8 εκθέσεις για να επισκεφτείς στην Ευρώπη τον Αύγουστο

Τα καλοκαιρινά ταξίδια στις μεγάλες αλλά και τις μικρότερες, πιο γραφικές, πόλεις της Ευρώπης είναι υπέροχα τον Αύγουστο. Και ακόμα πιο υπέροχες είναι οι επισκέψεις σε εκθέσεις, αφού και σε καύσωνα να πέσεις, τα μουσεία είναι πραγματική όαση από όλες τις απόψεις. 

Αν θέλετε να ξεχάσετε τον χρόνο και οτιδήποτε σας απασχολεί, σίγουρα θα το πετύχετε όταν βρεθείτε ανάμεσα σε έργα τέχνης – και πολλές φορές μια έκθεση αποτελεί από μόνη της λόγο για να ταξιδέψετε κάπου. 

Παρίσι, Λονδίνο, Μάλαγα, Λουξεμβούργο, είναι μερικά από τα μέρη που φιλοξενούν σπουδαίες εκθέσεις αυτό το καλοκαίρι και θα ξεκινήσω από το Παρίσι που όλα τα φώτα πέφτουν επάνω στη ζωή και το έργο της εμβληματικής Γαλλίδας ηθοποιού Sarah Bernhardt, η οποία, έναν αιώνα μετά τον θάνατό της, παραμένει σύμβολο της λαϊκής κουλτούρας. 

Η μικροκαμωμένη ντίβα, γνωστή ως “La Divine”, ήταν μια από τις πιο διάσημες γυναίκες στον κόσμο μέχρι τον θάνατό της το 1923 και αυτό, πέρα από το υποκριτικό της ταλέντο, οφείλεται και στο ένστικτό της για αυτοπροβολή και στον τρόπο που χρησιμοποιούσε τον Τύπο τότε για να αναδείξει την εικόνα της. 

Napoléon Sarony, Sarah Bernhardt dans Cléopâtre, 1891, musée d’Orsay © RMN-Grand Palais (musée d’Orsay) / Hervé Lewandowski

Το μουσείο Petit Palais φιλοξενεί την έκθεση Sarah Bernhardt: And the woman created the star, που εξερευνά πολλές πτυχές της ζωής και της καριέρας της με 400 σχεδόν έργα, συμπεριλαμβανομένων χειρόγραφων, φωτογραφιών, κοστουμιών, ταινιών, ηχογραφήσεων, ζωγραφικών έργων, γλυπτών και προσωπικών αντικειμένων. Ένα από τα ιδιαίτερα εκθέματα είναι το εντυπωσιακό πορτρέτο της που φιλοτεχνήθηκε το 1876 από τον φίλο της Georges Clairin. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 27 Αυγούστου 2023.

Isaac Julien, Pas de Deux with Roses (Looking for Langston Vintage Series) 1989-2016 ©Isaac Julien. Courtesy the artist and Victoria Miro

Το Λονδίνο τον Αύγουστο είναι δροσερό και προσφέρεται για ατελείωτες βόλτες. Αν ταξιδέψτε εκεί μέχρι τις 20 του μήνα, κάντε μία βόλτα από την Tate Britain για την έκθεση Isaac Julien: What Freedom Is To Me. Ο καλλιτέχνης και σκηνοθέτης Isaac Julien, είναι γνωστός για τις λυρικές ταινίες του (Young Soul Rebels, Baltimore) και τις εγκαταστάσεις video art. Η ατομική του έκθεση στην Tate Britain παρουσιάζει την πρωτοποριακή του δουλειά που εκτείνεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέχρι σήμερα.

The Lady of the Lake (Lessons of the Hour) 2019. ©Isaac Julien. Courtesy the artist and Victoria Miro

Ο Julien ενσωματώνει στα έργα του στοιχεία από τον κινηματογράφο, τον χορό, τη φωτογραφία, τη μουσική, το θέατρο, τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Ασχολείται με τα θέματα της επιθυμίας, της ιστορίας και του πολιτισμού, εξερευνά την κίνηση των ανθρώπων και παρουσιάζει μια συγχώνευση καλλιτεχνικών εκφράσεων. Η έκθεση παρουσιάζει επίσης την τελευταία του ταινία, «Once Again… (Statues Never Die), σε ένα μαγευτικό περιβάλλον με μονοχρωματική αισθητική και γλυπτά που αναφέρονται στις επιπτώσεις του ιμπεριαλισμού. Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη παρουσίαση του έργου του Isaac Julien στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Michel Majerus Ohne Titel, 1993 Acrylic on canvas/ Acryl auf Leinwand 214 x 311 cm © Michel Majerus Estate, 2023. Courtesy Private Collection Photo/ Foto: Jens Ziehe, Berli/Mudam Luxembourg

Αν βρεθείτε στο Λουξεμβούργο, μπορείτε να επισκεφτείτε το μουσείο Mudam για την έκθεση Michel Majerus: SINNMASCHINE που θα διαρκέσει μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2023. Ο Michel Majerus, ο εξαιρετικά παραγωγικός καλλιτέχνης από το Βερολίνο του οποίου η καριέρα σημαδεύτηκε από την άνοδο της παγκόσμιας καταναλωτικής κουλτούρας και της ψηφιακής τεχνολογίας και έληξε πρόωρα με τον θάνατό του σε αεροπορικό δυστύχημα τον Νοέμβριο του 2002, έχει την τιμητική του στο Mudam.

Άποψη της έκθεσης “Michel Majerus. SINNMASCHINE”, Mudam Luxembourg 31.03 – 01.10.2023 © Photo: Mareike Tocha/Mudam Luxembourg

Τα έργα του, ζωγραφική και εγκαταστάσεις, είναι εμπνευσμένα από την ιστορία της τέχνης, τα βιντεοπαιχνίδια, τις διαφημίσεις και την ηλεκτρονική μουσική. Επισκεφθείτε οπωσδήποτε την εγκατάσταση που αναφέρεται στο άλμπουμ των Kraftwerk «The Man-Machine» για να περπατήσετε σε ένα βιομηχανικό μεταλλικό πάτωμα που θυμίζει πίστα χορού όπου τα βήματά σας θα δημιουργούν ήχους. Θα έχετε επίσης την ευκαιρία να εξερευνήσετε τα σημειωματάρια του Majerus, τη συλλογή βιβλίων και περιοδικών του και κασέτες VHS. Όλα αυτά προσφέρουν πολλές πληροφορίες για τον τρόπο που αντιλαμβανόταν τον κόσμο γύρω του.

https://vimeo.com/813126126

Μια διαφορετική έκθεση με τον τίτλο Tartan φιλοξενείται στο μουσείο V&A Dundee στη Σκωτία. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα αφιέρωμα στο εμβληματικό ύφασμα ταρτάν -το “σκωτσέζικο καρό” όπως το ξέρουμε εμείς- και την πλούσια ιστορία του μέσα από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Ένα από τα 300 κομμάτια υφάσματος που υπάρχουν στην έκθεση, λέγεται ότι είναι το παλαιότερο που έχει βρεθεί ποτέ στη χώρα. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το συγκεκριμένο ύφασμα, που πήρε το όνομά του από τον βάλτο Glen Affric στον οποίο βρέθηκε, κατασκευάστηκε πιθανότατα μεταξύ 1500 και 1600. Ο επιμελητής James Wylie του V&A Dundee, το χαρακτήρισε «ιστορικό εύρημα» και θα έχετε την ευκαιρία να το δείτε αν βρεθείτε εκεί μέχρι τις 14 Ιανουαρίου 2024.

Pablo Picasso. Allegory of Glory. Malaga, 1895. Museu Picasso Barcelona. Donation Pablo Picasso, 1970 © Succession Picasso, VEGAP, Madrid 2023

Πάμε στη Μάλαγα, στην Ισπανία, τη γενέτειρα του Πάμπλο Πικάσο, και πιο συγκεκριμένα στο σπίτι που γεννήθηκε το 1881. Από το 1998 έχει γίνει μουσείο, το Museo Casa Natal Picasso, και φέτος για να τον τιμήσει παρουσιάζει την έκθεση The Ages of Pablo μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2023. Τα έργα περιλαμβάνουν από πίνακες και σχέδια μέχρι κεραμικά και γλυπτά, ακολουθώντας μια χρονολογική και στυλιστική επισκόπηση, οργανωμένη σε βασικές στιγμές της καλλιτεχνικής του εξέλιξης. Στο υπόλοιπο μέρος του μουσείου, μπορείτε να δείτε εκθέματα που σχετίζονται με την παιδική ηλικία του Πικάσο, από τα κομψά παιδικά ρούχα του μέχρι τα έργα τέχνης του πατέρα του Jose Ruiz Blasco.

Portrait of Yayoi Kusama Courtesy of Ota Fine Arts Victoria Miro and David Zwirner ©YAYOI KUSAMA. Photo Yusuke Miyazaki

Από τη Νότια, στη Βόρεια πλευρά της Ισπανίας, στο μουσείο Guggenheim του Bilbao, φιλοξενείται μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2023 η έκθεση Yayoi Kusama: from 1945 to today που εξερευνά το εμμονικό σύμπαν της Γιαπωνέζας δημιουργού. Ενώ ο κόσμος πάλευε για τα πολιτικά δικαιώματα στον απόηχο του πολέμου του Βιετνάμ, η Yayoi Kusama αφοσιώθηκε στη μάχη της μέσα από τη δημόσια δράση και την παραστατική τέχνη. Ένα τέτοιο δημόσιο χάπενινγκ περιλάμβανε την κάλυψη γυμνών σωμάτων με πουά σε μια πράξη “αυτοεξάλειψης”. «Ήθελα να ξεκινήσω μια επανάσταση, χρησιμοποιώντας την τέχνη για να οικοδομήσω το είδος της κοινωνίας που οραματιζόμουν η ίδια», έχει δηλώσει.

Yayoi Kusama Portrait (Portrait), 2015, Acrylic on canvas 145.5×112 εκ. Collection of Amoli Foundation Ltd. © YAYOI KUSAMA

Η, εις βάθος, έρευνα ξεκινά από τα πρώτα σχέδια της Kusama από τότε που ήταν ακόμα έφηβη, τη δεκαετία του 1940 και φτάνει μέχρι το σύγχρονο Hall of Mirrors of Infinity. Η έκθεση δίνει βάση στα έξι βασικά θέματα που έχουν επαναληφθεί σε όλη τη ζωή της Kusama: Άπειρο, Συσσώρευση, Ριζική Συνδεσιμότητα, Βιοκοσμική, Θάνατος και Δύναμη της Ζωής. 

David Hammons, Black Mohair Spirit, 1971, A Cry From the Inside, 1969, I Dig the Way this Dude Looks, 1971, Untitled (Mirror), 2013. Pinault Collection. © David Hammons. Installation view, Icônes, 2023, Punta della Dogana, Venezia. Ph. Marco Cappelletti e Filippo Rossi © Palazzo Grassi, Pinault Collection

Στη Βενετία, εκτός από τη Biennale Architettura 2023 που κλείνει στις 26 Νοεμβρίου 2023, πραγματικά επιβάλλεται να κάνετε μία βόλτα και από δύο ακόμα εκθέσεις. Η πρώτη, η οποία επίσης θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Νοεμβρίου, είναι η ICÔNES στο μουσείο Punta della Dogana του Palazzo Grassi η οποία περιλαμβάνει μία επιλογή αξιόλογων έργων από τη διάσημη συλλογή Pinault, μαζί με ειδικές εγκαταστάσεις και συναρπαστικά κομμάτια 30 καλλιτεχνών που εκτείνονται σε διαφορετικές γενιές.

Maurizio Cattelan, La Nona Ora, 1999, Pinault Collection. Installation view, Icônes, 2023, Punta della Dogana, Venezia. Ph. Marco Cappelletti e Filippo Rossi © Palazzo Grassi, Pinault Collection

Ανάμεσα στα πολύ σημαντικά έργα τέχνης που θα δείτε εκεί (πάνω από 80, από πίνακες ζωγραφικής και εγκαταστάσεις, μέχρι βίντεο και γλυπτά) βρίσκεται και το La Nona Ora (The Ninth Hour) του Maurizio Cattelan, ένα υπερρεαλιστικό γλυπτό που απεικονίζει τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’, σκορπισμένο στο έδαφος, να έχει χτυπηθεί από μετεωρίτη. 

Franco Rubartelli, Veruschka with head surrounded by circles of braided gold hair, Egypt, 1967, Vogue © Condé Nast. Hair stylist: Ara Gallant

Η δεύτερη μεγάλη έκθεση με τον τίτλο CHRONORAMA. Photographic Treasures of the 20th Century πραγματοποιείται στο Palazzo Grassi μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2024, με φωτογραφίες και εικονογραφίσεις που αποκτήθηκαν πρόσφατα από τη Συλλογή Pinault και από τα αρχεία του Condé Nast. Πρόκειται για μια επιλογή από 407 έργα που παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά, δεκαετία προς δεκαετία από το 1910 έως το 1979, μερικά από τα οποία δεν είχε ποτέ πριν την ευκαιρία να δει το κοινό. 

Helen Dryden, Woman standing on a gondola, 1916, Vogue, © Condé Nast

Πρόκειται για ένα σπάνιο χρονολόγιο του 20ού αιώνα, με περισσότερους από 150 διεθνείς καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των: Edward Steichen, Berenice Abbott, Cecil Beaton, Lee Miller, André Kertész, Horst P. Horst, Diane Arbus, Irving Penn και Helmut Newton αλλά και των εικονογράφων: Eduardo Garcia Benito, Helen Dryden και George Wolfe Plank. Όλοι τους έχουν διαμορφώσει τη φωτογραφική και καλλιτεχνική αισθητική της εποχής τους, δημοσιεύοντας τη δουλειά τους σε εκδόσεις του Condé Nast, συμπεριλαμβανομένων των: Vogue, Vanity Fair, House & Garden, Glamour και GQ. Πορτρέτα διάσημων ηθοποιών, σημαντικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα, μόδα, φωτορεπορτάζ, αρχιτεκτονική, νεκρή φύση και φωτογραφία ντοκιμαντέρ. Αν και προορίζονταν να εμφανιστούν σε περιοδικά, είναι όλα τους έργα τέχνης.

Irving Penn, Lisa Fonssagrives-Penn lying in a field of grass, reading Gertrude Stein’s Picasso book, 1952, Vogue © Condé Nast