Η εποποιία του Λαρς Φον Τρίερ συνεχίζεται

The Deep ***1/2**

Ισλανδία, 2012, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Μπαλτάζαρ Κόρμακιουρ

Πρωταγωνιστούν: Όλαφουρ Ντάρι Όλαφσον, Γιόχαν Γιόχανσον, Μπιορν Θορς

Διάρκεια: 95’

Ένα πλήρωμα αποτελούμενο από έξι ψαράδες ξεκινά ένα ταξίδι ρουτίνας στα παγωμένα νερά της Ισλανδίας το 1984, προκειμένου να φέρει πίσω στην ακτή τα αλιεύματα. Το ανθρώπινο λάθος θα μετατρέψει την πλεύση τους σε καταστροφή, με τους πέντε άντρες να χάνονται στα βάθη του βόρειου Ατλαντικού ωκεανού. Ένας από αυτούς, όμως, θα καταφέρει να επιστρέψει πίσω στην ακτή, παρά τις πλέον αντίξοες συνθήκες και θα μετατραπεί ακούσια σε εθνικό ήρωα.

Κάνοντας τον απολογισμό της προηγούμενης κινηματογραφικής περιόδου, βλέπουμε ότι η μάχη του ανθρώπου με το υγρό στοιχείο είχε την τιμητική της, με τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ στο Όλα Χάθηκαν να κατακτά την κορυφή. Αν και αυτή η ταινία συμπεριλαμβανόταν στις φθινοπωρινές προβολές, τότε ενδεχομένως να μιλάγαμε για υπερβολή, για θεματικό μονοπώλιο ή για το πόσο μας πονά πως το καλοκαιράκι έφυγε και ως υποκατάστατο προσπαθούμε να προβάλλουμε τη θάλασσα ως απειλή σε μια περίεργη μορφή ομοιοπαθητικής. Αν και το The Deep δεν μοιράζεται το υπαρξιακό υπόβαθρο του Όλα Χάθηκαν ή τη σιωπή του, καταφέρνει να τοποθετηθεί λίγο πιο κάτω στη θαλασσοδαρμένη διαβάθμιση.

Οι Βόρειοι λαοί ανέκαθεν είχαν μια ιδιαίτερη σχέση με τη θάλασσα. Από τις φολκλορικές ιστορίες των πλοίων που τη διασχίζουν, μέχρι τη μουσική των Bathory και τους υδαρείς πίνακες του Θίοντορ Κίτελσεν, πάντα αντιμετωπιζόταν με δέος και μεγαλοπρέπεια, μα πάντα υπήρχε ένας μελαγχολικός τρόπος περιγραφής της, που τόνιζε την ιδιαίτερη ομορφιά της. Ο Μπαλτάζαρ Κόρμακιουρ συνεχίζει στη συγκεκριμένη ρότα, παραδίδοντας μια λυρική απεικόνιση του παγωμένου ωκεανού. «Ζωγραφίζει» με αχνό πράσινο, ελαφρύ γαλάζιο, πυκνό μαύρο και λευκό το νερό, δίνοντας μια πολύπλευρη σπουδή πάνω στις διαφορετικές μορφές της. Από την αιθέρια, πεισιθάνατη γαλήνη του βυθού, μεταφερόμαστε στην επικίνδυνη επιφάνεια που λυσσομανά πάνω στα ηφαιστειογενή πετρώματα. Νιώθουμε το κρύο να μας περνά και το κάψιμο του νατρίου στους πνεύμονες. Τον πόνο της μαλακωμένης από το νερό σάρκας που προσπαθεί να διασχίσει τα απόκρημνα πετρώματα.

http://youtu.be/FfDP44g__Q0

Ωστόσο και στα στεριανά πλάνα, η φύση της Ισλανδίας απεικονίζεται χαμηλόφωνη και μεγαλειώδης. Από το λυκόφως της πολικής νύχτας ως το ηδύ φως του ήλιου που φέγγει στην παγωμένη γη, όλη η ταινία είναι μια πραγματική απόλαυση για τα μάτια, ήπια και ταπεινή. Όπως οι πρωταγωνιστές της και οι μεταξύ τους σχέσεις. Τρυφεροί μα συγκρατημένοι, ποτέ δεν βιώνουν μια πραγματική συναισθηματική έξαρση, φυλάσσοντας το κοπάδι των συναισθημάτων τους κάτω από μια γενναία στρώση εγκράτειας. Γιατί στον κόσμο του Κόρμακιουρ, και γενικότερα στη βόρεια πραγματικότητα, η μειλίχια συμπεριφορά υπερνικά τα πάθη.

Τα υπόλοιπα τεχνάσματα του σκηνοθέτη δείχνουν μια ευρύνοια όχι επιδειξιομανή, μα μετρημένη και ευφυή. Από την χαριτωμένη δήλωση του φιλμικού χωροχρόνου με την αναφορά στις διαφορές μεταξύ Betamax και VHS ως τα φλάσμπακ στα οποία το κάδρο περιορίζεται, ο Κόρμακιουρ δείχνει, πέρα από την προαναφερθείσα ευρύνοια, την αγάπη του για το φιλμικό μέσο, στο οποίο καλλιγραφεί. Και αν προσπαθεί να υμνήσει κάποιον, αυτός είναι ο εγκρατής άνθρωπος, του οποίου η θέληση για ζωή δεν τον μετατρέπει σε καραγκιόζη ή ένα κατόρθωμά του δεν του φουσκώνει τα μυαλά, μα που είναι πραγματικά ευγνώμων για την ίδια την εμπειρία της ζωής, με τα πάνω της και τα κάτω της.

Μπορεί να είμαι και υποκειμενικός μέχρι ενός σημείου, καθώς εξακολουθώ να ψαρώνω με οτιδήποτε φέρει τη σφραγίδα του Βορρά και αυτή την ήπια αισθητική, μα αυτό δεν μειώνει την αξία του The Deep. Μετρημένα συγκινητική και οπτικά καλαίσθητη, μια από τις ταινίες που αργήσαμε μεν, έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε δε. Και η λέξη απόλαυση εδώ απαντά στην πιο γαλήνια ψυχική μορφή της.

Φωτιά Πάνω Από Τη Πομπηία

ΗΠΑ, Γερμανία, 2014, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Πολ Γ. Σ. Άντερσον

Πρωταγωνιστούν: Κιτ Χάρινγκτον, Εμίλι Μπράουνινγκ, Τζάρεντ Χάρις

Διάρκεια: 105’

Μια μέρα πριν την έκρηξη του Βεζούβιου και το θάψιμο της Πομπηίας κάτω από στρώματα στάχτης, ο Μάιλο, ένας Κέλτης μονομάχος, συναντά τον έρωτα της ζωής του στα μάτια της Κάσσιας, μιας ευγενούς κόρης ενός πλούσιου εμπόρου, αρραβωνιασμένης με έναν διεφθαρμένο Γερουσιαστή της ρωμαϊκής συγκλήτου. Ταυτόχρονα, τα φαντάσματα του παρελθοντος θα ξαναέρθουν στο προσκήνιο, όταν ο Μάιλο μάθει αυτόν που πριν πολλά χρόνια έσφαξε την οικογένειά του. Με το (ηλιακό) ρολόι να τρέχει, ο Μάιλο θα προσπαθήσει να σώσει την αγαπημένη του από την επικείμενη ιστορική καταστροφή.

http://youtu.be/AI7UUEgjwdA