Στον περιφερειακό του Φιλοπάππου, μια διπλοκατοικία εντάσσεται στο μέτωπο που σχηματίζουν τα κτίρια με θέα προς τον λόφο και την Ακρόπολη. Πρόκειται για ένα σύγχρονο κτίριο που βρίσκεται στο όριο μεταξύ του πυκνού οικοδομικού ιστού και του φυσικού αττικού τοπίου. Το Filopappou Hill προσφέρει στους κατοίκους του οπτικές φυγές προς την πόλη και τη θάλασσα.
Στη θέση του γωνιακού οικοπέδου υπήρχε ένα παλιό μονώροφο κτίριο που κατεδαφίστηκε. Αν και η μελέτη του ολοκληρώθηκε το 2008 από το γραφείο Z-level και την αρχιτέκτονα Ελένη Ζερβουδάκη, κατά την εκσκαφή των νέων θεμελίων ανακαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα, αρκετοί ατομικοί τάφοι. Από τη στιγμή που βρέθηκαν στην περιφέρεια της Αρχαίας Αθήνας, οι αρχαιολόγοι εκτιμούν πως πρόκειται για τάφους εκτάκτου ανάγκης που χρησιμοποιούνταν σε περίοδο λιμών.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα σώθηκαν από την αρχαιολογική υπηρεσία και η κατασκευή συνεχίστηκε και του ολοκληρώθηκε το 2010 βασισμένη στα αρχικά σχέδια. Τρία χρόνια αργότερα βραβεύτηκε στα αρχιτεκτονικά βραβεία ΔΟΜΕΣ.
Το κτίριο αποτελείται από δυο διώροφα διαμερίσματα και εξωτερικά φαίνεται πως χωρίζεται σε τρία μέρη παραπέμποντας στον διαχωρισμό των νεοκλασικών κτιρίων, υποδηλώνοντας παράλληλα τη σχέση του κτιρίου με τον περιβάλλοντα χώρο. Έτσι, η βάση συσχετίζεται με το δρόμο, ο κορμός του κτιρίου με το λόφο και την πόλη, και η κορυφή του με την Ακρόπολη. Η κλιμάκωση της διπλοκατοικίας «ξεκινά από μια συμπαγή υπερυψωμένη βάση προστατεύοντας τους κατοίκους του πρώτου επιπέδου από την κυκλοφορία του δρόμου. Ο κορμός, ένα λευκό επίπεδο παράλληλο στο λόφο οριοθετεί στην όψη τη σχέση μεταξύ του φυσικού και του δομημένου και συνεχίζει το υπάρχον μέτωπο των κτισμάτων του περιφερειακού του Φιλοπάππου», εξηγεί η αρχιτέκτονας.
Οι όψεις έχουν οργανωθεί με ένα στοιχείο εικαστικότητας, ως συνθέσεις διαφορετικών εκδοχών το παραλληλογράμμου. Είναι εμφανές το παιχνίδι με γραμμές και επιφάνειες που παραπέμπουν σε πίνακα του Modrian τοποθετημένα σε τρισδιάστατο καμβά. Αυτό το χαρακτηριστικό του κτιρίου επαναλαμβάνεται στο ταβάνι, τα έπιπλα, παγιώνοντας τη συνοχή της σύνθεσης.
Σύμφωνα με πολεοδομικούς κανονισμούς, τα γειτονικά κτίρια έχουν στενούς εξώστες. Στο Filopappou Hill δημιουργήθηκαν εσοχές που χρησιμοποιούνται ως υπαίθριοι χώροι διαβίωσης, ενώ αντίστοιχα οι στενοί εξώστες της όψης πήραν το χαρακτήρα ενός πιο ανάλαφρου διάτρητου μπαλκονιού, ως χώροι διέλευσης, χωρίς να υπερβαίνουν το επιτρεπτό όριο.
Το κτίριο καταλήγει στην ανάλαφρη κατασκευή με τις μεγάλες διάφανες επιφάνειες του τελευταίο ορόφου που αιωρείται με αναφορά στην Ακρόπολη. Η κλιμάκωση αυτή υλοποιήθηκε με την επιλογή της σύμμεικτης κατασκευής: μεταλλικός σκελετός για το άνω τμήμα και οπλισμένο σκυρόδεμα για το υπόλοιπο κτίριο.
Το αρχιτεκτονικό γραφείο δημιούργησε διαμπερής εσωτερικούς χώρους χώρων και σε συνδυασμό με τον έλεγχο του ήλιου το κτίριο διατηρείται σε επιθυμητά επίπεδα θερμοκρασίας με φυσικό τρόπο. «Η κάτοψη οργανώνεται χωρίζοντας την κάλυψη σε δυο ζώνες με την ολίσθηση των οποίων επιτυγχάνεται το μεγαλύτερο δυνατό μήκος κτίσματος παράλληλο προς το λόφο ώστε από κάθε εσωτερικό σημείο του κτιρίου να εξασφαλίζεται η θέα. Συγχρόνως στα κενά που δημιουργούνται τοποθετούνται στην εξωτερική γωνία οι προβαλλόμενοι εξώστες και στην εσωτερική γωνία οι κάθετες κυκλοφορίες. Με το σχηματισμό αυτό εξασφαλίζεται η διαμπερότητα και η επιθυμητή θερμοκρασία».
Διαπερνώντας τα τμήματα του κτιρίου, η σχέση του με το περιβάλλον μεταβάλλεται μέσα από τα όρια και τη θέση των ανοιγμάτων και τους υπαίθριους χώρους. Η θέα αλλάζει μοίρες, και από μετωπική και επιλεγμένη διευρύνεται και καταλήγει εποπτική και πανοραμική, από την Ακρόπολη μέχρι τη θάλασσα. Παράλληλα, μια γυάλινη προθήκη στον 1ο όροφο φανερώνει στους περαστικούς τη μικρή γκαλερί της ιδιοκτήτριάς του, στοιχείο που δεν εξασφαλίζει μόνο τον διαλόγου του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο αλλά και του θεατή με τον χρήστη.
«Η πλαστική επεξεργασία του κτιρίου δίνει μέσα σ’ ένα εγγεγραμμένο περίγραμμα επιφάνειες που εκτυλίσσονται, γραμμές που συνδέουν η υπογραμμίζουν, όγκους και κενά που τέμνονται στις τρεις διαστάσεις του χώρου. Η συνέχεια των υλικών, η διαφοροποίηση των επιπέδων, η άρθρωση των όγκων δημιουργούν την ενιαία ποιότητα και συσχετίζουν το μέσα με το έξω» καταλήγει η αρχιτέκτονας.
Περισσότερες πληροφορίες για το γραφείο Z-level θα βρείτε εδώ.
