Η εποχή των μνημονίων μεταμόρφωσε το πολιτικό σύστημα. Καταβρόχθισε το ΠΑΣΟΚ, οδήγησε τη Νέα Δημοκρατία σε ένα ιστορικό χαμηλό, ανέδειξε τη Χρυσή Αυγή σε παίκτη της κοινοβουλευτικής ζωής και κατέστησε τον ΣΥΡΙΖΑ κόμμα εξουσίας, για να τον διασπάσει μόλις έξι μήνες μετά το σχηματισμό της πρώτης κυβέρνησης της αριστεράς.
Μέσα στην οικονομική κρίση γεννήθηκε το Ποτάμι. Πρόκειται για το κόμμα που αποτυπώνει το πνεύμα της εποχής που ζούμε. Μετά την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, το διακριτό και σαφές πολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύσσονταν οι ζυμώσεις των ιδεολογικών χώρων έδωσε τη θέση του σε ένα νέο, πολυπολικό, πολυδιάστατο, πολυσύνθετο κόσμο, ο οποίος – καλώς ή κακώς – είδε να κατακερματίζονται θεσμοί και νόρμες που καθόριζαν το ανθρώπινο γίγνεσθαι στην κοινωνία, στα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μετά την τερατώδη ανάπτυξη της περιόδου 1950-1990, ο καπιταλισμός έπαψε να προσφέρει στις σχέσεις παραγωγής τη σταθερότητα και διάρκεια των μεταπολεμικών δεκαετιών και, ως εκ τούτου, δεν είχε ανάγκη – αλλά ούτε και μπορούσε να αναπαράγει – τις σταθερές σχέσεις του ανθρώπου με την οικογένεια, την κοινωνία, τις ιδέες. Η τεχνολογία άλλαξε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, που σκεφτόμαστε, που γράφουμε. Ο καπιταλισμός δεν πέθανε, αλλά το πρόσωπό του άλλαξε ριζικά. Το αυστηρό κοινωνικό πλαίσιο που έζησαν οι παππούδες μας έδωσε τη θέση του σε μία εποχή γεμάτη αλλαγές και ανασφάλεια.
Προϊόν αυτής της εποχής είναι το Ποτάμι. Ένα κόμμα που έχει στις τάξεις του προσωπικότητες με ετερόκλητο πολιτικό προφίλ. Αν αυτά τα πρόσωπα ζούσαν πριν από 30 χρόνια, δεν θα διανοούνταν να συνυπάρχουν σε ένα κόμμα.
Η συζήτηση μας για το «τι είναι πραγματικά το Ποτάμι» πραγματοποιήθηκε πάνω σε συγκεκριμένους άξονες: πρώτον, την ατζέντα του Ποταμιού, την οποία συζητήσαμε με τους κ.κ. Χάρη Θεοχάρη, βουλευτή του Ποταμιού στην Α’ Αθηνών, Γιώργο Μαυρωτά, Βουλευτή του Ποταμιού στην Αττική και Στρατή Μούγερ, επιχειρηματία και στέλεχος του Ποταμιού.
Δεύτερος άξονας είναι το modus vivendi του Ποταμιού με τον ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που, όπως φαίνεται, πρόκειται να εδραιωθεί στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ μας μίλησαν οι κ. κ. Μιχάλης Σπουρδαλάκης, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, και Βάλια Αρανίτου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τρίτος άξονας είναι η πρόκληση της ατζέντας του κοινωνικού και πολιτικού φιλελευθερισμού, η οποία φαίνεται ότι έχει απολέσει πολιτικό ανάδοχο, λόγω της ανυπαρξίας στο ελληνικό κομματικό φάσμα ενός φιλελεύθερου κόμματος, στα πρότυπα των Κομμάτων των Φιλελεύθερων-Δημοκρατών στη Βόρεια Ευρώπη. Τέταρτος άξονας είναι το αίτημα των μεταρρυθμίσεων και η προσπάθεια το Ποτάμι να χτίσει μέσα από αυτές μία σχέση εμπιστοσύνης με το εκλογικό σώμα που δείχνει να μην εμπιστεύεται το πολιτικό σύστημα με την ευκολία που το στήριζε τις περασμένες δεκαετίες.
Στο εκτενές αφιέρωμα συμμετέχουν ακόμη οι κ.κ. Γιάννης Τσίρμπας, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πάσχος Μανδραβέλης, δημοσιογράφος της εφημερίδας Καθημερινή καθώς και ο Πασχάλης Αγανίδης, οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμονας. Το αφιέρωμα ολοκληρώνεται με σχολιασμό ορισμένων από τις κριτικές που ασκούν Έλληνες ψηφοφόροι για το Ποτάμι.
Η συζήτηση που ακολουθεί δεν έχει σκοπό να δώσει απαντήσεις, αλλά μόνο να θέσει ερωτήματα – μέσα από τις τοποθετήσεις των συμμετεχόντων – για ένα νεοπαγές κόμμα και ένα φθαρμένο και ρευστό πολιτικό σύστημα, τα οποία θα αντιμετωπίσουν την τρίτη προσφυγή στις κάλπες σε λιγότερο από εννέα μήνες.
Στην επόμενη σελίδα: Το Ποτάμι ορίζει το Ποτάμι