Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, που βρίσκεται ήδη στον πέμπτο χρόνο του, αποτελεί μία πολύπλευρη πολεμική αναμέτρηση με πολλαπλές συνέπειες για ολόκηρη τη διεθνή κοινότητα. Την ώρα που παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις αντιπαρατίθενται διπλωματικά για το πώς θα λυθεί το συριακό ζήτημα, οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Συρία έχουν προκαλέσει τον ξεριζωμό τεράστιου αριθμού προσφύγων, αναδεικνύοντας παράλληλα το Ισλαμικός Κράτος ως τον απόλυτο κυρίαρχο στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Στην εμφύλια σύγκρουση της Συρίας, ωστόσο, τα αντίπαλα στρατόπεδα δεν περιορίζονται στις καθεστωτικές δυνάμεις του Μπασάρ Αλ-Άσαντ και τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους. Πέρα των άλλων εμπόλεμων ομάδων, στην πολυετή πολεμική αναμέτρηση της Μέσης Ανατολής αντανακλώνται τα συμφέροντα των μεγάλων οικονομικών και στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή.
Ποιος είναι ο συσχετισμός των αντίπαλων και ποιος στηρίζει ποιον σε έναν πόλεμο που φέρνει σε αντιπαράθεση την αντίληψη των διεθνών ζητημάτων όσων διεκδικούν την πρωτοκαθεδρία στην παγκόσμια πολιτική σκηνή; Σύμφωνα με τους New York Times λοιπόν έχουμε:
ΗΠΑ
Στηρίζει: Τα μετριοπαθέστερα στοιχεία μεταξύ των επαναστικών ομάδων που πολεμούν κατά των καθεστωτικών δυνάμεων και τις κυβέρνησης της Συρίας.
Αντιμάχεται: Την κυβέρνηση του Μπασάρ Αλ-Άσαντ, το Ισλαμικό Κράτος και άλλες ακραίες ισλαμιστικές ομάδες.
Πώς συμμετέχει στις συγκρούσεις: Οι ΗΠΑ πραγματοποιούν αεροπορικούς βομβαρδισμούς στο Ιράκ και τη Συρία, τόσο ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, όσο και άλλες ακραίες αντικαθεστωτικές ομάδες που έχουν ασπαστεί το Ισλάμ. Παράλληλα, έχουν θέσει σε εφαρμογή ένα μυστικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και εφοδιασμού Σύριων ανταρτών, με το Πεντάγωνο να έχει εγκρίνει ένα ανάλογο πρόγραμμα εκπαίδευσης Σύριων που αντιμάχονται το Ισλαμικό Κράτος.
Ρωσία
Στηρίζει: Τον ηγέτη της Συρίας, Μπασάρ Αλ-Άσαντ, ο οποίος αποτελεί και τον μόνο μόνιμο σύμμαχο της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή τις τελευταίες δεκαετίες.
Αντιμάχεται: Το Ισλαμικό Κράτος, στο οποίο χιλιάδες νεαροί Ρώσοι έχουν προσχωρήσει. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, η ένταξη Ρώσων τις γραμμές των Τζιχαντιστών ενέχει τον κίνδυνο τρομοκρατικών επιθέσεων στο έδαφος της Ρωσίας και καθιστά επιτακτική την επέμβαση των ρωσικών δυνάμεων κατά του ISIS. Η Δύση, ωστόσο, αμφιβάλλει ως προς το κατά πόσο αυτός ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και δεν χρησιμοποιείται από τη Μόσχα ως αφορμή για τη στήριξη του Άσαντ.
Πώς συμμετέχει στις συγκρούσεις: Εδώ και πολύ καιρό η Ρωσία παρέχει όπλα στις καθεστωτικές δυνάμεις του Άσαντ, ωστόσο πριν από μία εβδομάδα ξεκίνησε εναέριους βομμαρδισμούς στα εδάφη της Συρίας. Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιοματούχους της Ουάσινγκτον, οι ρώσικες στρατιωτικές δυνάμεις βομβάρδισαν περιοχές κοντά στην πόλη Χομς. Παρά το ότι η Μόσχα έχει διακηρύξει ότι στόχος των στρατιωτικών της επιχειρήσεων είναι οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, η πόλη Χομς δεν βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Τζιχαντιστών, ενώ άλλες άλλες ομάδες ανταρτών που πολεμούν τον Άσαντ υποστηρίζουν ότι έγιναν στόχος των ρωσικών βομδαρδισμών, παρότι είναι παράλληλα αντίπαλες με το ISIS. Κατά τη δεύτερη μέρα των αεροπορικών επιδρομών, την περασμένη Πέμπτη, οι ρωσικές δυνάμεις δεν έπληξαν το Ισλαμικό Κράτος, αλλά αντάρτικες ομάδες που πολεμούν κατά του ISIS. Σύμφωνα με τις ΗΠΑ, η Μόσχα έχει στείλει στη Συρία στρατιωτικές δυνάμεις, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται στρατιώτες και 32 μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία προβαίνουν συχνά σε αναγνωριστικές πτήσεις, με σκοπό τη διατήρηση σημαντικών στρατηγικά περιοχών υπό τον έλεγχο του καθεστώτος Άσαντ.
Τουρκία
Στηρίζει: Τα στρατιωτικά σχέδια των ΗΠΑ και, με περισσότερη μυστικότητα, επαναστατικές ομάδες στη Συρία.
Αντιμάχεται: Τον Άσαντ και τις αντάρτικες ομάδες Κούρδων, καθώς συνδέονται στενά με το PKK. Ανάμεσα στους «διακυρηγμένους» εχθρούς της Τουρκίας είναι και το Ισλαμικό Κράτος, καθώς αυτό απαιτεί η σύμπλευση με τις ΗΠΑ.
Πώς συμμετέχει στις συγκρούσεις: Η Τουρκία ξεκίνησε ένα γύρο αεροπορικών βομβαρδισμών και στρατιωτικών επιδρομών τον περασμένο Ιούλιου, που ως κύριο στόχο είχαν το βόρειο Ιράκ και τις εκεί εγκατεστειμμένες δυνάμεις του PKK. Ακόμη, η Άγκυρα παραχώρησε στρατιωτικές βάσεις στις ΗΠΑ για την πραγματοποίηση των επιχειρήσεών της, επιτρέποντας να μεταφερθούν από την επικράτειά της πολεμοφόδια και αντάρτες που μάχονται κατά των δυνάμεων του Άσαντ.
Ιράν
Στηρίζει: Την κυβέρνηση Άσαντ.
Αντιμάχεται: Τους Σουνίτες αντάρτες και το Ισλαμικό Κράτος.
Πώς συμμετέχει στις επιχειρήσεις: Το Ιράν αποτελεί παραδοσιακά τον πιο αφοσιωμένο σύμμαχο της Συρίας. Από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου, το 2011, το Ιράν έχει παράσχει στον Άσαντ κάθε δυνατή στρατιωτική βοήθεια: όπλα, πολεμοφόδια, οικονομική στήριξη για σειρά από στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το 2012, η Χεσμπολάχ μπήκε στον εμφύλιο, στο πλευρό των καθεστωτικών δυνάμεων. Το 2013, το Ιράν έστειλε εκατοντάδες στρατιωτικούς συμβούλους στον Άσαντ, με τη Χεσμπολάχ να συμμετέχει σε μία από τις πιο αιματηρές μάχες του πολέμου, με σκοπό την ολοκληρωτική συντριβή των ανταρτών. Ωστόσο, η προώθηση των Σουνιτών και του Ισλαμικού Κράτους σε θέσεις που ήλεγχαν οι καθεστωτικές δυνάμεις έχει κάνει την ιρανική κυβέρνηση να διατηρεί τις στρατιωτικές της δυνάμεις για την υπεράσπιση κομβικών στρατηγικά περιοχών για τον Άσαντ, όπως είναι η πρωτεύουσα της Συρίας, η Δαμασκώς, οι περιοχές στα σύνορα με το Λίβανο και η ακτή στη Μεσόγειο.
Σαουδική Αραβία
Στηρίζει: Ομάδες ανταρτών που πολεμούν τις καθεστωτικές δυνάμεις.
Αντιμάχεται: Την κυβέρνηση του Άσαντ.
Πώς συμμετέχει στις επιχειρήσεις: Ο Υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, Άντελ Αλ-Τζουμπέιρ, επανέλαβε από τη Νέα Υόρκη την περασμένη Τρίτη ότι η χώρα του δεν μπορεί να δεχθεί μία ρώσικη επέμβαση, η οποία θα έχει ως στόχο τη στήριξη των δυνάμεων του Άσαντ. Ο ίδιος υποστήριξε ότι, αν δεν συμφωνηθεί από τη διεθνή κοινότητα ένα κοινό σχέδιο για την απομάκρυνση του Άσαντ από την εξουσία, η Σαουδική Αραβία θα αυξήσει κατακόρυφα την στρατιωτική στήριξή της στους Σύριους επαναστάτες. Πέραν της στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας προς όσους αντιμάχονται τον Άσαντ, η Σαουδική Αραβία ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο εναέριους βομβαρδισμούς, στο πλαίσιο των πολεμικών επιχειρήσεων που ανέπτυξαν οι ΗΠΑ στην περιοχή.
Κατάρ
Στηρίζει: Ομάδες ανταρτών που πολεμούν τις καθεστωτικές δυνάμεις.
Αντιμάχεται: Την κυβέρνηση του Άσαντ.
To Kατάρ, όπως και άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου, έχει στηρίξει με τεράστια χρηματικά ποσά τους αντάρτες που πολεμούν κατά του Άσαντ. Το ίδιο έχει ακόμη προμηθεύσει τις αντάρτικες ομάδες με όπλα, εκπαιδεύοντας παράλληλα σειρά από μαχητές. Στο Κατάρ βρίσκεται εγκατεστειμμένο και το κεντρικό επιτελείο, που θέτει σε εφαμογή των πρόγραμμα των στρατιωτικών επιχειρήσεων των οποίων ηγούνται οι ΗΠΑ.
Βρετανία
Στηρίζει: Τα μετριοπαθέστερα στοιχεία μεταξύ των επαναστικών ομάδων που πολεμούν κατά των καθεστωτικών δυνάμεων.
Αντιμάχεται: Την κυβέρνηση Άσαντ, το Ισλαμικό Κράτος και άλλες ακραίες ισλαμιστικές ομάδες.
Πώς συμμετέχει στις επιχειρήσεις: Εξαιτίας της άρνησης του κοινοβουλίου να συμμετέχει η χώρα σε στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, η Βρετανία έχει μέχρι σήμερα περιοριστεί σε εναέριους βομδαρδισμούς στο Ιράκ. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο προέβη πρόσφατα σε στρατιωτική επιχείρηση στη συριακή επικράτεια, κατά τη διάρκεια της οποίας δύο Βρετανοί μαχητές του ISIS έχασαν τη ζωή τους.
Γαλλία
Στηρίζει: Τα μετριοπαθέστερα στοιχεία μεταξύ των επαναστικών ομάδων που πολεμούν κατά των καθεστωτικών δυνάμεων.
Αντιμάχεται: Την κυβέρνηση Άσαντ, το Ισλαμικό Κράτος και άλλες ακραίες ισλαμιστικές ομάδες.
Πώς συμμετέχει στις επιχειρήσεις: Οι σημαντικές συνέπειες που συνεπάγεται για τη Γαλλία η κρίση του προσφυγικού ζητήματος, αλλά και ο φόβος να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των Γάλλων που εντάσσονται στις γραμμές του ISIS, ανάγκασαν τη γαλλικη κυβέρνηση να επεκτείνει τη συμμετοχή της στους αναέριους βομδαρδισμούς κατά του Ισλαμικού Κράτους και άλλων εξτρεμιστικών ισλαμικών ομάδων, σε Συρία και Ιράκ. Η Γαλλία έχει ωστόσο αποκλείσει την οποιαδήποτε συμμετοχή σε χερσέες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
