Μια πόλη είναι οι δρόμοι της, και όλες οι αναφορές για τον «χαρακτήρα» της επικεντρώνονται στην πολυπλοκότητά τους. Το Flaneur κάνει ακριβώς το αντίθετο. Εντοπίζει έναν δρόμο και αφιερώνοντάς του ένα τεύχος, αποδεικνύει πως η πολυπλοκότητα ενός και μόνο δρόμου αρκεί για να απεικονίσει την πόλη ολόκληρη. Η ομάδα του περιοδικού ήρθε από το Βερολίνο και θεώρησε πως η Φωκίωνος Νέγρη είναι αυτός ο δρόμος της Αθήνας, που απηχεί όλη την ελληνική αστική κουλτούρα και δείχνει ακριβώς την πορεία μιας πόλης που εξελίσσεται ακόμα και όταν όλοι την θεωρούν στάσιμη.
Τι είναι το Flaneur;
Το περιοδικό είναι μια εξαμηνιαία έκδοση που επικεντρώνεται σε έναν μόνο δρόμο μιας διαφορετικής πόλης κάθε φορά. Ξεκινήσαμε με τον πρώτο μας δρόμο στο Βερολίνο, ύστερα πήγαμε Λειψία, ακολούθησε το Μόντρεαλ και η Ρώμη, ενώ πρόσφατα η τελευταία μας δημοσίευση αφορούσε στην Αθήνα.
Το Flaneur είναι μια πολύ αυθόρμητη και ενστικτώδης δουλειά. Κάθε τεύχος ξεκινά με μια συγκεκριμένη ιδέα: τον δρόμο. Κάτι που ξεκινά ως μια σχετικά άγνωστη αρχή, εξελίσσεται σε μια σειρά από καταστάσεις και εμπειρίες κατά τη διάρκεια της αφήγησης του εν λόγω δρόμου. Στην αρχή κάθε τεύχους ποτέ δεν ξέρουμε ακριβώς τι θα προκύψει. Η παραγωγή πραγματοποιείται στην επιλεγμένη πόλη κάθε φορά, όπου οι συντάκτες του περιοδικού, Fabian και Grashina, μένουν για χρονικό διάστημα δυο μηνών και συγκροτούν ένα τοπικό δίκτυο που αποτελείται από καλλιτέχνες όλων των κλάδων και ανθρώπους όλων των επαγγελμάτων. Στο τέλος έχουμε την τάση να συνεργαζόμαστε με μια ομάδα 15-20 ανθρώπων από διαφορετικούς κόσμους. Όπως είναι φυσικό, μεταξύ των θεμάτων πάντα συμπεριλαβάνονται κλασικές ενότητες όπως είναι κείμενα και φωτογραφίες. Ωστόσο είμαστε πάντα ανοιχτοί στο να διευρύνουμε τα όρια και να πειραματιζόμαστε με θέματα που δεν συνηθίζονται σε μια έντυπη έκδοση. Οργανώνουμε επίσης από κοινού performances, ταινίες μικρού μήκους και άλλες μορφές επικοινωνίας που ύστερα αποτυπώνονται στις δυο διαστάσεις των σελίδων του περιοδικού σε μια στήλη που μας αρέσει να αποκαλούμε Unprintable.
Μαζί με το περιεχόμενο, ο σχεδιασμός και η αισθητική του κάθε τεύχους είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της δουλειάς μας και αυτός είναι και ο λόγος που τις τοποθεσίες που επιλέγουμε τις επισκέπτονται, επίσης, ο Michele και η Johannes από το Studio Yukiko. Συλλέγουν κομμάτια και εντυπώσεις και τα μεταφράζουν μέσω της δικής τους γλώσσας και αισθητικής, δημιουργώντας κάθε φορά ένα τεύχος με διαφορετικό σχεδιασμό και ύφος που όμως είναι πάντα απόλυτα ευθυγραμμισμένο με τον χαρακτήρα, την φωνή και το όραμά μας.
Το τεύχος της Αθήνας είναι πολύχρωμο και ζωντανό όπως ακριβώς οι άνθρωποι που γνωρίσαμε και οι ιστορίες τις οποίες μας διηγήθηκαν. Το ουράνιο τόξο και ο χείμαρρος που κοσμεί το εξώφυλλο του εν λόγω τεύχους αντιπροσωπεύει το ποτάμι που ρέει κάτω από τον δρόμο και την όμορφη ενέργεια των ανθρώπων που γνωρίσαμε.
Τι σας έκανε να επιλέξετε την Αθήνα και ειδικά τη Φωκίωνος Νέγρη ως κύρια θεματική του πέμπτου τεύχους σας;
Κάποιες φορές η πόλη μας επιλέγει. Έχουμε φτιάξει μια λίστα με μέρη που θέλουμε πολύ να επισκεφθούμε και η Αθήνα ήταν ένα από αυτά. Ήμασταν ακόμα στα σκαριά για το τεύχος της Ρώμης όταν γνώρισα κατά τύχη τον εκπρόσωπο δημοσίων σχέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Βερολίνο. Μου επεσήμανε ότι οι Έλληνες, δεδομένου της επικρατούσας πολιτικής και οικονομικής κατάστασης, είχαν ανάγκη μια πολιτιστική ανταλλαγή όπως αυτή που επιτυγχάνεται μέσα από το Flaneur. Για κάποιο λόγο αισθανθήκαμε πολύ ευπρόσδεκτοι προτού καν έρθουμε στην Αθήνα συν του ότι κανείς από την ομάδα δεν είχε ξαναέρθει με αποτέλεσμα η περιέργεια όλων μας να συνηγορεί, χωρίς αμφιβολία, υπέρ αυτού. Κάνοντας απολογισμό ήταν η τέλεια επιλογή την καταλληλότερη χρονική στιγμή: – η πόλη που στιγματίζεται και κατηγορείται από όλα τα media της Γερμανίας. Θέλαμε να σχηματίσουμε δική μας άποψη, να ζήσουμε δικές μας εμπειρίες και πραγματικά ήταν υπέροχα από την αρχή μέχρι το τέλος.
Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγετε έναν δρόμο;
Αν κανείς κοιτάξει τους δρόμους που έχουμε εξερευνήσει μέχρι σήμερα, καθένας έχει επιλεγεί για διαφορετικούς λόγους. Αρχικά απαιτεί πολύ περπάτημα ιδίως εάν δεν έχουμε επισκεφθεί στο παρελθόν την πόλη, προκειμένου να αποκομίσουμε μια πρώτη αίσθηση. Έως το τέλος της ημέρας καταλήγουμε να επιλέγουμε τον δρόμο που μας γεννά τα περισσότερα ερωτήματα, το περισσότερο ενδιαφέρον, μια μεγάλη εικόνα στην οποία θέλουμε να εστιάσουμε. Αυτά τα ερωτήματα αποτέλεσαν την αρχική ώθηση για τη συγκρότηση του τεύχους. Για τη Φωκίωνος Νέγρη ήταν ο εικαστικός και κάτοικός σε αυτή Αντωνάκης (Χριστοδούλου) που μας σύστησε αυτόν το μικρόκοσμο. Μας κέντρισε το ενδιαφέρον η πληθώρα ιστοριών που ο δρόμος είχε να προσφέρει αλλά και οι διαφορετικές εκδοχές κάθε μιας εξ αυτών. Αμέσως αισθανθήκαμε ένα έντονο μυθολογικό στοιχείο και σπεύσαμε να το εξετάσουμε προσεκτικά.
Ποιοι ήταν οι Έλληνες με τους οποίους συνεργαστήκατε και με ποιο τρόπο;
Ολόκληρο το περιοδικό συγκροτείται από τρία τμήματα κατακερματισμένου κειμένου που ονομάζουμε «The Road Up» και «The Road Down». Η συλλογή των ιστοριών, της ποίησης, των επικαλυπτόμενων αφηγήσεων, των πολλών χαρακτήρων και φωνών διαδραματίζει το ρόλο του μυθολογικού παραμυθά – όπως ακριβώς και ο δρόμος από μόνος του. Ο εικαστικός Dave Whelan που είχε σαν βάση του την Νέα Υόρκη, μετέφερε την καλλιτεχνική κατοικία του στη Φωκίωνος Νέγρη, βλέποντας αυτή την μετακίνηση ως μια ευκαιρία για να ξεθάψει την «υπόγεια αντίσταση» της πόλης, μέσα από μία σειρά αφηγηματικών φωτογραφιών. Ο εικαστικός Αντωνάκης Χριστοδούλου που μένει στη Φωκίωνος Νέγρη, απεικονίζει την εμμονική αναζήτησή του για τον ηθοποιό που διαδραμάτισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του 1960 «Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη». Η Ειρήνη Βουρλούμη ξεκινά με μια διπλά εκτεθειμένη φωτογραφική εξερεύνηση του δρόμου, με αφετηρία μια πρόβλεψη για το μέλλον της, όπως της την έκαναν στο μαγικό καφέ του δρόμου. Με έντονο το λογοτεχνικό στοιχείο, το συγκεκριμένο τεύχος, παρουσιάζει ένα δοκίμιο που περιλαμβάνει τέσσερις ιστορίες: ενός αγοριού που έχει κολλήσει ανάμεσα σε δύο κόσμους, ενός Έλληνα, ενός Βαυαρού και ενός σπασμένου ασανσέρ, μιας φημισμένης τραγουδίστριας της όπερας και του καταφυγίου της στην Κυψέλη, τον εορτασμού των 33ων γενεθλίων στο κέντρο του κόσμου και την αναζήτηση ενός κινηματογραφιστή για ένα δυνατό σενάριο.
Η φωτογράφος Ζωή Χατζηγιαννάκη εμπνέεται από το ποίημα του Keats «Ωδή σ ένα ελληνικό δοχείο» διεξάγοντας μια φωτογραφική έρευνα για την ρομαντική αγνότητα. Η εικαστικός Ίριδα Τουλιάτου μιμείται (προσομοιώνει) ένα ιατρικό φόρουμ για να μας βοηθήσει να φανταστούμε τις επιδράσεις και τις συνέπειες που θα είχε η παραγωγή οσφρητικών ψευδαισθήσεων από έναν δρόμο. Η αρχιτέκτονας και curator Ελίνα Αξιώτη, μαζί με τον φωτογράφο Γιάννη Χατζηασλάνη, μελετά την εξαφάνιση των θυρωρών απ’ τις πολυκατοικίες, που ως τώρα κρατούσαν την αλληλογραφία και τα μυστικά των ανθρώπων της σύγχρονης Αθήνας. Η στήλη «Traces of Resistance» του εκδότη Fabian Saul περιγράφει τις ιστορίες διαφορετικών ανθρώπων και πως αυτές συνδέονται μεταξύ τους μέσα απ’ το δρόμο. Στη στήλη με τίτλο «Shop & Home visits» σας συστήνουμε το σουβλατζίδικο ‘’Ρίγανη’’, το εστιατόριο ‘’Φαίδρα’’ και το café ‘’Φοίβος’’ και τα σπίτια της πρώην jetsetter Poly, του εικαστικού Αντωνάκη και του συμβούλου Mikali. Όσον αφορά στην στήλη «Photographic Trips» περιλαμβάνει την περιπλάνηση στη Φωκίωνος Νέγρη μέσα απ’ τα μάτια δυο παιδιών, όπως αποτυπώνεται στα καρέ απ την φωτογραφική τους μηχανή μιας χρήσεως.
Το περιοδικό Zeit περιγράφει την Αθήνα ως το νέο Βερολίνο. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Αρχικά, είναι πολύ αισιόδοξο και επαναστατικό το γεγονός ότι μεγάλα μέσα ευρύτερης εμβέλειας στη Γερμανία, μιλούν επιτέλους για την Αθήνα έχοντας μια διαφορετική προσέγγιση, πέρα από αυτήν της οικονομικής κρίσης. Στο Flaneur ποτέ δεν μπαίνουμε στη λογική τέτοιου είδους συγκρίσεων μεταξύ των πόλεων, όμως σε γενικές γραμμές υπάρχουν κάποιες ομοιότητες ως αποτέλεσμα επιδράσεων της κρίσης. Το γεγονός ότι το Βερολίνο στις αρχές των 90’s ήταν τόσο διαφορετικό αποτελούσε συνέπεια της αλλαγής του πολιτικού σκηνικού. Η Ελλάδα και κατ’ επέκταση η Αθήνα αντιμετωπίζει ένα οικονομικό πρόβλημα. Αλλά αυτό που συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις είναι ότι ακμάζει ο πολιτισμός και δημιουργείται χώρος για την τέχνη. Και αυτή ήταν ακριβώς η εμπειρία μας απ την Αθήνα, ότι δηλαδή η τέχνη και ο πολιτισμός είναι επίκαιροι και ζωντανοί.
Σημεία πώλησης : Forget Me Not, Αδριανού 100, Πλάκα // Eleftheria Tseliou Gallery, Ηρακλείτου 3, Κολωνάκι // Optics Rea Naoum, Φωκίωνος Νέγρη 21, Κυψέλη
