Whiplash: Ένα σάουντρακ από τα «βάθη» και την άγρια ομορφιά της jazz.
To Whiplash είναι ένα τυπικό σάουντρακ αλλά και πολλά ακόμη πράγματα. Τόσα πολλά που το καθιστούν ένα οργιώδες και μοναδικό άκουσμα. Είναι λοιπόν πρωτίστως ένα τυπικό σάουντρακ γιατί έχει αυτήν ακριβώς τη δομή, με μικρές μουσικές σκηνές-σχόλια της εικόνας της ομότιτλης ταινίας με την οποία αναμετράται όσο και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της. Διανθίζεται επίσης από ατάκες, καίριες και χαρακτηριστικές, των εξαιρετικών πρωταγωνιστών του φίλμ που με δύναμη και μαεστρία σκηνοθέτησε ο Damien Chazelle. Ενσωματώνει με απόλυτα φυσικό τρόπο θρυλικά κομμάτια της ιστορίας της jazz σαν το ασυναγώνιστο «Caravan» των Duke Ellington και Juan Tizol στη φοβερή ενορχήστρωση του John Wasson που έγινε για τις ανάγκες της συγκεκριμένης ταινίας.
Από την άλλη έχει την αυτονομία του αυθεντικού δημιουργήματος και της μουσικής τέχνης και ταυτόχρονα σε κάνει να κατανοείς πλήρως το απύθμενο βάθος της σχέσης έρωτα και μίσους που δημιουργείται μεταξύ του δάσκαλου και του μαθητή. Του πρωταγωνιστικού ζευγαριού δηλαδή που με συγκλονιστικό τρόπο υποδύονται οι J.K.Simmons (στο ρόλο του εμβρυουλκού της κάθε πιθανής μουσικής/δημιουργικής ικμάδας του μαθητή εκείνου που ο ίδιος θεωρεί ότι αξίζει τον κόπο να ασχοληθεί μαζί του γιατί πιστεύει ότι έχει τα φόντα να ξεχωρίσει από το σορό των…απλώς καλών) και Miles Teller (που υποδύεται τον μαθητή που είναι αποφασισμένος να κατακτήσει τα πάντα, να γίνει δηλαδή πραγματικά σπουδαίος μουσικός). Διότι απλούστατα και οι δύο πιστεύουν βαθιά ότι το να γίνεις σπουδαίος είναι τα πάντα στη ζωή ενός …μουσικού, αλλιώς ας γίνει γιατρός, δικηγόρος, επιχειρηματίας ή…μπετατζής.
Το Whiplash είναι λοιπόν μια ταινία και ένα σάουντρακ που μιλάνε μαζί και χωριστά, για όλα αυτά τα σπουδαία και μοναδικά πράγματα που αφορούν τη ζωή ενός μουσικού όσο και ενός λάτρη της μουσικής. Μιλάνε για την απολυτότητα της Τέχνης. Για την άγρια ομορφιά της υπέρ-προσπάθειας για την κατάκτησή της (της μουσικής εν προκειμένω). Για την απολυτότητα της αξίας που έχει το να αφιερώνεται κάποιος σε αυτό που τον καίει και τον θρέφει και τον κρατάει ζωντανό. Μιλάνε για το ξεπέρασμα των δήθεν ορίων που έχει ο κάθε…φυσιολογικός άνθρωπος προκειμένου να κατακτήσει τα μέσα της τέχνης του. Γιατί απλούστατα πρέπει να γίνει ο κυρίαρχος του πάθους του, δηλαδή αυτός που θα γίνει παρανάλωμα της βαθιάς και ζωώδους Επιθυμίας του για την κορυφή της τέχνης του.
Να γιατί το Whiplash ΔΕΝ μιλάει ούτε για την εκπαίδευση, ούτε για τα μοντέλα μάθησης, ούτε καν για τις σχέσεις δάσκαλου-μαθητή, για τον αυταρχισμό ή τη δημοκρατία. Άλλωστε δεν υπάρχει ούτε σύστημα εκπαίδευσης, ούτε…δημοκρατία στο μέγα πάθος της Δημιουργίας, της Τέχνης και εν τέλει της πραγματικής Ζωής. Για την ιστορία, την πρωτότυπη μουσική της ταινίας έχουν γράψει οι Justin Hurwitz και Tim Simonec και η ορχήστρα που βλέπουμε στην ταινία και πρωτίστως ακούμε στο σάουντρακ δικαιώνει αυτό το παρεξηγημένο είδος μουσικού σχήματος, αφού κάποτε, στην παρακμή του swing ταυτίστηκε με τη βαρεμάρα, τον κομφορμισμό, το βάλτωμα και την εμπορική διάσταση της jazz.
Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι. Όταν ο μαέστρος/δάσκαλος διευθύνει και όταν κλείνει τη γροθιά του για το φινάλε και πέφτει η ξαφνική, απόλυτη σιωπή φαίνεται ανάγλυφα η αξία της ομάδας, της συνεργασίας, της πειθαρχίας, της δεξιοτεχνίας και της πολλής δουλειάς που απαιτούνται για να παραχθεί το τελικό και μαγικό αποτέλεσμα που ακούμε στο Whiplash. Kαι όχι μόνο.
Tania Giannouli Ensemble – Transcendence
Η ελληνική avantgarde στα καλύτερά της.
To Transcendence δείχνει με ενάργεια δύο πράγματα: Ότι η σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή βρίσκεται σε διαρκή άνοδο, έχοντας ήδη κατακτήσει ένα αξιοζήλευτο επίπεδο. Και ότι η ίδια η Τάνια Γιαννούλη, που ξεκίνησε δισκογραφικά στη Rattle records με το σκοτεινό, μελαγχολικό, μεταβιομηχανικό, Forest Stories (2012) κάνει ένα αποφασιστικό βήμα μπροστά στη μουσική διαδρομή της. Είναι ένα έργο ώριμο, σύνθετο και πολυεπίπεδο που ρέει αβίαστα, χωρίς πλεονασμούς και περιττά γεμίσματα, ευθύβολο και ευκρινές στις προθέσεις του και ολοκληρωμένο σαν αισθητικό αποτέλεσμα.
Η νεαρή πιανίστρια και συνθέτης αφήνει πίσω τις μίνιμαλ και σκοτεινές όσο και γοητευτικές εμμονές της και βουτάει στα βαθιά μιας πολυεπίπεδης μουσικής κατασκευής που δεν φοβάται να αναμειγνύει γόνιμα και ευφάνταστα πολλά και σε πρώτη ματιά πιθανόν ετερόκλητα στοιχεία. Το τελικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η άνεση με την οποία χειρίζεται το πλούσιο υλικό της περνώντας από τις μελαγχολικές μελωδίες στους οργιώδεις ρυθμούς κι από τα φολκ και world χρώματα στα πειραματικής και αβανγκαρντίστικης αισθητικής ηχοτοπία που βρίσκουν την κορύφωσή τους στη σύνθεση «Mad World».
Η νέα δουλειά του δισκογραφικά πρωτοεμφανιζόμενου Tania Giannouli Ensemble βρίθει από λαμπερές μελωδίες σαν το «The Sea» και το «Sun Dance» αλλά και από εκρηκτικά ρυθμικά ξεσπάσματα σαν τα «From Foreign Lands», το «Obsession» και το «Anti-Masque». Δέκα συνθέσεις που αναζητούν το κοινό τους στα εξασκημένα και έμπειρα στις σύγχρονες μουσικές αναζητήσεις αφτιά αλλά και σε όσους διαθέτουν απλώς το ένστικτο και τη φαντασία του απροκατάληπτου και ανοιχτού σε νέα ερεθίσματα ακροατή. Το Transcendence είναι ένα γοητευτικό και ερεθιστικό ηχοτοπίο που διαθέτει την αμεσότητα και την περιγραφική και λυρική διάθεση ενός σάουντρακ αλλά και την γόνιμη επιθετικότητα μιας αβανγκάρντ δήλωσης και πάνω απ’ όλα είναι μια ολοκληρωμένη μουσική πρόταση που δεν μπορεί να αφήσει κανέναν αδιάφορο, ανεπηρέαστο και ασυγκίνητο.
Το cd κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τη νεοζηλανδική Rattle Records (κάτι σαν την ECM της Ωκεανίας) και αυτό είναι από μόνο του ένα εύσημο. Η παραγωγή εξαιρετική με 20σέλιδο booklet και φωτογραφίες του Έλληνα φωτογράφου Ηλία Μπουργιώτη. Στο ensemble της Γιαννούλη εκτός από την ίδια στο πιάνο ακούμε τον Guido de Flaviis στο σαξόφωνο, τον Σόλη Μπάρκη στα κρουστά και τον Αλέξανδρο Μποτίνη στο τσέλο. Στις 27 Μαίου το Τania Giannouli Ensemble θα «αποκαλυφθεί» στο ελληνικό κοινό στη μικρή σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, όπου ο Ιταλός σκηνοθέτης και στενός συνεργάτης της Γιαννούλη θα συνοδεύσει τη μουσική της με ένα βίντεο που έχει ετοιμάσει ειδικά για τη συναυλία αυτή…
