Γιατί τρία αδέρφια σχεδιάζουν να δολοφονήσουν τους γονείς τους; Πρόκειται για μια παρανοϊκή ιδέα τριών αδίσταχτων πλασμάτων ή την μια πράξη ανατροπής της εδραιωμένης εξουσίας. Ο Κουβανός Χοσέ Τριάνα έγραψε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 ένα έργο που αποτελούσε πρόδρομο των γεγονότων του Μάη του ’68 και συνδέθηκε μαζί του επειδή αναδείκνυε το χάσμα των γενεών που είχε προκύψει στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ακόμη και μια πράξη ακραίας ανατροπής μπορεί να κρύβει ένα τρυφερό όραμα για έναν δικαιότερο κόσμο. Λίγες ημέρες πριν την πρεμιέρα της Νύχτας των δολοφόνων στο Θέατρο του Νέου Κόσμου ο σκηνοθέτης της παράστασης Μάνος Βαβαδάκης απαντά στις ερωτήσεις της Λίνας Ρόκου.
Γιατί επιλέξατε να παρουσιάσετε το έργο Η νύχτα των δολοφόνων; Το πρώτο ανέβασμα του έργου το 1966 ήταν παταγώδης αποτυχία. Οι θεατές δεν μπορούσαν να ανεχτούν στη σκηνή τρία παιδιά που σκοπεύουν να δολοφονήσουν τους γονείς τους, για να τους ανατρέψουν. Ήταν αδιανόητο να παροτρύνεται η νεολαία στην ανυπακοή. Τα γεγονότα του ’68 απλά επιβεβαίωσαν το έργο. Δεν έχουν αλλάξει και πολλά από τότε. Ακόμα παλεύουμε να νικήσουμε τον ίσκιο των γονιών μας. Ότι και να κάνουμε οι γονείς μας θα είναι πάντα εκεί, να στοιχειώνουν τις επιλογές μας. Αυτή την πάλη αποφάσισα να ερευνήσω, συνειδητοποιώντας ότι ενώ ο κόσμος αλλάζει με ταχύ ρυθμό, και οι επιπτώσεις της κρίσης είναι σαρωτικές, η οικογένεια, τουλάχιστον στα καθ΄ ημάς, δεν παύει να διατηρεί μεγάλη δύναμη, προστατεύοντας και ταυτόχρονα ευνουχίζοντας τα μέλη της.
«Αισθάνομαι -πολύ- τυχερός που δουλεύω με την Άννα, τη Μαρία και τον Γρήγορη. Αυτοί είναι το δυνατό σημείο της παράστασης».
Ποια η σκηνοθετική προσέγγιση και πώς την αναπτύξατε στις πρόβες; Το έργο έχει ατυχήσει πάμπολλες φορές. Ενώ ο Τριάνα είναι ξεκάθαρος από την πρώτη σελίδα ότι δεν επιθυμεί οποιαδήποτε μεταμφίεση ή τέχνασμα για να κατασκευαστεί ο κόσμος του έργου, τις περισσότερες φορές οι σκηνοθέτες αντιλαμβάνονται τη δολοφονία, το παιχνίδι των παιδιών, ως το μόνο στοιχείο εξέλιξης της πλοκής και των χαρακτήρων, παριστάνοντάς το ως έργο μυστηρίου. Εμείς στο έργο φροντίσαμε να σταθούμε στη σχέση των αδελφών, σε ένα αδιόρατο πέπλο αγάπης, συντροφικότητας και τρυφερότητας που εν τελεί δημιουργεί αυτό το παιχνίδι. Γιατί πάντα, ακόμα κι η χειρότερη πράξη, είναι μια κραυγή για αγάπη, να μας προσέξουν, να μας αποδεχτούν.
Ποιο είναι το πιο δυνατό σημείο της παράστασης για εσάς; Αισθάνομαι -πολύ- τυχερός που δουλεύω με την Άννα, τη Μαρία και τον Γρήγορη. Αυτοί είναι το δυνατό σημείο της παράστασης. Σπάνια συνδυάζονται έτσι το ταλέντο, η δύναμη και το ήθος σε μια δουλειά. Oι ηθοποιοί είναι η αρχή και το υλικό που οφείλει να στηρίζεται όλο το υπόλοιπο οικοδόμημα. Κουράστηκα να βλέπω παραστάσεις που οι ηθοποιοί είναι ο μηχανισμός για να προβάλει ο σκηνοθέτης τον εαυτό του.
Αν θέλατε να πείσετε έναν θεατή να επιλέξει τη δική σας παράσταση -ανάμεσα στην πληθώρα έργων που ανεβαίνουν στις θεατρικές σκηνές- τι θα του λέγατε; Ο τρόπος που επικοινωνεί κάποιος με ένα έργο τέχνης είναι προσωπικός. Σ’ άλλους αρέσει ο Ροσσίνι, άλλοι αντιπαθούν τον Τσέχωφ ή ο Μιρό τους φαίνεται τσαρλατάνος. Στην παράστασή μας μπορείς δυνητικά να διαφωνήσεις σε πολλά πεδία. Αλλά το έργο έχει μια δύναμη να σε εμπλέξει στην ιστορία, σαν αυτή η οικογένεια να είναι η δική σου. Κι εμείς το φροντίσαμε αυτό, να κάνουμε χώρο για έναν τέταρτο αδελφό, που χωράει κάθε θεατής μας.
Είναι εύκολο για μια θεατρική ομάδα να βρει στέγη και να παρουσιάσει τη δουλειά της; Εσείς ποιες δυσκολίες τυχόν αντιμετωπίσατε; Το πρόβλημα δεν είναι ποτέ η στέγη, είναι να βρεις τις κατάλληλες συνθήκες, τους σωστούς ανθρώπους, επαγγελματίες, για να κάνεις τη δουλειά σου απρόσκοπτα. Είναι μεγάλη τύχη που είμαστε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Να αγκαλιάζει το όραμά σου ένα θέατρο με τέτοια παράδοση και υποδομή και τόση θέρμη.
