Σκεφτείτε μια πόλη πάνω, κάτω ή πέρα από το αστικό τοπίο, όπως το γνωρίζουμε. Μια πόλη φτιαγμένη με τα υλικά της μνήμης, της λήθης, των μυρωδιών, της φαντασίας, των προσδοκιών. Μια πόλη, όπου οι κάτοικοι βγαίνουν από το κατώφλι του σπιτιού τους, φτιάχνουν γειτονιές, διηγούνται τις ιστορίες και τις επιθυμίες τους και μας προσκαλούν σε μια νέα «γεωγραφία», όπου το πραγματικό συναντά τον θρύλο και τα «μυστικά» της γειτονιάς γίνονται οδηγός της περιπλάνησής μας στο χώρο.
Το Urban Dig Project ξεκίνησε το 2004 και από το 2014 «σκάβει» κάτω από την εικόνα της πόλης αποκαλύπτοντας ήρωες και φαντάσματα, ιστορίες και δυνατότητες μέσα από συλλογικές δράσεις με επίκεντρο μια γειτονιά της Αθήνας. Δημιουργώντας μια πλατφόρμα συμμετοχής, η ομάδα ενεργοποιεί τρόπους και δομές πολιτισμικής «αυτο-χαρτογράφησης» σε ένα ανοιχτό σπίτι συλλογικής δράσης. Επιστήμονες, καλλιτέχνες, ερευνητές, φοιτητές και μαθητές αλληλεπιδρούν με τη γειτονιά σε μια διαρκή και ανοιχτή διαδικασία δημιουργίας τόσο ενός πλούσιου αρχείου όσο και παράλληλων εργαλείων (φεστιβάλ, ψηφιακή εφαρμογή πλοήγησης της Clio Muse) αλλά και ενός δικτύου που δίνει τη δυνατότητα στη γειτονιά να το αξιοποιήσει στη συνέχεια, αν και όπως αυτή επιθυμεί. Δια-τομεακά εργαστήρια χαρτογράφησης ιστορίας, αστικού περιβάλλοντος και σύγχρονων στόχων και προκλήσεων δημιουργούνται με κόσμο εντός και εκτός των ορίων της γειτονιάς, με διαφορετικές αφετηρίες και εξειδικεύσεις. Στο κοινό αυτό τραπέζι, τα «μυστικά» συλλέγονται, αξιολογούνται και ταξινομούνται με αφορμή μια περιπατητική, επιτόπια παράσταση στη γειτονιά, εμπνευσμένης από το πλούσιο υλικό.
Εν προκειμένω, η επιτόπια θεατρική παράσταση «Dourgouti Island Hotel» από την ομάδα καλλιτεχνών «Όχι Παίζουμε», που θα πραγματοποιηθεί στις 23/10 έως 25/10 και στις 30/10 έως 1/11 είναι μια περιπατητική παράσταση για το προσωπικό μας «φευγιό», εμπνευσμένη από το χτες και το σήμερα του Δουργουτίου, της περιοχής των προσφυγικών κατοικιών του Νέου Κόσμου. Το «Dourgouti Island Hotel» αποτελεί το πιο ολοκληρωμένο παράδειγμα εφαρμογής και παρουσίασης μιας «αστικής ανασκαφής», ενός UrbanDig!
Τελικά, το Urban Dig Project για γειτονιές δεν είναι παρά μια ματιά του μωσαϊκού της πόλης πέρα από το ορατό και το προφανές. Σε αυτό το ταξίδι συνταξιδεύουν επισκέπτες και οικοδεσπότες, μεταμορφώνοντας τη γειτονιά σε ένα πεδίο διαρκούς κατασκευής εικόνων, ιστοριών και ονείρων…
*H Ειρήνη Ηλιοπούλου είναι αρχιτέκτονας – πολεοδόμος και συνεργάτης του Urban Dig Project
