Η όγδοοη μέρα του Μάρτη δεν είναι γιορτή. Πόσο μάλλον η γιορτή της γυναίκας. Για μια γυναίκα ξέρετε τι είναι γιορτή; Να έχουμε μια δουλειά που δεν θα εξαρτάται από το πόσο κοντή είναι η φούστα που φοράμε. Να μιλάμε με άνδρες σε επαγγελματικό επίπεδο και να μην έχουν στο νου τους μόνο πως θα μας βγάλουν ραντεβού. Να παίρνουμε τον ίδιο μισθό με άνδρες συναδέλφους και να μην μας στερούν την προαγωγή σε ανώτερη θέση λόγω φύλου, παίζοντας κρυφτό πίσω από ανόητα προσχήματα. Να στεκόμαστε στο γεμάτο από κόσμο λεωφορείο και να μην ανησυχούμε ότι θα βρεθεί κάποιος ανώμαλος -που όμως πάντα βρίσκεται- να μας ακουμπήσει με το χέρι του ή χειρότερα με το γεννητικό του όργανο. Να γυρνάμε μόνες μας σπίτι, αμέριμνες, χωρίς να έχουμε το άγχος κάθε τρεις και λίγο που νιώθουμε πίσω μας την σκιά ενός αρσενικού, να μας ακολουθεί -τυχαία ή όχι- σε απόσταση μερικών μέτρων.
Η γυναίκα «δεν μπορεί»:
Να γίνει βουλευτής με την ίδια ευκολία που θα γίνει ένας άνδρας. Στην χώρα μας, μόνο το 18,3% της Βουλής είναι γυναίκες, δηλαδή οι 55 από τους 300 βουλευτές. Για πρωθυπουργός, δεν το συζητάμε, τα νούμερα είναι κάτι παραπάνω από απογοητευτικά. Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός ήταν η Βασιλική Θάνου το 2015. Κατέλαβε τη θέσω ως υπηρεσιακή επειδή ήταν πρόεδρος του Αρείου Πάγου.
Να έχει πρόσβαση στην ελληνική Μέκκα της ορθοδοξίας και σε ένα από τα ωραιότερα μέρη της χώρας, το Άγιο Όρος. «Η θρησκεία δεν της δίνει βασικά δικαιώματα, που δεν είναι απαραιτήτως συνδεδεμένα με τις βασικές διδαχές της πίστης αλλά απομεινάρια μιας σεξιστικής παράδοσης που τη θέλει πάντα πίσω και ποτέ δίπλα στο εκάστοτε αρσενικό», παρατηρεί η δημοσιογράφος Μαρία Νετζίπι.
Να ταξιδέψει μόνη της, χωρίς να την αποτρέψει κάποιος που θέλει να την «προστατεύσει». Γιατί να έχουμε ανάγκη προστασίας;
Να έχει την αυτονομία του σώματός της. «Υπάρχει πρόβλεψη σε νόμο του 2006 περί ενδοοικογενειακής βίας για τον βιασμό. Τονίζεται ότι ακόμη και με τον άνδρα σου να είσαι στο ίδιο κρεβάτι, τίθεται θέμα βιασμού αν δεν υπάρξει συναίνεση. Πολλοί βιασμοί γίνονται μέσα στο σπίτι. Υφίστανται συνθήκες που οι άνδρες θεωρούν ότι μία γυναίκα ζητάει τον βιασμό της, διότι είναι έτσι οι κοινωνικές νοοτροπίες που δικαιολογούν τον άνδρα. Και γυναίκες μάλιστα πιστεύουν ότι άμα γυρνάς 3 η ώρα το βράδυ σπίτι σου ή είσαι ντυμένη προκλητικά, είσαι ευάλωτη στον βιασμό και τον ζητάς», με βάση τα όσα μας είπε η Σίσσυ Βωβού, πρόεδρος της πλουραλιστικής και φεμινιστικής ηλεκτρονικής εφημερίδας Μωβ.
Να ντύνεται όπως εκείνη επιθυμεί, χωρίς να δεχτεί σχόλια για το πόσο βαθύ είναι το ντεκολτέ της ή χωρίς να την κακοχαρακτηρίσουν για την ηθική της ή για το πόσο σοβαρά παίρνει την δουλειά της και πόσο καλά την κάνει, βασιζόμενοι σε ένα τόσο επιφανειακό χαρακτηριστικό.
Να γίνει καπετάνιος -εύκολα. Μόνο 17 είναι οι γυναίκες στην Ελλάδα, ανάμεσα στους 2.704 άντρες καπετάνιους. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες καταλαμβάνουν μόνο το 2% του εργατικού δυναμικού ναυτιλίας, σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία των Διεθνών Εργαζομένων στον τομέα της Μεταφοράς.
Να είναι λεσβία, να απολαμβάνει την ομοφυλοφιλία της με το κορίτσι της και να μην χωθεί κάποιο «βαρύ» αρσενικό να συμμετέχει στην σεξουαλική του φαντασίωση, αλλά δική τους πραγματικότητα. Οι λεσβίες δεν έχουν ανάγκη τον άντρα για να περάσουν καλά. Ούτε θα περάσουν καλύτερα με εσάς.
Να παίρνει μέρος στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών, αναλογικά μιλώντας, αλλά και θέσεις εξουσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση. «Δεν τους λείπουν τα προσόντα, απλά υπάρχει ένα σύστημα που εμποδίζει την εξέλιξή τους στους χώρους αυτούς. Είναι σημαντικό γιατί πρόκειται για κέντρα λήψης αποφάσεων και χρειάζονται γυναίκες κι εκεί. Οι Ελληνίδες έχουν χαμηλότερες ωριαίες αποδοχές, λιγότερες ώρες εργασίας σε έμμισθες θέσεις εργασίας και χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης (λόγω διακοπής σταδιοδρομίας για τη φροντίδα παιδιών ή συγγενικών προσώπων).», όπως σημειώνει η Αναστασία Γκιουλομύτη, αντιπρόεδρος του Μωβ.
Να δείξει τις ρώγες της. «Ούτε στα social media. Ούτε καν σε έργο τέχνης δεν μπορεί να τις παρουσιάσει. Ναι, έχει κατέβει πίνακας ζωγραφικής από το facebook γιατί αυτό τον λόγο. Προφανώς οι γυναικείες θηλές είναι οι πύλες της κολάσεως, δεν εξηγείται αλλιώς», σημειώνει η Λίνα Ρόκου, δημοσιογράφος.
Να είναι ανύπαντρη μητέρα, χωρίς να αντιμετωπίζει κοινωνικές διακρίσεις από το κράτος που οφείλονται στο νομοθετικό χάσμα για τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Να προστατεύεται ως θύμα trafficking, την ώρα που ο άνδρας πελάτης δεν διώκεται ποινικά για την πράξη του. Στην Ελλάδα, δεν έχει διωχθεί ούτε ένας πελάτης trafficking, τουλάχιστον ενήλικων γυναικών, διότι η κοινωνία θεωρεί πως αυτές οι γυναίκες το θέλουν. Ενώ πολλές φορές είναι καταναγκασμένες ή και κλειδωμένες. Είναι μικρός ο κατάλογος των κρατών που τα τελευταία χρόνια εισήγαγαν νόμους που τιμωρούν τους καταναλωτές της αγοράς του σεξ αλλά δεν διώκουν τις γυναίκες που οδηγούνται στην πορνεία. Ανάμεσά τους ο Καναδάς, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ισλανδία, από τον περασμένο Απρίλιο και η Γαλλία, ενώ μόλις την προηγούμενη εβδομάδα προστέθηκε και η Ιρλανδία.
Να προσληφθεί ή να συνεχίσει σε μια δουλειά, αν είναι έγκυος. Η πλειονότητα των εργοδοτών απολύουν ή δεν προσλαμβάνουν καν μια γυναίκα, παρόλο που μπορεί να δουλέψει κανονικά μέχρι τους 7 μήνες. Πολύ συχνά, της αφαιρείται το δικαίωμα της μητρότητας, με βάση τις απαιτήσεις της εκάστοτε εργοδοτικής αρχής.
Να περπατάει ανέμελη στον δρόμο, χωρίς να νιώθει το επικριτικό ή βουλιμικό ανδρικό βλέμμα πάνω της. Χωρίς να ακούει απρεπή σχόλια για το σώμα της. Χωρίς να δέχεται πρόστυχα, αγενή και άσχημα πεσίματα, λες και είναι ένα κομμάτι κρέας.
Να έχει τον ίδιο μισθό με τον άνδρα συνάδελφό της. Στο δημόσιο δεν φαίνεται τόσο το χάσμα (7%), όσο στον ιδιωτικό τομέα, όπου η διαφορά μισθού αγγίζει το 15%, σύμφωνα με τη Eurostat. Ο παγκόσμιος δείκτης του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών ύψους 24% καθιστά την διαφορά αυτή «τον μεγαλύτερο ληστή» των γυναικών, σύμφωνα με την υπεύθυνη της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, Πουμζίλε Μλάμπο-Ενγκούκα. Σήμερα, εκτιμάται από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ότι θα χρειαστούν ακόμα 170 χρόνια για να επιτευχθεί η οικονομική ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα.
Να διεκδικεί τον οργασμό της πάντα. Δυστυχώς, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι άντρες που μόλις τελειώσουν οι ίδιοι θεωρούν ότι έπεσαν οι τίτλοι τέλους στην ερωτική πράξη. (Και) αυτοί χάνουν.
Να γίνει μητέρα με φυσιολογικό τρόπο, χωρίς να υπάρξει κάποιος γιατρός που θα την παραπλανήσει προς ίδιον όφελος. «Η στιγμή που μια γυναίκα γίνεται μητέρα είναι μαγική, μα φυσιολογική. Σε καμία περίπτωση, στο βωμό κανενός κέρδους και καμίας ημιμάθειας, δεν πρέπει να ιατρικοποιείται αναίτια. Μια καισαρική τομή, δηλαδή μια χειρουργική επέμβαση, ιδίως όταν δεν χρειάζεται, έχει δυσμενείς συνέπειες για την υγεία τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού που χάνει μια μοναδική ευκαιρία για την ενδυνάμωση της φυσικής ανοσίας του. Φέτος, η χώρα μας οφείλει να απαντήσει στον Ο.Η.Ε. για τα βήματα που έχει κάνει για την εξάλειψη των αναίτιων καισαρικών, μετά τις συστάσεις της αρμόδιας Επιτροπής του (C.E.D.A.W.), στην έβδομη περιοδική έκθεσή της που έγινε το 2013. Στην έκθεση αυτή τονίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι η Ελλάδα έχει ανεπίτρεπτο ποσοστό καισαρικών τομών – 40% στα δημόσια και μέχρι 65% στα ιδιωτικά μαιευτήρια, πολύ υψηλότερο από το ανώτατο επιτρεπόμενο 15% από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που δικαιολογείται για ιατρικούς λόγους. Η επιτροπή πρότεινε την εκπαίδευση και επανεκπαίδευση όλου του ιατρικού προσωπικού στο φυσιολογικό τοκετό και τον αυστηρό έλεγχο των ιατρικών ενδείξεων για την διενέργεια καισαρικών», γνωρίζοντας πως τίποτε από αυτά δεν έχει γίνει, η ομάδα Θεσσαλονίκης του Πανελλήνιου Δικτύου Εθελοντικών Ομάδων Υποστήριξης Θηλασμού αφιερώνει τη σημερινή ημέρα στην εξάλειψη των αναίτιων καισαρικών και καλεί να υπογράψουμε το σχετικό διαδικτυακό ψήφισμα που απευθύνεται στον υπουργό Υγείας. Οι αναίτιες καισαρικές δεν είναι μόνο δυσμενής μεταχείριση. Είναι βία ενάντια στις γυναίκες.
Να κάνει one night stand και να μην βαρύνεται με το άγχος που της φόρτωσε η κοινωνία ότι δόθηκε πολύ εύκολα και πως ο άλλος θα την παρεξηγήσει. Γιατί η σεξουαλικότητα για το γυναικείο φύλο οφείλει να είναι μια μπαντιέρα που θα πρέπει όλοι να εγκρίνουν και σε όλους να ταιριάζει, ασχέτως αν ακρωτηριάζει τη γυναικεία επιθυμία – που τι πιο φυσικό – πρέπει να υποτάσσεται στα πρότυπα της ανδρικής φαντασίωσης.
Να είναι τρανς γυναίκα και να κυκλοφορεί άφοβα στον δρόμο.
Να αποφύγει τα συναισθήματα ενοχής όταν πέσει θύμα βιασμού. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ σύμφωνα με τα στατιστικά της ΕΛ.ΑΣ για το 2015 καταγγέλθηκαν 122 βιασμοί την ίδια στιγμή οι κοινωνιολόγοι και οι εγκληματολόγοι υπολογίζουν ότι αυτό το νούμερο αποτελεί μόνο το 6-8% των περιπτώσεων. Η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τον βιασμό ως κάτι για το οποίο το θύμα οφείλει να ντρέπεται.
Να πει σε μια παρέα ότι δε θέλει να γίνει μάνα χωρίς να ακολουθήσουν βλέμματα του τύπου «Α, μάλλον δεν μπορεί η καημένη» ή «Μα τι πρόβλημα έχει;». Τα mainstream μέσα αναπαράγουν ακόμη ερωτήσεις τύπου «θα προτιμούσες μια μεγάλη επαγγελματική επιτυχία ή να γνωρίσεις κάποιον που θα σε κάνει να ξεχάσεις τη δουλειά σου» ή «δε σε αγχώνει αυτό το κομμάτι (σ.σ. των σχέσεων;) βάζοντας την ιδέα ότι προτεραιότητα μιας γυναίκας δεν μπορεί να μην είναι η εξεύρεση συντρόφου και η δημιουργία οικογένειας. Πότε άνδρας στην ελληνική τηλεόραση έχει δεχθεί ασφυκτικά τέτοιες ερωτήσεις;
Να εκφράζει την καταπίεσή της και την ανάγκη για φεμινισμό, χωρίς να υπάρχει ένας άνδρας δίπλα που θα της λέει «Δεν ισχύει αυτό. Έχουμε ισότητα» και ο διπλανός του να επιβεβαιώνει. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, χρειάζεται να επέμβει ένα άλλο αρσενικό που θα πει «Παιδιά, δεν υπάρχει ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.» και θα αρχίσει να παραθέτει γνωστά σε εκείνον περιστατικά.
Να θέλει. «Όλα σχεδόν μπορούν να τα κάνουν οι γυναίκες σήμερα. Αρκεί να τα θελήσουν. Εκείνο που έχω κάθημερινά την αίσθηση πως δεν μπορούν ακόμα είναι αυτό: να θελήσουν. Να θελήσουν για τον εαυτό τους πράγματα πέρα από στερεότυπα και προκαταλήψεις. Να κάνουν για τον εαυτό τους όνειρα που ξεφεύγουν από τα όνειρά που “συνήθως” κάνουν οι γυναίκες. Να γίνουν αστροφυσικοί και οικοδόμοι, να φτιάξουν κι άλλα πράγματα εκτός από κοσμήματα, να ταξιδέψουν μόνες και να κάνουν, μακριά από ενοχές, τις επιλογές τους», υπογραμμίζει η Στέλλα Κάσδαγλη, δημοσιογράφος και συνιδρύτρια του Women on Top.
Να είναι ελεύθερη. «Γιατί το σώμα της είναι ακόμη πεδίο άσκησης πολιτικής από το κράτος – ένα εργοστάσιο αναπαραγωγής. Γιατί απολύεται αν μείνει έγκυος. Γιατί το σώμα της είναι ακόμη πεδίο επιβολής κυρίαρχων πατριαρχικών αντιλήψεων – παρθένα, τσούλα, χοντρή, ανορεξική. Γιατί δεν της αναγνωρίζεται καμιά άλλη ταυτότητα από την straight θηλυκότητα. Γιατί δεν πληρώνεται ίδιο μεροκάματο για την ίδια δουλειά με έναν άντρα. Γιατί δεν πληρώνεται καθόλου για την καθημερινή φροντίδα παιδιών, ασθενών, ηλικιωμένων μέσα στην οικογένεια. Γιατί είναι δική της δουλειά – ο άντρας ακόμη βοηθάει στο σπίτι. Δεν μπορεί να είναι ελεύθερη. Γιατί δολοφονείται καθημερινά από τον σύντροφο, σύζυγο, πατέρα, αδελφό – 2 γυναίκες την εβδομάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Γιατί βιάζεται, κακοποιείται, παρενοχλείται, φοβάται στον δρόμο, στη δουλειά, την μέρα, την νύχτα. Τη σήμερον ήμερα, δεν είμαστε ελεύθερες.» όπως δηλώνει η φεμινιστική οργάνωση Καμία Ανοχή.
Να λέει ότι είναι φεμινίστρια και να μην την κοιτάξει ο άλλος στραβά ή στην καλύτερη, να ξεκινήσει έναν διάλογο υποστηρίζοντας λανθασμένα ότι ο φεμινισμός θέλει τις γυναίκες από πάνω και «Γιατί δεν αντιδράτε για τα δικαιώματα των ανδρών που καταπιέζονται;». Ας μην ξεχνούμε ότι εξ ορισμού ο φεμινισμός πρεσβεύει την ισότητα των δύο φύλων και δεν είμαστε αντίπαλοι σε αυτόν τον αγώνα. Ο φεμινισμός δεν είναι η έμφυλη ρήξη, όπως συχνά ακούγεται, αλλά η συσπείρωση των δύο φύλων σε ένα κοινό μέτωπο που στόχο έχει την εξόντωση των ανισοτήτων, που προσβάλλουν κάθε πολίτη ανεξαρτήτως φύλου. Δε μιλάμε για τη μάχη των φύλων αλλά για την κοινή κοινωνική πρόοδο. Όσο περισσότερους άνδρες έχουμε στο πλευρό μας, τόσο καλύτερα για όλους μας.
Να δέχεται σεξιστικό λόγο, πουθενά. Πρέπει να αντιδρά, να στέκεται στο ύψος της και να διεκδικεί τα δικαιώματα της. Όπως έκανε η Ισπανή Iratxe Garcia-Perez μετά τον κατάπτυστο λόγο του Πολωνού Janusz Korwin-Mikke. Mέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όλα αυτά.
Στις 25 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η πορεία για την βία ενάντια στις γυναίκες (#25Ν) και η συμμετοχή των ανδρών ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Στις 21 Ιανουαρίου, έγινε η μαζικότερη Πορεία των Γυναικών, μία ημέρα μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προέτρεπε άλλους άνδρες να πιάσουν την γυναίκα από το αιδοίο. Στις 8 Μαρτίου (#8Μ), οι διοργανωτές της Πορείας των Γυναικών καλούν για «Μία ημέρα χωρίς την Γυναίκα», προτείνοντας σε όλες τις γυναίκες στην Αμερική να απεργήσουν και ενθαρρύνοντάς τες να μην ξοδέψουν χρήματα για να δείξουν την οικονομική τους δύναμη και αντίκτυπο στην κοινωνία. Σήμερα, δεν είναι γιορτή, είναι απεργία. Σήμερα, ενώνουμε ξανά τις φωνές μας, στις 19.00 στην Πλατεία Κλαυθμώνος, με γυναίκες από όλο τον κόσμο, για να μην χρειαστεί να ξαναγραφτεί άλλο ένα τέτοιο κείμενο και να ξαναφωνάξουμε για όλα αυτά που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα…
Ή έστω, όταν ξαναχρειαστεί, να είμαστε περισσότεροι στην σωστή πλευρά της ιστορίας και μια ημέρα να μιλάμε για Γιορτή της Γυναίκας.
