Οι πιο έμπειροι χρήστες του διαδικτύου, οι «πονηρεμένοι» που λέμε, δεν χρειάζονται ad blocker: τα μάτια τους έχουν μάθει να φιλτράρουν από μόνα τους την πληροφορία, αποκλείοντας τις διαφημίσεις και κρατώντας την ουσία των ιστοσελίδων που επισκέπτονται. Σε αυτούς τους χρήστες λοιπόν, φαντάζει αδιανόητο το «κλικ» σε κάποια εκ των διαφημίσεων που προβάλλουν πλατφόρμες τύπου Google και Facebook, ιδίως μάλιστα στα αποτελέσματα των αναζητήσεων στην πρώτη. Έχουν πλέον «έμφυτη» την ικανότητα να προσπερνούν αυτόματα τις προβεβλημένες καταχωρήσεις, επεξεργαζόμενοι κατ’ ευθείαν τα οργανικά αποτελέσματα της μηχανής αναζήτησης. Αυτό σημαίνει πως όλοι ενεργούν με τον ίδιο τρόπο όμως;
Ο ρυθμιστικός φορέας της βιομηχανίας επικοινωνιών στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Ofcom, σε έρευνά της, βρήκε πως μόλις το 1/3 των εφήβων στη χώρα είναι σε θέση να ξεχωρίσει ένα οργανικό αποτέλεσμα αναζήτησης από μία επί πληρωμή καταχώρηση στη Google. Το ποσοστό αυτό μάλιστα πέφτει στο 1/5 στις ηλικίες 8-11 ετών, κάνοντας την κατάσταση ακόμα πιο σοβαρή. Το 31% των συμμετεχόντων στην έρευνα με ηλικία 12-15 ετών, δεν μπόρεσε να ξεχωρίσει τα αποτελέσματα από τις διαφημίσεις σε μία τυπική σελίδα αποτελεσμάτων της Google, παρ’ ότι οι τελευταίες έφεραν τη χαρακτηριστική σήμανση “Ad” και βρίσκονταν σε πορτοκαλί πλαίσιο! Το δε 53% του ιδίου κοινού, δήλωσε πως δεν γνωρίζει ότι γνωστοί δημιουργοί βίντεο στο YouTube μπορεί να πληρώνονται για να μιλήσουν και να διαφημίσουν προϊόντα στα κανάλια τους.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως αν και πλέον έχουμε να κάνουμε με γενιές «γεννημένες μέσα στην Τεχνολογία», οι νεαροί έφηβοι-κοινωνοί της ψηφιακής κουλτούρας έχουν ακόμα πολύ δρόμο μπροστά τους μέχρι να ενηλικιωθούν, τουλάχιστον ως προς τις αντιλήψεις τους για τον online κόσμο. Οι διαφημιστές μοιάζουν να έχουν πετύχει τον στόχο τους, «σερβίροντας» διαφημίσεις τις οποίες ένα κοινό που εκτίθεται στο διαδίκτυο από σχετικά μικρή ηλικία, δεν είναι σε θέση να διακρίνει. Μιλάμε για μια τεράστια νίκη αφού στην ουσία το προωθητικό μήνυμα έχει τρόπον τινά ενσωματωθεί στην πληροφορία, το περιεχόμενο, περνώντας έτσι στον τελικό αποδέκτη, τον καταναλωτή, με τον πλέον «αναίμακτο» και συνάμα περισσότερο πειστικό τρόπο.
Τα social media άλλωστε δουλεύουν προς αυτή την κατεύθυνση χρόνια τώρα, προσφέροντας στους πελάτες τους τη δυνατότητα να προσεγγίσουν τα «προϊόντα» τους (τους χρήστες δηλαδή, εμάς) με τρόπο που οι τελευταίοι θα αποδεχθούν εύκολα αυτοστιγμεί. Κάπως έτσι έχουμε δει μεγάλα brands να ανεβάζουν γουστόζικες φωτογραφίες στο Instagram, διαφημίσεις που μοιάζουν με tweets στο Twitter, έξυπνα βίντεο στο YouTube και φυσικά αυτό που αποκαλούμε “engaging posts” στο Facebook. Το μπαλάκι πλέον έχει περάσει στην πλευρά ημών των ιδίων, των χρηστών. Εμείς είμαστε εκείνοι που καλούμαστε να εκπαιδεύσουμε μάτια και αντίληψη προκειμένου να ξεχωρίζουμε τις διαφημίσεις αυτές και να τις φιλτράρουμε αποδοτικότερα. Πόσο γρήγορα μπορούμε να προσαρμοστούμε όμως; Κρίνοντας από τη μελέτη της Ofcom, δύσκολα.
