Το ούζο λατρεύει την παρέα ή η παρέα το ούζο; Ποτέ δεν θα δεις κάποιον να κάθεται μόνος του και να πίνει ούζο. Πάντα θα έχει δίπλα του ευχάριστη παρέα και θα γελάνε δυνατά, τσουγκρίζοντας τα μισογεμισμένα ποτήρια τους. Και ποιό ελληνικό καλοκαίρι δεν συνοδεύεται από το άρωμα του γλυκάνισου και των θαλασσινών;
Σε ένα «πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους», παράγονται μεγάλες ποσότητες του εθνικού μας προϊόντος. Η Λέσβος, το νησί του Ελύτη και του Θεόφιλου, δεν θεωρείται τυχαία η πατρίδα του ούζου, το οποίο ξεκίνησε να παράγεται στο Πλωμάρι, τον 19ο αιώνα και μέχρι σήμερα αποστάζεται με τον ίδιο, παραδοσιακό τρόπο. Το εύφορο έδαφος του νησιού και η γεωγραφική του θέση ανάμεσα σε Ευρώπη και Ασία έβαλε τις βάσεις, ώστε να φτιάχνουν οι ντόπιοι ένα ούζο εξαιρετικής ποιότητας.
Ταξιδεμένοι κοσμοπολίτες ναυτικοί και έμποροι, οι κάτοικοι του Πλωμαρίου ξέρουν να απολαμβάνουν τις χαρές της ζωής. Ο νησιώτικος χαρακτήρας τους έδεσε με το μυρωδάτο ποτό που τους ταξίδευε μακριά όταν δεν ταξίδευαν με τα καράβια τους. Πάντως κι εμείς με το που φτάσαμε στο νησί, αφήσαμε τα πράγματα και το μόνο που θέλαμε είναι να απολαύσουμε αυτήν την χαρά της ζωής. Γι’ αυτό κατευθυνθήκαμε προς το ουζερί «ο Αντώνης» και αποφασίσαμε τα θαλασσινά και την θέα που σου κόβει την ανάσα, μιας και το ουζερί ήταν σαν βεράντα ανοιχτή στο πέλαγος, να τα συνοδέψουμε με ούζο.
Πέρα από τους γευστικούς μας κάλυκες, ερεθίσαμε και τις γνώσεις μας. Για την ιστορία, ο Ισίδωρος Αρβανίτης, ένας επίμονος και τελειομανής Πλωμαρίτης, είχε όραμα να δημιουργήσει το καλύτερο ούζο στον κόσμο. Έτσι, από το 1894, με τη μαγική συνταγή του, αποστάζοντας αρωματικούς σπόρους και βότανα της Λέσβου, μαζί με αρωματικά που αναζήτησε στην άλλη άκρη της γης, δημιούργησε το Ούζο Πλωμαρίου Iσιδώρου Αρβανίτου.
Η εταιρία είναι 100% ελληνική και ανήκει στην οικογένεια Καλογιάννη, συνεχίζοντας να παράγει το εκλεκτό Ούζο Πλωμαρίου χρησιμοποιώντας την ίδια, μυστική συνταγή με έμφαση στους εξαιρετικούς καρπούς και βότανα, ώστε έναν αιώνα μετά να μην έχει αλλάξει τίποτα στην ποιότητά του.
Οι φιάλες του Ούζου Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτου, με χρονολογική σειρά, από τις πρώτες που έκλεισαν μέσα τους το ούζο, ως αυτή που κυκλοφορεί σήμερα στην αγορά.
Πρόσφατα το αποστακτήριο άνοιξε τις πύλες του για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό κι εμείς επισκεφθήκαμε τις εγκαταστάσεις του και ζήσαμε από κοντά μια εμπειρία για όλες τις αισθήσεις. Παρακολουθήσαμε από κοντά όλη την ιεροτελεστία της παραδοσιακής παραγωγικής διαδικασίας και μυηθήκαμε στα μυστικά της απόσταξης.
Οι χειροποίητοι, χάλκινοι άμβυκες.
Πώς θα περιγράφαμε τον κόσμο του ούζου; Η πρώτη εικόνα από το «μαιευτήριο» του Πλωμαρίου ήταν 18 μικροί, χειροποίητοι, χάλκινοι άμβυκες, οι οποίοι ευθύνονται για το αναλλοίωτο της συνταγής εδώ και 123 χρόνια. Τα καζάνια είναι χειροποίητα και φτιάχνονται από χαλκό από την ίδια οικογένεια χαλκουργών μέχρι και σήμερα. Κάθε απόσταξη διαρκεί 9 ολόκληρες ώρες, γιατί, όπως χαρακτηριστικά λένε, όσο πιο αργά αποστάζεται ένα ούζο, τόσο καλύτερο γίνεται. Και μάλιστα, κάνουν διπλή απόσταξη, εξασφαλίζοντας την ιδανική αρωματική και γευστική ισορροπία.
Μετά τα αποστακτήρια, κάναμε ένα ταξίδι στο χρόνο χάρη στη συλλογή μουσειακών αντικειμένων, η οποία έρχεται να συμπληρώσει την εμπειρία. Είδαμε την εξέλιξη της ποτοποιίας μέσα στον αιώνα και αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια της απόσταξης αλλά και της εμφιάλωσης, όπως παλαιούς άμβυκες, δοχεία συλλογής αποστάγματος, ταπωτικά πωμάτων αλλά και μηχανήματα επικόλλησης ετικετών, τις λεγόμενες ετικετέζες.
Η συλλογή μουσειακών αντικειμένων.
Ξέρετε τι κάνει μοναδική τη γεύση του Ούζου Πλωμαρίου; Η ιδανική αναλογία μαλακού νερού από τις πηγές του ποταμού Σεδούντα, μάραθου από την Εύβοια, μαστιχέλαιου, αλατιού από τις αλυκές της Καλλονής Λέσβου και φυσικά, γλυκάνισου. Ο γλυκάνισος Λισβορίου, που καλλιεργείται στα ιδιόκτητα κτήματα της αποσταγματοποιίας, θεωρείται ο καλύτερος στον κόσμο λόγω του μικροκλίματος της περιοχής. Κάθε χρόνο, ο καλύτερος σπόρος του μονοετούς, ποώδους φυτού φυλάσσεται για την σπορά της επόμενης χρονιάς.
Μαζεύοντας γλυκάνισο στο Λισβόρι.
Τα «μαγικά» συστατικά του Ούζου Πλωμαρίου.
Είναι «Άδολο» το ούζο; Θέλοντας η Ποτοποιία Πλωμαρίου Ισίδωρος Αρβανίτης να αναδείξει το ούζο ως το ελληνικό ποτό με μια θέση στην διεθνή αγορά ποτών με ονομασία προέλευσης, δημιούργησε το πρώτο premium ούζο, το Ούζο Άδολο, που είναι η «καρδιά της καρδιάς» του κλασικού Ούζου Πλωμαρίου. Πρόκειται για ένα προϊόν από 100% τριπλή απόσταξη που, όπως διαπιστώσαμε και οι ίδιοι, απευθύνεται σε ένα εκλεκτικό κοινό ανθρώπων που αγαπούν την αυθεντική απόλαυση και αναγνωρίζουν και εκτιμούν την ποιότητα.
Πως όμως πίνεται σωστά; Το Ούζο στην Ελλάδα σερβίρεται από απεριτίφ μέχρι συνοδευτικό μεζέδων αλλά και φαγητού. Σκέτο, με νερό, με πάγο ή χωρίς, ευκολόπιοτο, δροσιστικό. Μπροστά σε ένα μικρό πιάτο με λίγους μεζέδες, το Ούζο έχει το δικό του ιδιαίτερο τρόπο για να το απολαύσετε.
Πρώτα, το περνάμε απ’ τα μάτια, μετά από τη μύτη κι έπειτα, απ’ το στόμα. Εξετάζουμε το χρώμα του, το οποίο πρέπει να έχει γκριζωπές αποχρώσεις, έπειτα μυρίζοντάς το, διακρίνουμε τον έντονο βοτανικό κι ανοιξιάτικα αρωματικό του χαρακτήρα και στο τέλος δοκιμάζουμε. «Παίζει μεγάλο ρόλο η τέχνη του αποσταγματοποιού, ο τρόπος που θα διαχειριστείς τα υλικά σου, ακριβώς όπως και στο μαγείρεμα» μας λέει η Master Distiller Δρ. Μαρούσα Τσαχάκη, όσο μας δίνει οδηγίες για να απογειώσει την γευστική εμπειρία μας. Η αλήθεια είναι πως ακόμη και τα ίδια υλικά να έχει κανείς, δεν είναι σίγουρο ότι θα φτιάξει την ίδια συνταγή.
Μάθαμε ότι πρώτα βάζεις το ούζο, μετά αραιώνεις με λίγο νερό και στο τέλος, αν κρίνεται αναγκαίο, προσθέτεις τον πάγο.
Εκεί που γεννιέται αυτό το μυρωδάτο ποτό ανακαλύψαμε τους κανόνες που χωρίς να είναι δεσμευτικοί, αποτελούν μέρος αυτού που στην Ελλάδα ονομάζουμε «τελετουργία του Ούζου» και σας τους παραθέτουμε:
- Πρόσωπο με πρόσωπο. Γιατί η ώρα του Ούζου δεν είναι ώρα φαγητού. Είναι η ώρα της παρέας.
- Tα ετερώνυμα έλκονται. Oι γεύσεις που συνοδεύουν το Ούζο είναι συγκρουόμενες και επιθετικές. Ξινά με αλμυρά, γλυκά με πικρά, με το Ούζο πάντα να επικρατεί ανάμεσά τους.
- Ένας για όλους και όλοι για έναν. Ένας μεζές από κάθε είδος αρκεί. O μεζές είναι για να ερεθίσει τη γεύση και όχι για να μας χορτάσει
- Πάντα με παρέα. Με νερό ή με πάγο το Ούζο είναι πάντα καλύτερο από σκέτο. Ο πάγος δίνει στο Ούζο τη σωστή θερμοκρασία, ενώ με την προσθήκη νερού το Ούζο αποκτά το χαρακτηριστικό θόλωμα που όλοι αγαπάμε. Και μία λεπτομέρεια που αξίζει να γνωρίζουμε: για την αποφυγή δημιουργίας κρυστάλλων, καλό είναι να προστίθεται πρώτα το νερό και στη συνέχεια ο πάγος.
- Η λιτότητα είναι απαραίτητη. Δεν χρειάζονται πολλές πιατέλες. Οι μεζέδες πρέπει να είναι μικροί και ανανεώσιμοι, για να διακρίνονται στο πιάτο και να προσφέρονται ευκολότερα!
Ορίστε και οι οδηγίες γευστικής δοκιμής, μπροστά σας.
Πάνω από όλα, όμως, ο κανόνας είναι ένας: αυτοσχεδιάστε αυθόρμητα. Αυτό κάναμε κι εμείς και ζήσαμε μία αυθεντική εμπειρία, γνωρίζοντας στην ουσία του, το ποτό που είναι καθαρό σαν το κύμα του Αιγαίου. Μέχρι το τέλος του ταξιδιού, φυσικά τραγουδούσαμε εύθυμα (εντός ή εκτός ρυθμού) «Ούζο όταν πιείς…» και αγαπήσαμε όλο τον κόσμο.
