Καθώς ο ήλιος έδυε την Κυριακή 31 Ιανουαρίου στην εξωτική επαρχία του Βελγίου Heusden-Zolder, ο τελευταίος αγώνας του φετινού παγκοσμίου πρωταθλήματος cyclocross έφτανε στο τέλος του. Μαζί με αυτό τερμάτιζε και η εκτυφλωτική καριέρα του μεγαλύτερου τσικλοκρόσσερ της εποχής μας, Sven Nys.
Ένα απλό google search στο όνομά του αρκεί: «Ο Σβεν Νις είναι επαγγελματίας ποδηλάτης που αγωνίζεται στον τύπο ποδηλασίας cyclocross. Με 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα, 7 Παγκόσμια Κύπελλα και πάνω από 140 επαγγελματικές νίκες, θεωρείται από τους περισσότερους ένας από τους μεγαλύτερους cyclocrossers όλων των εποχών και ο μεγαλύτερος της γενιάς του ενώ παραμένει η κυρίαρχη φιγούρα τους αθλήματος.»
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Βέλγιο, μια χώρα όπου το cyclocross δεν είναι απλά το δημοφιλέστερο άθλημα αλλά κάτι σαν θρησκεία. Όλα πάνω στον Sven είναι τόσο επικά που είναι σχεδόν σαν ψέμματα: από την δύναμη και επιμονή του, το πάντα φίλαθλο πνεύμα του και το πράο post-race τέμπο μέχρι το απίστευτο πάθος του και το «ψαρωτικό» απλανές βλέμμα του πίσω από το τιμόνι. Είναι η σημαία του αθλήματος, ο Diego Maradona, o Michael Jordan, o Tiger Woods και o Kelly Slater όλοι μαζί.
Ξεκίνησε την αγωνιστική καριέρα του σε ηλικία 8 χρονών με BMX racing. Κέρδισε 8 συνεχόμενα πρωταθλήματα στην χώρα του πριν περάσει στο cyclocross, ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα στο Βέλγιο. Κέρδισε το πρωτάθλημα cyclocross U21 την σεζόν 1997-1998 πριν γίνει επαγγελματίας στην κατηγορία ΕLITE. Στην πρωτη του χρονιά ως επαγγελματίας κέρδισε το Superprestige series, το πιο σημαντικό (από τα τρία μεγαλύτερα) πρωταθλήματα cyclocross του κόσμου για ομάδες (είναι κάπως σαν το Champion League στο ποδόσφαιρο). Tην επόμενη χρονιά κέρδισε το Superprestige ξανά, ανακηρύχθηκε πρωταθλητής Βελγίου ενώ στην παγκόσμια κατάταξη τερμάτισε στην πρώτη θέση. Η αρχή της αυτοκρατορίας του είχε γίνει.
Είναι η σημαία του αθλήματος, ο Diego Maradona, o Michael Jordan, o Tiger Woods και o Kelly Slater όλοι μαζί.
Τις επόμενες χρονιές συνέχισε να κερδίζει αλλά του στερήθηκε το πρωτάθλημα, χάριν διαταγής της τότε ομάδας του Rabbobank να μην κερδίσει τον συμπαίκτη του Ολλανδό Richard Groenendaal, γεγονός που εξόργισε τον Βελγικό τύπο, που τον κριτικάρει σφοδρά για την επιλογή του. Την επόμενη σεζόν 2003-2004 ο Νys θα χάσει το πρωτάθλημα καθώς οι Βέλγοι Vannoppen και Van der Linden θα σπριντάρουν επίτηδες κερδίζοντας αχρείαστους για αυτούς πόντους, χαρίζοντας την νίκη στον Ολλανδό ανταγωνιστή του Nys, Richard Groenendaal. Είναι ίσως μια ανταποδοτική εκδίκηση για την πίστη του στις οδηγίες της ομάδας του την προηγούμενη χρονιά; Ίσως. Ο Sven εξοργισμένος δηλώνει δημόσια ότι αποποιείται την Βελγική ομάδα και ότι πια ό,τι κάνει θα είναι αποκλειστικά δική του απόφαση. Είναι μια σημαντική καμπή στην καριέρα του καθώς από αυτό το σημείο και μετά υπάρχει σαφής αλλαγή στην συμπεριφορά του και το αγωνιστικό του στυλ. Παρουσιάζεται λιγομίλητος και κλεισμένος στον εαυτό του, στους αγώνες δεν συνεργάζεται ποτέ με κανέναν και πάντα διαλέγει διαφορετικά “lines” από όλους τους άλλους, ενώ το βλέμμα του πίσω από τα τιμόνια εντελώς ψαρωτικό και αποφασιστικό. Είναι η εποχή που αρχίζει να μιλάει για το να είσαι “mentally prepared and ready” σαν να μιλάει ένας μονομάχος.
Εκείνη την χρονιά τραβάει την προσοχή της εκκολαπτόμενης underground cyclocross σκηνής της Αμερικής, η οποία ψάχνει έναν σταρ, τον οποίο βρίσκει στο πρόσωπο του Nys. Οι bloggers και δημοσιογράφοι ενθουσιάζονται μαζί του, αρχίζουν να αναφέρονται ως “a moment of svenness” όταν θέλουν να περιγράψουν highlights αγώνων ή στιγμυότυπα και αθλητές που είναι πολύ κουλ.
Η αλήθεια είναι ότι η περίπτωσή του είναι τόσο σπάνια, αξιοπερίεργη και εντυπωσιακή, που δικαιολογεί απόλυτα τον όρο “svenness”. Είναι ο τρόπος που διαφοροποιεί το παχνίδι του (όπως θα δείτε και στο βίντεο παρακάτω), κάνοντας του αντιπάλους του να αναρωτιούνται αν κάνουν κάτι λάθος. Πχ, όταν όλοι παίρνουν την εσωτερική, ο Sven ακολουθεί την εξωτερική γραμμή σε όλο τον αγώνα και όταν όλοι αρχίζουν να τον ακολουθούν λίγο πριν την τελική στροφή, αλλάζει εκείνος στην εσωετερική πανικοβάλοντάς τους. Το πως στίβει τους αντιπάλους του με τεχνάσματα και προσποιήσεις ενώ εν ώρα αγώνα δεν κοιτάει ποτέ πίσω-αριστερά-δεξιά αλλά μόνο μπροστά παραμένει μυστήριο, όπως λέει ο ίδιος πάντως «ακούει τις φωνές των οπαδών/τεχνικών» για να πάρει αποφάσεις. Τέτοια πράγματα σίγουρα εντυπωσιάζουν και αρχίζουν να κάνουν τους φιλάθλους να τον ακολουθούν με φανατισμό.
https://vimeo.com/106149974
Την σεζόν 2004-2005 κερδίζει οτιδήποτε έχει σημασία. Πρωτάθλημα Βελγίου, Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, πρώτη θέση στα rankings της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας και φυσικά Παγκόσμιο Κύπελλο, Superprestige και Gazet van Antwerpen Trophy. Ό,τι τίτλο υπάρχει στο cyclocross δηλαδή. Την επόμενη σεζόν επαναλαμβάνει το ίδιο σερί εκτός του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, το οποίο χάνει από μια πτώση λόγω τεχνικού προβλήματος στον τελευταίο αγώνα. Ο κόσμος παραληρεί. Τα πρώτα πανό «King Sven” αρχίζουν να ανεμίζουν στις πιο δύσκολες πίστες, ενώ οι δημοσιογράφοι αρχίζουν να τον αποκαλούν «πρωταθλητή του λαού», κύριως λόγω της λατρείας που δέχεται από τον κόσμο αλλά και για την αντι-σταρ συμπεριφορά του.
Το στυλ του εκείνη την εποχή τελειοποιείται και κάνει τον κόσμο να τον λατρέψει: σημεία που όλοι θα ξεκαβαλικέψουν και θα περπατήσουν – θα τα ridάρει, τα σημεία με άμμο τα περνάει αλώβητος σφυροκοπώντας τα πετάλια δίχως αύριο, ενώ αρχίζει να παίζει με το μυαλό των αντιπάλων, ένα σήμα κατατεθέν του “game” του μέχρι ακόμα και την φετινή τελευταία του σεζόν. Στην άλλη μεριά του Ατλαντικού η φήμη του ως του απόλυτου styler εξαπλώνεται, ενώ site και fanpages ξεπηδούν από παντού. Το δημοφιλές site CXhairs βαφτίζει μια μεγάλη σειρά από video με εντυπωσιακούς αγώνες cyclocross απ όλο τον κόσμο με το όνομα “Svenness”.
Το 2007 κερδίζει το World Cup, τα Superprestige Series και το Gazet van Anterwerpen trophy ξανά. Το 2008 αλλάζει ομάδα από την Rabbobank στην Landbouwkrediet-Tönissteiner ενώ ένα νέο ταλέντο ο Niels Albert, 2008 U23 world champion, ξεκινά στην επαγγελματική κατηγορία, προσφέροντας έναν νέο ικανότατο αντίπαλο στον Nys. Είναι η εποχή που στόχος απανταχού αγωνιζόμενων τσιτκλοκρόσσερ είναι να νικήσουν τον Sven. Παρ όλα αυτά ο Nys κερδίζει όλους τους σοβαρούς τίτλους της σεζόν και το Βελγικό Πρωτάθλημα. Έρχεται όμως στην τρίτη θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με τον Albert πρώτο και τον Stybar δεύτερο. Η απόλυτη κυριαρχία του στο άθλημα μπαίνει στη δύση της.
Τα επόμενα χρόνια παραμένει πάντα ανταγωνιστικός και μέσα στο pack πάντοτε αυτός που θα υπαγορεύσει το ρυθμό, ενώ οι ανταγωνιστές του πολλές φορές κάνουν copy/paste τις κινήσεις και στρατηγικές του – αν και τα τελευταία χρόνια οι πιτσιρικάδες μνηστήρες του Πρωταθλήματος με το επιθετικό στυλ έχουν μετατρέψει τους αγώνες cyclocross να μοιάζουν πολλές φορές με αγώνες χρονομέτρησης. Ακόμα και εκεί όμως με την απίστευτη στρατηγική του και το “mental game” καταφέρνει να μένει στην ουρά τους προσπαθώντας να κλέψει την νίκη στο κατάλληλο σημείο, όπως φέτος στο Koksidje (δες video παρακάτω).
https://www.youtube.com/watch?v=pPcGHnVyn4M
Το 2013 με σημείο αναφοράς την καταπληκτική νίκη του στο Cross Vegas κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα για δεύτερη φορά, δηλώνοντας ότι η καριέρα του είχε μόλις ολοκληρωθεί. Στις 10 Φεβρουαρίου 2013 κερδισε τον εξηκοστό αγώνα του Superprestige ενώ στις 22 Νοεμβρίου 2015 με την νίκη του στο Koksidje έφτασε τις 50 νίκες στο UCI Cyclo-cross World Cup. Αυτή η νίκη δε ήρθε 17 χρόνια και μία ημέρα μετά το πρώτο του Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
Ο Sven θα δώσει μια τελευταία παράσταση κλείνοντας αυλαία σε μια αδυσώπητη καριέρα ενός από τους μεγαλύτερους και πιο “cool” sportsman του κόσμου στις 5 & 6 Μαρτίου στην Αntwerp, σε ένα event με το όνομα “Thanks Sven”. Είναι ήδη sold-out.
Tίτλοι τέλους λοιπόν για τον πρωταθλητή του λαού. Ευχαριστούμε πραγματικά για τις στιγμές Sven.
https://www.youtube.com/watch?v=lrLmbNnSJe0
https://www.youtube.com/watch?v=_7hVO3RGeao
