Η οικογένεια, οι φίλοι και όλος ο κόσμος που στάθηκε όρθιος στη μάχη που δόθηκε μέσα και έξω απ’ τα δικαστήρια για την πάταξη του φασισμού, εδώ και χρόνια μετράνε τους Σεπτέμβρηδες. Φέτος, ο αριθμός είναι το 8 και στο εργοστάσιο Καχραμάνογλου δεν σταματά να φτάνει κόσμος κάθε ηλικίας για να τιμήσει τη μνήμη του Παύλου Φύσσα, τραγουδώντας τα τραγούδια του, σκορπώντας στο Κερατσίνι πότε γέλια και πότε δάκρυα. Παραστάσεις, παρουσιάσεις και συναυλίες θα ολοκληρωθούν το Σάββατο 18/9, ημέρα της δολοφονίας του Παύλου, με μια πορεία που θα ξεκινήσει από το μπλόκο της Κοκκινιάς.
Όποια και όποιος βρεθεί αυτές τις ημέρες στην οδό Κωνσταντινουπόλεως 51 μπορεί να αγοράσει μπλούζες και βιβλία, καθώς και να περιηγηθεί μεταξύ φωτογραφιών που αποτυπώνουν τα χρόνια της μακροχρόνιας δίκης της Χρυσής Αυγής, σκίτσα σπουδαίων καλλιτεχνών, καταλήγοντας στα «Ματωμένα Πορτραίτα» του Δημήτρη Αστερίου που μας μίλησε μέσα σε κλίμα έντονης συγκίνησης.
«Ο κόσμος που έρχεται στην έκθεση, το πρώτο πράγμα που θα αντικρίσει είναι τρία πανό να κείτονται στο έδαφος, πανό τα οποία φέρουν πάνω τους πορτραίτα ανθρώπων που δεν βρίσκονται πια στη ζωή, εξαιτίας της κρατικής βίας ή κάποιας ομοφοβικής επίθεσης και ρατσιστικής επίθεσης, καθώς και γυναικοκτονίες. Τα τρία πανό δημιουργούν τρεις δρόμους, που οδηγούν στο κέντρο της έκθεσης. Διασχίζοντας τον διάδρομο με τα πορτραίτα, είναι σαν να συμπορευόμαστε μαζί με τους ανθρώπους που κείτονται στα πανό και οδηγούμαστε μαζί στον αγώνα και το μαρτύριο τους, καταλήγοντας σε μια κυκλική εγκατάσταση από τριάντα στήλες οι οποίες φέρουν από ένα βαμμένο κόκκινο πουκάμισο που είναι σύμβολο της απώλειας.
Ο κύκλος αυτός, είναι μια αναφορά στον αρχαίο χορό και στο αρχαίο δράμα, και λειτουργεί σαν περιφρούρηση της μνήμης. Όταν φεύγει ένας δικός μας άνθρωπος, συνήθως πετάμε ή δίνουμε τα πράγματα του, πάντα όμως κρατάμε ένα του ρούχο.
Περπατώντας δεξιά του κύκλου, μπορεί κάποιος να διαβάσει τα στοιχεία των ανθρώπων που αποτυπώνονται στην έκθεση. Το πρώτο πορτραίτο που βλέπουμε είναι του Τεμπονέρα και επιλέχθηκε στη θέση αυτή μιας και είναι το πρώτο θύμα κρατικής βίας, σύμβολο για κάθε προοδευτικό άνθρωπο. Έπειτα, όλα τα υπόλοιπα πορτραίτα δεν έχουν χρονολογική σειρά. Όλα μαζί αποτελούν ένα ματωμένο πρόσωπο.
Εμβόλιμα μεταξύ των πορτραίτων υπάρχουν καθρέφτες οι οποίοι φέρουν την ίδια ενστάλαξη με το κόκκινο χρώμα που έχουν και τα σκίτσα. Σκοπός μας είναι, ο άνθρωπος που πηγαίνει από το ένα πορτραίτο στο άλλο, να βλέπει ξαφνικά τον εαυτό του, να κατανοήσει ότι πολύ εύκολα μπορεί και εκείνη ή εκείνος να γίνει ένα ματωμένο πορτραίτο. Υπάρχουν τρεις καθρέφτες ανάμεσα σε όλα τα πορτραίτα που είναι το 3% των γυναικών που κακοποιούνται και συνήθως οδηγούνται στον θάνατο».
Είναι πράγματι ανατριχιαστική η εικόνα δολοφονημένων ανθρώπων να στέκονται μπροστά σου, γεμάτα κόκκινες κηλίδες, ο ένας δίπλα στον άλλον. Μέσα στο πρόσωπα αυτά, μπορείς να διακρίνεις και κάποια άλλα, γονείς των ανθρώπων που χάθηκαν και έγιναν και αυτοί μαζί με τα παιδιά τους, σύμβολα μια βάρβαρης εποχής. «Από γονείς, έχω χρησιμοποιήσει τον Ανδρέα, τον πατέρα του Βαγγέλη Γιακουμάκη, μια μορφή ομηρική που είπε τα πάντα για τον θρήνο του, μέσα απ’ τη σιωπή. Το ίδιο και ο πατέρας του Λουκμάν. Το πορτραίτο της Μάγδας Φύσσα, δημιουργήθηκε τη μέρα που βγήκε η απόφαση στο Εφετείο. Την αποτύπωσα σαν αγία που «στεφανώνεται» με χελιδόνια, συμβολίζοντας με τον τρόπο αυτό, ότι η Άνοιξη τελικά μπορεί και να έρθει».
Διασχίζοντας όλο το σκηνικό της έκθεσης, οδηγούμαστε μπροστά σε μια βιντεοεγκατάσταση, την οποία ο Δημήτρης ονομάζει «Η φωνή». «Στο σημείο αυτό, ακούμε τη φωνή της Μάγδας, να κάνει προσκλητήριο νεκρών. Στην οθόνη βλέπουμε ένα σταχοχώραφο να κινείται απ’ τον αέρα που συμβολίζει τη μάνα γη, την τροφό, που υποδέχεται τους νεκρούς. Παράλληλα, ακούμε τον ήχο μιας μέλισσας που στην μυθολογία είναι η ψυχοπομπός. Έχουμε δηλαδή τρεις γυναίκες, τρεις μάνες, οι οποίες συντονίζονται για χάρη αυτής της τελετουργίας.
Όλο αυτό που μπορεί το κοινό να δει, προέκυψε αντιδραστικά. Άκουγα την είδηση, έβρισκα μια φωτογραφιά του ανθρώπου που η ιστορία του με συγκλόνιζε και μέσα στην ίδια ώρα, δημιουργούνταν τα πορτραίτα. Γι’ αυτό και τα βλέπεις σε μορφή σκίτσου, δείχνουν το φευγαλέο της ζωής».
Η έκθεση που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο λιμάνι των Χανίων, θα βρίσκεται για όλο τον Οκτώβριο στο πνευματικό κέντρο Μελίνα Μερκούρη, στο Κερατσίνι υπό την αιγίδα του δήμου.
