός που δεν μπορεί να φάει γλυκό μέλι όπως είναι το θυμάρι ή το ανθόμελο, θα πάρει κούμαρο, κάστανο ή έλατο. Εκεί είναι η διαφορά του μελιού».
Πώς κρίνεται η κερδοφορία μιας επιχείρησης;
«Το κέρδος έχει να κάνει με το τι θες να κερδίσεις και πώς θες να δουλέψεις. Θέλεις να κερδίσεις μια κι έξω, σιγά-σιγά ή θέλεις να κερδίσεις την εμπιστοσύνη του κόσμου;»
Όσο για την προσπάθεια να βγουν στο εξωτερικό «γίνεται με τους όρους που θέλουμε. Δεν θα δώσω μέλι για να το κάνουν γλυκόζη. Δεν διακινδυνεύω έτσι τη φήμη μου, γιατί διακυβεύεται και το ψωμί άλλων ανθρώπων. Το σημαντικό για μας είναι, από τη στιγμή που δίνεις χρήματα, να είναι για κάτι που θα καταναλώσεις. Το να το πάρεις και να το πετάς, δεν έχει κανένα νόημα».
Μελοπωλείο Πλάτωνος 5 (εντός Αγοράς), Καλλιθέα, www.melopolio.gr
