Foxcatcher *****
ΗΠΑ. 2014 Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Bennett Miller.
Πρωταγωνιστούν: Steve Carell, Channing Tatum, Mark Ruffalo
Διάρκεια: 134’
Ο Marc Schulz μαζί με τον αδερφό του, Dave, κέρδισαν το Χρυσό Μετάλλιο Πάλης στους Ολυμπιακούς του 1984. Έκτοτε ο Marc είδε την καριέρα του να παίρνει την κατιούσα, ενώ ο αδερφός του άρχισε να τον επισκιάζει. Μια δεύτερη ευκαιρία για ανάκαμψη έρχεται με τον John Du Pont, έναν παράξενο εκατομμυριούχο με δικά του προβλήματα ο οποίος προπονεί την ομάδα πάλης που πιθανόν θα συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς της Σεούλ. Μια σχέση αλληλεξάρτησης ξεκινά, καθώς και η καταβύθιση του Marc σε έναν κόσμο καταχρήσεων και παράνοιας. Δικαιολογημένα βραβευμένο με το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο φετινό Φεστιβάλ των Καννών, το ατού του Foxcatcher κρύβεται πέρα από το όραμα του ίδιου του δημιουργού της στις εκπληκτικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών.
Τον Bennett Miller τον γνωρίζουμε μέσα από τις, μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, ταινίες που έχει σκηνοθετήσει στο παρελθόν. Ήταν ο άνθρωπος που αποτύπωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη ζωή του Truman Capote στο φιλμ, κάνοντας τον κόσμο να παραμιλάει με τις δυνατότητές του και άγγιξε παρομοίως υψηλά επίπεδα με το Moneyball προ τριετίας. Από τις δημιουργίες του γίνεται αντιληπτό πως δεν έλκεται τόσο από τη μυθοπλασία, όσο από πραγματικές ιστορίες, που αφορούν στον άνθρωπο και το σύστημα, η δε κοινωνική του κριτική και το κομψό μένος του απέναντι στη διαφθορά εμφανίζουν ισχυρό προβληματισμό. Φέτος η στέψη του στις Κάννες επιβεβαίωσε πως πρόκειται περί ιδιάζουσας περίπτωσης δημιουργού και το Foxcatcher έγινε ένας από τους πλέον αναμενόμενους τίτλους που περιμέναμε την ημερομηνία εξόδου του στους κινηματογράφους. Τελικά ήταν δίκαιη η βράβευση.
Η απάντηση στο ερώτημα παραμένει σίγουρα καταφατική, ο Bennett στην τελευταία του ταινία κατάφερε να αγγίξει υψηλά επίπεδα σκηνοθεσίας και να τη δέσει τόσο καλά με το σκοπό. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας, η αίσθηση ψυχικής μοναξιάς και παρακμής δεν ηρεμεί ποτέ, συνεχίζει να κοχλάζει μέχρι τέλους, όπου και θα λάβει νοσηρές διαστάσεις και η παρακμή θα φαντάζει ως μικρή λέξη για να περιγράψει το μέγεθος των γεγονότων. Δεν πρόκειται απλά για μια πραγματική ιστορία καταραμένων ψυχών, μα για μια σχεδόν εξπρεσιονιστική απόδοση του σκοταδιού που κρύβεται στην ανθρώπινη ψυχή. Όχι ενός σκοταδιού γραφικού και θρησκευτικής χροιάς, μα ρεαλιστικού και προερχόμενου από τις καθημερινές εμπειρίες, τα κατεστραμμένα όνειρα, τη θέληση που πάντα υποτιμούταν από τα γεγονότα και τις περιστάσεις. Κοινώς, τα όσα θέλησες μα κανείς δε σε υποστήριξε για να τα καταφέρεις, καταλήγοντας σε ανθρώπινες και τεχνητές εξαρτήσεις και στον φαύλο κύκλο της αυτοκαταστροφής. Σε όλα τα παραπάνω προσθέστε και τη σκοτεινή, μακάβρια μουσική του Rob Simonsen και του West Dylan Thordson και έχετε μια αψεγάδιαστη συνταγή ψυχικού ερέβους.
Για να αποδοθεί κατάλληλα η φύση μιας τέτοιας σχέσης, απαιτείται και ένα ανάλογου επιπέδου πρωταγωνιστικό δίδυμο που θα μπορέσει να εισχωρήσει στην κουρασμένη ψυχοσύνθεση του ρόλου. Ο Steve Carell σε πρώτη φάση μπορεί να ακούγεται ως παράταιρη επιλογή, λόγω του στερεοτυπικού κωμικού ρόλου που τον έχουμε συνηθίσει. Κι εδώ κατά κάποιον τρόπο συνεχίζει την παράδοση τον loser ρόλων, μα αυτή τη φορά δεν αστειεύεται. Οπτικά αγνώριστος, χαρακτηρολογικά εφιαλτικός, υποδύεται με απίστευτη ευκρίνεια τον απαιτητικό ρόλο του John Du Pont, ενός ανθρώπου πνευματικά και ψυχικά ασταθούς. Δεν υπάρχει λεπτό που να μην νιώθεις άβολα όσο είναι στην οθόνη, η παρουσία του και μόνο προοικονομεί γεγονότα δυσοίωνα, ο ρόλος για τον οποίο θα τον θυμόμαστε μετά από χρόνια πιθανώς. Και η μεγάλη έκπληξη της ταινίας δεν είναι ο Mark Ruffalo, ο οποίος ήδη έχει καθιερωθεί ως ένα δυνατό όνομα, μα ο Channing Tatum, το παιδί που βρίσκεται εγκλωβισμένο στα απομεινάρια ενός σωματώδους παλαιστή και φωνάζει για τη διάσωσή του. Τα φετινά οσκαρικά φαβορί Α’ και Β’ Ανδρικού Ρόλου, κατά τη γνώμη μου.
Δε νοείται το αν οφείλετε να την παρακολουθήσετε ή όχι. Δεν τίθεται δίλημμα. Θα την απολαύσετε όπως όλες τις εύληπτα καλές ταινίες που δεν απαιτούν γνώσεις παραφιλολογίας για να εκτιμηθούν, είναι ακριβώς αυτό που θα δείτε χωρίς φιοριτούρες. Μια εύστοχη, δηκτική, καλή ταινία.
Λευκός Θεός (Fehér Isten) ***1/2**
Ουγγαρία, Γερμανία, Σουηδία, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Kornél Mundruczó
Πρωταγωνιστούν: Zsófia Psotta, Sándor Zsótér, Lili Horváth
Διάρκεια: 119’
Ο καλύτερος φίλος της μικρής Lili είναι ο σκύλος της, Hagen. Η φιλία τους, ωστόσο, περνά μια μεγάλη δοκιμασία όταν ο σκληρός πατέρας της τον διώχνει από το σπίτι και τον αφήνει να περιπλανάται στους δρόμους. Η ζωή του δεν καλυτερεύει, καθώς ο σκληρός κόσμος είναι ένα αφιλόξενο μέρος για ένα σκύλο και σύντομα, προσπαθώντας να ξαναβρεί την αγαπημένη του ιδιοκτήτρια, η οποία επίσης τον αναζητά, πέφτει στα χέρια του μπόγια. Μαζί με τους υπόλοιπους σκύλους που ζούσαν ως κατώτεροι των ανθρώπων, θα ξεκινήσουν μια εξέγερση κατά των δυναστών τους, εξέγερση που, όπως αποδεικνύεται, η μόνη που μπορεί να παύσει, είναι η Lili. Ένα σκληρό αλληγορικό παραμύθι, με την απαραίτητη αφέλεια του μηνύματος που συνεπάγεται ο χαρακτήρας του, το οποίο επ’ ουδενί δεν απευθύνεται σε μικρά παιδιά. Παιδικά πολωμένο στο κοινωνικό του νόημα, σίγουρα, αλλά βίαιο και θλιβερό, μπορεί να συντρίψει μια ανθρώπινη καρδιά με ευκολία. Αν είστε απ’ αυτούς που δεν αντέχουν να βλέπουν σκληρότητα κατά των ζώων, αφήστε το καλύτερα.
Ο Χειμώνας ***1/2**
Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κουτσολιώτας
Πρωταγωνιστούν: Τέο Αλμπάνης, Βαγγέλης Μουρίκης, Έφη Παπαθεοδώρου
Διάρκεια: 105’
Ο Νικόλας ζει στο Λονδίνο και προσπαθεί να τελειώσει το βιβλίο του. Είναι ένας νεαρός σχεδόν βγαλμένος από άλλη εποχή, εκκεντρικός, ρομαντικός και τυχοδιώκτης. Κάποια στιγμή παρατά το Λονδίνο και μεταφέρεται προσωρινά ινκόγκνιτο στα Σιάτιστα με τη δικαιολογία ότι ψάχνει το κατάλληλο μέρος για να εμπνευστεί το τέλος του συγγράμματός του. Η αλήθεια είναι πως ξαναεπισκέπτεται το εγκαταλελειμμένο σπίτι που γεννήθηκε για να εξερευνήσει τα αίτια του μυστηριώδους θανάτου του πατέρα του. Μπορεί να πάσχει σημαντικά σε ορισμένα θέματα ηθοποιίας (οι δευτεραγωνιστές δεν φαίνονται σχεδόν καθόλου πειστικοί) μα η μοναδική, φαντεζί σκηνοθεσία, ορισμένα εκπληκτικά πλάνα, η σωστή εκμετάλλευση του μαγικού ρεαλισμού, η παράξενα ταιριαστή μουσική του B.D. Foxmoor και οι επιτυχημένες ακροβασίες μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας το μετατρέπουν σε ένα παραγνωρισμένο ανεξάρτητο κόσμημα. Θερμά συγχαρητήρια.
