Το τεύχος 5 του περιοδικού SOUTH-as-a-state-of-mind κυκλοφορεί με την εικόνα του φλεγόμενου Παρθενώνα μια ηλιόλουστη μέρα των αρχών της δεκαετίας του ’60. Η λήψη έγινε από το ύψωμα στους πρόποδες του λόφου του Αρδηττού, (στα σημερινά ερείπια του Ναού της Αρτέμιδας), πολύ κοντά στην Αγία Φωτεινή. Διακρίνονται οι Στήλες του Ολυμπίου Διός, τα κτίρια της Λεωφόρου Αμαλίας, ο βράχος της Ακρόπολης και στο βάθος το όρος Αιγάλεω. Πρόκειται για «φωτοσοπιά», αλλά, από δύο πραγματικά φωτογραφικά στιγμιότυπα με διαφορά 50 χρόνων μεταξύ τους και καθοριστική σημασία.
Η αφορμή για το κολάζ με τον καπνό σε ελληνικές καρτ-ποστάλ του ’60, στάθηκε η ανακάλυψη μιας φωτογραφίας από την επίθεση της 9ης Σεπτεμβρίου 2001 που δεν δημοσιεύθηκε την περίοδο εκείνη, αλλά 5 χρόνια αργότερα. Ο λόγος ήταν μια «παράξενη – αλλά κατανοητή – αυτολογοκρισία» του γερμανού φωτογράφου του πρακτορείου Magnum Photos, Τόμας Χέπκερ. Στην Ελλάδα, από τον Δεκέμβριο του 2008 και μετά, η πλατεία Συντάγματος μετατρεπόταν πολύ συχνά σε πεδίο μάχης. Λίγα χρόνια αργότερα, δουλεύοντας το θέμα (που προκάλεσε πολύ συζήτηση γύρω από τη σκοπιμότητα δημοσιεύσης της φωτό μετά απο τόσα χρόνια) για το BHmagazino και βλέποντας αυτή την εντυπωσιακή φωτογραφία, αυτόματα μου ήρθε στο μυαλό η καρτ-ποστάλ από τη συλλογή μου, με τα τραπέζια στην καφετέρια του Λυκαβητού και την Αθήνα να απλώνεται απο κάτω, ως το ανάλογο της φλεγόμενης ΝΥ.
Ο καπνός από τη Νέα Υόρκη, αποκόπηκε και τον «κόλλαγα», χωρίς αφορμή – περισσότερο σαν προσωπική «άσκηση» σε εικόνες μιας άχρονης ειδυλλιακής οπτικής, υπενθυμίζοντας πως πέρασαν οριστικά «οι ωραίες μέρες» του παρελθόντος, η «εξωτική χώρα» της Ελλάδας των 60s. Ο κόσμος αλλάζει, αλλά μάλλον πάντα με «κόμπους», τα κομβικά σημεία στο timeline της Ιστορίας, τα «κουμπιά» δηλαδή της ανθρώπινης μνήμης. Από έναν τέτοιο κόμβο αντιλαμβάνομαι ότι διερχόμαστε την τρέχουσα περίοδο.
Το καλοκαίρι του 2012 η επιμελήτρια σύγχρονης τέχνης Μαρίνα Φωκίδη, διάλεξε την παραπάνω εικόνα για το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης (εξαμηνιαίο – μόνο στα αγγλικά) του περιοδικού SOUTH-as-a-state-of-mind. Παρά την έκπληξή μου για την επιλογή της, το εξώφυλλο έκανε κάποιο «γκελ». Στη συνέχεια, – εκτός από το δεύτερο – διαλέχτηκαν άλλες 3, για να κλείσει ο κύκλος του «ελληνικού» South, μιας και απο το επόμενο τεύχος θα είναι το επίσημο περιοδικό της Documenta 14 (Kassel/Αθήνα 2017). Παρακάτω οι υπόλοιπες αδημοσίευτες εικόνες του «πρότζεκτ».
Κεφαλονιά, Σάμη. SOUTH #3
Ρόδος, παραλία και ξενοδοχείο των Ρόδων.
Λάρισα, γέφυρα στον Πηνειό.
Watching the World Change: The Stories Behind the Images of 9/11 του David Friend
Και πιο αναλυτικά το Review από το Άμαζον: The attack on the World Trade Center was the most watched event in human history. And the footage recorded that day came from myriad perspectives—from TV cameras and tourist snapshots to photographer Thomas E. Franklin’s iconic image of three firefighters raising the American flag at Ground Zero. David Friend explains how that week marked a phase change in the digital age, a moment when all the advances in television, photography, and the Web converged on a single event. A brilliant chronicle of how we process disaster, Watching the World Change is “an elegant and moving examination of the photographic legacy of that day in history….Brings meaning to a terrible time” (New Orleans Times-Picayune).
