Ενώ ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε τον τρίτο χειμώνα, με την πανδημία του Covid 19 να σταλάζει πάνω απ’ τα κεφάλια μας, μοιάζει κάποιες φορές να ξεχνάμε ότι παράλληλα συνεχίζουμε να νοσούμε από δεκάδες άλλα πράγματα, το ίδιο σημαντικά, που χρειάζονται την προσοχή μας. Η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ, θεωρείται η επιδημία του 21ου αιώνα και πρόκειται για ένα μείζον ιατρικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα.
Η έναρξη της νόσου Αλτσχάιμερ είναι αργή και προοδευτική, ενώ τα συμπτώματα εκδηλώνονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άτομο και επιδεινώνονται με την πρόοδο της νόσου. Συχνά εμφανίζεται μέσω των διαταραχών μνήμης.
Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας είναι το πιο σημαντικό στάδιο, μιας και η νόσος επηρεάζει όχι μόνο τον πάσχοντα, αλλά και τα κοντινά του πρόσωπα. Η πρώιμη διάγνωση δίνει τα χρονικά περιθώρια ενημέρωσης, αποδοχής της κατάστασης, διατήρησης της ποιότητας ζωής και προγραμματισμού για το μέλλον όλων αυτών των ατόμων.
Τα τελευταία χρόνια διεξάγεται μεγάλη ερευνητική προσπάθεια με στόχο την ανεύρεση περισσότερο αποτελεσματικών θεραπειών και υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία στον επιστημονικό χώρο ότι στο όχι απώτερο μέλλον θα έχουμε φαρμακευτικές παρεμβάσεις πολύ αποτελεσματικότερες. Μέχρι τότε, η ενημέρωση και η αυξημένη εγρήγορση της κοινωνίας για όλες τις διαστάσεις της νόσου είναι εξαιρετικά σημαντική.
Τη μάχη με το Αλτσχάιμερ όμως, έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν πολλά διάσημα πρόσωπα.
Gene Wilder, θρύλος της κωμωδίας, πέθανε από επιπλοκές της νόσου στα 83 του
Η οικογένειά του Wilder αποκάλυψε ότι το αστέρι των The Producers, Young Frankenstein και Willy Wonka and the Chocolate Factory, είχε διαγνωστεί με νόσο Αλτσχάιμερ τρία χρόνια πριν τον θάνατο του, τονίζοντας ότι η ασθένεια «δεν έκλεψε ποτέ την ικανότητά του να αναγνωρίζει εκείνους που ήταν πιο κοντά του». Στη συνέχεια, προσπάθησαν να εξηγήσουν, με έναν καταπληκτικά ειλικρινή τρόπο, γιατί δεν είχαν δημοσιοποιήσει στο παρελθόν τη διάγνωση του υποψήφιου για Όσκαρ ηθοποιού. Η απόφαση να μην αποκαλυφθεί «ήταν δική του επιλογή», μιας και ο Wilder δεν ήθελε να απογοητεύσει «τα αμέτρητα μικρά παιδιά που θα του χαμογελούσαν», εκθέτοντας τα στη σκληρή πραγματικότητα της ασθένειας. «Απλώς δεν μπορούσε να αντέξει την ιδέα ενός λιγότερου χαμόγελου στον κόσμο», είπε η οικογένεια.
Ο Robin Williams αυτοκτόνησε χωρίς κανείς να γνωρίζει τίποτα
Το καλοκαίρι του 2012, ο Robin Williams, έγραψε στο εξώφυλλο του βιβλίου του «Δώδεκα Βήματα», μια μικρή πρόταση που περιγράφει λεπτομερώς αυτό που ήλπιζε ότι θα μπορούσε να είναι η κληρονομιά του. «Θέλω να βοηθήσω τους ανθρώπους να φοβούνται λιγότερο».
Παρά τις εμφανίσεις που πραγματοποιούσε για χάρη του τελευταίου του ρόλο στην οθόνη, ο ίδιος στα γυρίσματα δυσκολευόταν να θυμηθεί τα λόγια του, με τους τελευταίους μήνες της ζωής του να καθηλώνεται από άγχος, κρίσεις πανικού και αϋπνία, χωρίς συγκεκριμένη εξήγηση.
«Καληνύχτα, αγάπη μου», είπε στη σύζυγό του, το βράδυ της 10ης Αυγούστου 2014. Την επόμενη μέρα, το σπίτι τους έγινε σημείο πένθους κι η είδηση του θανάτου το έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο.
Αυτό που ουδέποτε αποκάλυψε ο ηθοποιός, ήταν ότι έπασχε από τη νευρολογική ασθένεια Lewy, μια διάγνωση που έγινε γνωστή στη γυναίκα του, μετά τη νεκροψία. Οι γιατροί δήλωσαν ότι ήταν μια από τις χειρότερες περιπτώσεις που είχαν δει ποτέ. Η νόσος Lewy, έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά τόσο με το Αλτσχάιμερ όσο και με την νόσο του Πάρκινσον.
Δύο χρόνια μετά τη διάγνωση του, αυτοκτόνησε σε ηλικία 63 ετών.
Η σπουδαία Rosa Parks
Σύμβολο των πολιτικών δικαιωμάτων, η Rosa Parks, πέθανε σε ηλικία 92 ετών το 2005, πάσχοντας από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Ο θάνατός της πυροδότησε μια σειρά νομικών συγκρούσεων για την περιουσία της που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Η άτυχη Rita Hayworth
Η ιστορία του Χόλιγουντ είναι γεμάτη από θεαματικές πτώσεις, όμως εκείνη της Hayworth ήταν ιδιαίτερα τραγική, όχι μόνο επειδή ανέπτυξε Αλτσχάιμερ σε πολύ μικρή ηλικία, αλλά γιατί τα συμπτώματα παρέμειναν αδιάγνωστα ή αποδόθηκαν αποκλειστικά στον αλκοολισμό, για χρόνια, πιθανώς δεκαετίες.
Ο δεύτερος σύζυγος της Hayworth, δήλωσε ότι η αστάθεια της κατά τη διάρκεια του γάμου τους, στα μέσα της δεκαετίας του 1940, «μιμήθηκε τον αλκοολισμό», αλλά προερχόταν από κάτι άλλο. Πράγματι, η συναισθηματική φόρτιση από την ταραγμένη προσωπική της ζωή και η κακοποίηση που βίωσε στο σπίτι της, θα ήταν δύσκολο να διακριθεί από τα πρώτα συμπτώματα μιας νευρολογικής διαταραχής.
Εκείνη την περίοδο, ελάχιστες πληροφορίες υπήρχαν για τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Θα χρειαζόταν μέχρι τη δεκαετία του 1970 και την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής μικροσκοπίας για να δουν οι ερευνητές πλάκες από τον εγκέφαλο ηλικιωμένων ασθενών, που πίστευαν ότι ζούσαν με γεροντική άνοια.
Μέχρι τότε, η Hayworth, μόλις στα πρώτα πενήντα της, βίωνε μια σημαντική πτώση. Γυρίζοντας την τελευταία της ταινία το 1971, έπρεπε να γυρίσει τις σκηνές της γραμμή προς γραμμή, επειδή δεν μπορούσε να απομνημονεύσει τα λόγια της, ενώ το 1976, αρχίζει και γίνεται βίαιη σε μια πτήση για το Λονδίνο. Οι φωτογράφοι δεν σταμάτησαν να προσπαθούν να καταγράψουν την αλλαγή της, με τα ειδησεογραφικά δημοσιεύματα να θρηνούν την κάθοδό της στον αλκοολισμό. Οι γιατροί της συμφώνησαν.
Πέθανε στα 68 της χρόνια.
Η αδυναμία του παντοδύναμου Sugar Ray Robinson
Ο Sugar Ray Robinson, ο πέντε φορές παγκόσμιος πρωταθλητής μεσαίου βάρους, ο οποίος θεωρούνταν από πολλούς ειδικούς στην πυγμαχία ότι ήταν ο καλύτερος μαχητής στην ιστορία, πέθανε στο Culver City της Καλιφόρνια, σε ηλικία 67 ετών.
Ο Robinson, που πέθανε στο Ιατρικό Κέντρο Brotman λίγο μετά την εισαγωγή του, έπασχε από νόσο Αλτσχάιμερ και διαβήτη.
Ο «κακός» Bronson Charles
Ο 80χρονος τότε ηθοποιός, γνωστός για τον ρόλο του στις ταινίες Death Wish, δεν μπορούσε πλέον να βγει μόνος του από το σπίτι. Είχε ολιστική και συμβατική θεραπεία από γιατρούς στο Λος Άντζελες και τη Νέα Υόρκη.
«Η οικογένεια γνωρίζει εδώ και ένα χρόνο ότι κάτι δεν πήγαινε καλά επειδή ο Charles δεν ήταν ο εαυτός του», είπε η αδελφή του σε αμερικανική εφημερίδα, συμπληρώοντας πως «μιλάει πολύ αργά και μερικές φορές τα λόγια του είναι ασαφή».
Ωστόσο, εξακολουθούσε να αναγνωρίζει την οικογένειά του, μέχρι το τέλος.