- Ο Ζάκ Λακάν [Jaques Lacan] (1910-1981) ήταν Γάλλος ψυχαναλυτής και θεωρητικός της ψυχανάλυσης.
- Ανέπτυξε και μεταμόρφωσε τη φροϋδική θεωρία και πρακτική, σύμφωνα με τη δομική γλωσσολογία του Saussure.
-
Σύμφωνα με το Λακάν, το ασυνείδητο δεν είναι ένα άθροισμα βιολογικών ενστίκτων και ορμών, αλλά κυρίως ένα σύστημα γλωσσολογικών σημαινόντων. Έτσι, ερμηνεύει τις θεμελιώδεις για τη φροϋδική θεωρία διαδικασίες της συμπύκνωσης και μετάθεσης ως παραδείγματα μεταφοράς και μετωνυμίας. Πρότεινε έναν φροϋδισμό στον οποίο τα ίχνη του ουσιώδους καρτεσιανού εαυτού αντικαθίστανται από ένα σύστημα συμβολικών λειτουργιών.
-
Αντίθετα με τις καθιερωμένες απόψεις, το εγώ αποτελεί μια φανταστική προβολή και όχι την πρόσβασή μας στο πραγματικό (που, για τον Λακάν, είναι το ανέφικτο και ανέκφραστο όριο της γλώσσας). Σε συμφωνία με τις θεωρητικές θέσεις του, ο Λακάν ανέπτυξε ένα νέο είδος ψυχαναλυτικής πρακτικής στο οποίο προσπάθησε μάλλον να αποφύγει παρά να πετύχει τη “μεταβίβαση” μέσω της οποίας ο αναλυόμενος ταυτίζεται με το ώριμο εγώ του αναλυτή.
- Παροιμιώδης είναι η δυσκολία των έργων του (Écritis και οι αναρίθμητοι τόμοι των Σεμιναρίων του) που βρίθουν από ιδιότυπα δίκτυα υπαινιγμών, λεκτικά παιχνίδια και παράδοξα, πλούσια και ερεθιστικά για κάποιους και παράλογα σκοτεινά για άλλους.
- Πέρα από την ψυχανάλυση, ο Λακάν άσκησε σημαντική επίδραση στους θεωρητικούς της λογοτεχνίας και τους μετα-στρουκτουραλιστές φιλοσόφους, όπως ο Foucault, ο Derrida και ο Deleuze.
