Πολλές φορές στο τέλος μιας ταινίας επιστημονικής φαντασίας μας έχει περάσει από το μυαλό η εξής σκέψη: τι θα γινόταν αν όλα αυτά πραγματοποιούνταν; Δυστοπικοί μελλοντικοί κόσμοι, ρομπότ και μηχανές πρωταγωνιστούν σε τέτοιου είδους καλλιτεχνικές δημιουργίες, σκέψεις, θεωρίες και συνομωσιολογίες σε ανώνυμα blogs αφού οι εξελίξεις της τεχνολογίας και της επιστήμης έχουν πατήσει γκάζι τα τελευταία χρόνια -αν όχι από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν στην ανθρώπινη διανόηση. Τι γίνεται όμως με την περίπτωση που αυτές οι θεωρίες διατυπώνονται όχι από κάποιο αυτοαποκαλούμενο μέντιουμ, αλλά από έναν σεβάσμιο εφευρέτη του MIT που έχει τιμηθεί με Grammy επιστημολογίας μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο; Ακολουθεί η ιστορία ενός από τους πιο εκκεντρικούς εν ζωή επιστήμονες, της «απόλυτης μηχανής σκέψης» όπως τον χαρακτήρισε το Forbes, που προβλέψει ότι σε 25 χρόνια οι άνθρωποι θα ενωθούν με τα ρομπότ και θα ζουν για πάντα.
«Μέχρι το 2000 ένας υπολογιστής θα έχει νικήσει τον καλύτερο παίκτη στο σκάκι», έγραφε το 1990 στο βιβλίο του The Age of Intelligent Machines, ο Ray Kurzweil. Επτά χρόνια αργότερα, ο υπολογιστής Deep Blue νίκησε τον παγκόσμιο πρωταθλητή σκάκι, Garry Gasparov. Στο ίδιο βιβλίο, είχε προβλέψει και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Πίσω στα early 50’s, σε μια σχολική αίθουσα στο Queens της Νέας Υόρκης, ο μικρός Ray σχεδίαζε στο μπλοκάκι του, αντί να παρακολουθεί το μάθημα. Στην ηλικία των πέντε είχε ήδη δηλώσει ότι ήθελε να γίνει εφευρέτης. Στα 6 ξεκοκκάλιζε λογοτεχνικές σειρές επιστημονικής φαντασίας, στα 8 κατασκεύασε ένα ρομποτικό παιχνίδι, στα 14 εξέδωσε την πρώτη μελέτη του για τον εγκεφαλικό φλοιό και στα 15 έγραψε το πρώτο πρόγραμμα για υπολογιστή. Το 1965, οι θεατές του προγράμματος I’ ve got a secret παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον έναν 17χρονο μαθητή να εκτελεί στο πιάνο μια πρωτότυπη μουσική σύνθεση. Στη συνέχεια, ο 17χρονος Ray εξηγούσε στο κοινό πώς είχε κατασκευάσει μια μηχανή ικανή να αναλύει τα έργα μεγάλων συνθετών και στη συνέχεια να συνθέτει η ίδια νέα, παρόμοια με αυτά. Λίγο αργότερα, την ίδια χρονιά, ο Kurzweil δεχόταν βραβεία και αυτοπροσώπως συγχαρητήρια από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Lyndon B Johnson σε εκδήλωση στο Λευκό Οίκο.
Με ένα τέτοιο ξεκίνημα, η πορεία του ήταν λίγο πολύ προδιαγεγραμμένη. Προσκλήθηκε να σπουδάσει στο MIT, όπου σε ένα χρόνο παρακολούθησε όλα τα προσφερόμενα μαθήματα προγραμματισμού και ίδρυσε μια μικρή εταιρεία. Το 1974 ιδρύει την Kurzweil Computer Products και ξεκινάει την κατασκευή του πρώτου συστήματος αναγνώρισης χαρακτήρων, για την υλοποίηση του οποίου εφευρίσκει το CCD scanner και την πρώτη συσκευή μετατροπής κειμένου σε ομιλία. Το 1982, σε μια συζήτηση, άκουγε τον Stevie Wonder απογοητευμένο από τη μεγάλη διαφορά που παρουσίαζε ο ήχος των συνθεσάιζερ σε σχέση με τα φυσικά όργανα. Δύο χρόνια αργότερα, παρουσίασε το Kurzweil K250 το οποίο όχι μόνο προσομοίαζε τον ήχο ενός grand piano αλλά μπορούσε να μιμηθεί τους ήχους άλλων οργάνων και να συνθέσει μουσική.Το 1996, η Kurzweil Educational Systems παρουσίασε ένα πρόγραμμα ικανό να «διαβάζει» με τη μορφή λόγου ένα γραπτό κείμενο ώστε να το κάνει διαθέσιμο σε τυφλούς και ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Μέσα στην ίδια δεκαετία, δημιούργησε ένα ηλεκτρονικό πρόγραμμα για γιατρούς το οποίο προσομοίωνε ασθενείς σε computer, και δημιούργησε δυο ιστοτόπους με διαφορετικές ιδιότητες. Ο πρώτος επέτρεπε το downloading προγραμμάτων τέχνης και ποίησης και ο δεύτερος δημοσίευε τις επιστημονικές ειδήσεις και παρουσίαζε καινοτόμες ιδέες.
Ο Stevie Wonder στο πρώτο Kurzweil K250
Το 2012, η Google αποφάσισε ότι ένας τέτοιος εγκέφαλος πρέπει να έχει το κατάλληλο έδαφος για να αναπτύξει τις δυνατότητές του και του πρότεινε μόνιμη συνεργασία, δίνοντάς του πρόσβαση στους οικονομικούς πόρους και τις άπειρες τεχνολογικές δυνατότητες του παγκόσμιου ιστού. Παράλληλα με την επιστημονική δράση του, ο Kurzweil εξέδωσε διάφορα βιβλία στα οποία ανέπτυσσε τις θεωρίες του και έκανε προβλέψεις για το μέλλον. Μία από τις προβλέψεις που του επιβεβαιώθηκαν είναι η ύπαρξη του ηλεκτρονικού υπολογιστή σε διάφορες μορφές και σχήματα και η παγκόσμια πρόσβαση στο internet που θα λειτουργεί σαν παγκόσμια βάση δεδομένων και πληροφοριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν διατύπωνε την πρόβλεψη, οι υπολογιστές ήταν κάτι τεράστιες, δυσκίνητες και δυσλειτουργικές συσκευές που ήξεραν να χειρίζονται μόνο ειδικοί του χώρου.
Ένας τομέας με τον οποίο ο Kurzweil έχει αναπτύξει αμφιλεγόμενη σχέση είναι εκείνος της βιολογίας. Η αγαπημένη του θεωρία είναι εκείνη της Μοναδικότητας (singularity) η οποία υποστηρίζει ότι η μέρα όπου άνθρωπος και μηχανή θα είναι ένα, είναι περισσότερο κοντά από όσο μπορούμε να φανταστούμε. Οι θεωρίες του για τα τμήματα του εγκεφαλικού φλοιού που επιτρέπουν στον άνθρωπο να φλερτάρει και να νιώθει συναισθήματα αγάπης, αφήνουν να εννοηθεί ότι κάθε τμήμα του ανθρώπινου οργανισμού είναι δυνατό να αναπαραχθεί και να προγραμματιστεί σε σημείο που οι μηχανές να αποκτήσουν συνείδηση. Το 2009 δήλωνε στο περιοδικό Rolling Stone ότι ένα από τα σχέδιά του ήταν να δημιουργήσει έναν κλώνο του πατέρα του χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό από τον τάφο του και αναμνήσεις του ίδιου και προγραμματίζοντάς τα.
O Deep Blue της IBM νικά τον Garry Kasparov
Σήμερα ο Kurzweil μελετά τα όρια και τις δυνατότητες εξέλιξης της τεχνητής νοημοσύνης, έχοντας υιοθετήσει ένα lifestyle που συχνά απασχολεί τα media και προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. Έχοντας διατυπώσει σε βιβλία του, ότι το λίπος είναι βασική πηγή πολλών προβλημάτων υγείας προτείνει να μειωθεί η λήψη του στο 10%, κάτι που ο ίδιος εφαρμόζει. Πιστεύοντας ότι κάθε κύτταρο του αίματος μπορεί και στο μέλλον θα αντικατασταθεί από ρομποτικά νανο-κύτταρα που θα προγραμματίζονται έτσι ώστε να εξασφαλίζουν την αθανασία, ο ίδιος κρατά εμμονικά τον εαυτό του στην καλύτερη δυνατή φόρμα ώστε να προλάβει τις εξελίξεις που θα του χαρίσουν την αιωνιότητα. Συγκεκριμένα, καταναλώνει 150 χάπια και συμπληρώματα κάθε μέρα, 8 ποτήρια αλκαλικό νερό και 10 κούπες πράσινο τσάι.
Η σιγουριά του για τις «θαυματουργές» δυνατότητες της νανοτεχνολογίας προκύπτει, όπως λέει, από την ικανότητα κατασκευής ανοσοποιητικών μηχανισμών, οι οποίοι σύντομα θα εμφυτεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό, καθιστώντας τον ανθεκτικό. Αλλά ο Kurzweil προχώρησε αυτή τη σκέψη, υποστηρίζοντας ότι παρά τον κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα τεχνολογικό τέρας με καταστροφικές συνέπειες, η ίδια δύναμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί με θετικές προθέσεις και να αντιμετωπίσει προβλήματα όπως οι κλιματικές αλλαγές, η φτώχεια και οι αρρώστιες. «Σε 15 χρόνια το προβλεπόμενο όριο ζωής θα έχει αυξηθεί κατά ένα χρόνο», έχει δηλώσει ενώ προσθέτει «Οι άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι έχουν αποδεχθεί το θάνατο, μάλλον κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους». Δηλώσεις όπως οι παραπάνω θα ήταν αδύνατον να μην προκαλέσουν σκληρή κριτική, από διάφορους εκπροσώπους του επιστημονικού τομέα που θεωρούν ότι ο -κάποτε- σπουδαίος εφευρέτης μάλλον το έχει…χάσει και αντιμετωπίζει κρίση ηλικίας και υπαρξιακά ή απαριθμούν φιλόδοξες προφητείες του ίδιου που δεν επαληθεύτηκαν. Το 2009,το ντοκιμαντέρ Transcendent Man με θέμα τη ζωή του προβλήθηκε στο Tribeca Film Festival.
Ο ίδιος συνεχίζει την ιδιόμορφη ζωή του αφοσιωμένος στη μελέτη και την έρευνα γνωρίζοντας ότι ο μόνος αληθινός κριτής είναι ο χρόνος. Και αν σε 10 χρόνια δεν μπαινοβγαίνουμε στα 3D περιβάλλοντα που οραματίστηκε, το έργο που ήδη έχει προσφέρει αρκεί για να τον καταξιώνει στην ιστορία. Ακόμα κι αν τώρα δεν το βλέπει, στην πραγματικότητα έχει ήδη κερδίσει μια θέση στην αιωνιότητα.
