Ο Dawa Steven Sherpa δεν είναι συνηθισμένος επιχειρηματίας. Ζει και δραστηριοποιείται στο Νεπάλ ως τουριστικός επιχειρηματίας, οδηγώντας κόσμο με ασφάλεια στα επικίνδυνα μονοπάτια των Ιμαλαΐων και παράλληλα ακτιβιστής για το περιβάλλον. Στα μοναδικά ρεκόρ του συμπεριλαμβάνονται, η (δις) ανάβαση του Έβερεστ και η πεζοπορία κατά μήκος περίπου 1.555 χιλιομέτρων μέσα σε 99 ημέρες, καλύπτοντας το κομμάτι των Ιμαλαΐων του Νεπάλ. Έγινε γνωστός για το φούρνο του, που βρίσκεται στο μεγαλύτερο ύψος (5.300 μέτρα). Ανέλαβε τη δουλειά από τον πατέρα του και συνεχίζει με τον ίδιο ζήλο, όχι μόνο το να διατηρήσει τη δουλειά σε καλό επίπεδο, αλλά και να αγωνιστεί για την προστασία του περιβάλλοντος, καθαρίζοντας περίπου 15.000 kgs σκουπιδιών από τις παρυφές του Έβερεστ. Αυτά και άλλα πολλά είπε στο TEDx Athens και άλλα τόσα στην Popaganda. Ευχαριστούμε την Coca-Cola που μας έδωσε τη δυνατότητα να συνομιλήσουμε με έναν άνθρωπο που “σπαταλά” το χρόνο του για να κάνει καλό στον τόπο του και στον υπόλοιπο πλανήτη.
Πώς σου φαίνεται η Ελλάδα μέχρι στιγμής; Τέλεια, τη λατρεύω
Πρώτη φορά εδώ; Πρώτη φορά και στην Αθήνα και στη χώρα γενικά. Θαυμάζω την ιστορία της και είμαι πολύ ενθουσιασμένος που βρίσκομαι εδώ.
Από πού έμαθες την ελληνική ιστορία; Από βιβλία και τη σχολή φυσικά. Η ιστορία μου αρέσει ιδιαίτερα σαν αντικείμενο.
Η Ελλάδα σε σύγκριση με το Νεπάλ; Είναι πολύ διαφορετικό φυσικά. Αλλά τόσο στο Νεπάλ όσο και στην Ελλάδα, η οικογένεια είναι πολύ σημαντική. Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες, οι Έλληνες είναι πολύ χαλαροί άνθρωποι, όπως και εκείνοι στο Νεπάλ. Δε μοιάζουν με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, που είναι σε μια διαρκή δράση. Και στο Νεπάλ έχουμε κρίση, αλλά παρόλα τα προβλήματα, καταφέρνουμε να δείχνουμε χαρακτήρα.
Γνωρίζουν τι γίνεται στον έξω κόσμο στο Νεπάλ; Χρησιμοποιούν τα μέσα; Ναι, βέβαια. Στο Κατμαντού είμαστε περίπου όπως στην Αθήνα, αλλά είναι οι αγροτικές περιοχές του Νεπάλ που έχουν έλλειψη σε αυτό το θέμα. Είμαστε και εμείς αρκετά μεγάλη πόλη, περίπου 3 εκατομμύρια, αλλά στην εξοχή δεν είναι τόσο διαδεδομένα τα νέα μέσα.
Λογαριάζεται ως χώρα του Τρίτου Κόσμου; Ναι. Ο πολιτικά ορθός όρος που θα χρησιμοποιούσε κανείς είναι το «υποανάπτυκτη». Υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν στο Νεπάλ. Αλλά τα βλέπω συνήθως ως ευκαιρίες. Όσο περισσότερα προβλήματα, τόσο περισσότερες και οι ευκαιρίες.
Έχετε αριστερούς και δεξιούς στην πολιτική; Ναι, σαφέστατα. Από τη μια μεριά έχουμε τους Μαοϊστές-κομμουνιστές, δημοκρατικούς, φιλοβασιλικούς.
Τι σημαίνει Σέρπα; Έχει διπλή σημασία. Σαν λέξη, προέρχεται από το Θιβέτ, γιατί καταγόμαστε από το ανατολικό Θιβέτ και σημαίνει «Άνθρωποι της Ανατολής» και οι Σέρπα ζούσαν στα βουνά για πάρα πολύ καιρό, ήταν σκληραγωγημένοι. Όταν οι Βρετανοί πρωτοξεκίνησαν τις αποστολές στα Ιμαλάια, παρατήρησαν ότι οι Σέρπα ήταν δυνατοί και μπορούσαν να τους καθοδηγήσουν στις αποστολές. Οπότε από ένα σημείο και μετά, μόνοι οι Σέρπα οδηγούσαν και γεννήθηκε η εντύπωση ότι Σέρπα σήμαινε οδηγός ή καθοδηγητής. Έγινε σαν τίτλος δουλειάς ταυτόχρονα. Είναι ένα εθνολογικό γκρουπ και οι Σέρπα ζούσαν στα ανατολικά του Νεπάλ.
Τώρα που μένεις; Ζω στο Κατμαντού. Οργανώνουμε πολλές αποστολές στα Ιμαλάια, αυτή είναι άλλωστε και η οικογενειακή επιχείρηση που είχε ξεκινήσει ο πατέρας μου. Γι’αυτό το λόγο άρχισα να κάνω αναρρίχηση, λόγω δουλειάς αρχικά, αλλά μετά οδηγήθηκε σε ένα άλλο επίπεδο.
Εγώ μπορώ να σκαρφαλώσω; Ο καθένας μπορεί, αρκεί να είσαι κατάλληλα προετοιμασμένος και προπονημένος. Πρώτα πρέπει να κάνεις πεζοπορία μέχρι τους πρόποδες και μετά να σκαρφαλώσεις. Οπότε πρέπει να είσαι γυμνασμένος, να έχεις προπονηθεί.
Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα για το περιβάλλον; Το μεγαλύτερο είναι η κλιματική αλλαγή. Όλοι οι παγετώνες, το χιόνι και ο πάγος λιώνουν. Αυτό σημαίνει ότι συναντάς πιο εύκολα, χιονοστιβάδες, κατολισθήσεις, σπάει πιο συχνά ο πάγος. Εκεί πέρα υπάρχουν αρκετά χωριά. Η Ινδία είπε πως ενάμισι δισεκατομμύριο άτομα εξαρτώνται από το νερό που προέρχεται από τα Ιμαλάια. Δηλαδή όχι μόνο χωριά, αλλά ολόκληρες χώρες.
Και πως προσπαθείτε να λύσετε το πρόβλημα; Υπάρχουν δυο τρόποι για να λύσεις ένα πρόβλημα: Πρώτον, να γιατρέψεις την ασθένεια και δεύτερον, να ακολουθήσεις αγωγή για τα συμπτώματα. Το πρώτο δεν γίνεται να το κάνει από μόνο του το Νεπάλ, γι’αυτό ερχόμαστε να μιλήσουμε, για να εγείρουμε συνειδήσεις. Πρέπει να πω στους ηγέτες μου να κάνουν το «σωστό πράγμα», αλλά πρέπει να πείτε και εσείς στους δικούς σας το ίδιο. Αυτή είναι η μια πλευρά. Η άλλη πλευρά, αφορά αυτούς που μένουν επάνω στα βουνά, που δεν μπορούν να περιμένουν την υπογραφή ενός χαρτιού, που να λέει «λύστε το πρόβλημα». Αυτοί ζουν με το πρόβλημα και πρέπει να προσαρμοστούν σ’αυτό. Αυτή την περίοδο είμαι περισσότερο διατεθειμένος και παθιασμένος με το να προσπαθήσω να προσφέρω έργο σε αυτή την πλευρά, να βοηθήσω.
Είναι δυνατοί άνθρωποι;Βέβαια, πολύ δυνατοί. Δεν ξέρω αν παρακολουθήσατε την ομιλία μου, αλλά υπήρχε μια φωτογραφία με ένα μωρό να καβαλάει ένα άλογο. Τόσο δυνατοί είναι.
Το event της TEDx θα βοηθήσει πιστεύετε; Δεν ξέρω σίγουρα, αλλά θα φέρει στο φως αυτά τα προβλήματα που έχει το Νεπάλ. Και ίσως, μπορεί να βρω κι άλλα άτομα που έχουν τους ίδιους στόχους με εμένα και θέλουν να βοηθήσουν.
