Η δεκαετία των 50 συνοδεύεται συνήθως από το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου για μια γυναίκα, αυτού της εμμηνόπαυσης. Βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις, η περίοδος αυτή έρχεται και νωρίτερα. Να αλλάξει η φυσιολογική πορεία δεν γίνεται. Γίνεται, όμως, να δούμε τη θετική πλευρά και να κατανοήσουμε πως ναι μεν μεγαλώνουμε αλλά μπορούμε να μεγαλώσουμε όμορφα.
Οι αγωνίες και τα ερωτήματα για την περίοδο της εμμηνόπαυσης είναι πολλαπλά και απασχολούν έντονα τις γυναίκες. Θα βάλω βάρος; Θα χάσω τα πλούσια μαλλιά μου; Πρόκειται για συνηθισμένα και απολύτως λογικά άγχη που απευθύνουν στους γιατρούς τους.
Συχνά οι γυναίκες βιώνουν κατάθλιψη. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα συμπτώματα της κατάθλιψης της εμμηνόπαυσης διαφοροποιούνται σε σχέση με τα τυπικά συμπτώματα της κατάθλιψης στις άλλες φάσεις της ζωής μιας γυναίκας, και αφορούν σε πέντε άξονες: Εικόνα εαυτού, σεξουαλική ζωή, σωματική αλλαγή, γνωστικό επίπεδο και διαταραχή ύπνου.
Αποτελέσματα μελέτης που διεξήχθη πέρυσι από τον ψυχίατρο και αναπληρωτή καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Γιώργος Παπαζήσης, με τη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης, σε 510 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες στην Ελλάδα, έδειξαν ότι 27.1% των γυναικών σε εμμηνόπαυση παρουσιάζει συμπτωματολογία ενδεικτική κλινικής κατάθλιψης. Καπνίστριες και ανασφάλιστες γυναίκες εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα για κατάθλιψη κατά την εμμηνόπαυση.
«Το πρόβλημα όταν μιλάμε για εμμηνόπαυση είναι ότι έχουμε στο μυαλό μας την ηλικία των 50 – 55. Υπάρχει, όμως, ένα μεγάλο ποσοστό αρκετά νεότερων ηλικιακά γυναικών που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Αυτό που δε γνωρίζαμε είναι και νεότερες γυναίκες με αυτοάνοσα νοσήματα, λόγω των θεραπειών, μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Οπως επίσης και οι γυναίκες που κάνουν χημειοθεραπείες», αναφέρει στην Popaganda η κυρία Αθανασία Παππά, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης που ιδρύθηκε πριν δύο χρόνια από την ίδια, μαζί με ακόμη τέσσερις γυναίκες. Μέσα από ένα προσωπικό πρόβλημα υγείας ήρθε αντιμέτωπη με την εμμηνόπαυση στα 42 της χρόνια και έτσι αντιλήφθηκε πτυχές της μεγάλης αυτής ορμονικής αλλαγής που δεν “αγγίζονταν”.
«Το όριο ηλικίας έχει αυξηθεί και οι γυναίκες ζουν περισσότερα χρόνια. Πολλές βιώνουν την εμμηνόπαυση αρνητικά. Δύσκολα οι γυναίκες μιλάμε για αυτό. Θεωρούμε ότι μας παίρνουν τη νιότη μας. Υπάρχουν όμως πολλές νεαρές γυναίκες που με παίρνουν τηλέφωνο και παρακαλούν να βρουν βοήθεια. Με καλούν νέες γυναίκες. Η μία είναι 38 ετών, άλλη βρέθηκε στα 25. Είναι χαζό να κρυβόμαστε. Πρέπει κάποια στιγμή να μιλήσουμε και να σπάσουμε τις προκαταλήψεις που υπάρχουν», επισημαίνει η κυρία Παππά.
Η μαιευτήρας-γυναικολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας στο ΑΠΘ με ιδιαίτερη απασχόληση στην αναπαραγωγική τοξικολογία, Χρυσάνθη Σαρδέλη, εξηγεί στην Popaganda ότι η εμμηνόπαυση είναι γενετικά προκαθορισμένη και δεν μπορεί να γίνει κάτι για να αποφευχθεί, ωστόσο με ενημέρωση και παρέμβαση από τους γιατρούς αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι που συνδέονται με αυτή. Το ηλικιακό της εύρος είναι μεταξύ 40 και 58 ετών. Από 40 έως 45 ετών λέγεται πρώιμη εμμηνόπαυση. Κάτω των 40 ετών, είναι πρόωρη εμμηνόπαυση.
«Μεταξύ 40 και 45 ετών είναι η γκρίζα ζώνη που οφείλουμε να φροντίσουμε να διατηρήσουμε τη φυσιολογική ύπαρξη ορμονών στο αίμα της γυναίκας», λέει η κυρία Σαρδέλη. Συνήθως τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζουν οι γυναίκες και οδηγούνται στο γυναικολογικό ιατρείο είναι οι διαταραχές περιόδου, η εφίδρωση, οι εξάψεις, οι διαταραχές ύπνου, οι αλλαγές στη λίμπιντο.
«Με κατάλληλη θεραπευτική αγωγή διορθώνουμε τις διαταραχές της περιόδου, μπορούμε να προλάβουμε οστεοπόρωση, καρδιακούς κινδύνους, διαταραχές στο δέρμα. Αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε είναι τα ωάρια νεότερα. Για αυτό τα 43 χρόνια μιας γυναίκας είναι ο μέσος όρος ηλικίας που ακόμη και με βοήθεια είναι δύσκολο να επιτύχουμε εγκυμοσύνη. Οι πιθανότητες είναι 3-5%», προσθέτει η κυρία Σαρδέλη τονίζοντας ότι κάθε γυναίκα που επιθυμεί να τεκνοποιήσει πρέπει να έχει τα 35 έτη σαν ένα ορόσημο στο μυαλό της, καθώς μετά ελαττώνεται εκθετικά η γονιμότητα.
Ένας υγιής τρόπος ζωής, δηλαδή καλή διατροφή, άσκηση, μείωση του στρες, όπως λειτουργεί ευεργετικά για τη διατήρηση μιας συνολικής καλής υγείας, έτσι και στην εμμηνόπαυση έχει καθοριστικό ρόλο. Επίσης, η συζήτηση με το γυναικολόγο και η ορθή ενημέρωση είναι αδιαπραγμάτευτα για την περίοδο πριν και κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης.
«Δεν θα πρέπει να μένουμε σε ό, τι έχουμε ακούσει από τη γιαγιά μας και τη μαμά μας. Εγώ όσες εντυπώσεις είχα για την εμμηνόπαυση, εξ όσων διάβαζα και άκουγα, ήταν αρνητικές. Ήταν έντονα τα αισθήματα απώλειας που βίωναν οι παλαιότερες γυναίκες. Νόμιζα ότι δεν μπορώ να περιμένω πολλά πράγματα. Θα πρέπει να αλλάξουμε αυτή τη στάση μας, να σκεφτόμαστε αυτή την περίοδο της ζωής μας με όσο το δυνατόν πιο θετικές εμπειρίες τις οποίες πρέπει να τις δημιουργήσουμε εμείς. Υιοθέτησα έναν θετικό τρόπο ζωής και μια υγιή στάση σε αυτόν το νέο κύκλο της ζωής. Ασκούμαι, πρόσεξα τη διατροφή μου, σταμάτησα το κάπνισμα. Είδα ότι αυτή η αντιμετώπιση είναι πιο ισορροπημένη και νιώθω πιο ευτυχισμένη σε σχέση με πριν», είναι το θετικό μήνυμα που απευθύνει η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης, παροτρύνοντας τις γυναίκες να μη διστάζουν να αναζητούν βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην ιδιαίτερη αυτή φάση του κύκλου της ζωής.