Τις τελευταίες μέρες, περίπου έναν χρόνο από τότε που συνελήφθησαν ο Αρχηγός και άλλα ηγετικά στελέχη της Χρυσής Αυγής, μπορεί να πέσει στα χέρια σας ένα βιβλιαράκι με τίτλο Η Χρυσή Αυγή Μπροστά στην Δικαιοσύνη σε έκδοση του Ιδρύματος Rosa Luxemburg γραμμένο από τον κύριο φορέα του Ιού της Ελευθεροτυπίας και τώρα της Εφημερίδας των Συντακτών, Δημήτρη Ψαρρά. Αναφέρεται στην υπόθεση των διώξεων της Χ.Α. από την πολιτεία, σε μια υπόθεση με μεγάλο ποινικό φορτίο και πολύπλοκη “επειδή συγκροτείται από τη συνένωση δεκάδων δικογραφιών, στις οποίες περιγράφεται η έκνομη δράση των μελών της οργάνωσης. Από τις 32 υποθέσεις που παρέδωσε στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου ο κ. Δένδιας πριν ένα χρόνο, τώρα έχουν συσχετιστεί με τη δράση της Χ.Α. πάνω από 100 υποθέσεις. «Και όχι μόνο λόγω του όγκου της δικογραφίας αλλά επειδή όπως λέει στην Popaganda ο δημοσιογράφος» οι ανακριτικές αρχές απέναντί τους έχουν μια εγκληματική οργάνωση, η οποία υποδύεται το πολιτικό κόμμα. Αυτή η δυσκολία είναι που στεκόταν τόσα χρόνια ως φραγμός για τη διερεύνηση των ευθυνών της ηγεσίας, κάθε φορά που πρόκυπτε κάποια επίθεση ομάδας μελών. «Έτσι σε ένα βιβλιαράκι 68 σελίδων υπάρχουν όσα στοιχεία χρειάζεται κανείς να ξέρει για την υπόθεση της Χ.Α.,για το αν δηλαδή είναι κόμμα ή εγκληματική οργάνωση, τι δουλειά είχε στα έδρανα της βουλής, πως διαμορφώθηκε η υπερασπιστική γραμμή μέχρι τώρα και αν τελικά θα έχουμε μια Νυρεμβέργη αλά ελληνικά, προσπαθώντας βασικά να απαντήσει μαζί με όλα αυτά και “στα ερωτήματα των καλόπιστων πολιτών, οι οποίοι έχουν λόγους να δυσπιστούν σε κάθε πρωτοβουλία που προέρχεται από την παρούσα κυβέρνηση και γενικότερα από το απαξιωμένο “πολιτικό σύστημα”» Με αφορμή λοιπόν το βιβλίο κάναμε μερικές ερωτήσεις στον Δημήτρη Ψαρρά για την υπόθεση. Μας απάντησε αναλυτικά, δίνοντας μας να καταλάβουμε γιατί τα “ξεστρατημένα” παιδιά της γαλάζιας πολυκατοικίας βρίσκονται πίσω από της φυλακής τα σίδερα και γιατί μάλλον θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται, κάτι που δεν μας χαλάει καθόλου.
Σε δύο περίπου μήνες θα ξεκινήσει η δίκη της Χρυσής Αυγής ίσως από τις πιο ενδιαφέρουσες δίκες της μεταπολίτευσης. Εσείς, μαζί με τον πρόεδρο της Πακιστανικής Κοινότητας και αντιφασιστικές οργανώσεις, στην φάση της προκαταρκτικής έρευνας κληθήκατε από τον Άρειο Πάγο να καταθέσετε και το υλικό σας βοήθησε στο στήσιμο της δικογραφίας. Πως νιώθετε που οι επίμονες δημοσιογραφικές σας αναφορές στοιχειοθετούν τη δικογραφία; Είναι αυτή μια, κάποια, δικαίωση για ένα δημοσιογράφο; Δεν πρέπει να συγχέεται η δουλειά της δημοσιογραφίας μ’ εκείνη της δικαιοσύνης. Πολλές φορές εκνευρίζομαι με συναδέλφους ή «συναδέλφους» μου που λειτουργούν οιονεί ως δικαστές. Αλλά η περίπτωση αυτή είναι διαφορετική. Παρακολουθώ εδώ και πολλά χρόνια (πάνω από 25) τη δράση αυτής της οργάνωσης μαζί με τους συνεργάτες μου στη δημοσιογραφική ομάδα «Ιός» και το συμπέρασμα των ερευνών μας ήταν από καιρό ότι πρόκειται για μια ομάδα που παραβίαζε συστηματικά τους νόμους και λειτουργούσε με ενοποιητικό της στοιχείο την άσκηση βίας. Το γεγονός ότι οι έρευνές μας χρησιμοποιήθηκαν από τις ανακριτικές αρχές σημαίνει απλά ότι τα στοιχεία για την άσκηση των διώξεων ήταν παρόντα. Έλειπε μόνο η απόφαση της δικαιοσύνης να προχωρήσει στο αυτονόητο επόμενο βήμα: να διερευνήσει δηλαδή τις ευθύνες της ηγεσίας για τις πράξεις των μελών της οργάνωσης και να ελέγξει σε ποιο βαθμό αυτές οι πράξεις ήταν διατεταγμένες.
Ποια ήταν τα βασικά στοιχεία που παγίδευσαν τη Χρυσή Αυγή, τι δεν είχαν υπολογίσει καλά όσοι είναι τώρα προφυλακισμένοι; Η Χρυσή Αυγή στηριζόταν σε μια εσωτερική αντίφαση, την οποία δεν ήταν δυνατόν να ξεπεράσει. Από τη μια μεριά φρόντιζε να χτίζει κάποια στεγανά μεταξύ της ηγεσίας που έδινε τις εντολές και των μελών που συγκροτούσαν τα Τάγματα Εφόδου. Και κάθε φορά που συλλαμβάνονταν ή κατηγορούνταν κάποιοι χρυσαυγίτες, ο Μιχαλολιάκος και οι συνεργάτες του έσπευδαν να δηλώσουν πλήρη άγνοια. Και αν μεν τα κατηγορούμενα στελέχη ήταν άγνωστα, η πρώτη αντίδραση της οργάνωσης ήταν ότι πρόκειται για «περαστικούς» (περίπτωση Ρουπακιά), ενώ αν ήταν γνωστά, η οργάνωση υποστήριζε ότι πρόκειται για «σκευωρία» (περίπτωση Περίανδρου). Από την άλλη μεριά, η προπαγάνδα της οργάνωσης, ακόμα και η στρατολόγηση των μελών της στηριζόταν στη διαφήμιση της «δράσης στο πεζοδρόμιο», στην προβολή της «ισχύος», της στρατιωτικής δομής, ακόμα και του συγκεντρωτισμού στις αποφάσεις. Βρέθηκαν έτσι πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν την εμπλοκή της ηγεσίας στις συγκεκριμένες πράξεις. Και η απόλυτη άρνηση τώρα αποτελεί επιβαρυντικό στοιχείο για τον Αρχηγό και τους επιτελείς του. Ποιος πιστεύει σήμερα ότι ο Μιχαλολιάκος πληροφορήθηκε τη δολοφονία του Φύσσα την επομένη το μεσημέρι, όπως δήλωσε στην αρχική του απολογία; Και ποιος αμφισβητεί τη σχέση του Ρουπακιά με τη Χρυσή Αυγή, από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε στα επίσημα αρχεία της οργάνωσης ότι ήταν αναπληρωτής του πυρηνάρχη Πατέλη;
Στην μπροσούρα λέτε πως η πολιτική δομή συμπίπτει με την στρατιωτική δομή της οργάνωσης. Αυτό είναι συμπτωματικό ή απλά αναμενόμενο επειδή η οργάνωση είχε λίγα άτομα στο δυναμικό της; Πιστεύετε πως μέσα από την φυλακή η Χρυσή Αυγή εξακολουθεί να λειτουργεί ιεραρχικά και με τους ίδιους τρόπους όπως πριν; Η αυστηρή ιεραρχική δομή προκύπτει από την αρχική συγκρότηση της Χρυσής Αυγής. Η (επαν)ίδρυσή της το 1986 ως πολιτικής οργάνωσης έγινε με το τυπικό ενός κλειστού μασονικού τάγματος. Άλλωστε και το όνομά της το εμπνεύστηκαν από το «Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής». Τίποτα δεν άλλαξε από τότε μέχρι σήμερα στην αυστηρή στρατιωτική ιεραρχία της. Το μόνο που έχει επιχειρηθεί κατά καιρούς είναι κάτι που συμβαίνει σε όλα τα αυστηρά αρχηγικά πολιτικά μορφώματα, δηλαδή η αμφισβήτηση του Αρχηγού από τον υπαρχηγό του. Συνέβη με τους διαδοχικούς υπαρχηγούς της Χρυσής Αυγής και βρέθηκαν όλοι εκτός οργάνωσης. Ήταν ο Ιωάννης Γιαννόπουλος, ο Αντώνιος Ανδρουτσόπουλος (Περίανδρος), ο Χαράλαμπος Κουσουμβρής, ο Δημήτριος Ζαφειρόπουλος. Διώχτηκαν και οι τέσσερις, ενώ οι τρεις τελευταίοι ήρθαν και σε ανοιχτή σύγκρουση με τον Αρχηγό και εν συνεχεία με την οργάνωση. Προς την ίδια κατεύθυνση φαινόταν να οδεύει και ο φιλόδοξος Κασιδιάρης, αλλά η προφυλάκισή του τον έφερε κατ’ ανάγκην πλησίον του Αρχηγού. Η ιεραρχία της οργάνωσης σήμερα είναι ακόμα πιο σαφής και κανείς δεν τολμά να πει κουβέντα για τον «ανώτερό» του. Και όποιος το αποπειραθεί εντάσσεται στην κατηγορία των «προδοτών».
Με το άρθρο 187 Π.Κ. τι θα γίνει τελικά, υπάρχει περίπτωση να τροποποιηθεί; Η Χρυσή Αυγή έκανε μόνο «ιδεολογικές» επιθέσεις ή έλεγχε και κομμάτι του παράνομου κεφαλαίου, δηλαδή πολύ απλά, έβγαζε φράγκα από εγκληματικές πράξεις; Νομίζω ότι η κατακραυγή που προκλήθηκε από την αρχική διαρροή για τη σχεδιαζόμενη τροποποίηση του άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα (με προσθήκη του οικονομικού κινήτρου για τον χαρακτηρισμό μιας οργάνωσης ως εγκληματικής) απέτρεψε το ενδεχόμενο αυτό. Γιατί θα ήταν πραγματικά πολιτικό σκάνδαλο να γίνει αυτή η αλλαγή μεσούσης της ανάκρισης, με αποτέλεσμα την άμεση μετατροπή των κακουργημάτων σε πλημμελήματα και ουσιαστικά την απαλλαγή των ηγετικών στελεχών της οργάνωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν προκύπτει σε πολλές από τις ενέργειες της οργάνωσης οικονομικό κίνητρο. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις έχει αποδειχτεί άμεση διασύνδεση των στελεχών της οργάνωσης με τις τοπικές μαφίες. Θυμίζω και την περίπτωση του πρώην διοικητή ασφαλείας στο Α.Τ. του Αγίου Παντελεήμονα, ο οποίος συνελήφθη με πολλές κατηγορίες που εμπίπτουν στο οικονομικό έγκλημα και ταυτόχρονα υπήρξε συνεργάτης της τοπικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής Υπάρχουν επίσης κάποιες δράσεις της οργάνωσης που έχουν έμμεση αλλά σαφή σχέση με οικονομικά συμφέροντα. Η επίθεση στους αφισοκολλητές του ΠΑΜΕ, λ.χ. ήταν ασφαλώς στο πλαίσιο της διεκδίκησης ζωτικού χώρου για ένα εργοδοτικό σωματείο. Αλλά τα περισσότερα εγκλήματα της οργάνωσης θα ήταν ακατανόητα αν δεν συνδέονταν με την εγκληματική δράση κατά των «υπανθρώπων» που επιτάσσει η ναζιστική της συγκρότηση.
