Άγγελος Χριστοφιλόπουλος: «Πλέον, μια φωτογραφία τραβηγμένη το πρωί είναι παρελθόν το απόγευμα»

Τον Άγγελο Χριστοφιλόπουλο τον βλέπεις στους δρόμους της Αθήνας να κυκλοφορεί πάντα με την κάμερα του και να αποτυπώνει όλα όσα δεν μπορούμε να βάλουμε σε λέξεις. Μεταξύ άλλων, έχει καταγράψει με τον φακό του τη σύγκρουση ανάμεσα στον Λίβανο και το Ισραήλ που κλιμακώθηκε σε πόλεμο τον Ιούλιο του 2006 και τα επακόλουθα αυτού του πολέμου. Έχει καλύψει ιστορίες στο Ισραήλ, την Παλαιστίνη και το Κόσοβο, καθώς και την προσφυγική κρίση στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. 

Από το 2000 εργάζεται ως φωτογράφος στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Το 2010 εντάχθηκε στο φωτογραφικό πρακτορείο FOSPHOTOS και το 2015 ήταν ένας από τους συνιδρυτές του AthensLive, του πρώτου μη κερδοσκοπικού ειδησεογραφικού μέσου που έχει ως αποστολή την παροχή αγγλόφωνης ενημέρωσης για το εξωτερικό. Τα τελευταία δέκα χρόνια η δουλειά του έχει δημοσιευθεί σε διάφορα διεθνή Μέσα. 

Το 2020 έκανε την πρώτη του έκθεση μαζί με την εικαστικό Μαρία Καραθάνου, η οποία εξειδικεύεται σε έργα τέχνης για συγκεκριμένους ιστότοπους. Εμπνευσμένοι από αυτή την έκθεση, ανέπτυξαν μαζί το Project SISIFOS.

Πρόσφατα άρχισε να εκδίδει το ένα ιδιαίτερο μηνιαίο “περιοδικό” χωρίς λέξεις. Μόνο εικόνες.  Τι είναι οι PAUSEIIS; «Ουσιαστικά, είναι μια περιοδική έντυπη έκθεση φωτογραφίας, ένα φωτογραφικό project αν θέλεις. Έχω ξεκινήσει να τυπώνω ένα τεύχος τον μήνα σε εκατό αντίτυπα. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζω το τρίτο. Δεν ξέρω τι πορεία θα έχει, θέλω να το αφήσω να έχει την δική του δυναμική, είναι και αυτό κομμάτι του concept. Είναι μια προσωπική δουλειά που, στην φάση που βρίσκομαι στην ζωή μου, ήρθε πολύ οργανικά. Εκφράζω μέσα από την γλώσσα της φωτογραφίας τη δική μου αντίληψη για τη ζωή και το πώς την εισπράττω τα τελευταία χρόνια», μας λέει ο φωτογράφος.

«Mε ενδιέφερε μόνο η φυσική παρουσία των φωτογραφιών. Έτσι προέκυψε και το όνομα PAUSEIIS – the silence in between – “Μια έρευνα για την ταυτότητα του ανθρώπου στον 21ο αιώνα”», συμπληρώνει. 

Πώς βλέπει ο Άγγελος Χριστοφιλόπουλος την πολύπλοκη ανθρώπινη ταυτότητα στον 21ο αιώνα; «Έχω την εντύπωση ότι οι άνθρωποι γενικότερα «φοράμε» μια ταυτότητα ανάλογα σε ποια γωνιά του πλανήτη βρισκόμαστε. Που δεν λέει και πολλά, το μόνο που μας δημιουργεί είναι σύγχυση, διχασμό και συγκρούσεις μεταξύ μας, και αυτό γιατί ταυτίζουμε την ύπαρξη μας με αυτήν την ταυτότητα. Αυτή η διαπίστωση είναι βιωματική και όχι θεωρητική, μέσα από τη δουλειά μου ως φωτογράφος. Με αυτόν τον τρόπο βάζουμε όρια στην ίδια τη ζωή. Άρα τα όρια της ύπαρξή μας τα βάζουμε μόνοι μας».

«Οι εξελίξεις στην επιστήμη τρέχουν, η τεχνητή νοημοσύνη, η βιοτεχνολογία και η νευρολογία έχουν φτάσει σε σημείο ανησυχητικό, καθώς και οι επιπτώσεις που θα έχουν στον άνθρωπο. Έτσι ανοίγει πάλι η συζήτηση για το τι είναι τελικά είναι η συνειδητότητα, πού δημιουργείται και πώς, κάτι που η ίδια η επιστημονική κοινότητα ομολογεί ότι δεν έχει ακόμα κατανοήσει».

Πώς κατέληξε στην επιλογή του έντυπου περιοδικού, την εποχή που όλα είναι ψηφιακά; «Καταρχάς θα διαφωνήσω ότι όλα είναι ψηφιακά. Υπάρχει και ο “πραγματικός” κόσμος. Αν και ο ψηφιακός κόσμος είναι και αυτός πραγματικός, έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά. Όσον αφορά στη φωτογραφία, θέλω απλά ο αναγνώστης να παρατηρήσει και να ανακαλύψει μόνος του τις διάφορες. Ακριβώς αυτός είναι και ο λόγος που το κάνω όλο αυτό».

Έχοντας ασχοληθεί με το πολιτικό φωτορεπορτάζ αλλά και με την καλλιτεχνική φωτογραφία, τι παίρνει από το καθένα; «Η διαδικασία της φωτογραφίας στην ουσία της είναι πάντα η ίδια. Παρατηρείς και δίνεις την απόλυτη προσοχή σου στο αντικείμενο που έχεις να φωτογραφήσεις, ότι και αν είναι αυτό».

«Οι φωτογραφίες γίνονται όλο και περισσότερο εικόνες σε μια οθόνη που παράγονται σε εκατομμύρια κάθε μέρα. Πλέον, μια φωτογραφία τραβηγμένη το πρωί είναι παρελθόν το απόγευμα, το ίδιο ισχύει και για το περιεχόμενο που εμφανίζεται στην εικόνα. Είναι μια συντριπτική αίσθηση, που δεν επιτρέπει σε κάποιον να προβληματιστεί για ένα στιγμιότυπο και να αναγνωρίσει τη σημασία του. Κάθε λεπτό πρέπει να υπάρχει μια νέα εικόνα από το γεγονός για να διατηρείται το ενδιαφέρον του θεατή, έτσι ώστε να παρακολουθήσει την ιστορία. Αυτή η συμπεριφορά αντικατοπτρίζει τον τρόπο παραγωγής εικόνων, και την κατανάλωσή τους. Και τη στάση πλέον των ανθρώπων στην καθημερινότητα».