Αν κοιτάξει κάποιος διαγώνια το δελτίο τύπου του Happiness Machine θα δει πράγματα και ιδέες που θα του φανούν φαινομενικά παράταιρες ώστε να συνυπάρχουν στο ίδιο πρότζεκτ: «24 ώρες ευτυχίας», κλασική και σύγχρονη μουσική, ταινίες animation, διαλέξεις για το οικονομικό σύστημα, sleepover. Ενώ όλα αυτά ακούγονται ενδιαφέρονται και φιλόδοξα, εκ πρώτης όψεως δεν μπορεί να καταλάβει κανείς εύκολα πως συνδέονται.
Τι ακριβώς λοιπόν είναι αυτό το Happiness Machine που υπόσχεται «24 ώρες ευτυχίας με το Klangforum Wien» στον υπότιτλό του; Για αρχή, το Klangforum Wien είναι μια σύγχρονη κλασική ορχήστρα που βρίσκεται και πίσω από την συγκεκριμένη παράσταση που θα ταξιδέψει στην Αθήνα και την Στέγη -θα επανέλθουμε όμως σε αυτό αργότερα.
Η ορχήστρα του Klangforum Wien δεν έρχεται πάντως με σκοπό να δώσει μία τυπική συναυλία -αυτό το καταλαβαίνουμε και από τις 24 ολόκληρες ώρες που διαρκεί το συγκεκριμένο συμβάν. Καλεί το κοινό να απολαύσει συναυλίες και προβολές ταινιών, αλλά συγχρόνως να στοχαστεί γύρω από το μέλλον του σύγχρονου κόσμου μας και κυρίως, την οικονομία. Όλα αυτά μέσα από συζητήσεις και ομιλίες που περιστρέφονται γύρω από το οικονομικό μοντέλο που πρότεινε ο Christian Felber και ονομάζεται «Οικονομία για το Κοινό Καλό». Ανάμεσα σε όλα αυτά και το απαραίτητο sleepover ώστε να ανανεώνονται οι δυνάμεις.
Στο Happiness Machine στην Στέγη θα έχετε την ευκαιρία να δείτε 10 νέες ταινίες animation που συνοδεύονται από συνθέσεις, όλα αποκελιστικά από γυναίκες δημιουργούς.
Για όσους από εσάς η «Οικονομία για το Κοινό Καλό» είναι ένας όρος που δεν σας είναι οικείος, πρόκειται με λίγα λόγια για μια αντιπρόταση στο σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα, η οποία θέτει στο επίκεντρο το κοινό καλό και την ευημερία του ανθρώπου και όχι τον ανταγωνισμό και το κέρδος. Πώς μπορεί να συνδεθεί όμως μια οικονομική θεωρία με την τέχνη και την μουσική; Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Klangforum Wien, Sven Hartberger, έχει την απλή απάντηση: «Πιστεύω πως είναι καθήκον της τέχνης να συνδιαλέγεται με την πραγματική ζωή. Σε μερικές περιπτώσεις, οι τέχνες μπορούν να παρέχουν την δυνατότητα της φυγής από τα προβλήματα της ζωής, αλλά αυτός δεν είναι ο μοναδικός σκοπός τους. Πρέπει να κάνουν κατανοητά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και να προτείνουν πιθανότητες».
Το Happiness Machine διακατέχεται από ένα γενικότερο δημοκρατικό και δίκαιο πνεύμα. Έτσι, πέρα από τις συναυλίες με έργα μουσικών όπως ο Ludwig van Beethoven, o Morton Feldman, o Γιώργος Απέργης, μεταξύ άλλων, ένα πολύ ενδιαφέρον μέρος του 24ωρου αυτού μαραθώνιου αποτελείται από την προβολή 10 νέων ταινιών animation και 10 συνθέσεων που έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά από γυναίκες.
Η απόφαση πίσω από αυτό σχετίζεται περισσότερο από όσο μπορεί να φανταστεί κανείς με το σημερινό πολιτικό και οικονομικό σύστημα όπως εξηγεί ο Sven Hartberger: «Αν κοιτάξει κανείς στο τρέχον οικονομικό μας σύστημα, θα δει ότι τρέχει σχεδόν αποκλειστικά από άντρες. Αν ρωτήσεις όλους αυτούς τους άνδρες ποια πιστεύουν ότι θα ήταν μια εναλλακτική λύση απέναντι στον καπιταλισμό που αυτή την στιγμή καταστρέφει τον πλανήτη, θα σου πουν ομόφωνα πως δεν υπάρχει εναλλακτική. Το καπιταλιστικό σύστημα είναι ο μόνος τρόπος που θεωρείται πως μπορεί να οργανωθεί η οικονομία μας. Και αυτή είναι η απάντηση που έρχεται από το 95% των ανδρών που χειρίζονται την οικονομική ζωή. Οπότε έμοιαζε μια πολύ ωραία ιδέα να στραφούμε προς γυναίκες και να τους ζητήσουμε να ακούσουμε τις ιδέες τους και τις φωνές τους μέσω της τέχνης. Γιατί πιστεύουμε πως υπάρχει εναλλακτική».
Και το ίδιο όμως το Klangforum Wien λειτουργεί πλήρως δημοκρατικά: «Αποτελείται από 24 μουσικούς, άντρες και γυναίκες, και οι ίδιοι οι μουσικοί διαλέγουν τον καλλιτεχνικό διευθυντή τους», λέει ο Hartberger, ο οποίος θα βρίσκεται στο τιμόνι του για δυόμιση ακόμη μήνες. «Έχουμε επίσης μηνιαία reunions όλων των μελών ώστε να συζητούμε την τωρινή μας κατάσταση, τόσο σε καλλιτεχνικό, όσο και σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο».
Το Happiness Machine ήταν κι αυτό ένα πρότζεκτ που προέκυψε και αυτό ως κοινωνικοπολιτική σε μεγάλο βαθμό ανάγκη, όντας σχεδιασμένο από την αρχή, σαν μια απάντηση σε τρέχοντα ζητήματα στην Αυστρία από όπου και προέρχεται η ομάδα του Klangforum Wien: «Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αυστρίας ήθελε να καταστείλει την πληροφόρηση των μαθητών στα σχολεία σχετικά με την Οικονομία για το Κοινό Καλό, παρά το ό,τι προέβλεπε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι μαθητές έπρεπε να μάθουν πως υπάρχουν εναλλακτικές στο τωρινό καπιταλιστικό μας σύστημα. Η Οικονομία για το Κοινό Καλό ήταν κάτι που δεν ήθελαν να συζητιέται στα σχολεία μας. Επομένως το Happiness Machine ήταν σχεδιασμένο έτσι ώστε να αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα. Δημιουργήσαμε έναν χώρο συζήτησης με αυτόν τον τρόπο και είμαι πολύ χαρούμενος που θα συναντήσουμε με το πρότζεκτ πολλούς μαθητές και νέους ανθρώπους στην Βιέννη που θα κάνουμε στάση πριν έρθουμε στην Αθήνα».
Το πρότζεκτ δεν είναι τυχαία 24ωρο, μιας και κατά την γνώμη του καλλιτεχνικού διευθυντή του Klangforum Wien, ένα τόσο μεγάλο ζήτημα όπως το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να αναλυθεί επαρκώς σε 2-3 ώρες. Συν τοις άλλοις, αποτελεί και έναν τρόπο για τους επισκέπτες του να συγκεντρωθούν πραγματικά και σε βάθος σε ένα ζήτημα, σε μια εποχή που το ίντερνετ και η τεχνολογία μας αποσπούν συνεχώς.
Το Klangforum Wien θέλει να σας κάνει ευτυχισμένους για 24 ώρες.
Τελικά, όμως, ποιο είναι το εμπόδιο στην ευτυχία σήμερα; Ο Sven Hartberger ακούγεται θετικός με τις απαραίτητες ενστάσεις: «Πιστεύω πως οι πιθανότητες να είμαστε ευτυχισμένοι είναι καλύτερες από ό,τι ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αλλά το ερώτημα είναι: οι καταστάσεις και οι νόμοι μας επιτρέπουν πραγματικά να αποκομίσουμε κάτι από αυτές τις τεράστιες ευκαιρίες; Πιστεύω πως χρειάζονται μερικές αλλαγές στους νόμους ώστε να διευκολυνθεί ο δρόμος προς την ευτυχία».
Και η τέχνη; «Μπορεί να μας βοηθήσει να έχουμε μια πιο ουσιαστική ευτυχία πέρα από τις κανονικές ζωές μας». Όσον αφορά το Happiness Machine: «Η κλασική και η σύγχρονη μουσική αλλά και το μουσικό θέατρο έχουν μια ομορφιά που είναι ωραία να συνδιαλέγεται με τα προβλήματά μας και να κάνει τα πράγματα καλύτερα. Θέλουμε απλά να είμαστε με αυτόν τον τρόπο μέρος της αλλαγής των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε τώρα».
Εσείς θα δώσετε μια ευκαιρία στην ευτυχία;
