Οι ελευθερίες σε κίνδυνο

Η πρόσφατη επιχείρηση της Βελγικής αστυνομίας που οδήγησε στον θάνατο δυο τρομοκρατών και στη σύλληψη πολλών ακόμα ήταν το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο κύκλο θρησκευτικής βίας που ζούμε τον τελευταίο καιρό στον δυτικό κόσμο. Σύμφωνα με όσα δηλώνει η αστυνομία εδώ στο Βέλγιο οι τρομοκράτες είχαν σκοπό να επιτεθούν σε αστυνομικά τμήματα ενώ πιθανότατα έχουν διασυνδέσεις με το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ).

Τον περασμένο Μάιο στο Βέλγιο έλαβε χωρά η πρώτη τρομοκρατική ενέργεια του νέου κύματος επιθέσεων στο δυτικό κόσμο. Τότε, τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Εβραϊκό μουσείο των Βρυξελλών μετά από επίθεση φερόμενου μέλους του ΙΚ. Το γεγονός δεν πήρε τόσο μεγάλη διάσταση όσο τα χτυπήματα στη Γαλλία μιας και η επίθεση στο Charlie Hebdo είχε θύματα μερικούς από τους πιο αναγνωρισμένους σκιτσογράφους της χώρας και άγγιξε ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία των δυτικών κοινωνιών, αυτό της ελευθερίας του λόγου.

Το ανησυχητικό των πρόσφατων επιθέσεων σε σχέση με προηγούμενα κύματα (Μαδρίτη 2004 και Λονδίνο 2005), είναι ότι δεν προέρχονται από μεγάλες οργανώσεις με κεντρική διοίκηση και συγκεκριμένη δομή σαν την Al Qaeda, άλλα από ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Πολλοί από αυτούς έχουν βέβαια διασυνδέσεις με το ΙΚ, αλλά από την φύση των επιθέσεων τους καταλαβαίνει κανείς ότι η πρωτοβουλία είναι δικιά τους και η επίθεση δεν είναι μέρος κάποιου συγκεκριμένου σχεδίου. Αυτό είναι αρκετά ανησυχητικό γιατί μεγάλες επιθέσεις είναι πιο δύσκολο να οργανωθούν και πιο εύκολο να αποτραπούν από τις αρχές σε σύγκριση με άτομα που ξυπνάνε ένα πρωί, παίρνουν ένα όπλο και εκτελούν οποίον βρουν μπροστά τους.

Για ορισμένους αναλυτές το νέο κύμα επιθέσεων είναι αποτέλεσμα της κοινωνικής θέσης πολλών μουσουλμάνων στα σύγχρονα δυτικά κράτη σε συνδυασμό με την ελευθερία του κάθε Ιμάμη να ερμηνεύσει το Κοράνι με τον δικό του τρόπο. Με απλά λόγια, άτομα με λίγες ευκαιρίες στη χώρα τους, σχετικά αποκλεισμένα από την κοινωνία της οποίας είναι μελή, βρίσκουν κοινωνικό «καταφύγιο» στα Τζαμιά. Εκεί, ο Ιμάμης που θ’ ακούσουν μπορεί να είναι από τον πιο δεκτικό έως τον πιο κριτικό σε ότι αφορά τις αξίες και τον τρόπο ζωής στη Δύση. Στη δεύτερη περίπτωση το αποτέλεσμα μπορεί να είναι οι τελευταίες επιθέσεις στο Βέλγιο, την Αυστραλία και τη Γαλλία.

Ακόμα πιο ανησυχητικά πάντως είναι τα φαινόμενα αντισλαμισμού σε τόπους που είναι παραδοσιακά ανοιχτοί προς στους μετανάστες -όπως η Γερμανία- με πολυπληθείς διαδηλώσεις κατά της Ισλαμοποίησης των δυτικών χωρών. Όπως σωστά «όλοι είμαστε Charlie» για να υπερασπιστούμε την ελευθερία λόγου και έκφρασης, καλό θα ήταν να είμαστε και Musulmane για να υπερασπιστούμε την ελευθερία του καθενός να πιστεύει αυτό που θέλει, αλλά και την πλειοψηφία των Μουσουλμάνων που δεν έχουν καμιά σχέση με τον θρησκευτικό εξτρεμισμό.

Εμείς, οι Χριστιανοί, άλλωστε ούτε ήμασταν ποτέ, ούτε γίναμε τώρα καλύτεροι από κανέναν για να έχουμε δικαίωμα να διαμαρτυρηθούμε. Φτάνει να αναφερθούμε στις Σταυροφορίες, τη νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου και την Αποικιοκρατία αλλά και σε ακόμα πιο πρόσφατα παραδείγματα θρησκευτικής βίας προερχομένη από Χριστιανούς. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στην πρώην Γιουγκοσλαβία για παράδειγμα, τα «αδέρφια» μας οι Σέρβοι δεν μεταχειρίστηκαν με τον καλύτερο τρόπο τις Μουσουλμανικές κοινότητες των Κοσοβάρων ή των Βοσνίων. Για κάποιους εκείνη η περίπτωση έχει να κάνει με εθνική διαφορά και όχι θρησκευτική. Σε κάθε περίπτωση όμως το θρησκευτικό σκέλος δε μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι οι μοναδικές χώρες της Ομοσπονδίας με τις οποίες η Σερβία δεν μπήκε σε πόλεμο ήταν το Μαυροβούνιο και η Μακεδονία (ΦΥΡΟΜ). Η πλειοψηφία των κατοίκων και στις δυο αυτές χώρες είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι.