Έχει γεύση ο διάλογος;

«Ο διάλογος είναι μια επικοινωνιακή διαδικασία – πράξη μεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων, με την οποία διερευνάται η αλήθεια ή το ψεύδος ενός επιχειρήματος, ή μιας άποψης και επιδιώκεται η αποτελεσματική προσέγγιση ενός ζητήματος, ή η ορθή επίλυση των διαφορών», περίπου έτσι ορίζεται φιλολογικά η έννοια του διαλόγου. Ο διάλογος όμως, είναι πολλά περισσότερα, καθώς αν και άυλος βρίσκεται παντού γύρω μας και τον χρησιμοποιούμε για τα πιο απλά, ή τα πιο περίπλοκα θέματα της καθημερινότητάς μας. Χωρίς διάλογο δεν υπάρχει κοινωνικοποίηση.

Ο μόνος τρόπος για να ανταλλάξουμε ιδέες, να μοιραστούμε σκέψεις, απόψεις και ανησυχίες, να μάθουμε και να εξελιχθούμε, είναι αναπόφευκτα μέσω του διαλόγου. Μέσω του διαλόγου χτίζονται γέφυρες ανταλλαγής ιδεών, αλλά και συνεργασίας μεταξύ ανθρώπων ή ομάδων, όσο κοντά μακριά κι αν βρίσκονται. 

Τη σημασία και τη σημαντικότητα των διαλόγων αποφάσισε να φέρει στο προσκήνιο το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και έτσι από τον Νοέμβριο του 2017 μέχρι και σήμερα, την τελευταία εβδομάδα κάθε μήνα διοργανώνει δημόσιες συζητήσεις, με τον διάλογο σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ του ΙΣΝ, που υλοποιούνται με τη δημοσιογραφική επιμέλεια του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD, παρουσιάζονται με μια ευέλικτη, ακόμη και διαφορετική κάθε φορά μορφή, ανάλογα με το εκάστοτε θέμα, οπότε προσαρμόστηκαν στη φετινή πραγματικότητα που επιβάλλει η πανδημία του Covid-19 και γίνονται διαδικτυακά, γιατί ο διάλογος δεν σταματά, όποιες κι αν είναι οι επικρατούσες συνθήκες.

Στα τρία χρόνια παρουσίας των ΔΙΑΛΟΓΩΝ, αναλύθηκαν θέματα που αφορούν πολλές εκφάνσεις της ζωής, γεγονότα ή καταστάσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την εξέλιξη της κοινωνίας, ακόμα κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε από την πρώτη στιγμή. Με άξονα τις θεματικές στις οποίες δραστηριοποιείται το ΙΣΝ, έχουν μπει στο μικροσκόπιο των ΔΙΑΛΟΓΩΝ οι Τέχνες, ο Πολιτισμός, η Παιδεία, η Τεχνολογία, η Υγεία, η Κοινωνική Πρόνοια, με το κοινό να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε κάθε συζήτηση. 

Οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ παρουσιάζουν ανθρώπους από κάθε χώρο που με το έργο, τη δράση ή τον λόγο τους μπορούν να εμπνεύσουν, με τη συμμετοχή του κοινού να  ενισχύει την ανταλλαγή ιδεών και να εμπλουτίζει ουσιαστικά τη διαδικασία. Η διάδραση είναι και ζητούμενο, με το κοινό να τοποθετείται, να θέτει ερωτήσεις, προβληματισμούς και νέα ζητήματα τα οποία μπορεί να ανοίξουν μια ολοκαίνουργια συζήτηση. Η ανταλλαγή ιδεών άλλωστε, αποτελεί βασική μας ανάγκη και προϋπόθεση για τη διαμόρφωση νέων απόψεων ή προσεγγίσεων, κοσμοθεωριών ή και φιλοσοφίας ζωής.

Τον συντονισμό και την επιμέλεια των συζητήσεων, έχει αναλάβει η δημοσιογράφος και εκτελεστική διευθύντρια των ΔΙΑΛΟΓΩΝ, Άννα-Κύνθια Μπουσδούκου.  Μερικά χαρακτηριστικά θέματα που συζητήθηκαν στα τρία χρόνια είναι η «Κακοποίηση των Ζώων», η «Επιστροφή στις Ρίζες», που αποτελεί και την πρώτη φορά που οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ ταξίδεψαν εκτός Αθηνών, στη δυτική πλευρά του Πάρνωνα, τη Βαμβακού Λακωνίας. Άλλες ενδιαφέρουσες συζητήσεις που αξίζει να αναφερθούν είναι το «Ξενυχτώντας στην Αθήνα»: οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ του IΣΝ σε νυχτερινή διασκέδαση στην Πλατεία Μαβίλη, όπως και το «Από την Αφρική», που έθεσε στο επίκεντρο την ιστορία του πολιτισμού, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το βιοτικό επίπεδο της αφρικανικής κοινότητας στην Ελλάδα, καθώς και τη θέση της δεύτερης μεγαλύτερης ηπείρου στον παγκόσμιο χάρτη.

Η πιο πρόσφατη συζήτηση των ΔΙΑΛΟΓΩΝ, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 25 Νοεμβρίου με θέμα τη «Δύναμη του Διαλόγου». Ένα ζήτημα μεγάλου ενδιαφέροντος, αφού αφορά στην πρόσβαση των πολιτών στον δημόσιο διάλογο, τον διάλογο στα ψηφιακά μέσα, αλλά και τις προκλήσεις του διαλόγου εν μέσω πανδημίας και κοινωνικής πόλωσης. Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στο snfdialogues.org, συνεχίζοντας την πολύ επιτυχημένη σειρά live webcast που ξεκίνησε τον Απρίλιο και επικεντρώνεται γύρω από πολυεπίπεδα ζητήματα που προκύπτουν, σχετικά με τη μετάλλαξη της κοινωνίας, της οικονομίας και της προσωπικής ζωής, από την έξαρση του COVID-19 και έπειτα.

Τα λόγια μας έχουν περισσότερη δύναμη απ’ όση πιστεύουμε. Μπορούν και διαμορφώνουν ιδέες, δημιουργούν κινήματα, ξεκινούν επαναστάσεις. Ο διάλογος μπορεί να μην έχει γεύση, υφή ή μυρωδιά, ίσως δεν μπαίνει σε κουτάκια και δεν παίρνει πάντα την ίδια μορφή, αλλά μπορεί και κάνει τον κόσμο να κινείται. Προσαρμόζεται στην προσωπικότητα του καθενός μας και παίρνει το “σχήμα” που εμείς θέλουμε να του δώσουμε, ανάλογα όποιον έχουμε απέναντί μας, ή τη θέση που θέλουμε να στηρίξουμε. 

Όποιες κι αν είναι οι λέξεις που θα επιλέξουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε φορά, όποιος κι αν είναι ο τόνος της φωνής μας, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο διάλογος αποτελεί κύριο συστατικό της εξέλιξης της ανθρωπότητας.