Δεν είναι η πρώτη φορά που το Φεστιβάλ Δράμας ανακαλεί το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη-«Ντίνος Κατσουρίδης». Το 2012 είχε δημιουργηθεί θέμα με τη βράβευση στη συγκεκριμένη κατηγορία του Φωκίωνα Μπόγρη για την ταινία Family Tree. Ο Μπόγρης είχε σκηνοθετήσει ήδη από το 2009 ταινία μεγάλου μήκους (Κάθαρση) που βγήκε μάλιστα και στις αίθουσες, ενώ είχε στο ενεργητικό του κι άλλες μικρού μήκους. Το Φεστιβάλ το «ανακάλυψε» εκ των υστέρων, ανακάλεσε το βραβείο και το απένειμε στην στην Ολίβια Τβαρντόβσκα για την ταινία Τελεφερίκ. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, Αντώνης Παπαδόπουλος, πάντως υποστήριξε τότε ότι δεν επρόκειτο περί «λάθους», αφού «υποψήφιοι για το Ειδικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη “Ντίνος Κατσουρίδης” στο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας είναι οι σκηνοθέτες που διαγωνίζονται με ταινία τους για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Δράμας». Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες χρονικό της υπόθεσης εδώ…
Πέντε χρόνια αργότερα, φαίνεται πως κανείς δεν έμαθε από το προηγούμενο κομφούζιο. Το Φεστιβάλ Δράμας ακόμα δεν έχει θεσπίσει ξεκάθαρους όρους συμμετοχής με αποτέλεσμα να βραβευθεί φέτος η ταινία Προετοιμασία της Σοφίας Γεωργοβασίλη, η οποία με τη σειρά της έχει στο βιογραφικό της κι άλλο φιλμ μικρού μήκους που είχε προβληθεί μάλιστα στις Νύχτες Πρεμιέρας το 2013. Η βράβευση έγινε τον Σεπτέμβριο, όμως σύμφωνα με τον κύριο Παπαδόπουλο υπήρξαν «καταγγελίες για μη συμβατότητα με τον κανονισμό του Φεστιβάλ». Αυτό οδήγησε στην ακόλουθη ανακοίνωση του Φεστιβάλ Δράμας που εκδόθηκε στις 20.11 (αλλά δεν απεστάλη ποτέ στον Τύπο για δημοσίευση…)…
«ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ 20.11.2017
Σχετικά με την ταινία «Προετοιμασία» που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Δράμας 2017 με το «Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη – Ντίνος Κατσουρίδης», γίναμε αποδέκτες καταγγελιών για μη συμβατότητα με τον κανονισμό του Φεστιβάλ.
Στις καταγγελίες αυτές καταδεικνύεται ότι η συγκεκριμένη ταινία δεν είναι η πρώτη της σκηνοθέτιδας η οποία έχει διαγωνιστεί ήδη πριν χρόνια σε άλλο Φεστιβάλ με άλλη ταινία.
Από τις συζητήσεις και την έρευνα που έκανε το Φεστιβάλ:
(βλ απόσπασμα κανονισμού)
«6. ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ – ΒΡΑΒΕΙΑ
[…] • ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ «Ντίνος Κατσουρίδης» (Πρωτοεμφανιζόμενος θεωρείται ο σκηνοθέτης που συμμετέχει με την πρώτη του κινηματογραφική ταινία)
Και συμφώνως με το άρθρο 3 παράγραφος γ’:
«3γ. ΑΠΟΔΟΧΗ ΟΡΩΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ.
Η υποβολή αίτησης συμμετοχής στο Φεστιβάλ της Δράμας σημαίνει αυτομάτως την ανεπιφύλακτη αποδοχή του παρόντος κανονισμού και αποτελεί υπεύθυνη δήλωση για την αλήθεια και την ακρίβεια των υποβληθέντων στοιχείων (ταυτότητα συντελεστών, δήλωση περί μη δημόσιας προβολής στην Ελλάδα, δήλωση είδους και κατηγορίας, ιδιότητα πρωτοεμφανιζόμενου, τεχνικά στοιχεία, τεχνικός έλεγχος πριν την παράδοση).»
Να σημειωθεί ότι στο βιογραφικό της σκηνοθέτιδας που συνοδεύει την αίτησή της (της 15ης Μαΐου) δεν αναφέρεται καθόλου η προηγούμενη της ταινία.
Η τήρηση του κανονισμού είναι ο ακρογωνιαίος λίθος που εξασφαλίζει την απόλυτα ισότιμη συμμετοχή όλων, είτε εκπροσωπούν θεσμούς , είτε εταιρείες , είτε ανεξάρτητες παραγωγές. Εξασφαλίζει την αμερόληπτη κρίση, την αξιοπιστία και έχει συμβάλλει τα μάλα στην κορυφαία θέση που έχει κατακτήσει το Φεστιβάλ Δράμας στον Ελληνικό και Διεθνή Κινηματογραφικό χώρο.
Ως εκ τούτου, το Φεστιβάλ της Δράμας είναι υποχρεωμένο να ακυρώσει το αποδοθέν Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη ‘Ντίνος Κατσουρίδης’ της 23ης Σεπτεμβρίου 2017.
Με τιμή
Αντώνης Παπαδόπουλος, Καλλιτεχνικός Διευθυντής, Σκηνοθέτης»
Στο Δελτίο Τύπου που μπορεί να κατεβάσει κανείς (με τη μορφή PDF) από το επίσημο site του Φεστιβάλ, η ανάκληση δεν είναι καταχωρημένη. Αντίθετα αναφέρεται…
«Ειδικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη. «ΝΤΙΝΟΣ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ»,
Το βραβείο απονέμεται στην ταινία «Προετοιμασία» σε σκηνοθεσία της Σοφίας Γεωργοβασίλη. Για τον αξιοσημείωτο τρόπο με τον οποίο μια νέα σκηνοθέτης υποστηρίζει την επερχόμενη απώλεια μέσα στην οικογένεια. Στην μνήμη του μεγάλου Έλληνα κινηματογραφιστή, η οικογένεια Κατσουρίδη συνεχίζει να χορηγεί το βραβείο που είχε αθλοθετήσει ο ίδιος πριν από 16 χρόνια και προσφέρει στον σκηνοθέτη πλήρη τεχνική κάλυψη για την παραγωγή της επόμενης ταινίας του».
Από την πλευρά της, η σκηνοθέτης, αλλά και η παραγωγός της Μαρία Χατζάκου (Haos Films) δίνουν μια εντελώς διαφορετική διάσταση στο θέμα. Αναφέροντας ότι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Δράμας επικοινώνησε τηλεφωνικά με την Σοφία Γεωργοβασίλη μετά την άρνησή της να αρνηθεί αυτοβούλως το βραβείο. Παρακάμπτοντας την εταιρεία παραγωγής την παρότρυνε να αποσυρθεί χρησιμοποιώντας φράσεις όπως «το επόμενο στάδιο είναι να σε λιθοβολήσουν οι συνάδελφοί σου». Ακολουθεί το πλήρες περιεχόμενο της επιστολής-απάντησης της Haos Films…
«Αθήνα 21 Δεκεμβρίου 2017
Προς Δημοσίευση:
Έπειτα από την επιστολή που λάβαμε από τον Κο Παπαδόπουλο, σχετικά με την ανάκληση του βραβείου Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη για την ταινία Προετοιμασία θα θέλαμε να δηλώσουμε ότι ουδέποτε αποκρύψαμε το γεγονός ότι η Σοφία Γεωργοβασίλη έχει κάνει κι άλλη μικρού μήκους ταινία στο παρελθόν.
Μνεία της υπάρχει άλλωστε και στο βιογραφικό της στον κατάλογο του φεστιβάλ και την οποία η κριτική επιτροπή είχε υπόψιν της.
Σε καμία απολύτως περίπτωση δεν αποσκοπούσαμε στο να «παγιδεύσουμε» την επιτροπή όπως υπονοήθηκε από την επιστολή του Κου Παπαδόπουλου, αλλά και όπως ο ίδιος κατηγόρησε τηλεφωνικά την σκηνοθέτιδα μετά την άρνησή της να αποσυρθεί του βραβείου αυτοβούλως.
Θεωρήσαμε την ταινία της Σοφίας έγκυρη για το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη διότι ήταν η πρώτη επίσημη παραγωγή της όπως επίσης, γιατί το φεστιβάλ Δράμας έχει στο παρελθόν απονείμει επτά φορές το βραβείο «Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη» σε σκηνοθέτες των οποίων η ταινία η οποία βραβεύτηκε και δεν ήταν η πρώτη τους.
Η διεύθυνση του φεστιβάλ θεώρησε σκόπιμο ν’ αντιμετωπίσει την διαμαρτυρία ομάδας πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών για την εγκυρότητα του βραβείου, καλώντας τη Σοφία Γεωργοβασίλη στο γραφείο του, ώστε να την παροτρύνει σε προσωπικό επίπεδο να αποσύρει το βραβείο, παρακάμπτοντας την εταιρεία παραγωγής και την παραγωγό της Μαρία Χατζάκου και χρησιμοποιώντας φράσεις όπως “το επόμενο στάδιο είναι να σε λιθοβολήσουν οι συνάδελφοί σου” και “είναι αποφασισμένοι να το πάνε μέχρι τέλους”.
Πιστεύουμε πως είναι ηθική και δεοντολογική υποχρέωση της διοίκησης του Φεστιβάλ να προβεί δημοσίως σε οποιαδήποτε δράση κρίνει απαραίτητη, αντί να επιτίθεται ευθέως και προσωπικά στους νέους δημιουργούς, τους οποίους οφείλει να στηρίζει και να γαλουχεί ως πρωταρχική και ζωτική αποστολή του.
Μέχρι και σήμερα η απόφαση του φεστιβάλ δεν έχει γίνει επίσημως γνωστή στα ΜΜΕ παρά μόνο σε email προς τη Haos Film κ την Σοφία Γεωργοβασίλη και με την απόσυρση του ονόματός της απο τη λίστα των φετινών βραβευμένων στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ.
Με εκτίμηση
Μαρία Χατζάκου Παραγωγός (Haos Film)
Σοφία Γεωργοβασίλη»
Διαβάζοντας τις δύο ανακοινώσεις, μπορεί ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματά του. Ένα από αυτά είναι ότι ο θεσμός του Φεστιβάλ εξακολουθεί να αυτοϋπονομεύεται όσο δεν μπορεί να φτιάξει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο συμμετοχής που να μην είναι ανοιχτό σε διαφορετικές «ερμηνείες« και «καταγγελίες». Κι ένα ακόμα, ότι οποιοδήποτε «επίδικο» προκύπτει, λόγω της προναφερθείσας ασάφειας, δεν μπορεί να λύνεται ιδιωτικώς και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας με υπονοούμενα περί απειλών και μυστικές αποφάσεις ή επιστολές. Αυτό δείχνει ασέβεια, πριν και πάνω απ΄όλα στους δημιουργούς που κάθε χρόνο καταθέτουν το έργο τους σε ένα Φεστιβάλ που συμπλήρωσε φέτος 40 χρόνια παρουσίας…