A man is silhouetted against a video screen with an Facebook logo as he poses with an Dell laptop in this photo illustration taken in the central Bosnian town of Zenica

Μια σοφή κουβέντα που μου είχε πει κάποτε ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά της χώρας στο e-commerce είναι πως «μπορεί να ξέρουμε που κλικάρει ο χρήστης, δεν έχουμε ιδέα όμως πού κοιτάει». Πράγματι, αν το καλοσκεφτείτε, πόσες φορές εκεί που τριγυρίζετε στο διαδίκτυο δεν έχετε δει κάτι που έχει κινήσει την περιέργεια και το ενδιαφέρον σας αλλά εν τέλει, έχοντας αποφασίσει πως τα όσα είδατε ήταν αρκετά, δεν κάνατε «κλικ» στο link που το συνόδευε ή απλά ανοίξατε ένα νέο tab και ξεκινήσατε να ψάχνετε γι’ αυτό μέσω του Google ή της Wikipedia; Μέχρι τώρα, στο ίντερνετ ίσχυε η παραδοχή πως οτιδήποτε ενδιέφερε τον χρήστη, εκείνος το «κλίκαρε», οπότε τα «κλικ» μετρούσαν κατά κάποιον τρόπο και τη δημοτικότητα ενός θέματος, κόνσεπτ ή προϊόντος. Με την υποσημείωση πως η αυτή ακριβώς η παραδοχή, ίσως και να μην είναι απόλυτα σωστή ή εν πάση περιπτώσει, να επιδέχεται βελτιώσεις.

Πάνω σ’ αυτό φαίνεται πως δουλεύει το Facebook, το οποίο εξελίσσει τους αλγορίθμους του κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν πού «στάθηκε» περισσότερο ο χρήστης. Δεν είναι φυσικά δυνατόν να ανιχνεύσουν το πού ακριβώς κοιτούν τα μάτια του, ωστόσο θα μπορούν να ξέρουν πότε ο καθένας από εμάς προσπέρασε κάτι και πότε «έμεινε» σε κάτι άλλο –προφανώς, κοιτώντας το. Ουσιαστικά δηλαδή, όταν με το καλό το Facebook είναι σε θέση να υλοποιήσει το σχέδιό του, για τον καθέναν από εμάς θα υπάρχει ένα χρονόμετρο που θα αρχίζει να μετρά κάθε φορά που σταματάμε στο timeline μας, το προφίλ κάποιου, ένα φωτογραφικό άλμπουμ ή τη σελίδα μιας εταιρείας. Έτσι, θα καταγράφεται πόσο χρόνο περάσαμε εκεί, επιτρέποντας στους αλγορίθμους να γνωρίζουν ούτε λίγο, ούτε πολύ, τι μας αρέσει, τι μας ενδιαφέρει.

Πρακτικά λοιπόν, έτσι ναι μεν θα μπορούμε να κάνουμε ένα καλύτερο ξεκαθάρισμα των επαφών μας αλλά και των δημοσιεύσεων που μας ενδιαφέρουν (από πλευράς θεματολογίας), αφού θα μας εμφανίζεται το περιεχόμενο στο οποίο «σταματάμε» συχνότερα, μόνο που το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και με τις διαφημίσεις ή ακόμα και τα προϊόντα/υπηρεσίες που μοστράρουν στις σελίδες τους εταιρείες. Όλα αυτά όπως αντιλαμβάνεστε είναι δεδομένα για τα οποία πολλοί θα πλήρωναν πολλά. Πάρα πολλά. Παράδειγμα: έστω ότι μια εταιρεία με κοινό άνδρες 18-35, θέλει να λανσάρει ένα νέο προϊόν. Θα ήταν ή όχι χρήσιμο γι’ αυτή να γνωρίζει τι τραβά το ενδιαφέρον του κοινού της; Είναι φερ’ ειπείν οι εικόνες με αυτοκίνητα; Τα βίντεο με γατάκια; Τα έξυπνα status updates; Έτσι, θα μπορούσε να σχεδιάσει μια διαφημιστική καμπάνια, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του κοινού που θα ήθελε να προσεγγίσει, επιτυγχάνοντας ακόμα καλύτερα αποτελέσματα! Πόσο πολύ «μετράει» αυτό;

Το Facebook αναμένεται να αρχίσει να τρέχει τους σχετικούς αλγορίθμους άμεσα, όμως προειδοποίησε πως τα αποτελέσματα των δοκιμών του δεν πρόκειται να είναι άμεσα ορατά. Όπως και να ‘χει όμως, ανοίγει την πόρτα για τη νέα εποχή του ίντερνετ, μία ακόμα περισσότερο προσωποποιημένη εμπειρία για τον κάθε χρήστη, βασισμένη σε δεδομένα που ούτε κι ο ίδιος θα φανταζόταν ποτέ πως θα μπορούσε να παρέχει.