Την τέχνη της ανθοδετικής τη γνωρίζουμε όλοι και είναι τόσο αρχαία όσο και τα τεκμήριά της, που αποτυπώνονται σε κίονες, αμφορείς και ψηφιδωτά. Γιρλάντες, στεφάνια αλλά και λεπτομέρειες από άνθη, καρπούς και φύλλα!
Το λουλούδι ως πολυτέλεια, γιατί σπανίως γεμίζει το στομάχι μας όσο και αν τέρπει την καρδιά μας.
Τώρα τον ορισμό της πολυτέλειας δεν τον γνωρίζω, είναι κάτι διαφορετικό για τον καθένα μας. Σίγουρα όμως ήταν πολυτέλεια τα δεκάδες θερμοκήπια που από την ύστερη Αναγέννηση ως τα μέσα του 19ου αιώνα απασχολούσαν τις άδειες ώρες κυριών της αριστοκρατίας που διέπρεψαν στην ανθοδετική τέχνη, όταν ολόγυρα σάρωνε ο τύφος και η μαύρη πανώλη.
Και μπορεί βέβαια να ήταν προκλητική για το κοινό αίσθημα η ενασχόληση αυτή, αλλά από την άλλη η εκλαΐκευση της ανθοδετικής τέχνης στις μέρες μας ποτέ δεν έφερε τα αντίστοιχα λαμπρά αποτελέσματα, με τις τυποποιημένες και πομπώδεις συνθέσεις να κυριαρχούν στις «μεγάλες» μας στιγμές.
Το θέμα είναι τεράστιο και θα επανέλθω σύντομα με ένα αφιέρωμα στην ιαπωνική, σχεδόν «λατρευτική», τέχνη του Ikebana, και με απλές συμβουλές για να αποφύγουμε τα δυσθεώρητα έξοδα στις κοινωνικές εκδηλώσεις μας είτε είναι για ζωή (βάπτιση, γάμο) είτε και για θάνατο.
Γιατί η ανθοδετική, όπως όλες εξάλλου οι τέχνες, δεν είναι η θεωρία αλλά η πράξη. Είναι η ευαισθησία της ματιάς και το χέρι το ανάλαφρο που θα κόψει το λουλούδι για να το βάλει στο ποτήρι. Είναι πώς και από που κόβεις το λουλούδι και πού και πώς το τοποθετείς.
Κάποτε στους γάμους συνηθιζόταν να χαρίζουμε βάζα και ξάφνου βρισκόσουν και «στεφανωμένη» και πολυφορτωμένη με βάζα παντός είδους, κρυστάλλινα, πορσελάνινα και εκείνα τα άλλα τα σουηδικά που διαμόρφωσαν γαμήλια ήθη στις σχεδόν ξεχασμένες και κατασπαταλημένες μέρες του πρότερου βίου μας, αυτές των παχιών αγελάδων.
Λοιπόν όσα βάζα και να σας χαρίζουν να τα κρατάτε… Γιατί κάθε λουλούδι, κάθε ανθοδέσμη θέλει το βάζο της και, όσο και κακόγουστο σας φαίνεται το βάζο που σας χάρισαν, ένα λουλούδι πάντα θα το στολίσει, θα καλύψει το κενό του κενού του και θα το αγλαϊσει με την ομορφάδα του.
Τα βάζα να τα κρατάτε, να μην τα επιστρέφετε για αλλαγή, γιατί πάντα βρίσκουν τον τόπο τους. Ψηλά, στενά, κοντά και στρουμπουλά, σωλήνες για το ένα το μοναδικό άνθος, τετράγωνα με γωνιές στήριξης, πολύχρωμα, διάφανα ή μπλε σκούρα και πράσινα του πλούτου που είναι στολίδια από μόνα τους… αρκεί ένα χέρι να θυμάται πότε-πότε να τα πλένει, να τα στολίζει, να τους αλλάζει θέση, να τους μιλά όπως μιλά στα λουλούδια του.
Με λυπεί πολλές φορές όταν επισκέπτομαι φιλικά σπίτια και βλέπω τα βάζα τους άδεια στο ίδιο σημείο σαν να μην τα έχει αγγίξει ποτέ ένα χέρι , σαν να τα έχει περάσει μόνο το αδιάφορο βλέμμα και το φτερό της οικιακής βοηθού. Μου έρχεται τότε να πάω να τα βάλω στη σωστή θέση, να τα ισιώσω για να φανεί το βάθος και η προοπτική τους και ας μην τα ξανακοιτάξει ποτέ κανείς. Ας μείνουν μές στη φευγαλέα εικόνα του στοιχειωμένου, του άχρηστου και μικροαστικού πλαίσιου του βάζου στη σερβάντα, της τηλεόρασης στον τοίχο, του διπλού κρεβατιού μιας κατά κανόνα συμβατικής έγγαμης ζωής.
Και αφού σας έπεισα, λέμε τώρα, να κρατήσετε τα βάζα σας, ε γιατί να μην τα γεμίζετε κιόλας; Όλο κάτι θα βρείτε να τους βάλετε. Από τα φτηνά αλλά πανέμορφα λουλούδια της λαϊκής αγοράς, ένα-δυο κλαράκια μυρτιάς από τον περίπατο της Κυριακής, τα ροζ τριαντάφυλλα των γενεθλίων, τα κόκκινα του πάθους, τις κίτρινες τουλίπες της άνοιξης, τα μαβιά ή χρυσά χρυσάνθεμα του φθινοπώρου, τους σχίνους και τα ευώνυμα των Χριστουγέννων…
Και στο μπάνιο ταιριάζουν πολύ τα φύλλα των κρίνων ή οι μικρές ομπρέλες της βροχής ενώ το τριανταφυλλάκι με το κοτσάνι της λεβάντας θα απογειώσει το κομοδίνο του φιλοξενούμενού σας.
Να τα χρησιμοποιείτε τα βάζα σας!
Να βάζετε την αγάπη στο τραπέζι, μπορεί να γίνει δική σας!!!
Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι
βγάλε από την πόρτα το κλειδί
το παιδί ξανάρχισε να παίζει
το κανάρι πάλι κελαηδεί
βάλε κι άλλη αγάπη στο τραπέζι
Κάποιος πονεμένος θα βρεθεί
το παιδί ξανάρχισε να παίζει
το κανάρι πάλι κελαηδεί
Άνοιξε στο φως το παραθύρι
δέσε μια κορδέλα στα μαλλιά
βάλε το λουλούδι στο ποτήρι
να γεμίσει η κάμαρη ευωδιά
Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι
βγάλε από την πόρτα το κλειδί
το παιδί ξανάρχισε να παίζει
το κανάρι πάλι κελαηδεί
Πρώτη ερμηνεία: Βίκυ Μοσχολιού
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
