Into the Forest / Στην Καρδιά του Δάσους (3/5)
Δραματικό θρίλερ σε σκηνοθεσία και σενάριο της Patricia Rozema (απ’ το βιβλίο της Jean Hegland), με τους Ellen Page, Evan Rachel Wood και Max Minghella, διάρκειας 101 λεπτών, σε διανομή Odeon
Μια ξαφνική διακοπή ρεύματος στέλνει τον κόσμο πίσω στη Λίθινη Εποχή, κι οι άνθρωποι γίνονται αγρίμια, σκορπώντας βία, αναρχία και τρόμο στην επαρχιακή πόλη, μερικά χιλιόμετρα απόσταση απ’ την απομονωμένη αγροικία στην οποία προσπαθούν να επιβιώσουν δυο αδερφές, μόνες μετά το ατύχημα του πατέρα τους.
Με ισορροπία αξιοζήλευτη ανάμεσα σε σασπένς και συγκίνηση, αλλά κι εντυπωσιακές σκηνοθετικές εκλάμψεις υψηλής αισθητικής απόδοσης, η (κυρίως) τηλεοπτικής προϋπηρεσίας Patricia Rozema υπηρετεί με πειθαρχία το δράμα που προκύπτει μέσα από τη ρεαλιστική, ανθρωποκεντρική προσέγγισή της για το τέλος του κόσμου. Ανταλλάσσοντας την περιπέτεια καταστροφής με την περιπέτεια της ύπαρξης, και μετακινώντας τον φακό της απ’ το κοινωνικό στο ατομικό, η Rozema ξεδιπλώνει μια ευαίσθητη και πλήρως ατμοσφαιρική εκδοχή του τι σημαίνει να είσαι ο τελευταίος άνθρωπος στη γη, όχι επειδή οι άλλοι εξαφανίστηκαν, αλλά επειδή μετατράπηκαν σε κτήνη. Καμουφλάροντας την έλλειψη πλοκής (αλλά και τους περιορισμούς του budget της) με απανωτές στρωματώσεις λεπτομερειών που δίνουν σάρκα και οστά στους χαρακτήρες της, και με οδηγό της το ελλειπτικό σενάριο που εξόρυξε απ’ το βιβλίο της Jean Hegland, η σκηνοθέτις ιχνηλατεί τη γοητευτική διαδρομή της διάρρηξης κι επανένωσης ενός αδερφικού δεσμού, μέσα από μια φουλ μινιμαλιστική ιστορία επιβίωσης όχι τόσο σωματικής, όσο κυρίως συναισθηματικής και ψυχολογικής. Έχοντας στα ατού της τις μεστές ερμηνείες δυο εκ των δυναμικότερων ηθοποιών της νέας γενιάς (Ellen Page και Evan Rachel Wood γεμίζουν την οθόνη), οδηγεί χωρίς ιδιαίτερες αναταράξεις την αφήγησή της στο συμπέρασμα ότι, όταν το μέλλον μοιάζει καμένο χαρτί, μπορεί να χρειαστεί να κάψεις κι όλα όσα σε ενώνουν με το παρελθόν για να πας παρακάτω. Ωστόσο, η ελλιπής διαχείριση στην κλιμάκωση του δράματος δεν μπορεί να μην σε αφήσει με ένα κενό εκεί που θα έπρεπε να υπάρχει το ευρύτερο κοινωνικό υπόβαθρο, που θα συμπλήρωνε με τις σκιές των τεράτων του την εικόνα της (υπαρξιακής και ρεαλιστικής, πλασματικής ή πραγματικής) κόλασης στην οποία καλούνται να επιβιώσουν οι δυο πρωταγωνίστριες. Πράγμα που θα ανέβαζε και τη συναισθηματική σου επένδυση στο αν θα βρουν το δρόμο τους αυτά τα δυο κορίτσια, εκεί στην καρδιά του δάσους.
Voir du Pays / The Stopover (2,5/5)
Ψυχολογικό δράμα με βραβείο σεναρίου στο τμήμα Un Certain Regard του Φεστιβάλ Καννών, σε σκηνοθεσία και σενάριο των Delphine & Muriel Coulin, με τους Soko, Ariane Labed, Ginger Romàn κ.ά., διάρκειας 102 λεπτών, σε διανομή Feelgood Entertainment
Γάλλοι φαντάροι καταλύουν σε κυπριακό θέρετρο για αποσυμπίεση απ’ την τουρνέ τους στο Αφγανιστάν, οι τραυματικές εμπειρίες απ’ την οποία εκφράζονται με διαφόρων βαθμών εντάσεις, κατά κύριο λόγο στοχευόμενες στις δυο γυναίκες του τάγματος, που απλά θέλουν να ξεφύγουν απ’ όλα αυτά, χωρίς να ξέρουν αν μπορούν.
Αντλώντας σε μεγάλο βαθμό θεματικές και προβληματισμούς απ’ την προηγούμενη ταινία τους (το 17 Filles / 17 Κορίτσια, που παρακολουθούσε μια παρέα από κορίτσια πεπεισμένα ότι ο μόνος τρόπος να καθορίσουν τη μοίρα τους ως γυναίκες, είναι να γεννήσουν ταυτόχρονα, για να δημιουργήσουν μια σωστή και δίκαιη μητριαρχική κοινωνία), οι αδερφές Coulin έρχονται να εξερευνήσουν για άλλη μια φορά την ικανότητα των γυναικών να επιβιώσουν ως τέτοιες, σ’ ένα βαθιά πατριαρχικό περιβάλλον. Με κεντρικό αφηγηματικό τους άξονα δυο φιλενάδες που, έχοντας περάσει σαν αδερφές τα παιδικάτα τους, βρέθηκαν να ταξιδεύουν μαζί σε καμπάνιες ένοπλου εκδημοκρατισμού ξένων λαών, το νέο τους σενάριο γυρνάει το στόχαστρό του στις δικές μας, δυτικές εκδοχές του φονταμενταλισμού, και την υποκρισία μιας κοινωνίας που περηφανεύεται για την αφομοίωση της ισότητας ως βασικό πυλώνα της δημοκρατικής της ταυτότητας, ενώ την ίδια ώρα έχει για σημαιοφόρο μια απ’ τις βασικές κρατικές δομές της, που όχι απλώς αμφισβητεί στην πράξη κάθε έννοια σεβασμού του άλλου (φύλου, άποψης, φυλής), αλλά έχει την ανατροπή τους να κυλάει στις φλέβες της για αίμα.
Πλήρες φιλοδοξιών και φιλότιμων προθέσεων, το σενάριο προσπαθεί και πετυχαίνει (με δυσκολία, και σε περιορισμένο βαθμό) να συμπαντρέψει το θέμα των συσχετισμών των φύλων εντός ενός αυστηρά ανδροκρατούμενου πλαισίου όπως είναι αυτό του στρατού, κι αυτό της καρδιάς του σκότους, που σε ακολουθεί ακόμη κι όταν φύγεις απ’ το στρατόπεδο της φρίκης και προσπαθήσεις να βρεις θέση στην κοινωνία της ειρήνης, κουβαλώντας ακόμη μαζί σου τους εφιάλτες του πολέμου. Πολύ καλύτερα τα καταφέρνει το σκηνοθετικό δίδυμο, αντίθετα, στην εξαιρετικά εύστοχη απεικόνιση της ιδιαίτερα εκρηκτικής, παιδικής φιλίας δυο γυναικών που ξεκίνησαν μαζί από μικρά κορίτσια, αλλά μεγάλωσαν να γίνουν στρατιώτες έτοιμες για μάχη, εξωτερική κι εσωτερική εξίσου. Σ’ αυτό το τελευταίο βοηθούν απεριόριστα οι μινιμαλιστικές αλλά απύθμενες ερμηνείες των δυο πρωταγωνιστριών, με την Ariane Labed να σπρώχνει την ήδη εκρηκτική πορεία της σε ακόμη μεγαλύτερα ύψη, και την Soko (τεράστια pop star της Γαλλίας, με βαθύ και πλούσιο ερμηνευτικό δυναμικό άξιο εξερεύνησης, όπως αποδεικνύεται), να σιγοντάρει αποτελεσματικά, στο χτίσιμο μιας σχέσης τόσο έμπειρης και έγκυρης, που λέει πολλά περισσότερα με τις σιωπές, παρά με τα λόγια της.
Captain Fantastic (1/5)
Δραματική κομεντί με βραβείο σκηνοθεσίας στο τμήμα Un Certain Regard του Φεστιβάλ Καννών, σε σκηνοθεσία και σενάριο του Matt Ross, με τους Viggo Mortensen, George MacKay, Samantha Isler κ.ά., σε διανομή Odeon
Νεοχίπικη οικογένεια Ροβινσώνων, δομημένη βάσει αναγεννησιακών προτύπων και ουμανιστικών αρχών ειλικρίνειας κι αυτοδιάθεσης, χάνει τα πατήματά της όταν ο θάνατος της μητέρας αναγκάζει τους υπόλοιπους να αναμετρηθούν με την αδηφάγο καπιταλιστική κοινωνία.
Κλασική «ταινία ηθοποιού», με τον δραματικό της αντίκτυπο να βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στις ερμηνευτικές συμβολές του πολυπληθούς και καλοδιαλεγμένου cast της, το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Matt Ross (δευτερορολίστας σε ταινίες όπως τα American Psycho και The Aviator) μοιάζει σα να βγήκε απ’ τα υγρά όνειρα της αμερικανικής Αριστεράς –πράγμα το οποίο φαίνεται από μόνο του οξύμωρο, αφού και την ίδια την αμερικανική Αριστερά, πιο πιθανό είναι να τη βρεις σε ένα φαντασιακό σύμπαν σαν κι αυτό ετούτης της ταινίας, παρά στον πραγματικό κόσμο με τις συμβάσεις του οποίου έρχονται σ’ ευθεία σύγκρουση οι ήρωές της. Σαν την ταινία της φαντασίωσης μιας φαντασίωσης λοιπόν, ή σαν ένα φανταστικό γράμμα αγάπης προς τον Noam Chomsky και τους ρομαντικούς του θαυμαστές, το όνομα-και-πράγμα Captain Fantastic πετάει στο ποτάμι των άγριων αμερικανικών δασών κάθε έννοια οργανικότητας του σεναρίου, κατεβάζοντάς μας απ’ τους ουρανούς μια οικογένεια Ροβινσώνων Κρούσων, που αποτελείται από διανοητικά υπεραναπτυγμένα μικρομέγαλα πιτσιρίκια, με σωματότυπους και αντοχές ολυμπιονικών, κι ένα περήφανο πατέρα να τα προστατεύει απ’ τις κακοτοπιές ενός κόσμου αδηφάγα καταναλωτικού, μεγαλώνοντάς τα μέσα σε μια άγρια φύση όπου ακόμα κι η λάσπη έχει αρκετούς τρόπους, ώστε να μένει από μόνη της έξω απ’ το κωλοφτιαγμένο σχολικό λεωφορείο που έχουν για σπίτι, όταν οι θαμώνες του αποφασίζουν να πάνε για ύπνο, πλήρεις και χορτάτοι από μια βραδιά ανάγνωσης των αδερφών Καραμαζώφ γύρω απ’ τις φλόγες της αυτοσχέδιας φωτιάς τους.
Οι φαντασιώσεις έχουν τη γοητεία τους φυσικά, κι αυτήν την γοητεία φροντίζει να αυγατίσει ο Ross με τα καλογυαλισμένα πλάνα του (σχεδόν σα να ‘χουν βγει απ’ τα γυαλιστερά περιοδικά που ο κεντρικός του ήρωας θα είχε για προσάναμμα), και τις μετρημένες εμφανίσεις των χαρακτήρων του, που έχουν ατάκες μόνο όταν χρειάζεται να πετάξουν ρητορείες κι απλουστεύσεις –ιδιαίτερης μνείας χρίζουν οι γυναικείοι χαρακτήρες του, που μένουν πρακτικά διακοσμητικοί, παρεκτός αν χρειαστεί να αποδειχτούν ανίδεα υστερικοί, να κόψουν καμιά φλέβα, ή να πέσουν από καμιά ταράτσα για να συγκινήσουν την πλοκή να μετακινηθεί προς τα εμπρός. Στήνοντας ένα σύμπαν ολότελα ελκυστικό, που καμουφλάρει την αφέλειά του πίσω από αποπλανητικές απλουστεύσεις, ο Ross οδηγεί νευρικά και ανυπόμονα ως την κορύφωση και την ανατροπή του δράματός του, καταλήγοντας σ’ ένα εκβιαστικό φινάλε, που έχει για συμπέρασμα πιο γοητευτικό κι απ’ την υπόθεσή του, την αιθέρια (κι αιθεροβατούσα) πρόταση ότι μπορείς να είσαι αντικομφορμιστής, ακόμη και καταμεσής της μολυσμένης κοινωνίας. Πράγμα ιδιαίτερα προβληματικό να το πιστέψεις από μόνο του, πολλώ δε μάλλον όταν έρχεται από μια ταινία που παλεύει για την ανατροπή, με όπλο της την ιδεολογική θολούρα και γι’ αντιπερισπασμό την feelgood αμερικανιά.
Επίσης στις αίθουσες:
Fantastic Beasts and Where to Find Them / Φανταστικά Ζώα και Πού Βρίσκονται
Ο συγγραφέας του αγαπημένου βιβλίου του Χάρι Πότερ ζωντανεύει σ’ αυτό το πρίκουελ του μαγικού franchise, για να μάς ταξιδέψει στην Αμερική της ποτοαπαγόρευσης, όπου εκτός από γκάνγκστερς και πονηρά θυληκά, στα δρομάκια και της αλάνες κυκλοφορούσαν και πλάσματα στην κυριολεξία μαγικά. Οικογενειακή περιπέτεια φαντασίας, σε σκηνοθεσία του David Yates και σενάριο της JK Rowling (απ’ το βιβλίο της), με τους Eddie Redmayne, Johnny Depp, Gemma Chan και Colin Farell, διάρκειας 133 λεπτών, σε διανομή Tanweer
L’ Avenir / Το Μέλλον
Καθηγητής φιλοσοφίας φιλοσοφεί τη ζωή όταν πεθαίνει η μάνα της, τη διώχνουν απ’ τη δουλειά, και την κερατώνει ο άντρας της. Φιλοσοφικό δράμα βραβευμένο με Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, σε σκηνοθεσία και σενάριο Mia Hansen-Løve, με τους Isabelle Huppert, André Marcon και Roman Kolinka, διάρκειας 102 λεπτών, σε διανομή Spentzos Film
La Pazza Gioia / Τρελή Χαρά
Τρελές κι αλλοπαρμένες με πτυχίο κι ένσημα, δυο γυναίκες με αντιθέσεις έρχονται κοντά όταν βρίσκουν ευκαιρία να δραπετεύσουν απ’ το ψυχιατρικό ίδρυμα που τις παρακολουθεί. Δραματική κομεντί σε σκηνοθεσία και σενάριο Paolo Virzi, με τις Valeria Bruni Tedeschi και Micaela Ramazzotti, διάρκειας 118 λεπτών, σε διανομή Strada Films
