Λένε ότι μετά τον Σεπτέμβριο βγαίνουν τα πολύ γερά κινηματογραφικά χαρτιά και μάλλον ισχύει. Από τον Γενάρη μέχρι σήμερα όμως, ήταν ουκ ολίγες οι ταινίες που θα διεκδικήσουν μία θέση στη year-end λίστα. Ακολουθούν με αλφαβητική σειρά οι 10 από αυτές που μας εντυπωσίασαν περισσότερο.
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι: η πατάτα που ο Emmerich έβγαλε το 1997 ΔΕΝ ήταν ταινία Godzilla. Είχε απλά το όνομα του βασιλιά των τεράτων. Εντάξει; Ωραία, γιατί η ταινία του 2014 ήταν μια ολοκληρωμένη ταινία Godzilla με τα όλα της. Με τους αναιμικούς ανθρώπινους πρωταγωνιστές της, την καθυστέρηση μέχρι να βγει ο γιγαντιαίος προστάτης της ανθρωπότητας, μια πρώτη γνωριμία με αυτόν τουλάχιστον σεμιναριακή και μια τελική μάχη που συγκινεί τους παλιούς φαν και πορώνει τους νεότερους με τον σκαμπρόζικο σχεδιασμό της. Γενικά, όλη η γοητεία του αγνού εμπορικού κινηματογράφου που αποσκοπεί στην υπερβολή της διασκέδασης βρίσκεται εδώ και, για να μην μπόρεσες να την απολαύσεις ή είχες άλλες προσδοκίες ή δε σε πιάνει αυτό το στυλ. Κάτι που προφανώς σημαίνει ότι δεν ήταν κακή ταινία μα, αντιθέτως, είχε δικό της χαρακτήρα.
Κάτω Από Το Δέρμα (Under the Skin)
Μεγάλο μέρος του φιλοθεάμονος κοινού μίσησε τον ράθυμο, μυστικιστικό ρυθμό της ταινίας, την αυτοσχεδιαστική της φύση, την ψυχεδέλειά της και τους λιγομίλητους χαρακτήρες της. Θεωρήθηκε «περίεργη» ενώ στην ουσία το συγκεκριμένο στυλ δεν είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε σε ταινία. Όσοι κατάφεραν να βυθιστούν στο σκοτάδι της, που ελπίζει πως κάποια στιγμή θα αντικρύσει μια ηλιαχτίδα, ήταν εκείνοι που μπόρεσαν να συνδεθούν πιο άμεσα μαζί της. Γιατί δεν πρόκειται για ταινία την οποία βάζεις στο χειρουργικό τραπέζι και αποδομείς με κλινικά μέσα, μα για ένα σύνολο βιωματικό. Και, αμήν Κύριε, η Scarlett Johansson απέδειξε πως δε χρειάζεται να είναι μια απλή ονείρωξη για να θεωρηθεί άξια λόγου.
Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί (Only Lovers Left Alive)
Κατά κάποιον τρόπο η τελευταία ταινία του Jarmusch, παρά την ξεκάθαρη ένταξή της στις μεταγενέστερες ταινίες του σκηνοθέτη, μοιάζει να είναι και μια βουτιά στο παρελθόν του. Στην έλλειψη σαφούς πλοκής, η οποία περνά σε δεύτερη μοίρα και αφήνει το συνειρμό, την αναφορά και το συναίσθημα να επικρατήσουν για να μας ταξιδέψει νοητά στα darkwave/no wave λαιβάδικα και στο αλλόκοτο σκεπτικό τους. Το χιούμορ του ντύνεται με μεταμεσονύκτια γυαλιά ηλίου, με πειραματικά ηχοτοπία, την ομορφιά του παρακμιακού «ίκτερου» από τον οποίο πάσχει το νυχτερινό Detroit και, πρωτίστως, με τη ρομαντικότερη έννοια της αγάπης. Αυτής που τα πάντα πεθαίνουν γύρω της μα εξακολουθεί να παραμένει πυρωμένη και να καθοδηγεί τους κοινωνούς της, έστω και αν έχουν πολύ περισσότερο χρόνο για να τη γευτούν. Το αν αυτό συμβαίνει επειδή οι συγκεκριμένοι κοινωνοί είναι οι πιο αγνοί πιστοί της ή βαμπίρ είναι ένα θέμα προς συζήτηση. Η πιο Jarmusch ταινία των τελευταίων ετών, χωρίς αμφιβολία.
Η ήπιων τόνων, άψογου ρεαλισμού ελεγεία του Alexander Payne πάνω στην Τρίτη ηλικία, στην κατανόηση και την αποδοχή δε μπορούσε παρά να ξεχωρίσει εξαρχής. Ο Payne αρνείται να δώσει στο ρεαλισμό του και στο απίστευτα καλογραμμένο σενάριό του ένα αρνητικό τέλος, αντίθετα, θέλει να σου δείξει ότι τα όνειρα μπορούν να ενσαρκωθούν και με διαφορετικούς τρόπους. Και το καταφέρνει μέσα από ένα υποδειγματικό φινάλε, πλήρες συγκινήσεως, αφού προηγουμένως έχει σαρκάσει με ανεπανάληπτη οξύνοια την ανθρώπινη απληστία και χαιρεκακία. Και, μάλιστα, πλαισιώνει τους θνητούς και συμπαθέστατους χαρακτήρες του με υποδειγματικές ερμηνείες που ελπίζουμε κάποια στιγμή να γραφτούν στα κατάστιχα του ρεαλιστικού παιξίματος. Τα όνειρα δεν πεθαίνουν όσο υπάρχει και το αύριο τελικά, κύριε Payne.
Το πρώτο σοκ έχει προ πολλού ξεθωριάσει, και τι καταλάβαμε; Πως γενικά αυτή η ταινία δεν βρήκε και πολλούς υποστηρικτές, ενώ χαρακτηρίστηκε ως φλύαρη και χυδαία. Μολαταύτα, αυτοί που παραδόθηκαν στη μελέτη της κατάθλιψης και των εκδηλώσεών της, είναι αυτοί που είπαν πως είναι η καλύτερη ταινία του Von Trier και πως από τώρα μπορούμε να μιλήσουμε για ένα αριστούργημα. Λογικό, καθώς στις τεσσεράμισι ώρες της, ο Trier καταφέρνει να ειρωνευτεί τα πάντα (ακόμα και την ίδια την κινηματογραφική διαδικασία και τον εαυτό του), με τον λιγότερο προσβάσιμο τρόπο, κραδαίνοντας ταυτόχρονα ένα διαλογικό σενάριο που αποκαλύπτει ορισμένες ντεσαντικές καταβολές. Για να καταλήξει να μας πει ότι η λύτρωση κρύβεται στη συνειδητοποίηση του αυτοσκοπού, αυτό θα «γεμίσει τις τρύπες».
Στην επόμενη σελίδα: The rest of the best.
