Όποια κι αν είναι η θεμιτή και καθ’ όλα αναγκαία κριτική που ασκείται προς την ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (σ.σ.: στο εξής καλούμενο ΕΚ), το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον τρόπο που λειτουργούν, υπολειτουργούν ή δυσλειτουργούν αυτοί οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, είναι καλό να σημειωθεί ότι μέσα στα γκρι, μεγάλα αυτά κτίρια λαμβάνει χώρα μια όσμωση πολιτικών, πολιτισμών και πολιτών από τις διάφορες χώρες της Ένωσης. Είναι τόπος αναφοράς, σύνδεσης, και οικοδόμησης σχέσεων που όπως σημείωσε τις προάλλες ένας Ιταλός γραφειοκράτης των Βρυξελλών είναι ακριβώς όπως χτίζεις μια ανθρώπινη σχέση. Θέλει κόπο και μόχθο. Ειδικά όταν πρόκειται για μια πολυσυντροφική σχέση, για να το θέσουμε με μεταμιλλένιαλ όρους. Το γεγονός αυτό όμως δεν παραβλέπει την έλλειψη δράσης της ΕΕ σε πολλά και κρίσιμα ζητήματα των καιρών μας, όπως το προσφυγικό, για παράδειγμα. Δουλεύουμε όμως με αυτά που έχουμε, παλεύοντας πάντα για το καλύτερο. Έτσι, στην συγκεκριμένη δημοσιογραφική αποστολή στο ΕΚ, παρακολούθησα τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα στην Ολομέλεια -ή αλλιώς στο hemicycle-, καθώς και τις συνεντεύξεις τύπου που διεξάγονταν παράλληλα και αναμεταδίδω τα όσα συζητήθηκαν -και δεν συζητήθηκαν- στα ευρωβουλευτικά έδρανα και παραπλεύρως.
Διασχίζοντας την καρδιά του καταπράσινου Στρασβούργου, της πόλης αυτής της Αλσατίας, σταυροδρόμι ανάμεσα σε Γαλλία και Γερμανία, με τα παραδοσιακά σπίτια, στολισμένα με κάθε λογής λουλούδια, κι αφού έχω περάσει κάμποσες γέφυρες πάνω από τα δύο ποτάμια που διαπερνούν την πόλη, αρχίζουν ξεπροβάλλουν σιγά-σιγά οι γυάλινες και γυαλισμένες κορυφές του κτιρίου του ΕΚ σε μια απόλυτη αντίθεση με το γύρω περιβάλλον. Φτάνω μπροστά στην είσοδο και μέχρι να περάσω τον έλεγχο, σας παραθέτω μερικές βασικές πληροφορίες παρακάτω.
Το 1992, οι εθνικές κυβερνήσεις της ΕΕ αποφάσισαν ομόφωνα να θεσπίσουν στη συνθήκη της ΕΕ που θα έχουν την επίσημη έδρα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Αυτή η απόφαση είχε σημαντικές συνέπειες για τις ρυθμίσεις εργασίας του Κοινοβουλίου: η επίσημη έδρα του και ο τόπος διεξαγωγής των περισσότερων συνόδων ολομέλειας έγινε επίσημα το Στρασβούργο. Οι κοινοβουλευτικές επιτροπές θα είχαν τις συνεδριάσεις τους στις Βρυξέλλες και η γραμματεία του Κοινοβουλίου (το προσωπικό δηλαδή) θα εδρεύει επίσημα στο Λουξεμβούργο. Το 1997 όλη αυτή η ρύθμιση ενσωματώθηκε στη συνθήκη της ΕΕ.
Το ΕΚ είναι το μόνο άμεσα εκλεγμένο θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα 705 μέλη του ΕΚ αντιπροσωπεύουν τους 448 εκατομμύρια πολίτες. Οι ευρωβουλευτές εκλέγονται μία φορά κάθε πέντε χρόνια από ψηφοφόρους από τα 27 κράτη μέλη. Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι η Μαλτέζα Ρομπέρτα Μετσόλα, από τις 11 Ιανουαρίου 2022. Το Κοινοβούλιο διαθέτει επί του παρόντος 20 επιτροπές, δύο υποεπιτροπές (συγκεκριμένα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ασφάλεια και την άμυνα) και μία ειδική επιτροπή (φορολογικές αποφάσεις). Οι ειδικές επιτροπές είναι προσωρινές και εργάζονται για συγκεκριμένα θέματα εντός καθορισμένου χρονικού πλαισίου. Πιο αναλυτικά οι τις λειτουργίες του Ευρωκοινοβουλίου, εδώ.
Περνώντας στο ειδικά διαμορφωμένο Press Area, παίρνω την αναλυτική ατζέντα της Ολομέλειας, όπου αναγράφεται ακριβώς τι θα συζητηθεί και τι θα ψηφιστεί αυτές τις μέρες στο Στρασβούργο. Επιγραμματικά, σε αυτή τη Σύνοδο της Ολομέλειας του Ιουνίου, συζητήθηκαν μεταξύ άλλων, η κλιματική αλλαγή, η κατάσταση στην Ουκρανία, τα κονδύλια ανάκαμψης προς την Πολωνία, οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, η αναίρεση του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ, καθώς και το Βραβείο Κοινού LUX. Συνεχίζω, αναλυτικά, παρακάτω.
Interview of Roberta METSOLA, EP President by BFM Alsace TV
«Οι Ουκρανοί αξίζουν να γίνουν μέλος της ΕΕ»
Ανάμεσα στους κοστουμαρισμένους πολιτικούς των κρατών-μελών, ντυμένος στα λαδί, ο Πρόεδρος της Ράντα, του Ουκρανικού Κοινοβουλίου, Ruslan Stefanchuk, έδωσε το παρών και μίλησε από το βήμα της Ευρωβουλής, απευθυνόμενος σε όλους τους κατοίκους της Ευρώπης: «Θυμόμαστε όλοι ότι ήσασταν μαζί μας από τις πρώτες κιόλας μέρες. Ακούσαμε πολύ δυνατές λέξεις υποστήριξης προς την Ουκρανία. Έπειτα, αναφέρατε τη λέξη “ελπίδα”. Είπατε “πολεμήστε και θα νικήσετε”. Εμείς πολεμάμε και θα νικήσουμε. Όμως Ουκρανοί πολίτες σκοτώνονται, απλά και μόνο επειδή είναι Ουκρανοί. Πρέπει να καταλάβουμε ότι σήμερα 40 εκατομμύρια Ουκρανοί έγιναν πρόσφυγες. Θα ήθελα να πάρω αυτήν την ευκαιρία για να ευχαριστήσω όλες τις χώρες που ανοίξατε όχι μόνο τις πόρτες των σπιτιών σας, αλλά και τις καρδιές σας. Ειλικρινά, σας ευχαριστώ όλους, σπουδαίοι άνθρωποι!»
«Η αποστολή μου τώρα είναι να πείσω τον καθένα από εσάς ότι οι Ουκρανοί αξίζουν να τους αποδοθεί το καθεστώς της υποψηφιότητας για την ΕΕ», δήλωσε ο Ruslan Stefanchuk.
Τι θα συμβεί μετά; Αυτό ήταν το ερώτημα του Προέδρου της Ράντα. «Η αποστολή μου τώρα είναι να πείσω τον καθένα από εσάς ότι οι Ουκρανοί αξίζουν να τους αποδοθεί το καθεστώς της υποψηφιότητας για την ΕΕ. Αναγνωρίζουμε ότι πρόκειται απλά για υποψηφιότητα. Εγγυόμαστε ότι έχουμε λάβει το μήνυμα ότι πρέπει να δουλέψουμε περαιτέρω για αυτό το καθεστώς. Είναι πολύ σημαντικό για όλους τους Ουκρανούς να ακούσουμε το μήνυμα αυτό από εσάς. Οπότε, φίλοι, αν στις 24 Ιουνίου δεν πάρουμε αυτό το μήνυμα, τότε ο Πούτιν θα πάρει το μήνυμα και θα καταλάβει ξεκάθαρα ότι μπορεί να συνεχίσει με τις τιμωρίες τους. Είναι μια κρίσιμη ημέρα για εμάς και για μια μεγάλη, ενωμένη νίκη», συμπλήρωσε, τονίζοντας ότι πέρα από τις κυρώσεις προς τη Ρωσία, πρέπει να γίνουν περισσότερα, ώστε ο πόλεμος να γίνει αβάσταχτος για τον Πούτιν. «Μόνο η ενότητα σήμερα μπορεί να είναι η εγγύηση για ειρήνη. Δόξα στην Ουκρανία και δόξα στην ενωμένη Ευρώπη».
Οι Ευρωβουλευτές σηκώθηκαν από τα καθίσματά τους και χειροκρότησαν το φορτισμένο λόγο του Ruslan Stefanchuk, ενώ στη συνέχεια φωτογραφήθηκαν μαζί του.
Μετά την ομιλία του Ruslan Stefanchuk στην Ολομέλεια.
Φωτογραφίες με τον Ruslan Stefanchuk, την Πρόεδρο του ΕΚ, Roberta Metsola και Ευρωβουλεύτριες.
Women on Boards: «Περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια σημαίνει πιο ανθεκτικές εταιρείες»
Μετά από δέκα χρόνια καθυστερήσεων, οι διαπραγματευτές Κοινοβουλίου και Συμβουλίου συμφώνησαν επί νομοσχεδίου για την αύξηση της παρουσίας των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Η προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε την Τρίτη το βράδυ αποσκοπεί στη διασφάλιση της ισότητας των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών στην ΕΕ. Σήμερα, μόνο το 30,6% των μελών των διοικητικών συμβουλίων στις μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες της ΕΕ είναι γυναίκες, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών (από 45,3% στη Γαλλία έως 8,5% στην Κύπρο).
Ήρθε πλέον καιρός να ληφθούν δεσμευτικά μέτρα. Περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια σημαίνει πιο ανθεκτικές εταιρείες.
Χάρη στο Κοινοβούλιο, οι εταιρείες θα πρέπει να συμμορφωθούν με τον στόχο αυτό έως το τέλος Ιουνίου 2026, αντί για τις 31 Δεκεμβρίου 2027 όπως προέβλεπε η πρόταση του Συμβουλίου. Στις περιπτώσεις που υποψήφιοι διαθέτουν τα ίδια προσόντα για μια θέση, προτεραιότητα θα πρέπει να δίνεται σε υποψήφιες του υποεκπροσωπούμενου φύλου. Ωστόσο, ακόμη οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με λιγότερους από 250 εργαζομένους θα εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Το Κοινοβούλιο κατόρθωσε να συμπεριλάβει παραδείγματα συγκεκριμένων μέτρων επιβολής κυρώσεων, όπως πρόστιμα και την ακύρωση (από δικαστική αρχή) της επιλογής μελών του διοικητικού συμβουλίου για εταιρείες που παραβιάζουν τις εθνικές διατάξεις που θα θεσπιστούν σύμφωνα με την οδηγία.
Η Επιτροπή FEMM στην οδηγία για το “Women on Boards”.
Η συνεισηγήτρια Evelyn Regner (Σοσιαλιστές, Αυστρία) δήλωσε: «Το Συμβούλιο ήταν τελικά έτοιμο να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων 10 χρόνια μετά την υποβολή της πρότασης της Επιτροπής. Ήρθε πλέον καιρός να ληφθούν δεσμευτικά μέτρα. Περισσότερες γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια σημαίνει πιο ανθεκτικές εταιρείες, πιο καινοτόμες, αλλά και αλλαγή δομών από την κορυφή προς τη βάση στους εργασιακούς χώρους», ενώ η συνεισηγήτρια Lara Wolters (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) πρόσθεσε: «Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ισότητα των φύλων στην κορυφή των επιχειρήσεων δεν επιτυγχάνεται κατά τύχη. Γνωρίζουμε επίσης ότι η μεγαλύτερη πολυμορφία στα διοικητικά συμβούλια συμβάλλει στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων και των αποτελεσμάτων. Η ποσόστωση αυτή μπορεί να αποτελέσει ώθηση προς τη σωστή κατεύθυνση για μεγαλύτερη ισότητα και πολυμορφία στις επιχειρήσεις.»
Η Roberta METSOLA, Πρόεδρος του ΕΚ.
Fit for 55 και Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα
Ο τρίτος μεγαλύτερος ρυπαίνων στον κόσμο, η ΕΕ, ψήφισε να απαγορεύσει την πώληση οχημάτων που εκπέμπουν CO2 και απέρριψε τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά άνθρακα της ΕΕ στο Στρασβούργο την Τετάρτη, ως μέρος του φιλόδοξου σχεδίου μείωσης εκπομπών “Fit for 55” για να προσπαθήσει να αποτρέψει τις επικίνδυνες επιπτώσεις του κλίματος αλλαγή. Μετά από ένα χρόνο διαπραγματεύσεων, οι νομοθέτες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν την Τετάρτη οκτώ νομοσχέδια για την προστασία του κλίματος που πρότειναν μια ανανέωση των στόχων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τον τομέα των αερομεταφορών, τον τρόπο οδήγησης, τον τρόπο ελέγχου της ρύπανσης των χωρών και τη διαχείριση των δασών και της γης, μεταξύ άλλων. Το εμβληματικό πακέτο “Fit for 55” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στοχεύει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ κατά τουλάχιστον 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και να φτάσει τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Ωστόσο, δεν έλειψαν και οι εντάσεις από τις ψηφοφορίες, αφού ακροδεξιοί ευρωβουλευτές, καθώς και Πράσινοι και Σοσιαλιστές ευρωβουλευτές, καταψήφισαν όλοι την αλλαγή του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (ETS), εμποδίζοντας την έγκριση της πρότασης. Το ETS, το οποίο αναγκάζει τη βιομηχανία, τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και τον κλάδο των αερομεταφορών να αγοράζουν και να πωλούν άδειες ρύπανσης από CO2 εντός ενός ανώτατου ορίου που συρρικνώνεται με την πάροδο του χρόνου, στόχευε προηγουμένως να μειώσει αυτό το ανώτατο όριο κατά 43% κάτω από τα επίπεδα του 2005 έως το 2030.
Αυτός ο αριθμός αρχικά επρόκειτο να αυξηθεί στο 67% από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, αλλά οι ευρωβουλευτές από τη συντηρητική πτέρυγα το μείωσαν στο 61% στην τελική πρόταση. Για τους Πράσινους και τους Σοσιαλδημοκράτες, ο στόχος δεν διασφαλίζει ότι οι βιομηχανίες βαριάς ρύπανσης θα αναγκαστούν να μειώσουν τις εκπομπές τους σύμφωνα με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030.
Κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας για το κλίμα, δεν έλειψαν οι εντάσεις.
«Δεν ήταν αρκετά φιλόδοξο», είπε ο Τίμο Ουόλκεν, της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Μιλώντας στο κοινοβούλιο, ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Ράσμους Άντρεσεν, είπε ότι το αποδυναμωμένο σχέδιο νόμου σηματοδοτεί μια «μαύρη μέρα» για την προστασία του κλίματος. «Οι συντηρητικοί και φιλελεύθεροι ευρωβουλευτές προσπάθησαν να αμβλύνουν τη μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας εκπομπών, κάνοντας εξαιρέσεις για τη βιομηχανία», είπε στο Ευρωκοινοβούλιο.
Η κατάσταση είχε εκτραχυνθεί και πολλοί ζήτησαν να συμπεριληφθούν οι διαφωνίες τους στα πρακτικά της συνεδρίασης. Κάποιοι πολιτικοί στην Επιτροπή ανησύχησαν ότι η περαιτέρω φορολόγηση της βενζίνης και της οικιακής θέρμανσης θα προκαλούσε δημόσια αναταραχή και θα έπληττε τους φτωχότερους. Ενώ η Επιτροπή σχεδίαζε επίσης να αναδιανείμει τα χρήματα που θα εισπράττονταν για να αμβλύνει το πλήγμα στα φτωχότερα νοικοκυριά, τα κεφάλαια θα διαχειρίζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις, οπότε δεν ήταν σαφές πόσα θα κατέληγαν στην πραγματικότητα στις τσέπες των ανθρώπων που πλήρωναν πραγματικά το τίμημα.
Η ΕΕ θέλει μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση. Προκειμένου να στηρίξει τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις στην ενεργειακή αυτή μετάβασή, η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα με προϋπολογισμό ύψους 72δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2032. Στην Ολομέλεια όμως έγινε συμβιβασμός που μειώνει το μέγεθός του, ο οποίος συνδέεται με τη συμφωνία που καταργεί τη συμπερίληψη των ιδιωτικών νοικοκυριών στη νέα τιμή άνθρακα, έχοντας διακομματική υποστήριξη.
Επαρκείς κατώτατοι μισθοί
Την προηγούμενη εβδομάδα, οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου συμφώνησαν σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ για τον καθορισμό επαρκών κατώτατων μισθών, όπως αυτοί προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία ή τις συλλογικές συμβάσεις. Η νέα νομοθεσία θα ισχύει για όλους τους εργαζομένους της ΕΕ που έχουν σύμβαση ή σχέση εργασίας. Η συμφωνία προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογήσουν κατά πόσον οι υφιστάμενοι νόμιμοι κατώτατοι μισθοί τους (δηλαδή ο χαμηλότερος μισθός που επιτρέπεται) είναι επαρκείς για να εξασφαλίσουν αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, λαμβάνοντας υπόψη τις δικές τους κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, την αγοραστική τους δύναμη ή τα μακροπρόθεσμα εθνικά επίπεδα παραγωγικότητας και εξελίξεις.
Με τη συμφωνία για τους κατώτατους μισθούς, γράφουμε κοινωνικοπολιτική ιστορία στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά, η νομοθεσία της ΕΕ θα συμβάλλει άμεσα στη διασφάλιση δικαιότερων και καλύτερων αμοιβών για τους εργαζομένους.
Για την αξιολόγηση της επάρκειας, οι χώρες της ΕΕ μπορούν να καθορίσουν ένα «καλάθι αγαθών και υπηρεσιών» σε πραγματικές τιμές. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εφαρμόζουν ενδεικτικές τιμές αναφοράς που χρησιμοποιούνται ευρέως διεθνώς, όπως το 60% του ακαθάριστου διάμεσου μισθού και το 50% του ακαθάριστου μέσου μισθού.
Οι διαπραγματευτές της ΕΕ συμφώνησαν επίσης ότι οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσουν τις κλαδικές και διακλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις ως ουσιαστικό παράγοντα για την προστασία των εργαζομένων, παρέχοντάς τους έναν κατώτατο μισθό. Τα κράτη μέλη στα οποία λιγότερο από το 80% του εργατικού δυναμικού προστατεύεται από συλλογική σύμβαση θα πρέπει να καταρτίσουν σχέδιο δράσης για τη σταδιακή αύξηση της κάλυψης αυτής. Για τον σχεδιασμό της βέλτιστης στρατηγικής για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να εμπλέκουν τους κοινωνικούς εταίρους και να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται και να δημοσιοποιούν το σχέδιο.
Μετά την επίτευξη της συμφωνίας, ο συνεισηγητής Dennis Radtke (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Με τη συμφωνία για τους κατώτατους μισθούς, γράφουμε κοινωνικοπολιτική ιστορία στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά, η νομοθεσία της ΕΕ θα συμβάλλει άμεσα στη διασφάλιση δικαιότερων και καλύτερων αμοιβών για τους εργαζομένους». Η συνεισηγήτρια Agnes Jongerius (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) προσέθεσε: «Με αυτόν τον ευρωπαϊκό νόμο, μειώνουμε τις μισθολογικές ανισότητες και πιέζουμε για υψηλότερους μισθούς για τους χαμηλόμισθους εργαζομένους της Ευρώπης. Όλοι θα πρέπει να είναι σε θέση να αγοράσουν νέα ρούχα, να ενταχθούν σε μια ομάδα άθλησης ή να πάνε διακοπές όπως τους αξίζει. Εν συντομία, θα πρέπει να έχουν αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο».
EP Plenary session – voting session
LUX Audience Award και γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα
Παράλληλα, τιμώντας τη γενοκτονία στη Βοσνία και την ιστορική μνήμη, τα κινηματογραφικά βραβεία LUX ανέδειξαν το κορυφαίο πολιτικό θρίλερ της Jasmila Žbanić, “Quo Vadis, Aida” ως την καλύτερη ταινία στην ΕΕ. Οι άλλες δύο ταινίες φιναλίστ ήταν το “Flee” και η “Μεγάλη Απόδραση”. «Η χειρότερη αδικία είναι όταν πρέπει να περιμένεις για δικαιοσύνη και εμείς περιμένουμε εδώ και 27 χρόνια. Δεν θέλουμε να πεθάνουμε πριν ανακτήσουμε τα απομεινάρια των γιων μας», είπε η Munira Subašić, η επιζήσασα της γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα και πρόεδρος του Συλλόγου Μητέρων της Σρεμπρένιτσα.
Περισσότερα για το βίωμά της, αλλά και για την ταινία “Quo Vadis, Aida” θα βρείτε εδώ.
Στα τηλεοπτικά studio του ΕΚ για τις συνεντεύξεις.
