Το πρωί της 19ης Μαρτίου 2012, o Μοχάμεντ Μεράχ, Γάλλος πολίτης με ρίζες από την Αλγερία, πάρκαρε το μηχανάκι του μπροστά από την είσοδο ενός εβραϊκού σχολείου στην Τουλούζη. Το σχολείο λέγεται Οζάρ Χατόραχ και βρίσκεται σε μία ήρεμη γειτονιά, όχι πολύ μακριά από το κέντρο της πόλης. Ο Μεράχ, έχοντας ασπαστεί ακραίες ισλαμιστικές αντιλήψεις στη φυλακή και εκπαιδευμένος σε στρατόπεδο της Αλ–Κάιντα στο Πακιστάν, κατέβηκε από το μηχανάκι του και άρχισε να πυροβολεί μαθητές και γονείς που είχαν πάει για να πάρουν τα παιδιά τους μετά το σχόλασμα. Σκότωσε έναν 30χρονο ραβίνο και τα δύο παιδιά του, ηλικίας 3 και 6 ετών. Ο Μεράχ μπήκε στο προαύλιο του σχολείου, συνεχίζοντας να πυροβολεί κατά των μαθητών. Κυνήγησε ένα 8χρονο κορίτσι που λεγόταν Μίριαμ Μονσονέγκο. Το έπιασε από τα μαλλιά, το έριξε στο έδαφος και κόλλησε το περίστροφό του στο κεφάλι της. Πάτησε τη σκανδάλη, όμως το όπλο μπλόκαρε. Έβγαλε δεύτερο περίστροφο, στόχευσε ξανά την 8χρονη Μίριαμ και πάτησε τη σκανδάλη. Ο ήχος των πυροβολισμών έκανε τον διευθυντή του σχολείου να βγει στο προαύλιο. Ο Γάακοβ Μονσονέγκο μόλις είχε δει τον Μεράχ να εκτελεί την κόρη του. Λίγες ώρες μετά την τρομοκρατική επίθεση, ο Μεράχ έπεσε νεκρός από πυρά της αστυνομίας.
Είναι οι Εβραίοι ανεπιθύμητοι στην Ευρώπη; Αυτό το ερώτημα θέτει το αμερικανικό περιοδικό The Atlantic, προσπαθώντας να ανακαλύψει αν η Ευρώπη ζει ένα δεύτερο 1933.
http://youtu.be/3wu5PAtj5Ds
Εικόνες από το Ολοκαύτωμα (1)
Στην πόλη της Τουλούζης ζει ο γιατρός Τσαρλς Μπένσεμχουν. Είναι Εβραίος, γεννημένος στο Μαρόκο. Ο ίδιος βιώνει καθημερινά την κατάρρευση των σχέσεων μεταξύ της εβραϊκής κοινότητας και του μουσουλμανικού πληθυσμού της πόλης. Πολλοί από τους ασθενείς του είναι Μουσουλμάνοι από τη Βόρεια Αφρική. «Αυτοί οι άνθρωποι είναι σαν εμένα, που γεννήθηκαν στην ίδια περιοχή. Μιλάμε την ίδια γλώσσα και καταλαβαίνουμε βαθιά ο ένας τον άλλον». Παρά τις καλές σχέσεις που επικρατούσαν μεταξύ Εβραίων και Μουσουλμάνων, «η κατάσταση έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια», αναφέρει ο Μπένσενχουμ. «Τώρα τα παιδιά τους τούς λένε ”μην πάτε στον Εβραίο”, ”δεν μπορείτε να εμπιστεύεστε τον Εβραίο”. Έχουν υιοθετήσει ακραίες αντιλήψεις. Είναι ανησυχητικό. Η νέα γενιά είναι αντισημίτες με τρόπο που δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν».
Ακολουθούν οι ασθενείς την παραίνεση των παιδιών τους; «Ναι», λέει ο Μπένσεμχουν. «Σε κάποιες περιπτώσεις, ναι».
Η αποτυχία – ή χειρότερα η απροθυμία – της Ευρώπης να καταστήσει τους μουσουλμάνους ισότιμο μέλος της ευρωπαϊκής κοινωνίας συνέβαλε στην εκμετάλλευση τους από προπαγανδιστές του αντισημιτισμού και όσους στρατολογούν για λογαριασμό εξτρεμιστικών ομάδων, όπως ο ISIS.
Οι αντισημιτικές αντιλήψεις κερδίζουν και πάλι έδαφος στην Ευρώπη. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετσέπ Ταγίπ Ερνγογάν, είπε για τους Εβραίους ότι «αυτοί που καταδικάζουν τον Χίτλερ μέρα νύχτα τον έχουν ξεπεράσει σε βαρβαρότητα». Στην Ουγγαρία, ένα από τα στελέχη του ακροδεξιού κόμματος Jobbik κάλεσε την κυβέρνηση να καταρτίσει μία λίστα με όλους τους Εβραίους κατοίκους της χώρας που θα μπορούσαν να αποτελέσουν «κίνδυνο για την ασφάλεια του έθνους». Και αν όλα αυτά μας φαίνονται μακρινά, το Atlantic αναφέρει ότι το 69% των Ελλήνων ασπάζεται αντισημιτικές αντιλήψεις. Πώς άλλωστε να είναι διαφορετικά τα πράγματα όταν Χρυσή Αυγή, που υποστηρίζει δημόσια το Judenhass – το μίσος απέναντι στους Εβραίους – αποτελεί τρίτη δύναμη στο ελληνικό κοινοβούλιο;
Μέλη του ουγγρικού εθνικιστικού κόμματος Jobbik, που θυμίζουν πολύ…
…την στρατιωτική οργάνωση της Χρυσής Αυγής. Φωτογραφία: Παναγιώτης Τζάμαρος/FOSPHOTOS
Όμως η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ και το φαινόμενο του αντισημιτισμού έχει σήμερα διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα που το αποκρυστάλλωσαν ιδεολογικά τις δεκαετίες του 1930-40. Αυτό που κάνει τη νέα εποχή της αντισημιτικής βίας στην Ευρώπη διαφορετική από προηγούμενες είναι ότι τα δυτικού τύπου πλαίσια αντισημιτικής σκέψης έχουν αναμειχθεί με αισθήματα μουσουλμανικής εβραιοφοβίας. Η βία ενάντια σε Εβραίους στην Ευρώπη του 2015 προέρχεται κυρίως από μουσουλμάνους, οι οποίοι στη Γαλλία, το επίκεντρο της «εβραϊκής κρίσης», είναι δέκα φορές περισσότεροι από τους Εβραίους.
http://youtu.be/CDxX_OP0G1M
Εικόνες από το Ολοκαύτωμα (2)
To γεγονός ότι οι κύριοι προπαγανδιστές του σύγχρονου αντισημιτισμού μπορούν να εντοπιστούν στις συνεχώς διευρυνόμενες αλλά ευνουχισμένες πολιτικά μουσουλμανικές κοινότητες της Ευρώπης προκαλεί ιδεολογική σύγχυση στις ελίτ της Ευρώπης. Οι Μουσουλμάνοι της γηραιάς ηπείρου αποτελούν μία αδύναμη μειονότητα. Η αποτυχία – ή χειρότερα η απροθυμία – της Ευρώπης να καταστήσει τους μουσουλμάνους ισότιμο μέλος της ευρωπαϊκής κοινωνίας συνέβαλε στην εκμετάλλευση τους από προπαγανδιστές του αντισημιτισμού και όσους στρατολογούν για λογαριασμό εξτρεμιστικών ομάδων, όπως ο ISIS.
Όμως η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ και το φαινόμενο του αντισημιτισμού έχει σήμερα διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα που το αποκρυστάλλωσαν ιδεολογικά τις δεκαετίες του 1930-40. Αυτό που κάνει τη νέα εποχή της αντισημιτικής βίας στην Ευρώπη διαφορετική από προηγούμενες είναι ότι τα δυτικού τύπου πλαίσια αντισημιτικής σκέψης έχουν αναμειχθεί με αισθήματα μουσουλμανικής εβραιοφοβίας
Το φαινόμενο του σύγχρονου αντισημιτισμού φαίνεται πως έχει κατακλύσει όλη την Ευρώπη. Αυτό το ξέρει καλά ο Σνερ Κέσελμαν, ο ραβίνος που ζει στη Μάλμε. Η πόλη της νότιας Σουηδίας έχει 300.000 κατοίκους, από τους οποίους 50.000 είναι μουσουλμάνοι. Η εβραϊκή κοινότητα μετρά λιγότερους από 1000 Εβραίους, με τον πληθυσμό της να έχει πέσει στο μισό τον τελευταίο χρόνο.
Βιαιοπραγίες και βανδαλισμοί κατά των Εβραίων είναι συχνό φαινόμενο στο Μάλμε. Ο Κέσελμαν είναι ένας από τους κύριους στόχους, καθώς είναι ο μόνος Εβραίος που ντύνεται ακόμη με έναν γνήσιο εβραϊκό τρόπο – κιπά, μαύρο καπέλο, μαύρο σακάκι και μακριά γενειάδα. Ο ίδιος υπολογίζει πως έχει δεχθεί πάνω από 150 επιθέσεις στα 10 χρόνια διαμονής του στην πόλη. «Πολλοί με βλαστημούν ενώ συχνά διάφοροι μου πετούν μπουκάλια από τα αυτοκίνητά τους. Κάποιοι μάλιστα έχουν κάνει όπισθεν για να με χτυπήσουν», αναφέρει στο Atlantic. Αποφεύγει να κυκλοφορεί έξω με τη γυναίκα και τα 4 παιδιά του, για να μην γίνουν στόχος κάποιας επίθεσης. Όταν τον ρωτούν γιατί δεν εγκαταλείπει το Μάλμε, ο Κέσελμαν απαντά πως, αν το έκανε, «η πόλη δε θα είχε πλέον κανένα ραβίνο».
Τον περασμένο Ιανουάριο, στην εκδήλωση για την 70ή επέτειο από την απελευθέρωση του Άουσβιτς, ο Αμερικανός επιχειρηματίας και πρόεδρος του παγκόσμιου συνεδρίου Εβραίων, Ρόναλντ Λάουντερ, είπε στηλιτεύοντας την Ευρώπη: «Φαίνεται να ζούμε περισσότερο στο 1933 παρά στο 2015». Ανέφερε πως τα εβραιόπουλα του Παρισιού, της Βουδαπέστης και του Λονδίνου φοβούνται να φορέσουν το κίπα, μίλησε για τους βανδαλισμούς σε εβραϊκά μαγαζιά, τις επιθέσεις σε συναγωγές και συμπέρανε ότι έχει ήδη ξεκινήσει μία αργή έξοδος των Εβραίων από την Ευρώπη.
http://youtu.be/Xb-0jD-uiUg
Η ομιλία του Ρόναλντ Λάουντερ στην 70η επέτειο από την απελευθέρωση στο Άουσβιτς
Όσο ανησυχητική και αν είναι η άνοδος του αντισημιτισμού σε μία Ευρώπη που διολισθαίνει σε ακροδεξιές πρακτικές και κόμματα, η αναλογία μεταξύ του 2015 και του 1933 είναι ατυχής. Το 1933, ο αντισημιτισμός αποτελούσε κρατική ιδεολογία στη ναζιστική Γερμανία, με τα υπόλοιπα φασιστικά – θα πρέπει να σημειώσουμε και δημοκρατικά – κράτη να «εχθρεύονται» τους Εβραίους. Αυτό σήμερα δεν υπάρχει στην Ευρώπη. Αντίθετα, υπάρχει μία πολιτική τάξη που καταδικάζει τον αντισημιτισμό. Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Μάνουελ Βαλς, είπε πως «η επιλογή έγινε από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, που κατέστησε τους Εβραίους ισότιμους πολίτες». «Αν 100.000 Εβραίοι εγκατέλειπαν τη Γαλλία, η χώρα δε θα ήταν ποτέ η ίδια». Και η Άνγκελα Μέρκελ έχει υποστηρίξει θερμά τους Εβραίους της Ευρώπης: «Όποιος χτυπά κάποιον που φορά κιπά, χτυπά όλους εμάς. Όποιος βεβηλώνει έναν εβραϊκό τάφος εξευτελίζει τον πολιτισμό μας. Όποιος κάνει επίθεση σε μία συναγωγή επιτίθεται στα θεμέλια της ελεύθερης κοινωνίας μας». «Θα ήμουν βαθιά πληγωμένος και μόνο στη σκέψη ότι μέλη της εβραϊκής κοινότητας θα πίστευαν ότι η Βρετανία δεν είναι πια ένας ασφαλής τόπος για αυτούς», είπε στο Atlantic ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον.
Το 2015 δεν είναι 1933. Ούτε 1929. Όμως αυτό δεν κάνει λιγότερο φρικαλέο να κρύβεις στην Ευρώπη του 2015 την ταυτότητά σου όταν πας από το σπίτι στο σχολείο.
Ακόμη, σήμερα υπάρχει για τους Εβραίους ένα κράτος, το Ισραήλ, το οποίο, έχοντας ιστορικά τη στήριξη των ΗΠΑ αποτελεί ultimum refugium για τα 14 εκατομμύρια Εβραίων του πλανήτη. Μάλιστα ο σιωνισμός και η πολιτική του Ισραηλινού κράτους αποτελεί έναν από τους λόγους που πολλοί έχουν υιοθετήσει αντισημιτικές αντιλήψεις. Τίποτα από όλα αυτά δεν υπήρχε στην Ευρώπη του 1933.
Δίπλα στην οικονομική κρίση και την ανικανότητα της Ευρώπης να εντάξει τους μουσουλμάνους στο modus vivendi της δυτικής κοινωνίας, υπάρχει ένας ακόμη λόγος – ίσως ο πιο ανησυχητικός – που επαναφέρει τον αντισημιτισμό ως ρεύμα της ρατσιστικής έξαρσης: οι μνήμες της ναζιστικής θηριωδίας ξεθωριάζουν. Φαίνεται πως η κοινή γνώμη βρίσκεται σήμερα πιο κοντά από ποτέ άλλοτε στην περιβόητη δήλωση του Ζαν-Μαρί Λε Πεν: «Θέτω πολλά ερωτήματα στον εαυτό μου. Δεν ισχυρίζομαι ότι δεν υπήρχαν οι θάλαμοι των αερίων. Δεν τους έχω δει ο ίδιος… Απλώς πιστεύω ότι είναι μία λεπτομέρεια της ιστορίας του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου».
Το 2015 δεν είναι 1933. Ούτε 1929. Όμως αυτό δεν κάνει λιγότερο φρικαλέο να κρύβεις στην Ευρώπη του 2015 την ταυτότητά σου όταν πας από το σπίτι στο σχολείο.
