Λέγεται πως ένα από τα χαρακτηριστικά ενός καλλιτέχνη είναι η ικανότητά του να διχάζει και να προκαλεί ποικίλλα σχόλια με το έργο του. Αν αυτό αληθεύει, τότε ο Frank Miller είναι πράγματι από τους σπουδαιότερους στη δουλειά του. Κομίστας, σκιτσογράφος και ενίοτε σκηνοθέτης, ο Miller είναι από τους λίγους της συντεχνίας του που ξέφυγε από τα στενά όριά της και επεκτάθηκε στο Χόλυγουντ, το οποίο τον θέλει σαν τρελό τις ιδέες του (αν και κάποιες φορές δεν είναι απόλυτα έτοιμο, όπως και οι αναγνώστες του, για εκείνες).
Εκείνοι που σίγουρα δεν ήταν έτοιμοι, ήταν οι φαν των κλασικών Batman και Daredevil κυρίως, και λιγότερο του Wolverine, για τους οποίους ο Miller, με τη νουάρ και ξεκάθαρα ενήλικη πένα του, σκιαγράφησε ένα πιο σκοτεινό προφίλ.Για πολλούς, ο σπουδαίος κομίστας αναζωογόνησε και κατά μια έννοια επανεφηύρε, μαζί με τον Άλαν Μουρ, την έννοια “κόμικ”. Οι ήρωές του είναι βγαλμένοι από το πιο κλασικό νουάρ που έχετε δει. Ο Batman είναι γέρος, κουρασμένος αλλά κάθε ώρα και στιγμή διαθέτει στο έπακρο το μείγμα “βιτζιλαντισμού” και προσωπικής ευθύνης που συνθέτουν τον ψυχισμό του, όταν αποφασίζει να επιστρέψει. Ο Daredevil, βρίσκει την αγαπημένη του Ηλέκτρα– που ο ίδιος ο Μιλλερ έπλασε- δολοφονημένη από τον Bullseye, σε μια από τις πιο σοκαριστικές στιγμές στην ιστορία των κόμικ. Πιθανότατα το peak της καριέρας του να ήταν το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80 και οι αρχές των ’90ς με το The Dark Knight Returns και βέβαια το ολόδικό του Sin City. Ας δούμε τις χαρακτηριστικότερες στιγμές του.
Ο Σκοτεινός Ιππότης φτιασιδώνεται
Το 1986 είναι για πολλούς φαν μια από τις καλύτερες χρονιές για τα κόμικ. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η χρονιά που τα κόμικ ενηλικιώνονται και περνούν από ένα πιο παιδικό και αθώο μέσο σε κάτι πιο σκοτεινό και βρώμικο. Εντάξει, η αλήθεια δεν είναι τόσο απόλυτη, αλλά το γράφω αυτό επειδή το 1986 είναι η χρονιά δυο εκ των σημαντικότερων κόμικ στην ιστορία. Το ένα είναι το Watchmen του Alan Moore και το άλλο το The Dark Knight Returns του Miller. Η μετάβαση του Batman από έναν χαρακτήρα που ήταν αρκετά “tutti-frutti” -πώς αλλιώς να εξηγήσω τη σειρά της δεκαετίας του ’60;- σε αυτό που πραγματικά μας αρέσει να διαβάζουμε, να βλέπουμε. Ένας συμπλεγματικός τύπος, μεσήλικας πλέον, με λιγότερες σωματικές δυνάμεις, αλλά ίδιο και ασίγαστο το πάθος του για την καταπολέμηση του εγκλήματος, που χωρίς αυτόν έχει εκτιναχθεί. Προσθέστε στο μείγμα και ορισμένες καινοτόμες ιδέες, όπως το γεγονός ότι ο Τζόκερ είναι κλεισμένος σε ψυχιατρείο και έχει χάσει το χαμόγελό του από τότε που εξαφανίστηκε το αντίπαλον δέος, ή τα πανέξυπνα τηλεοπτικά πάνελ, που θυμίζουν επίσης έναν άλλο χαρακτήρα, το Robocop και τα οποία παίζουν πολύ συγκεκριμένο ρόλο στην αφήγηση του Miller.
Βέβαια, και η επόμενη κυκλοφορία του με θέμα τον Batman, άφησε το στίγμα της. Το Batman: Year One, του 1987 επανεφήυρε τον ήρωα και σε μία από τις βασικές παραμέτρους του: Τα origins, δηλαδή την προέλευση, την πηγή, τις ρίζες του. Όταν ένας χαρακτήρας έχει σταθερές ρίζες, έχει όλα τα εχέγγυα για να ξεχωρίσει και να γίνει το νέο μέτρο, σύμφωνα με το οποίο θα αξιολογείται στο μέλλον. Μην πηγαίνετε μακριά, απλά δείτε πόσο επηρέασε τον Tim Burton για τα δυο Batman, τον Joel Schumacher για το Batman Forever (εντάξει όχι για το τραγικό Batman & Robin) και τον Christopher Nolan στη δική του τριλογία (ειδικά στο Batman Begins), ενώ και στο επερχόμενο Superman Vs. Batman του επίσης φαν Zack Snyder, λογικά θα υπάρχουν νύξεις στα Dark Knight Returns και Strikes Again.
Το τελευταίο βέβαια, (The Dark Knight Strikes Again) ήταν ίσως από τις πρώτες απογοητεύσεις, καθώς ήταν αρκετά κάτω του προηγούμενου, The Dark Knight Returns, ενώ το 2005 ξεκίνησε το All Star Batman & Robin, the Boy Wonder, όπου όλοι περίμεναν μια επιστροφή του Miller στη γνωστή φόρμα του, γιατί είχε αποξενώσει με κάποια πράγματα τους αναγνώστες του. ¨Ομως, αυτός τους ξενέρωσε ακόμη περισσότερο, καθώς στο συγκεκριμένο τίτλο ο Batman παρουσιάζεται ως το λιγότερο ψυχασθενής, με σαφείς τάσεις μεγαλομανίας και εκδικητικότητας, ξεκάθαρα αντι-ηρωικός, με προβλήματα θυμού και σχεδόν αντιπαθητικός. Έμεινε χαρακτηριστική η ατάκα του: “I’m the Goddamn Batman”, που έγινε ιντερνετικό meme. Όχι Batman, αλλά Fatman.
Το κεφάλαιο Sin City και οι “300”
Δε θα μπορούσες να φτιάξεις άρθρο για το Miller χωρίς να γράψεις για το Sin City. Απλά και ξάστερα. Εντάξει, μπορεί να έχει συμβάλλει και η ταινία σε αυτό, αλλά όπως και να το κάνουμε είναι το παιδί του . Ό,τι και να διαβάσεις από Sin City, θα πέσεις πάνω σε ένα μικρό νουάρ αριστούργημα. Ξεφύλλισε τα That Yellow Bastard, The Big Fat Kill, A Dame to Kill For, Family Values και άλλα για να τον συναντήσεις στα πιο διεστραμμένα και βρώμικα σκηνικά του. Η ταινία επίσης ήταν απόλυτα επιτυχημένη, ενώ μετά από περίπου 9 χρόνια έχουμε και τη δεύτερη, με το στόρι του A Dame to Kill For. Αν και τα πρώτα δείγματα ήταν το ίδιο ενθαρρυντικά, η ταινία δεν έχει την ίδια απήχηση σε κριτικούς και κοινό. Οι πιο πιστοί φαν βρίσκουν λεπτομέρειες που είτε εκτιμούν είτε σιχαίνονται, ενώ οι κριτικοί είναι αρκετά πιο άτενγκτοι στη στάση τους, πολλές φορές αγνοώντας το πρωτότυπο υλικό, από το οποίο προήλθε η ταινία. Στα συν της λογαριάζεται η παρουσία της ολοένα και πιο ανεβασμένης Eva Green, που μετά τους 300, θα τη δούμε και σε μια δεύτερη Miller-ική φιλμική εμπειρία. Στην Αμερική παίζεται ήδη, αλλά εμείς θα το δούμε από τις 11 Σεπτέμβρη και μετά.
Σφαίρες, μοιραίες γυναίκες και παρανοϊκοί περιθωριακοί τύποι σε ένα σπαρακτικά ασπρόμαυρο -με λίγες έγχρωμες “πινελιές”- σκηνικό, συνθέτουν το έργο που πιθανότατα θα μας θυμίζει το Miller για χρόνια και χρόνια. Η συνεργασία του με το Robert Rodriguez και ολίγη από Quentin Tarantino έφερε στη μεγάλη οθόνη το 2005 το πρώτο Sin City, που απαρτίζεται από τρεις σπονδυλωτές ιστορίες και ένα απόλυτα ταιριαστό καστ. Αλλά ο πραγματικός θρίαμβος αυτής της ταινίας , που κατά τη γνώμη μου είναι μια από τις καλύτερες μεταφορές κόμικ στον κινηματογράφο, είναι η αισθητική της. Καρέ και ατάκες που θαρρείς ότι είναι βγαλμένες από το πενάκι του, αλλά ταυτόχρονα έχουν και τη δική τους κινηματογραφική υπόσταση και δεν αποτελούν μια απλή “ξεπατίκα”. Περίπου τα ίδια αναμένουμε και για το δεύτερο, απλώς σίγουρα αυτή τη φορά θα λείπει το στοιχείο της έκπληξης, οπότε δεν περιμένουμε ότι θα είναι τόσο εντυπωσιακό όσο το πρώτο.
Στην επόμενη σελίδα οι 300, o Xerxes και το Χόλυγουντ
